Þjóðviljinn - 01.03.1950, Page 5
í- Miðvikudagar 1. nuúrz 1950. -
wuCi i ■■ '■■■ ■yyf'iii Mt;Vi ji4/:j>iyyfrrjiifti ■ niT*1>;i ■
ÞJðÐVILJINN
|' "i'I.Iniiiii j jí«;i'i iíi r.jwi HI....III).I.lýiim.ni tr-.t
5: ■"
Með gengislœkkunirmi á að stela af spanfé laiidsmanna
250 MILUðNUM KRÖNA
Sparifjáruppbót íhaldsins er aðeins örlítið
brot af hinum skipulagða stuldi auðmanna-
stéttarinnar frá s parifjáreigendum
Eins og sýnt var íram á hér í blaðinu í gær samsvarar
'42,6% gengislækkun beinum verðhækkunum — eða raunveru-
legum kauplækkunum sem nema í heild 220—230 milljónum
króna, miðað við jafn mikinn innflutning og á síðasta ári.
Áhrif gengislækkunarinnar á sparifjáreign landsmanna eru samsvar-
andi. Um síðustu áramót námu sparifjáreignir íslendinga um 600 milljón-
urn króna. Verði gengið lækkað um 42,6% jafngildir það því að aðeins verði
eftir ca. 350 milljónir af jafnverðmiklum krónum og nú eru. Ránið frá spari-
fjáreigendum nemur því ca. 250 milljónum króna til viðbótar við hinabeinu
launaskerðingu.
Þennan mikla stuld segist svo Sjálfstæðisflokkurinn vilja vega upp
með 10 milljóna króna uppbótumd!) sem mestmegnis bæti upp eignir sem
söfnuðust fyrir 1939 og bæti að engu sparifé sem tilkomið er eftir 1942,
en það er fyrst og fremst eftir þann tíma sem almenningur hefur hait
einhverja peninga aflögu.
Þessí árás á sparifé Iands
manna er því athyglisverð-
ari sem íhaldsflokkurinn er
alltaf að brýna fyrir almenn-
ingi nauðsyn sparnaðar,
hvetja menn tii að leggja fé
inn á banka og sparisjóði.
Keynslan af því hefur orðið
sú að almenningur liefur
geymt fé sitt þar með lágum
vöxtum og auðkýfingarnir
fengið lán með góð’um kjör-
um. Auðkýfingarnir hafa
notað sparifé almennings til
að kaupa sér framleiðslu-
tæki, fasteignir o. s. frv. Síí-
an hefur verðgildi pening-
anna verið skert, auðkýfing-
arnir hafa endurgreitt verð-
miklar krónur með verðlitl-
um. En sparifjáreigendur
hafa setið eftir með sárt enn
ið, og þeir sem ætluðu að
safna sér fé til öryggis á
elliárunum, hafa séð afleið-
ingarnar af langvinnu striti
verða að litlu á skömmum
tíma.
'Þótt þessi nýja árás á
sparif járeigendur sé mest, er
hún þó aðeins liður í langri
þróun. Gengið hefur tvívegis
lækkað áður á úndanförnum
10 árum, um 27% miðað við
dollar árið 1939 og um 30%
miðað við dollar í fyrra-
haust. Verði þessi nýja geng-
islækkun samþykkt verður
verðgildi krónunnar aðeins
29% af þvl sem var 1938!
Auk þess hefur skipulega
verið ’unnið að því að auka
verðbólgu og dýrtið á annan
hátt og hefur það einnig
haft sín miklu áhrif á gildi
sparifjáríns.
Uppbætur
IhaMsins
Þetta Eiendurtékna rán af
sparifé íslendinga, bennan
stuld sem nemur hundruðum
milljóna, segist Ihaldið nú
ætla að bæta með — 10 millj-
ónum!! Og það er rétt að at-
huga fyrirkomulag þeirrar
bótagreiðslu örlítið nánar.
Þessum 10 milljónum á að
skipta í tvo hluti, þannig, að
8,6 milljónir fari til að bæta
sparifé sem safnazt hafði fyr-
ir árslok 1939 og 1,4 milljónir
til viðbótar til að bæta upp
sparifé sem safnazt hafði fyr-
ir árslok 1942. Það sparifé
sem safnaðist eftir að almenn-
ingur fékk einhver peningaráð
skal hins vegar að engu bætt.
I áralok ' 1939 nam spari-
fjáreignin sjötiu milljónum
króna. Hin rausnarlega uppbót
nemur því 12 aurum á krónu
Sfiríð auðsfiéttarznnar gegn alþýðunni:
Á lævíslegan hát! á raunveru-
fiega að binda kaupgjaldið
I annarri grein „striksins“ isstjóminni grein íyrir
er svo fyrir mælt að rikis-
stjórnin geti á ráðherrafundi
i ákveðið gengi íslenzkrar
krónu, að fengnum tillögum
bankaráðs og bankastjóra
Landsbankans, með öðrum
orðum, þegar þingið er búið
að fella gengið, að þessu
sinni, afsalar það sér valdinu
til þess að ákveða gengið, og
fær það ríkisstjórninni í
hendur.
í frumvarpinu er þó gert
ráð fyrir að gefa stjórninni
leiðbeiningar um hvernig
hún eigi að nota l>etta vald,
í síðari hlúta annarrar grein-
ar segir svo um það efni:
,,Landsbanka íslands
er skylt að taka sér-
staklega til athugunar
gengisskráningu ís-
lenzkrar krónu, þegar
almenn breyting verð-
ur á kaupgjaldi, önnur
en sú sem kveðið er á
um í lögum þessum.
Skal bankinn, svo fljótt
sem kostur er, gera rík-
niðurstöðum sínum."
