Þjóðviljinn - 02.11.1948, Blaðsíða 1

Sósíalistafélag
Hafnarfjarðar
heldur fund i Góðtemplara-
húsÍEU (uppi) • fimmtu-
daginn 3. nóvember kl.
S.3Ö. Fundarefni: Vetrar-
starfið o. fl. Áríðandi, að all-
ir féíagmetin mæti!
Stjórnin.
fSamlsiríkJameiiKK laka lierstjórnma Ér
IiÓndam Sjang Kaiséks — Bandarískur flotl
'Truman firaðar vopnaseitdingniii
Veldi Sjang Kaiséks í Kína er nú nær hruni en
nokkru sinni fyrr á yfir tuttugu ára síiórnarferli
hans( segja fréttaritarar í Sjanghai eftir stjórnmála-
mönnum í stærstu borg Kína. Forystumenn í Sjang-
hai álíta, að Sjang Kaisék beri að leggja niður v.öld,
en óttast, að hann geri það aldrei ótilneyddur. Sú
skoðun er nú efst á baugi í Sjanghai, að semja beri
við kommúnista og binda þar með endi á innanlands
styrjöldina í Kína, en skilyrði til þess að samningar
geti hafizt er myndun nýrrar samsteypustjórnar í
stað Kuomintangstj órnar Sjang Kaiséks-
Fréttaritarar í Sjanghai
segja, að þar sé búizt við stór-
felldum breytingum á vígstöð-
unni í Kína næstu sex mánuði.
Taka Mukden gerir kommúnist
um fært að sækja bæði úr norðri
og suðri að landræmu milli Man
sjúríu og yfirráðasvæðis komm
únista í Norður-Kína, sem Ku-
omintangherinn heldur. Á þess-
ari landræmu eru stórborgirnar
Tientsin og Peiping. Ræðismenn
Bretlands, Bandaríkjanna og
Frakldands ráðlögðu í gær lönd
Kosið í Banda-
IjiHÉ í dag
I dag fara fram kosningar í
Bandaríkjunum. Kosnir verða
kjörmenn, 531 að tölu, sem síð
an eiga að kjósa forseta, allir
þingmenn í fulltrúadeildina, 32
af 96 þingmönnum í öldunga-
deildina, rikisstjórar í 32 ríkj-
um, urmull minniháttar embætt
ismanna og manna á rikisþing-
in. Kosningabaráttunni átti að
ljúka í gærkvöld með útvarps-
ræðum Deweys forsetaefnis
republikana og Trumans for-
seta. Margir telja Dewey sigur
inn vísan en hinsvegar er talið
fullt eins líklegt að demókratar
vinni meirihluta í öldungadeild-
inni. Kosningaúrslitin verða
varla kunn fyrr en síðdegis á
morgun.
um sínum i þessum borgum að
hafa sig á brott sem skjótast
meðan samgönguleiðir eru enn
opnar. Óstaðfestar fregnir
herma, að sókn kommúnista til
Peiping og Tientsin sé þegar haf
in.
Mukden: iðnaða.rborg með
milljón íbúa
Hersveitir kommúnista bi'utu
sér leið inn í Mukden s. 1. laug'-
ardag, en þær höfðu setið um
i
borgina i ár. Flutningum til Ku |
omintangsetuliðsins var haldið ;
uppi loftleiðis. I gær gáfust leif |
ar setuliðsins, 20.000 manns,
upp fyrir kommúnistáhernum. j
Meginhluti setuliðsins reyndi að ;
brjótast til sjávar, en fregnir !
eru óljósar af, hvernig það hef-
ur gengið. Ein fregn hermir, að
kommúnistar hafi sigrað 120.
000 manna Kuomintangher við
Tahusan og lokað undankomu-
leiðinni til hafnarborgarinnar
Jingká. Setuliðið í Mukden var
æft af Bandaríkjamönnum og
mjög ' vel búið bandarískum
vopnum. Mukden er stærsta
borg Mansjúríu, með yfir 1.100.
000 íbúa. Kuomintangherinn
mun ekki hafa eyðilagt hinar
miklu verksmiðjur borgarinna.r
aðeins sprengt vopnabúrið í loft
upp áður en hann gafst upp.
Sjang Kaisék skýrði miðstjórn
Kuomintangflokksins frá falli
Mukden í gær og játaði, að þar
með væri öll Mansjúría töpuð.
