Þjóðviljinn - 05.11.1948, Blaðsíða 1

13. árgangur.
Föstudagiir 5. nóv. 1948.
253. tölublað.
Lýgræðishugsjén framkvæmdastjéra Sjálfstæðisflokksins:
linni hlutinn ráði yfir meirihlutanum! - Lögbjóða
skal pólitískar flokkadeilur innan verkalýðsfélaga
Jéh
Ti
Frumvarp Sjálfstíeðisflokksins um brejfingu á lögum um
stéttarfélög og vinnutleilur, um að lögbjóða hlutfallskosningar í
verkalýðsfélögunum var til fyrstu umræðu í Aliþingi í gær.
Afturganga þessi — sem I'utt er í nafni lýðræðisins! — fel-
ur það í sér að minnihlutinn skuli ráða innan verkalýðsfélag-
anna aí einn fimn‘.i hluti félagsmanna skuli ráða yfir fjórum
fimrntu félagsmanna. Með því á einnig að LÖGBJÓÐA pólitíska
flokkabaráítu ínnan verkalýðssamtakanna.
Frumv. þetta er afturganga
frv. Jóhanns Hafsteins frá síð-
asta þingi, sem þá var fellt, en
nú flytja allir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins það. 1 framsögu
ræðu hafði Jóhann Iiafstein eng
in rök fyrir frv. önnur en þau
að pólitískar deilur væru innan
verkalýðsfélaganna hvort sem
væri, og ao hagsmnnir verka-
manna og atvinnurekenda færu
saman!
Sigurður Guðnason, formað-
ur Dagsbrúnar lýsti frumvarp-
ið árás á frelsi verkalýðssamtak
anna og félagafrelsið í landinu
almennt, og væri það í eðli sínu
brot á stjórnarskránni og ætti
sér ekki nokkurt fordæmi í
frjálsu þjóofélagi.
Verkarnenn í öllum flokkum
eru eindregið á móti því og hafa
mótmælt því. Sjáifstæðismenn
fá eltki fiína flokksmenn í verka-
lýðsfélögunum til þess að bera
þctta mál fram þar. I Dagsbrún,
stærsta verkamannafélagi lands
ins hefur þetta verið rætt og
einróma mótmælt af trúnaðar-
mannaráði félagsins. Á G00
manna Dagsbrúnarfundi fékkst
ekki einn maður til að mæla
frumv. bót, en mótmæli voru
samþykkt með atkvæðum allra
fundarmanna gegn 5.
I>að er því ekki vilji verka'
manna scm fram ltemur í þessu
frumvarpi, heldur vilji atvinnu
rekendanna í Sjálfstæðisflokkn
um, sem ætla með þessu að
lama og eyðileggja mátt verka-
lýðs.samtakanna.
Hagsmunir verkamanna og
atvinnurekenda fara sjaldnast
saman, sagði Sigurður Guðna-
son, verkamenn hafa aldrei far-
ið svo fram á nokkurar kjara-j
bætur að atvinnurekendur hafij
ekki barizt eindregið gegn þeim.
Það er auðvelt fyrir Jóhann Haf
stein að fullyrða að hagsmunir
verkamanna og atvinnurekenda
fari saman, en það þýðir ekkert
fyrir hann að ætla að segja það
verkamönnum sem unnið hafa
hér verkamannavinnu í nokkra
áratugi, þeir vita betur.
Hermann Guðmundsson,
minnti á einróma mótmæli Al-
þýðusambandsins gegn frum-
hagsoiHnabaráttH
það sem fyrsfl
varpi þessu. Það væri sitt hvað
að pólitísk átök ættu sér stað
innan verkalýðssamtakanna eða
að Alþingi lögbiði að þau skyldu
alltaf vera, enda væri tilgang-
ur frumvarpsins að hindra að
verkamenn gætu kosið í trúnað-
arstöður þá menn er þeir
treystu bezt og jafnframt að
koma því til leiðar að verkalýðs
stéttin eyddi orku sinni í inn-
byrðis baráttu svo atvinnurek-
endur gætu drottnað yfir hag
sundraðrar stéttar.
Ekkert væri heldur f jær sanni
en að frumvarp þetta yki lýð-
Framhald á 8. síð’
Komúoistasigrar norður aí Nanking
500.000 maima Kacmintangher var tvistrað
í Mansjúríu
Ellefu herir kínverskra kommúnista sækja nú til suðurs
frá Sjantungfylki og stefna í voldugri tangarsókn að borg-
inni Pengpu, sem fréttaritarar lialla „dymar að Nahkirg“,
höfuðborg Sjai.g Kaiséks. Ilefur slegið flemtri á herstjórn
Kuomintang við liina liröðu sókn kommúnistalierjanna.
I Saugardag er
næsti skiladagur
Hær einfever deild
þá 100%?
Margar deildir eru nú í
örri sókn og þrjár deildir
hafa mikla möguleika á að
ná 100% næstu helgi. Aðrar
deildir sækja fast á. Hlíða-
deild I og Valladeild sóttu
r-iect á í gærdag.
Þeir, sem eiga ógert upp
fyrir selda miða ættu að
koma í skrifstofu Sósíalista-
flokksins, Þórsgötu 1 og
skiia. Tekið er á móti skilum
a!la daga. Opið frá kl. 10—
7. Á skrifstofunni hefur vér-
ið sett upp blað er gefur
dag'.ega hugmynd um hvern-
ig afstaða deildanna er, einn
ig er blað með skrá yfir þá
sem selt hafa mest. — Fylg-
izt með hvernig deildin ykk-
ar stendur dag frá degi. Lát-
ið ekki ykkar hlut eftir
liggja í að gera árangur
ykkar deildar sem glæsileg-
astan.
