Þjóðviljinn - 04.09.1949, Blaðsíða 3

Laugardagur 3. sept. 1949.
ÞJÓÐVILJINN
$
Það er gömul staðreynd, að
sagan hefur oftast nær verið
skráð af sigurvegurunum. 1
viðskiptum sín á milli hafa
menn venjulega séð svo um, að
einn varð eftir til frásagnar,
sá, sem eftir lifði, og einn naut
ávaxta sigursins. Evrópumenn
hafa fyrstir skrifað „veraldar-
sögur“, en þegar betur er að
gáð, kemur í ljós, að „veraldar-j
sögur“ þeirra hafa fyrst og
fremst verið saga hins hvíta
kynflokks, sagan um afrek hans
og ágæti. Til skamms tíma
hófst þessi saga á menningu
'Hellena við Miðjarðarhaf, með
stuttum. inngangi um þjóðir
hinna nálægari Austurlanda.
Nú er þetta óðum að breytast.
Rannsóknir síðustu áratuga
leiða æ betur í ljós, að „vest-
ræn“ menning er að meginefni
af austrænum toga. Það jafn
vel ekki ósennilegt, að mikil-
vægasti viðburðurinn í sögu
mannanna, „sköpun mannsins“
hafi gerzt í Asíulöndum. Fyrir
tuttugu árum fundust leifar
Pekingmannsins í Kína, og telja
sumir vísindamenn hann einnar
milljón ára. Okkur mundi ekki
þykja hann mennskur ásýndum,
ef við mættum honum á förnum
vegi, en þó kunni hann þá list,
sem eizt er og göfugust allrar
mannlegrar iðju: hann kunni
að fara með eld. En Austurlönd
fóstruðu fleiri íþróttir, er hafa
fleygt menningunni fram. Þar
-þafa menn fyrst ræktað nytja-
jurtir og tamið húsdýr, og á
grundvelli þeirrar ræktunar-
menningar sköpuðu þeir trúar-
brögð, sem hafa frjóvgað hug
myndaheim og lífsskoðun Evr-
ópuþjóða allt fram á þennan
dag. Á Austurlöndum bjuggu
menn fyrstir til letur, lærðu
fyrstir að búa í borgum. sköp-j
uðu traust og þéttriðið stjórnar
kerfi og regiubundið stjórnar-
far í löndum, sem Voru stærri;
en mestu þjóðríki í Evrópu.
Kínverskir sagnfræðingar segja,
að fomkonungar í Kína hafi
hver ríkt í 18.000 ár — og
virðast ekki hafa þurft að
stofna til ótímábærra kosninga
tjl að sitja svo lengi við
stjórn.
Evrópumenn hafa, einkum
hina siðustu áratugi, orðið að
sætta sig við þá staðreynd, að
í Asíulöndum er að leita upp-
hafs veigamestu þátta þeirrar
menningar, sem er sameign alls
mannkynsins og ástæðulaust er
að klina á „vestrænu“ vöru-
merki. Ekki er heldur ósenni-
legt, að þeir verði ekki einir um
að skrifa „veraidarsögur“ fram
tíðarinnar. Taflstaðan hefur
brevtzt. Þeir tímar virðast liðn
ir, er Evrópumenn geta stjórn-
að veröldinni einir og verið ein- j
ir til frásagnar um sögu lienn-
ar. Asíuiönd eru byggð helm-
ingi ails mannkynsins og þar
hafa gerzt slík tíðindi hina sið-
ustu áratugi, að líklegt mé
telja, að Evrópuþjóðir verði að
jata Asíijmönnum tilverurétt
áð jofnu við sig á hnettinum.
Kina — land og þjéð.
Þegar iitið er á Evrópu frá
Igndfræðilegu sjónai'miði, þá
ljemur i ljós, að okkar gamla
cig sögufræga álfa er i raun-
ihni aðeins skagi, sem gengur
v^estur úr meginlandi Asíu. Ef
rifiörkin milli Evrópu og Asiu
eiru dregin um Úralfjöll mun
Ilvrópa vera að flatarmáli um
/ JZsc ke Æ<X i. f
y Cknta y/'
'\vf hab a t'cvjd*
PfQzAvÆ* n yy/yyyfS
' 5 /jM/yy/ymyríy
W? i
Wmmmmmm/r- //
KvvgfVs siif
///•<'"/T-Lsntzvn
/acixng'/
0PHANTUN&
mww//yk

WWM
úmm
KlftNGjSt
- , v -
fW//Æ
$ 2 í G H W ft
»Cheng'tu
:unTnmg
ASÍA sefur — ASÍA vahnar
KINAVELDi
10 millj. ferkm. og íbúafjöld-
inn um 500 milljónir manna.