Lá við slysi á Kefia-
víkurflugvelli vegna
víSaverðza? vaniækslu
í gærkvöld flaug vélin
TFISH frá Flugfélagi ísiands
til Keflavíkurflugvaliarins og
lenti þar með farþega. Þegar
hún ætlaði að taka sig upp
aftur lsl. tæplega 8 rann hún
út af brautinni og brotnaði
hjólakerfið öðru megin, án
þess þó að nokkra sakaði. Á-
stæðan var sú að BBAUTIN
VAR GLERHÁL OG HAFÐI
EKKÍ VERIÐ SANDBORIN,
en flugmaðurinn gat ekkert
að slysinu gert.
I þessu sambandi má geta
þess að í gærmorgun var
Reykjavíkurflngvelli lokað
fyrir allri umferð þar til bú-
ið var að sandbera allar
brautirnar. Er þessi van-
ræksla á Keflavíkurflugvelli
mjög alvarleg og liefði getað
haft stórslys í för með sér,
en ábyrgðina á henni ber að
sjálfsögðu flugvallarstjóri
ríkisins, Agnar Kofoed-Han-
sen. Hins má geta að margir
lliriiia bandaírísku „undir-
manna“ hans eru alls ekki
starfi sínu vaxnir og hafa
sumir alls engin skírteini mn
menntun eða hæfni.
Petta kort, úr bandarísku blaði, sýnir vígstöðuna í Kína íyrir
Iiálíum mánuði, cn síðan hafa kommúnistar unnið i'jökla stór-
sigra. Yfirráðasvæði kommúnisita er dökkt. Efst til hægri sjást
Sjangsún og Mukden, sem kommún' i ar hafa nú tekið eítir árs
umsát. Aðrar borgir, sem merktar eru á kortinu, og kommún-
istar hafa tekið síðan það var gert, eru Paotá í Mongólíu (ofar-
lega til vimCri) og Kaifeng á kortinu miðju. Landræman i
Norður-Kína með borgunum Peiping og Tientsin er enn í hönd-
um Kuomintanghcrsins, en kommúnistar eru nú að' hefja sókn
að henni bæði úr norðri og suðri. Sóknararmar kommúnista
ógna stórborginni Hanká \ið Jangtsefljót og fr.' tir herma, að
Kuomintangstjóriiin sé að búa sig undir að fiýja frá höfuðborg-
iiini Nanking. A miðju kortinu hægramegin er Tsingtao, flota-
stöð Bandaríkjanianna, en hún er eini staðurinn á Sjanghung-
skaga, sem ekki er á valdi kommuni.' a.
• c
ski í Frakklandi
Deildarfundir
verða í Barónsdeild, Túria-
deild, Vesturdeild, Hafnar-
deild, Njarðardeild og Voga-
deild kl. 8.30 í kvöld á venju
legum stöðum.
Ennfr. Skerjaíjarðardeild
kl. 8.30 í Litlu Brekku,
Grímsstaðaholti.
Áríðandi mál á dagskrá.
Stjórnirnar.
Hann sagði, að ástandið í Norð
ur-Kína væri „ekki ennþá von-
laust“ og taldi kommúnista ekki
Framb»V á 3. síðu
Sambaiul járn- og stóiiðnaðarmanna í Frakklandi, sem
telur yfir milljón meðlima, hefur borið fram ltröfur um
hækkað ka-up og sambandsstjórnin undirbýr nú aðgerðir
til að fylgja kröfunum eftir. Samband vcrkafólks í vefn-
aðariðnaðjiium hefur einnig krafizt hækkaðs kaups.
Stjórn járn- og stáliðnaðar-' fram og hafnarverkamenn í öði
mannasambandsins hefur heitið
á meðlimina, að búast til bar-
um borgum neita enn að skipa
upp kolum. Hefur herlið verið
áttu fyrir bættu kaupi og gegn sett í að losa kolaskip í ýms-
versnandi lífskjörum.
Atburðarlíftð var i kolanámu
verkfallinu i gær enda almenn-
ur hátíðisdagur í Frakklandi,
Allra heilagramessa. Þó kom til
árekstra milli verkamanna og
vopnaðrar lögreglu nærri Tou-
louse. Verkfall hafnarverka-
manna í Marseilles heldur á-
um höfnum.
Franska stjórnin hefur enn
á ný lýst yfir, að hún muni.
ekki samþykkja neinar kaup-
hækkanir til verkamanna. Búizt
er við auknum tilraunum til a3
láta verkfallsbrjóta vinna und-
ir hervernd í kolanámunum.
Muiiið a<> skila í dag lyrir selda miAa. Teki<> á tiiófi skiluni á skrifsfofu
^ésíalistaflokksins Þórsgötu I. ( hvaöa sæfi veröui* þiri deilci á morgun?,
13. árgangur.
Þriðjudagur 2. nóvember 1948.
250. tötabíað.