Þjóðviljinn - 11.10.1949, Blaðsíða 6

ÞJÖÐVILJINN
Þriðjudagfur ll;; Qktótjsp-1949.
Róðurinn þyngisf h]ó
REZKI hershöföinginn Sir
Gifford Martel ritaði grein
í íhaldsblaðið „Daily Mail“ 22.
sept. undir. fyrirsögninni;
„Skuggri rússneska bjarnarins".
Greinin var frá upphafi til enda
áróður fyrir styrjöld Vesturveld
anna gegn Sovétrikjunum. og
lítt frábrugðia öðrum slíkum
skrifum brezkra og banda-
rískra stríðsæsingamanna und-
anfárin ár. En það er athyglis-
vert að bera kenningar hers-
höfðingjans saman við skrif
brezku blaðanna um atburð, ér
gerðist tveim dögum síðar, við-
urkenningu þeirra Trumans,
Attlees og St. Laurents á að
Sovétríkin ráði yfir kjarnorku
vopnum. Sir Gifford slær því
föstu í „Daily Mail,“ að til þess
að koma á ný á laggirnar
auðvaldsstjórnum í öllum Aust-
ur-Evrópulöndunum upp að
landamærum Sovétríkjanna,
þurfi Vesturveldin ekki annað
en koma sér upp 20 fyrsta
flokks herdeildum á meginlandi
Vestur-Evrópu og ógna Sovét-
ríkjunum með þeim. Þetta sé
mjög auðvelt, þvi að Sovétrikin
hafi enga kjarnorkusprengju.
Tveim dögum eftir að „Daily
Mail“ birti þessa grein, 24. sept.
gat að líta rosafyrirsögn á
fyrstu síðu blaðsins: „Rússland
hefur kjarnorkusprengju.“ Og í
ritstjórnargrein segir: „Hvellur
inn af rússnesku sprengjunni
er meira áfall en..... lækkað
gengi sterlingspundsins." Og nú
er ekki talað um að „reka rÚ3S
neska björninn innfyrir grind-
urnar í búri hans“ eins og Sir
Gifford hafði komizt að orði
tveim dögum áður.
jjgiEÐI í Bretlandi og Banda-
ríkjunum var skorað á
fólk, að forðast móðursýki og
skelfingu. Slíkar áskoranirl
komu. frá BTradley herráðsfor
seta, McMahon öldungadeiidarr
manni og formanni öidunga-
deildar Bandaríkjaþings og
öðru stórmenni. Þessar áskor-
anir virðast þó hafa borið lít-
inn árangur. í Bandaríkjunum,
til þess höfðu stríðsæsingarnar
undanfarin' ár verið of hóflaus-
ar. Aðeins tveir dagar voru Iiðn
ir frá þvi McMahon sjálfur
hafði lýst yfir í öldungadeild-
inni: „Ef Rússar hefðu kjarn-
orkusprengjur gætu þeir sent
þær í skipum til .bandarískra
hafparhorgar .og sprengt 35
•"milljónir ma'nna í loft ,upp“.
Viðtökurnar, sem tilkynning
Trumans fékk voru í samræmi
við þetta hugarástand. Dag-
skrár allra .útvarpsstöðva voru
r.ofnar til að koma tilkynningu
'forsetans að og aukaútgáfur
blaðanna seldust upp á svip-
stundu. Lögreglustjórn New
York tilkynnti, áð hún hefði á
reiðum höndum áætlun um
„að ráða við sérhvert meirihátt
ar áfall hér í borginni." Þing-
•njenn lögðu til að höfuðborg
• Bandaríkjanna yrði færð uppí
Kentuekyfj. og að herm.ráðun.
: yrði grafið í jörð niður. Her-
ráð Bandarikjanna kom strax
saman til að endurskoða allar
hernaðaráætlanir og kjárnorku-
nefnd þingsins og yfirstjórn
kjarnorkuframleiðslunnar sett-
ust á rökstóla bakýið niðurdreg
in gluggatjöld.