Á sunnudaginn verður birt
röð deildanna. Fyrir þann
tima þurfa allir þeir sem
eiga óuppgert fyrir selda
miða að skila.
Herðið sóknina! Takmark-
ið er að selja alla happ-
drættismiðana fyrir 1. des.
Segir fréttaritari Reuters í
Nanking, að Tung, forseti her-(
ráðs Sjang Kaiséks, hafi flogið
í skyndi til virkisborgarinnar
Súsjá er sú fregn barst til Nan-
king í gær, að kommúnistar
hefðu tekið járnbrautarborgina
Kveite, miðjavegu milli Kaifeng,
er kommúnistar tóku fyrir viku,
og Súsjá. Sýnt þykir að komm-
únistar ætli að fara framhjá Sú
sjá. en leggja til atlögu gegn
Pengpu, sem er 140 km. norð-
vestur af Nanking. Geta þeir þá
Ný métmæli verkalýðssðmtak-
„Fundur í trúnaðarráði Verkamannafélagsins Dags-
brún, haldinn 4. nóvember 1948, mótmælir harðlega frutn
varpi þingmanna Sjálístæðisflokksins um að lögbinda
líiutí'allskosningar í verkalýðsfélögum, og skorar ein-
dregið á Alþingi að fella það.
Fuiidurinn lííur svo á, að frumvarp þetba stefni að
freklegri skerðingu á félagafrelsinu í landinu og niót-
rr.æitr cindregið <>!Ium afskiptum löggjaiarvaldsins af
innri málefnum verka!ýðshreyfingarinnar.“
„Fuiulur, haldinn í verkamamiafélaginu Þrótti á
Siglufirði 22. október 1948, móílniælir í eitt skipti
fyrir öll, að Iögboðna,r verði lihitfallskosningar í
verkalýðsfélögum, þar sem slíkt lagaboð væri liættu-
leg og frékleg skerðing á rétti verkalýðsfélaga til að
ráða r jálf málum sínuin, og í'reklegt tilræði við fé-
lagafrelsi í landinu.“
Formaður alþýðusambands-
ins í Bizoníu (brezkibandaríska
hernámssvæðinu i Vestur-Þýzka
landi) hefur krafizt þess að
hernámsstjórnin og þýzku yfir-
völdin breyti um stefnu í efna-
hagsmálum, ella megi búast við
allsherjarverkfalli á hernáms-
svæðinu. Kvað hann óeirðirnar
í Stuttgart, þar sem þúsundir
manna róð jst á sölubúðirnar,
myndu enúurtaka sig í sér-
hverri borg Bizóníu, cf ckki
væri bætt úr neyð almennings.
Verkalýðsfélögin í Brcmen hafa
þegar boðað allsherjarverkfall
til að árétta kröfur sínar um
hámarksverð á vörum, verð-
lagseftirlit og dýrtíðaruppbót á
lcaup.
sótt að Nanking bæði úr austri
og vestri. Búizt er við stóror-
ustu á þessum slóðum í næstu
viku.
Jingká fallin
Útvarpsstöð kínverskra kom-
múnista tilkynnti í gær, og því
var játað í Nanking, að komm-
únistaherinn hefði nú tekið hafn
arborgina Jingká í Mansjúríu,
en um hana ætlaði Kuomintang
setuliðið í Mukden að reyna að
komast undan. Útvarpsstöð!
kommúnista skýrði einnig frá I
því, að í lokakafla orustunnar]
um Mansjúríu, þegar borgirnari
Sjansún og Mukden voru tekn-j
ar, hefðu Kuomintangherir, sem
alls töldu 500.000 verið gersigr-
aðir.
Harðir bardagar geisa við
Kveisui, höfuðstað Suijúanfylk-
is, sem kommúnistaher sækir
að. Flugvélar Kuomintang hafa
gert loftárásir á verksmiðjur í
Mukden þriðja daginn í röð.
Allt situr við það sama í stjórn
arkreppunni í Nanking.
Nóbelsverðlaun
T. S. Elioí fékk feók-
menntaverðlaunin,
llackett eSlisfræðiverð
launin.
Sænska bókmenntaakademíið
veitti í gær skáldinu Thomas
Stearns Eliot bókmenntaverð-
laun Nóbels í ár. Eliot er fædd-
ur St. Louis í Bandaríkjunum
1888 en hefur verið brszkur rík-
isborgari síðan 1927. Hann er
Framhald á 6. síðu.
Farið verður i Skálann n. U.
laugardag kl. G e. li. Félagar
liú er<snjórinn kominn, skrifið
ykltur á lista í skrifstofunni
sími 7510. Fjölmennið.
Stjórnin.
s
Tri5maf!$2,/2
mj
Því lengra sem líður á at-
kvæðatalninguna í Bandaríkj-
unum því stærri verður meiri-
hluti Trumans forseta og demo-
krata. 1 gærkvöld, er yfir 90%
greiddra atkvæða höfðu verið
talin hafði Truman fengið 22.
995.000 atkv., Dewey 20.365.
000, Wallace 1.074.000 og
Thurmond 803.000. Demokrat-
ar höfðu fengið 257 fulltrúa-
deildarþingmenn, unnið 71, en
republikanar 177, tapað 67.
Truman mun fá 304 kjörmanna
atkvæði cg Dewey 189. Trumac
lagði af stað frá heimili sínu
Missouri til Washington í gær
og verður honum tekið með
kostum og kynjum í höfuðborg-