Samanburður í þessum efnum á
Evrópu og Kína er allerfiður,
því að mikil og víð lönd, á norð
ur- og vesturlandamærum Kína,
sem töldust áður fyrr til kin-
verska ríkisins, hafa á þessari
öld verið ýunist í mjög losara-
almennt manntal og lítt tréyst-
andi þeim tölum, er miðstjórnin
Eftir
Srerri Kristjánsson
hefur lagt fram. Það er ætlun
manna, að íbúatala Kinaveldis
stórkvíslum, og fellur önnUr í
Chihliflóann, en hin í Gulahaf.
Á þessari sléttu og í dalverpi
Hwang-Hó-fljótsins er vagga
kínverskrar menningar og kin-
verska ríkisins. Sléttulandið
nær norðan frá Chihli-hálend-
inu allt suður að ósum Jang-
tse-kíang-fljótsins og er ákaf-
í
.Cvkfv'C’-jfs W’y>l ’ 'Sl •Toochow
VÍCwwVtTo yúf j fíwnát, / t&frmosa.
j* y N & V" 1 Urian
n g c *
í y ^
-7> i y > V.-m«

n jft n-

tubng Koug
staðar á jörðunni. Shansífylkí
er enn sem komið er málmauð-
ugasta hérað Kínaveldis. I fylkj
um Norðurkína er unnið járn.
og kol, olía og gull og kopar.
Suðurkína er yfirleitt fjöll-
ótt land, þótt sléttlendis gæti
víða nálægt fljótum, svo sem
hjá Síkíang í Kwantungfylki í
nágrenni Kantonborgar. í
vesturhlutum Suðurkína ganga
fjallgarðarnir suður á skaga
Austur-Indlands, og norður í
þessum fjallagörðum á Jang-
tse-kíang, mesta fljót Kínaveld-
is, upptök sin. Norðaustur af
fjallgörðum þessum liggur
Sestsjúanfylkið, hásléttuland
myndað úr rauðum kalksteini og
frjósamasta hérað i Kína, enda
verður það marga munnanna
að fæða — íbúarnir eru um
1700 á ferkm. Jang-tse-kíang-
dalurinn er einhver frjósamasti
blettur jarðarinnar, að minnsta
lcosti tvisvar á ári hverju er
jarðargróðinn skorinn upp. ,
Kína liggur á misserisvinda-
svæði Austur-Asíu, á vetrum.
blása kaldir og þurrir megin-
landsvindar, en á sumrum hlýir
og rakir hafvindar. Landið er
að mjög litlu leyti í reglulegu
hitabeltisloftslagi, og á þetta
ef til vill sinn þátt í, að Kín-
verjar eru lausir við það slen
og sinnuleysi, sem oft hefur
einkennt sumar aðrar Asíuþjóð
ir, ér lifa í grózlcu og svækju
hitabeltisins, svo sem Indverja.
Hinn mikli munur hita og kulda
hefur stælt þrek Kínverja, á
vetrum hafa þeir orðið að þola
kulda Svalbarða, en á sumrin
notið hita Miðjarðarhafsland-
anna. Kínverjar eru líka taldir
vera þrekmesta þjóð í allri Asíu
og kippa sér lítt upp við mann-
raunir.
