Þjóðviljinn - 05.02.1949, Page 6

ÞJÖÐVILJINN
Laugardagur 5. febrúar 1949.
121.
Gordon Sehafier:
AUSTUR-
ÞYZKALAND
leiðsiu og áður en Hitler komst til valda. í apríí .1947 var
íarið að framleiða sjóngler í einu verkstæði pg áætlað var
að byrja framleiðslu á smásjám næsta sumar. Fimmþús-
und verkamenn unnu við þetta starf, við endurreisn verk-
smiðjunnar og við smíði nýrra véla, og 200 í viðbót hafði
verið lofað að komast aftur til sinna fyrri starfa innan
eins árs. Trúnaðarmennirnir voru hafðir með í ráðum við
brottflutning vélanna og sáu um, að nokkrar vélar af
hverri tegund væru skildar eftir.
Um 270 sérfróðir verkamenn frá Zeissverksmiðjunni
voru fluttir til Rússlands, þar sem þeir vinna að því að
setja vélarnar upp á ný. Enginn vafi leikur á, að margir
þeirra fóru frjálsum vilja, og þeim var góðum tíma áður
en þeir lögðu af stað séð fyrir fatnaði og öðrum útbún-
aði til ferðarinnar. En þeir, sem báru ábyrgð á flutning-
unum, skipulögðu þá mjög: illa. Verkamönnunum var fyr-
irvaralaust skipað að leggja af stað og þetta hafði mjög
óheppileg áhrif. Trúnaðarmennimir fóru til Karlshorst,
rússnesku aðalstöðvanna í Berlín, og kröfðust þess ein-
dregið, að frar-ivegis yrði unnið í samráði við þá en ekki
á bak við þá. Eg sá bréf frá nokkrum af verkamönnun-
um, sem fluttir höfðu verið til Rússlands, og þeir létu á-
gætlega yfir sér. Sumir bréfritararnir voru stórhrifnir;
en ýmsir giftu mannanna kvörtuðu yfir, að konur þeirra
kynnu ekki við sig.
Mér var sagt, að í öðrum borgum á hernámssvæðinu
hefðu flutningarnir verið langtum skynsamlegar skipu-
lagðir, samningar hefðu verið gerðir og undirritaðir góð-
um tíma áður en lagt var af stað. Eftir að bréf tóku að
berast hafa sjálfboðaliðar streymt að- Mörg hundruð
umsókna höfðu borizt í Schwerin í Meclenburg, þegar ég
var þar, enda þótt rússnesku yfirvöldin hefðu tilkynnt,
að þau gætu ekki tekið á móti fleirum. Eg var á fundi í
Freital Dresden, þar rússneskur liðsforingi hélt ræðu og
svaraði spurningum um stefnu Rússa í Þýzkalandi. Eftir
fundinn komu tveir þýzkir verkfræðingar til liðsforingj-
ans og báðu hann, að mæla með að þeir fengju vinnu
í Rússlandi.
Rússar eiga nú Buna og Leuna, en að undanskildum
einum rússneskum forstjóra og tíu tækniráðunautum, sem
eru Rússar, sjá Þjóðverjar algerlega um rekstur verk-
smiðjunnar. Samningar við verkalýðsfélögin um launa-
kjör og vinnuskilyrði í þessum verksmiðjum og námum
í Espenhain nærri Leipzig, sem Rússar reka, eru nákvæm-
lega þeir sömu og í öðrum iðnfyrirtækjum, og trúnaðar-
mannanefndin á heimtingu á því, að öll verksmiðjustjórn-
ar- og framleiðsluvandamál séu borin undir hana. Eg
ræddi við forystumenn verkalýðsfélaganna í báðum verk-
smiðjunum, og þeir fullvissuðu mig um að réttindi þeirra
væru virt og að Rússar blönduðu sér ekki í mál þeirra.
I Espenhain vinna 9500 verkamenn. Rússneski forstjór-
inn hefur sjálfur verið kolanámumaður. Kolaframleiðslan
er öll notuð í Þýzkalandi. Forstjórinn sýndi mér móttöku-
seðla fyrir ýmsu magna frá verksmiðjum, skólum, sjúkra-
húsum og öðrum stofnunum í nágrenninu. Uti fyrir verk-
smiðjunni sá ég að verið var að hlaða vörubíla og hest-
vagna með kolum beint af flutningabandinu.
Louis Bromfield
STUNÐIR
Það var skínandi og fín lækningastofa og ekki
var dr. McClellan síður skínandi hreinn og fínn.
Stofan gaf svo sterka hugmynd um algera geril-
hreinsun að Savínu leið hálf illa, fannst hún ægi-
stór, rykug, óhrein og full af sýklum. 1 miðri stof-
unni, í sólskininu frá stórum glugga sat dr. Mc-
Clellan við skínandi borð með glerplötu. Hann var
velsældin sjálf og hvítur hreinleiki, með gleraugu
gegnsærri og fágaðri en nokkur annar. Fyrst varð
Savína feimin, en svo vissi hún að þetta var ekki
bara hinn frægi dr. McClellan heldur líka hann
Rannie McClellan sem hún hafði flogizt á við, og
hárreytt þegar hún var stelpa.
