Þjóðviljinn - 07.08.1949, Síða 3

Suiuiudag'ur 7. ágúst 1949.
>JÍÆ>VHJ1NN
9
Jótms Arnason:
Heyrt og séð
A BERSVÆÐI
* .«* SJb «á&r “
• Fátt er jafn nauðsynlegt
þeim lífverum sem eiga heima
í. húsum, hafa dags ^daglega fyr
ih augum sér biniom hús,
Ijreyfa sig vária ' Sþönn frá
þassi neniá 'þáð'Sé úr éinu húsi
i annað ■ hus,' e'ru • sém 1 séi frá-
morgni til kvölds undir stöðugu
fargi húsa, fátt er jafn nauð-
ynlegt þesskonar lífverum eins
Snertur af sfemnlngu
einseg upp! sveii
En það er þó'sem áágt ekki j
Skólagarðar
Beykjavíkur
Og svo skulú'm r við ganga
með öllu ógerningur á® standa - uppí austurenda j.þes^;-. á-
á bersvæði ;'í Reyk-jávík,/ guoi gleta opna svæðis. Þarna' hef-
sá lotf. — Á einum stað -í' Aust- jur landið verið brotið á dálitl-
urbænum getur maður til dæm .um skika og það er skóli. Börn
iá næstum alveg losnað undan . á aldrinum 10—14 ára stunda
ög það áð getá stöku sinnumj húsanna fargi, sem sé á svæð- ;þar nám í garðyrkju. Fyrirtæk-
staðið á bersvæði. ' Við Reyk
víkingar erum þesskonar lífver-
tur. Við erurn frá morgni til
kvölds undir stöðugu fargi
húsa, allavega húsa, einkum
samt óslkemmtilegra húsa. —
inu græna milli Miklubrautar ^ið nefnist Skólagarðar Reykja-
og Flókagötiu Þar er einsog jVÍkur. Ræktunarráðunautur bæj
skipuleggjendur borgarinnar arinsá E. B. Malmquist hefur
hafi allt í einu rumskað eftir Jöðrum fremur háft með það að
reynslu 7000 ára og fundið hjá igera, en kennarar eru Ingimund
Og við höfum alltof fá tækifæri
til að standa á bersvæði.
M splk „nppá grís“
Samkvæmt nýjustu rannsókn
um mun láta nærri að fyrstu
borgirnar hafi orðið til um og
eftir árið 5000 fyrir Krists
burð. Þannig hafa skipuleggj-
ehdur Reykjavíkur-borgar cá.
7:000 ára reynslu mannkyhsins
áð byggja á í starfi sínu. Þeir
ættu með öðrum orðum ekki að ’ hreint ekki svo lítið svæ^i. Mað
sér hvöt til þeas að virða aðr-
ar þarfir en einar saman þarfir
húsa.
Gróður íslands númer eitt,
gras með dálitlu af sóleyjum,
hefur fengið að vaxa þama í
sæmilegu næði á sama tíma og
borgin ruddist austur á bóginn
með sín hús. Á miðju svæðinu
er lítill hvítur bær, og þegar
maður stendur á hlaðinu hjá
ur Ölafsson og Guðrún Snæ-
bjömsdóttir. — Eg kom í heim
sókn á staðinn dag nokkum í
vikunni sem leið og hitti Ingi-
mund að máli.
Skólagarðar Reykjavíkur hófu
starfsemi sína í fyrrasumar.
Þá voru nemendur kringum 60
talsins. Nú eru þeir 87. Þeir
starfa í 4 flokkum 2 klst. tvisv
ar í viku. Verkfæri öll og ann-
Nemendur í Skólagörðum Rcylijavíkur hirða kartöfluakorinn
sameiginlega.
að sem þarf til námsins, svo
honum þá ,er svo langt úti möl- |sem ^sægi( leggur skólinn þeim
jna gú iskgi-kið af bílunum heyr |tíL skólagjaldið er 100 kr„ en
Ist úf íjarska. Því að þetta er jnemendumir eiga alla uppsker-
þurfa að spila „uppá gris“ eins
og stundum er sagt á billiardin
um.
ur getur þarna meira að segja
náð sér í góðan snert af sams-
í konar stemningu einsog uppí
una.
F

Börnin hafa hvert sitt ákveðna beð að hugsa um í Skóla
görðum Reykjavíkur.