JBretlandi greip menn ' ekkij
sama æði og í Bandaríkj-
unum, en með. örfáumv undan-
tekningum virðast . áhrif til-
kynningarinnar, um kjarnorku-
sprengju í Sovétrikjunum hafa
verið, að gera mönnum ljóst,
að styrjöld yæri sjálfsmorð fyr
ir Breta. „Times", ,'aldu'rforseti
brezkra blaða, sagði I ritstjór-
argrein það, sem skin útúr um
mælum hinna: „Raunverulég
von mannkynsins í framtíðinni
er að ríkisstjórnir og almenn-
ingur allra landa geri sér ljóst,
að styrjöld er ekki lengur við-
unandi leið til að ráða deilum
þeirra til lykta og að engir póli
tískir eða hernaðarlégir hags-
munir eru, þess virði að hætt
sé á gjöreyðingu þeirrá vegriá."
Auðsýnilega geta baridarískú
stríðsæsingamennirnir lítils
stuðnings vænzt úr þessari átt.
Sömu sögu er að segja af þorra
annarra auðvaldsblaðá í . Vést-
ur-Evrópu. Þau viðiirkenna áð
draumar Bandaríkjaauðyálds-
ins um heimsyfirráð í krafti
kjarnorkuspr. eru ' ekki
aðeins fjarstæða, þeir . eru
hættulegt brjálæði. Og „Daily
Herald," málgagn Verkamanna
flokksstjórnarinnar í Bretlandi,
gefur vonir um samkomulag
um bann við kjarnorkuvopn-
um: „Þótt viðræður hafi hing-
að til mistekizt er það ekki ó-
hjákvæmilegt að þær geri það
einnig hér eftir." Það er að
heyra, að Vesturveldin séu ekki
ófús til að endurvekja kjarn-
orkunefnd SÞ, sem þáu létu
hætta störfum.
BFTIR
Mignjm: G. Efcjerhart
*
m
»
■
SpenaandlvÁSTARSAGA.
48. DAGURi
WjiYRIRSÖGNIN á kjarnorku
'•••■ fréttinrii í Daily Herald"
yfir þvera forsíðuna, „Kjarn-
orkan: ný friðarsókn", gefur
líka til kynna að þeir, sem
stjórna málgagni, brezku ríkis
stjórnarinnar gera sér. Ijóst,
hvað til þeirra friðar heyrir,
kröfur alþýðu Bretlands um
ráðstafanir til að tryggja., var-
anlegan frið hafa haft áhrif á
æðstu stöðum. Sama mun verða
uppi á teningnum annarsstað-
ar í Vestur-Evrópu og i Banda-
ríkjunum. Atlanzhafsbandalag-
ið, sem átti að verða tæki
Bartdarikjanna til að koma
Sovétríkjunum á kné,' er- háðu-
legt hröfatildur þegar - kjarn-
orkueinokun Bandaríkjarina. er
á enda. Bandaríkjamenn eru
búnir að reýna það árin síðan
stríði lauk, að herstöðvar og
langfleygar sprengjuflugvélar
eru gagnslausar, þegar al-
menningur neitar að láta æsa
sig upp til ófriðar. Móttökurnar
' sem fréttin um .kjarnorku-
sprengju Rússa fékk, 'sýna að
stríðsæsingamennirnir eiga nú
erfiðara uppdrá.ttar en nokkru
sinni fyrr.
hana. '■• 1"
En hún viasi það; hún vis3i það: Roy Beadon
frá Beadon Gates, með hina duldu ofbeldis-
hneigð, ótamda villimenn3ku, sem hafði ætlað
sér að fá auðugt kvonfang. Hann sem hafði ráð-
gert erfaskrá, — og fall fram af björgum eða
slys í bát. Peningarhir heaaar -f- sem voé-.u ekld
lengúr til.