Með skýrari orðum gat ís-
lenzk auðstétt ekki sagt
launastéttunum stríð á hend
ur, þessi stríðsyfirlýsing
þýðir á mæltu máli, að ef
Dagsbrún eða önnur laun-
þegasamtök, sem hafa veru-
lega aðstöðu til að móta
kaupgjaldið i landinu, hækka
laun meðlima sinna, þá á
Landsbapkinn að leggja til
við ríkisstjórnina að hún
Iækki gengið — launahækkan
irnar verði einskisvirði eða
verra en það.
Það er óvíst hvort nokkur
ríkisstjórn hefur, á friðar-
tímum fengið slíkt vald til
að ákveða lífskjör alls al-
mennings, með einu „penna-
striki“ eins og lagt er til að
gefa íslenzku ríkisstjórninni
með þessum ákvæðúm, og
það er áreiðanlegt að það er
með öllu óþekkt að binda
kaupgjald á þennan liátt,
sem ekki verffur annað um
sagt, en að hann er jafn fá-
víslegur sem hann er svi-
virðilegur.
Stríð auðstéttarinnar gegn alþýðunni:
Það á að afnema vísitölureikn-
inginn á miðju ári 1951 og
falsa hann fram að þsim tíma
Eitt fáránlegasta ákvæði 1. júlí 1950. Fyrsta janúar
„striksins" er ákvæði fjórðu og 1. júlí 1951. Síðan ekki
greinar um endursksðun vísi- söguna meir, vísitölureikn-
tölunnar. Þar er svo fyrir- ingurinn fellur samkvæmt
mælt, að- í marzmánuði skuli þessu endanlega úr gildi á
taka tillit til húsaleigu, eins miðju ári 1951; hversu mik-
og hún er í húsum, sem ið sem dýrtiðin hækkar eftir
byggð eru eftir árslok 1945, það, fá launþegar engar
áður hefur verið reiknað kjarabætur.
með húsaleigu eins og hún En til hvers er verií að
var 1939, enn fremur skal bæta hinni háu húsaleigu og
reikna með kjötverði eins og hinu háa kjötrv’erði inn í
það er án frádráttar. vísitöluna, úr því það á
Sjálfsagt dettur mörgum í ekki að hafa áhrif á ka’up-
hug váð fyrstu sýn að hér sé gjaldið þegar það er tekíð
nú loksins verið að leiðrétta inn? Því er fljótsvarað.
vísitöluna, en ekki vaða Það er gengið út frá að
menn lengi í þeirri villu, því hvorki hækki liúsaleiga né
í sömu grein er ákveðið, að kjötverð til 1. júli 1951, eða
þegar búið er að rcikna hina þann tíma, sem reikna á
nýju vísftölu og hækka hana vísitölu, þessir liðir verka
gífurlega (í 400—500 stig!) því ekki til hækkunar á hina
þá eigi að hætta að gera nýju vísitölu, en með því að
greinarmun á grunnkaupi og taka þá með í reikninginn,
vísitöluálagi, Dagsbrúnar- gætir áhrifa innfluttrar vöru
grunnkaupið færist úr 3,08 minna á vísitöluna, og verð-
kr. í 9,24 kr., sex liundruð kr. ur vísitöluhækkun vegna
mánaðargrunnlaun færast í þeirra gífurlegú verðhækkun-
1800 kr., það er, kaupið ekki aF) sem gengisfellingin leið-
breytast um eyrir hversu jr til á innfluttri vöru, mik-
mikið sem vísitalan hækkar jg minni en ef vísitalan hefði
í marz og sjálf vísitalan á að verið reiknuð á sama grund-
hækkuninni lokinni að deyja veuj sem hingað til.
drottni sínum, það er verða Allt þetta bras með vísi-
hin sama og í ársbyrjun tölur.a er því ekkert annað
1939 eða 100 stig. en auðvirðileg blekkingartil-
Svo á að byrja að reikna raun.
á nýjan leik, byrja á sama /'Við alla þessa vísitölu-
grunni eins og 1939. Og nú blekkingu bætist svo að skil-
er háa kjötverðið og háa yrði fyrir því að laúnþegar
húsaleigan með, og sam- ujóti hennar er að þeir
kvæmt þessari nýju vísitölu hækki ekki grunnlaun sín
geta launþegar fengið launa- frá þvi sem þau voru 31. jan.
uppbætur 1. maí , 1. júní og 1950.
að meðaltali, eða 12%, á samat
tíma og verðgildið hefur verið
rýrt með gengisbreytingum um
71% og þar að auki stórvægi-
lega með öðru móti. Auk þes3
á uppbótin ekki að fara
til allra sparifjáreigenda frá
þeim tíma, heldur aðeins þeirra
sem létu fé sitt standa inni ó-
hreyft í næstu þrjú ár á eftir!
1 árslok 1942 var sparifjár-
eignin 221 milljón, og það spari
fé á að „bæta“ með 1,4 milljón-
um. Sú uppbót nemur að með-
ajtali % úr eyri á hverja
krónu, eða 67 aurum á 100 j
krónur!! Skilyrði - f yrir rausn-'
inni er hins vegar það að menn
hafi geymt fé sitt óslitið í láns-
stofnun í 4% ár frá áramótum
1942—1943. Þeir sem það hafa
gert fá örlítið ríflegri umbun,
en hinir ekkert, sem einhvern-
tíma hafa orðið að hreyfa til fé
sitt.
iÞannig er uppbót Ihalds-
ins. Hundruð milljóna á að
bæta upp með 10 milljónum
á hinn fáránlegasta hátt.
Tilgangurinn er auðsjáan-
lega sá einn að blekkja auð-
trúa fólk sem ekki kynnir
sér málavexti