En þegar maður athugar
Reykjavík, útlit hennar og inn-
vortis ástand, þá kemur það
uppúr kafinu að mannkynið
byrjaði alltof seint að eiga
heima í borgum. Skipuleggjend
ur Reykjavíkur hafa auðsæi-
lega ekki fengið nærri nógu
mikla reynslu til að byggja á
í starfi sínu. -— Og af öllu því
sem aflaga fer verður það
eínna átakanlegast hversu lít-
ið hefur verið gert til að veita
íbúunum, þessum lífverum sem
eru undir stöðugu fargi húsa,
•tækifæri til að standa á ber-
: svæði. Opinberir skrúðgarðar
eru hér engir að heifið geti,
leikvellir fáir og . ófullkomnir.
Það erú bara hús, —- hús og
meiri hús. Þarfir fólksins hafa
jgleymzt fyrir þörfum húsa.
Þrátt fyrir 7000 ára reynslu
mannkynsins virðast skipuleggj
endur Reykjavíkur sem sagt
háfa spilað ótrúlega mikið
„uppá gris.“ , - ------.. .
sveit. Það eru jafnvel kýr á
beit.
Nú mun það raunar ekki fyili
lega ljóst hvað skipuleggjend-
ur borgarinnar hyggjast ■ fyrir
með þetta svæði. Heyrzt hefur
að þarna eigi að koma eitthvað
af opinberum byggingum. Al-
menningur er hinsvegar án efa
fylgjandi því að þama verði
ekki léyfðar neinar byggingar
hvorki opinberar né óopinberar.
— Fyrst skipuleggjendur borg-
arinnar hafa nú einu sinni bor-
ið gæfu til að forða svona miklu
plássi frá yfirgangi húsa þá er
þess að vænta að þeir noti það
til að bæta úr þeim skorti sem
hér er orðinn svo mikill að
nærri stappar kvalræði: Þama
verður að gera glæsilegan
skrúðgarð með fögur tré og
falleg blóm, og nokkur hluti
svæðisins ætti lika að skipu-
leggjast sem fullkommn leikvöll
ur handa bömunúm sem þegar
eru alltof lengi búin að vera
Börnin rækta ýmsar kálteg-
undir, hvítkál, blómkál, græn-
kál og toppkál, og fleiri mat-
i jurtir t. d. radísur. Það er gott
jútlit með uppskemna í sumar
;þrátt fyrir hart vor. Ennfrem-
jur rækta þau skrautblóm, aðal-
.lega stjúprhæður og morgun-
jfrúr. Bömin hafa hvert sitt á-
Jkveðna beð að hugsa um. Einn-
g |ig er sérstakur akur með
|kartöflur sem börnin hirða
sameiginlega.
Skólinn starfar frá því fyrsti
í júní og þangaðtil seint í sept.
að kartöfluuppskeru lýkur.
Haldin er nákvæm skýrsla yfir
ástundun barnanna og natni við
starfið, og á haustin gefnar
einkunnir eftir þeirri skýrslu.
Skólinn skipuleggur lika sér-
stakar kynnisferðir fyrir nem-
anduma og eru á slíkum ferð-
um heimsóttir merkir garð-
yrkjustaðir. Daginn áður en ég
kom að spyrja frétta höfðu
bömin heimsótt Hveragerði.
vinkonur. Hún reytir arfa. Hún
er bara dugleg að reyta arfa.“
Þó að svörin kæmu svona
greiðlega leit telpan aldrei upp.
Maður varð að gæta þess svo
vel að blómkálið yxi ekki úr
sér.
„Og hvað fær hún í kaup
fyrir að reyta arfa?“ spurði ég.
„Eina og eina radísu,“ svar-
aði telpan.
„Má ég fá mér eina radísu?"
spurði ég.
„Þó þú vildir tvær,“ svaraði
telpan án þess að líta upp.
Eg fékk mér tvær radísur.
„Er gaman héma?“ spurði
ég og kláraði radísumar. Það
voru góðar radísur.
„Já, voða gaman,“ svaraði
telpan og leit nú loksins upp.
Síðan fór hún að athuga hvort
ekki væri allt í lagi með hvítkál
ið. Hjún var föl í andliti.
„Þú ert ekkert • útitekin,“
sagði ég.
„Nei, það var verið að taka
úr mér botnlangann,“ svaraði
hún. „Heldurðu að maður verði
útitekinn af að láta taka úr sér
botnlangann ?“
Framhald á 7. síðu.
uiiiiiiiiiiiiiiiisiiiiiisiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiHiiiiii
SKÁK
Fáein orð um
botnlanga
Eg gekk útí garðinn þangað
sem börnin voru að vinna. Ein
telpan var að skoða oní blóm-
kálið sitt.