VARIR hennar hreyfðusfc aftur, en hún gaf
ekkert hljóð frá sér; Jim var að tala, hratt en
skýrt. Hvers vegna var hann að tala á þennacr.
hátt; undirstrika: staðreyndir, ein3 og þær kæmu
hónum eða henni ekkert við? Hún varð að lokka
hann burt frá dyrunum. Ef hún hreyfði sig, ef
hún færi fram í ganginn, ef hún þættist falla u.
yfirlið — nei, nei! „Eg hleypi af,“ hafði haaa
•sagt. Og hann hafði þegar framið tvö morð.
Jim hélt áfram máli sínu: „— og hann hlýtur
að hafa lofað Hermione að hann fengi peninga
hjá þér. Til þess að sefa hana í bili, býst ég við,
tók hann peninga frá þér, tólfhundruð dollaraua
þina. Hana grunaði að hann hefði lánað mér
peninga fyrir fargjaldinu; hann hefur sennilega
sagt henni, að hann fengi enga peninga fyrr eu
þið væruð gifL Sennilega hafa þau lent í heift-
ugu rifrildi, eftir að við vorum farin til Elbow
Beach. 1 von um meiri peninga, eftir brúðkaup
hans og auðugu eiginkonunnar, hefur hann lát-
ið Hermione hafa það sem eftir var af peningun-
um sem hann hafði tekið úr seðlaveskinu þínu.
Eina ástæðan til þess að hann tók þá, var að
hann hafði enga handbæra peninga, og Hermione
hafði náð tökum á honum. Allt gerðist undir eins:
hann uppgötvaði að þú áttir eugar. eignir,'- upp-
götvaði að ég var að fara, og Hermione birtist
ofsareið og heimtaði_peningana sina. Hann varð
að sefa hana, þagga niður í heani. Þennan dag
— daginn sem við fórum til Elbow Beach —• upp-
götvaði Roy að þú varst eignalaus ; þann dag
kom bréfið frá lögfræðingunum. Þannig. var það
.... þegar hann sagði þér. frá bréfíuu, þannig
vissl ég, Nonie, að eitthvað vair bogið við þetta.
Hana hafði opnað bréfið, og bréfið var til þín.
Þannig- vissi ég að hann beið og beið eftir örugg-
um fréttúm um það sem hann áleit að yrði mjög
stör arfur eftir föður þinn.“
Riordan læknir greip fram í og bar fram
spurningu.. „Hvernig veiztu, að það var Roy; sem
tók seðlana?“
„Roy lét mig. hafa peninga* til að borga flúg-
farið með. Eg.er ennþá með aanau sefhlinn; hinn
notaði ég til að borga- manainum sem flutti mig
aftur í bátnum til Beadon eyjar. En það voru
tveir huudrað dollara seðlar. Það er ennþá brotið
upp á seðlilinn sem ég er með, og brotiö sam-
svarar brotinu i seðlunum sem Happy stai;
Happy var með nákvæmlega tíu huadrað doúaca
seðla.“
„Þetta er ekki alveg ljóst fyrir mér,“ sagði
Riordaa læknir. „Roy tók þá frá Nonie, afhenti
Hermione þá til að þagga niður í henni, þaagað
til hann fyndi einhver ráð. Hann hefur ekki sagt
henni að Nonie yrði ekki vellauðug eiginkona,-.
eins og hann hafði búizt við. Eftir að þú og
Nonie voruð farin til Elbow, fór Hermione heim,
og piliurinn. stal peninguaum. Já — húr. ccilaði.
Kvennafundurim
Pramh. af 1. síðu
Katrínu Thoroddsen, frambjóð-
anda Sósíalistaflokksing.
M. T. Ó.

Alþýðuheimilia ,og
rfkisstjórnin.
Petrína Jakobsson talaði næst
og ræddi um þau áhrif sem
gerðir ríkisstjórnarflokkanna
— tollahækkanirnar, vísitölu-
bindingfn, vöruskorturinn og
nú síðast gengislækkunin —
hafa á afkomu alþýðuheimil-
anna. Hvert atkvæði sem
stjórnarflokkunum er greitt er
samþykki við því að slíkum
árásum verði haldið áfram eftir
kosningar.