Hann sagði: „Góðan dag, Savína,“ og bauð henni
sæti, hafði orð á að þau hefðu ekki sézt í þrjú-fjög-
ur ár, og hljómurinn í mjúkri rödd hans minnti
hana á að hann var ekki Ronnie, heldur eins konar
skínandi og sístarfandi vél, rekin af skörpum heila
bak við hin furðulegu glitrandi gleraugu og blá
augun, og hún varð aftur feimin og langaði til að
láta sem hún hefði komið sjálfrar sín vegna-
Þau reyndu að spjalla eitthvað saman en úr því
varð ekki mikið því árin frá því þau þekktust höfðu
aðskilið þau og voru verr sett en ókunnug, því þau
voru gamlir kunningjar að reyna að endurvekja það
sem var- Savína hugleiddi þá óheppni að Hektor
skyldi einmitt þurfa að koma um sama leyti, því
það gerði bæði henni og lækninum erfiðara fyrir.
Hún gat þess til að Ronnie McClellan ætlaði að láta
sem hann vissi ekki um gömlu söguna um væntum-
þykju hennar á Hektor. Ronnie McClellan vakti hjá
henni hugmynd um mjög önnum kafinn mann á þön-
um frá einni skurðstofunni til annarrar, opnandi
likama eftir líkama án þess að það þýddi annað og
meira en tilraun er gæti sýnt honum fróðlegt sjúk-
dómsafbrigði.
Hún fann að þau gátu ekki haldið áfram kjána-
legum samræðum eins og fólk sem hittist á dans-
leik svo hún sagði snöggt: „Eg kom ekki mín sjálfr-
ar vegna, heldur vegna Hektors."
Hún roðnaði og þóttist sjá bregða fyrir glampa
í köldu augunum bak við gleraugun. Hann snéri sér
að skrifborðinu og tók upp pepna, gerðan úr onyx
og gulli og sagði brosandi: „Það er ekkert að Hekt-
or. Ekkert sem ég get bætt honum.“
Hún sagði óstyrk: „Eg er ekki að grennslast eftir
neinum leyndarmálum, þú segir mér ekkert sem þú
telur að betur væri ósagt.“
„Ef gengi eitthvað alvarlegt að honum segði ég
þér það sennilega ekki án hans leyfis. En það er
ekki. Hann lék sér að pennanum og brosti aftur:
„Eg hugsa að hann sé vonsvikinn og reiður mér af
því ég gat ekkert fundið að honum. Þegar ég sagði
honum það, sagði hann: Svona eru allir læknar.
D
* i O
Hvers vegna hef ég létzt um tuttugu pund á þrem
ur vikum ef ekkert er að mér?“
„Já, því hefur hann létzt um tuttugu pund?“
„Eg veit það ekki, en er nokkurnveginn viss um
að það er ímyndun “ Hann leit fast á hana og það
virtist eins og hann grannskoðaði heila hennar með
óhugnanlegri einbeittni. Svo spurði hann án þess
að horfa á hana: „Þú hefur þekkt Hektor alla þína
ævi ?“
(. „Já.“ Hún fann að hann hugsaði til liðinna ára,
rifjaði upp söguna um hana og Hektor, og vissi að
hann ætlaði að tala hreint og hiklaust við hana en
var ekki alveg viss að hann ætti að gera það, svo
hún hugsaði: , Eg skal reyna að tala um okkur
Hektor eins og við værum óviðkomandi fólk, það
verður auðveldast.“ Upphátt sagði hún. „Eg hugsa
ég.þekki hann betur en nokkur önnur.“
fiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiitiiitttiiiiimimiiimiiiiitimiiiiitiiit
Bogœennirnir
Únglingasaga um Hróa hött og
íélaga hans — eftir
---- GEOFREY TREASE ----------------------
á þvögunni, þar sem hún var þéttust.
Dikon komst í gegnum hópinn óskadd-
aður. Hann sneri sér við og ætlaði sér
til bardagans aftur, en sá þá sér til mik-
illar gleði, að óvinirnir hörfuðu í flýti
undan, og þeir námu ekki staðar fyrr
en út við sjóndeildarhring. Þar skipuðu
þeir sér aftur í fylkingu og biðu hreyf-
ingarlausir, eins og dökkar líkneskjur
á að sjá. Fyrsta áhlaupinu var hrundið.
Hrói sendi fyrirskipanir til afturvarð-
anna. Ekkert vit að halda áfram her-
göngunni, meðan slíkur óvinaher væri
að baki þeim. Fyrst að fást við hann,
áður en haldið væri lengra í átt til borg-
arinnar. Uppreisnarliðið færði sig til
baka og tók sér stöðu á hæðaröð einni
andspænis óvinunum.
En ekki hressti þá sú sýn, sem þaðan
blasti við þeim. Viðstöðuiaust streymdu
nýjar liðssveitir frá Nýjuörk yfir háls-
ana í áttina til þeirra. Þetta voru ekki
færri en fimm þúsund, margir af þeim
ríðandi, allir ágætlega vopnaðir. Hér
var enginn gamanleikur á ferðum.
„Verið hughraustir, félagar,“ sagði
Hrói eggjandi. „Fyrst skulum við láta
þá þreyta hesta sína. Ætli langboga-
skytturnar geti ekki haft hemil á þeim
fyrst? Síðan kemur röðin að okkur.
Hann skipaði hinu fámenna riddara-
liði sínu í báða fylkingararma. Fremstir
krupu spjótliðarnir á kné, og skildir
þeirra risu rönd við rönd, eins og traust-
ur veggur. Að baki þeim stóðu bogmenn-
irnir og miðuðu örvum sínum yfir höf-
uð þeirra.
Ekki þurfti lengi að bíða áhlaupsins. -
Riddarnir frá Nýjuörk og austurhéruð-,