„Til hvers ertu að skoða oní
blómkálið þitt ?“ spurði ég.
„Það er farið að vaxa úr
sér,“ svaraði telpan. „Maður
verður að gæta þess vel að það
vaxi ekki úr sér.“
Telpan var fullorðinsleg í tali
einog garðyrkjumaður með
langa reynslu. Önnur telpa stóð
hjá henni og hún sýndist ekki
örðin nógu gömul til að
geta stundað hér reglulegt nám.
. „Ert þú -líka í skólanum?“
Ritstjóri: Guðmundur Amlaugsson
spurði ég hana.
„Nei,. hún er ekki í skólan-
um,“ svaraði þá hin. „Hún er
gieymd í þessari borg. . jkaupakona hjá mér. Við erum
SKÁK ÁN ORÐA 41. e5—e6 Dc6—c7
Tifilis 1949. 42. Rg7xf5
Klöman Tsisfcikoff
1. d2—d4 e7—e6 Leníngrad 1949.
2. e2—e4 1 d7—d5 Tajmanoff Lisitsín
3. e4—e5 c7—c5 1. d2—d4 d7—d5
4. Rgl—3 Rb8—cG 2. c2—c4 e7—e6
5. c2—c3 c5xd4 3. Rgl—Í3 c7—c6
6. c3xd4 Dd8—bS 4. Ddl—c2 Rb8—d7
7. Bfl—e2 Rg8—e7 5. g2—g3 Bf8—d6
8. Rbl—a3 Re7—f5 6. Bfl—g2 f7—f5
9. Ra3—c2 Bf8—b4t 7. 0—0 Rg8—f6
10. Kel—fl Bbl-—e7 8. c4xd5 c6xd5
11. g2—g3 Bc8—d7 9. Rbl—c3 a7—a6
12. Kfl—g2 h7—h5 10. Bcl—f4 Bd6xf4
13. h2—h3 Iía8—c8 11. g3xf4 0—0
14. b2—b3 Rc6—b4 12. Rc3—a4 Rd7—b6
15. Rc2xb4 Be7xb4 13. Ra4—c5 Dd8—d6
16. Bcl—b2 h5—hl 14. Rf3—e5 Ha8—b8
17. g3—g4 Rf5—c7 15. a2—a4 Rb6—a8
18. Hal—cl HcSxcl 16. a4—a5 Bc8—d7
19. Bb2xel DbS—a5 17. Hfl—cl Bd7—bo
20. Ddl—c2 Bd7—b5 18. e2—c3 Hf8—c8
21. a2—a3 Bb5xe2 19. Hal—a3 Hc8—c7
22. Dc2xe2 Bb4xa3 20. Ha3—c3 Dd6—e7
23. BclxaS Da5xa3 21. Bg2—fl Bc5xfl
24. De2—b5f Ke8—f8 22. Kglxfl Hb8—c8
25. Db5xb7 g7—g5 23. Dc2—b3 Rf6—eS
26. Rf3xg5 Hh8—g8 24. Rc5xb7! Hc7xb7
27. Rg5—h7f Kf8—g7 25. Db5xb7 De7xb7
28. Rh7—f6 Hf8—c8 26. Hc3xc8 Kg8—f8
29. Hhl—al Da3xal 27. Hc8—b8 Db7—e7
30. Db7xe7 Dal—bl 28. Hb8xa8 R?—g6
31. Rf6—h5t Kg7—g8 29. Hcl—c8 KfS:—g7
32. De7xh4 Dbl—e4t 30. Hc8xe8 De7—c7
33. Kg2—gS De4—d3t 31.He8—c8 Dc7—b7
34. f2—Í3 Dd3xd4t 32. Ha8—b8 Db7—a7
35. Dh4—f6 Dd4—glt 33. Hc8—h8 Da7—c7
36. Kg3—h4 Dgl—elt 34. Hb8—g8t ' Kb7—h6
37. Kh4—g5 Del—clt 35. Hg8xg8t Kh6—h5
38. f3—-f4 Kg8—f8 36. Hg6—g3 Hh5—h4
39. Rh5—g7 Dci—c6 37. Re5—Í3t ; Kh4—h5
40. f4—15 c6xf5 38. Hh8—g8 •i. ■ ■ Gefið.