Næst talaði * frú Erla Egil-
son og ér ræða hennar birt á
5. síðu blaðsins í dag.
Kjósið aðeins [jú sem þið
getið treyst í sjálfstasðis-
málinu.
Þá talaði ’frú Sigríður Eiríks-
dóttir og ræddi aðallega sjálf-
stæðismálið og &vik stjórnar-
flokkanna í því. Sýndi hún
fram á að Islsndingar hefðu
aldrei þurft að láta erlent her-
veldi ná tangarhaldi á íslenzku
landi, aðeins ef fulltrúar þeir
er þjóðin hafði treyst að .efndi
heit sín hefðu ekki brugðizt
málstað föðurlandsins- og þjóð-
ar sinnar. Hún ræddi einnig um
væntanlegar herstöðvar hér.
•|? mkvæmt ' Atlanz'b.afSsáttmál -
anum og í því sambandi um
tollsvikin og spillinguna í sam-
bandi við Kéflavíkurflugvöll-
ian. Hverri einustu herstöð er
hér verður reist fylgir hið sama
og Keflavíkurflugvellinum, —
og það verða ekki menn eins
óg Bjarnf Ben. og Stefán Jó-
hann setn ákveða hvenær hér
verða. reistar herstöðvar, held-
ur' verða það erlendir herfor-
ingjar.
Hvatti Sigríður Eiríks reyk-
vískar konur til að svara svik-
um stjórnarflo'kikanna í sjálf-
stæðisimálinu með því að kjósa
ekki frambjóðendur þeirra,
heldur kjósa aðeins þá fram-
bjóðendur er þær gætu treyst
í sjálf.stæðismálinu.
Þýzkalanda
Hugsið fyrst — og valið
ei- -auðveít.
_ r
Að lokum flutti Katrín Thor-
oddsen alþLiigismaður ítarlega
ræðu. Hvatti hún konur um-
fram allt til að htigsa málin
sjálfár rólega og rækrlega.
„Þetta vsttl eklsj aA vera erf-
itf. Það er meir af segja ó-
venju auðveit og vandalítið að
kjósa nú. Kjósandimi _þarf að-
eins að gera upp við sig hvort
hann vill una áfram við siimu
stjórn 'seua verið hefur, eða
hvort hann vill aðra betri og
þjóðhollari, hvort hann er á-
nægður með stjórnarfarið ina-
aníands -og gerðir' sfcjómarinaar,,,
Þing fylkjanna í Ausfcur-
Þýzkalandi kusu í gær efrideild
þings ríkisins, sem verið er -að
stofna í Austur-Þýzkalandi.
1 dag koma báðar þingdeildir_
saman til að kjósa forseta, sem
talið er að verði Wilheim-
Pieck, foringi Sósialistíska (An-
ingarflokksins. Fulítrúi her-
námsstjórnar Sovétríkjanna
mun lesa yfirlýsingu frá henn
um þau völd, sem ríkisstjóm-
inni verða .fengin í headur. Her-
námsstjórar Vesturveldanna.
gáfu í gær út yfirlýsingu, þar
sem þeir halda því fram að hin.'
væntanlega ríkisstjóm í Aust-
ur-Þýzkalandi sé ólögleg og hafi
engan rétt til að koma fram
fyrir hönd Austur-Þýzkalands.
í .sjálfstæðismálunx þjóðarinnar,
eða hvort haun er óáoægður.
Ef honum finnst. gerðir stjórn-
arinnar góðar, þá kýs hann
stjórnarliðið, ef honum finnast
þær áumar og iliar þá kýs hauu
stjórnarandstöðuna, enþað.eru
frambjóðekdur á vegum Sósíai-
istaflokk^ims.“
Að ræðu Katrínar lokinai
hyiltu fundarkonur haaa með
dynjandi lófaklappi. Þessi glæsi-
legi fundur' kvennanaa sýndi
hve. staðráðnar konur í stjóm-
arandstöðu eru. í því aði.kjósa
Katrínu Thoroddsew sem- full-
•trúa- .-ofcia. á • Alþiogi..: .. •