Menn vita lítið um upprima
kínversku þjóðarinnar. Ekki er
óliklegt, að frumheimkynni
liennar séu í Mongóliu, því að
fyrir um 20.000 árum var þetta
eyðimerkurland grösugt og þétt
býlt land. En síðan át eyði-
mörkin sig- inn i gróðurlendið
,og íbúarnir hrukku undan, sum
ir til Síberíu, aðrir suður á bóg-
inn, þar sem síðar heitir Kína,
Steinaldarleifar sýna, að hnífar
j og verkfæri voru með sama
sniði og þau, sem notuð eru
legu sambandi við meginríkið sé einhvers staðar milli 450 cg lega frjósamt. Fljótið rennur i enn 5 dag vjg uppskeruvinnu i
eða gengið undan því. Meðfrgm ,500 milljóna rnanna, eða í nám- um fylkin Kansú, Shensí ogí Norðurkina. Samfelld órofa
menning virðist hafa lifað á
þessum slóðum í 7000 ár, og
eru Kínverjar því sannarlega
vel að landinu komnir. En
fyrsta kinverska ríkið er upp-
! runnið á sléttlendi Hwang-Hó-
fljótsins, og þaðan hafa Kín-
verjar breiðst út suður eftir
landinu og blandazt frumbyggj-
unum. Kínverjar bera mjög rík:
merki kynblöndunar. Norður-
kínverjar eru háir vexti og
þreklega vaxnir líkt og Evr-
ópumenn, en í Suðurkína er
fólkið smávaxnara og allmiklu
þeirra, sem byggja hin kín- Tsinlingshaiifjallsarðurinn, sem einnjg mjög auðug að málmumj dökkíeitara. Hár Kínverja er
verslcu lönd, er mjög á huldu. 4"'” J - -
Þeir timar eru nú löngu liðnir,
er Kínakeisarar töldu með natni
\fs >
%\V(ET“þíAM '
s' T , ~ «án o,r
yyvkhP3 c Y
^07 luöiri** O * síc*< 1«
Y/////A PF-iöR rö th£ n'C< Ano -
TERRvTOCtV t*BF. fcATED <N V Ht
SPCVÍSíA AK'O OTrfNbíV£
z>r
landamærum Ráðstjórnarríkj- | unda við íbúafjölda Evrópu, tal Shansú, og eru þau öll hálend,
anna Iiggja Mandsjúría, Tanaú jið frá Úralfjöllum, svo sem áð-! en á sléttunni miklu nær hafi
Túwa, Ytri Mongólía og Sin-Kí- ur er sagt. Að viðáttu og mannj eru fylkin Hópei, Hónan og Ití-
ang, en Tíbet liggur norður af ,fjölda getur Evrópa því haft' angsú. Land allt er á þessum
hálendi Himalajafjalla og mynn inokkuð til samjafnaðar, og j slóðum þakið djúpum jarðvegi,
yst við norðurmörk Indlands. ,þessi samjöfnuður getur orðiðj gulum að lit, er kallast löss,
Öll þessi útjaðralönd Kína hafa jokkur Evrópumönnum fróðlegt Menn ætla, að jarðvegur þessi
hafi borizt með vindum norðaa
af óbyggðum Asíu. I vesturhér-
ekki nema að litlu leyti lotið 1 íhugunarefni
hinni kínversku miðstjórn á síð- J
ustu áratugum, hvað sem veroa í Innan þeirra útjaðralanda áj ugum Norðurkína er lössjarð
mun í framtíðinni. En séu þau norður- og vesturmörkum ríkisi vegurinn þurr og harður, en
talin til Kínaveldis mundi hið ins er Kína sjálft um 3,7 ferlmi.j þar sem hægt er að koma við
kínverska riki vera tæpir 10 jog talcmarkast að austan af j áveituvatni úr Hwang Hó á
millj. ferkm. að flatarmáli, eða (Kyrrahafi. Kína ei* yfirleittj siéttulandi austurfylkjanna er
litlu minna en Evrópa öll, reikn j f jöllótt og hálent land, en sums1 jörðin mjög frió og kostarík.
að frá Úralfjöllum. íbúatala jstaðar eru víðlendar sléttur, I I\T0rðurkínVersIcu fylkin eru
gengur vestur úr Asíuhálend-
inu milli kínversku stórfljót-
og lcolum. Kína er enn að mestu gvart Qg slétt> augun dökk> og
| leyti ókannað lahd í járðfræði-1 .. , , . , . *.
TI n - t j- 1 • í Evropumonnum þykia þeir æði
anna Hwang Ho og Jang-tse-Iu-j iegum efnum, en, margir telja , „ ,
jþegna sína og skattgreiðendur.:'|anS> skiptir mörkum milliNorð-j að Kina búi yfir miklu meiri ”S, 1 en raeira ^ a
Styrjaldir þær, sem geisað hafa jurkína og Suðurkína. Þegar há-j auðævum en rannsóknir hafa þvi 1 Suðurkma en norðar x
í Kína hátt á annan mannsald- jlen£ii þessu sleppir lækkar land-l ieitt í ljós. Sumir Vísindamenn landmu. ÚlIíí Kínverja ber vitni
ur hafa ger,t það aö verkum, að 'A °S Hwang-Hó-f 1 jótið rennur J álíta, að í Kína séu méiri kol um imkla kynblöndun, enda
ekki hefur verið hægt að taka um víðlend sléttulönd í tveimur í jörðu en alls stPS:ir annarsj Framh. á 8. síöu.