Þjóðviljinn - 16.06.1950, Blaðsíða 4

ÞJÓÐVlLJir N
Föstudagur 16. júní 1950.
.4
þlÓÐVILHNN
Útgefaadi: Samelningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.) Sigurður Guðmundsson.
? Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson,
Eyjólfur Eyjólfsson.
Áuglýslngastjórl: Jónsteinn Haraldsson.
Rltstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skölavörðu-
stíg 19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Xskriftarverð: kr. 14.00 á mán. — Lausasöluverð 60 aur. etnt.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Marsjallfjötrarnir þrengja
f að íslendingum
Þegar marsjallsamningurinn var gerður sumarið 1948
.sögðu sósíalistar þegar fyrir hverjar yrðu afleiðingar
hans fyrir íslenzkt atvinnulíf. Hins vegar lýstu formæl-
endur samningsins áhrifum hans sem mestu blessun
■er landi og þjóð gæti hlotnazt, með marsjallhjálp yrði
íslendingum fært að halda áfram stórfelldri nýsköpun
1: landi sínu, tryggja öllum atvinnu og velmegun. Ríkis-
stjórnin lagði fram haustið 1948 „áætlun“ um nýsköpun
sem framkvæmd yrði innan ramma marsjallsamstarfs-
áns og Alþýðublaðið, blað forsætisráðherrans sællar minn-
ángar, ætlaði að springa af fögnuði vegna hinnar miklu
;iipptalningar nýsköpunarfyrirtækja (að vísu voru þau
íiest áætluð eða fyrirhuguð í tíð nýsköpunarstjómar-
innar) og skýrði allt saman risaáætlun.
En svo undarlega brá við að síðan hefur sjaldan
verið minnzt á þessa „risaáætlun" marsjallhetjanna í
'Alþýðuflokknum,. Sjálfstæðisflokknum og Framsóknar-
ílokknum. Það kom í ljós eins og oftar, að það vom
sósíalistar sem sáu skýrast, skildu hvert stefnt var með
jbúið að klafabinda svo íslenzkt framtak og athafnalíf og
fbúið að klafbinda svo íslenzkt framtak og athafnalíf og
ofurselja það erlendum auðvaldsstjórnum og auðhring-
um að íslenzka ríkisstjórnin telúr sig ekki hafa íeyfi til
að ráðast í neinar framkvæmdir, eins og.t. d. byggingu
lýsisherzluverksmiðju- eða áburðarverksmiðju, nema
sækja auðmjúklega um leyfi erlendra aðila. Einn af ráð-
herrum núverandi stjórnar talaði um þetta sem sjálf-
sagðan hlut á Alþingi í vor í sambandi við áburðarverk-
smiðjumálið. Það kom í ljós sem sósíalistar hafa márg-
sagt að afturhaldið er búið aö farga svo sjálfstæði og
sjálfsákvörðunarrétti íslendingá. að erlehdir auðhringir
þykjast geta hindrað að reist sé áburðarverksmiðja á
íslandi sem þó ekki er ætlað annaö eða meira en full-
nægja þörfum íslenzks landbúnaðar.
' Marsjallfjötrarnir, færðir 'á þjóðina af lepp'menhum
jþríflokkann^, reyra nú fastar að þjóðinni með.hverjum
mánuði. Markaðshrunið er bein afleiðing þeirra, árás-
tirnar á lífskjör fólksins nú síðast með tveim -gengislækk-
.unum, ægilegri dýrtíð og vöruskorti, eru framkvæmdar-
atriði í því kerfi sem bandaríska auðvaldið er að leggja
•um allan þann hluta heimsins sem enn er undir auð-
/valdsstjórn. Og atvinnuleysið, s.em farið er þegar að
þrengja að mörgu verkamannaheimilinu er einnig bein
.taíleiðing þeirrar stefnu sem þrjár afturhaldsstjórnir á
íslandi hafa fylgt síðan 1947, einn-liður í hernaðaráætl-
fun innlends' og erlends auðvalds gegn íslenzkri verka,-
lýðsþreyfingu, 'gegn glþýðu landsins. •
i Samþykktir verkamannafélagsins „Dagsbrúnar“ um
jatvinnuástandið hafa vakið-mikla athygli. Valdhafarnir
thafa fleytt sér til valda ekki sízt á loforðinu um næga
jatvinnu, þeir háfa sjálfir :bundið það í lögúm að verk-
)efni hins valdamikla fjárhagsráðs sé að skipuleggja að
Jöll framleiðslugeta sé hagriýtt til fulls og öllum verk-
ffaérum mönnum tryggð næg' atvinna, .enaa þótt sú laga-
jgrein sé farin að hljóða sem algert öfugmæli og skóp.
1) _ Verkamenn munu ekki láta bjóða sér á ný hin beizku
jíjör atvinnuleysisins, þeir krefjast efnda á loforðum
jraldhafanna, og munu þess albúnir, að knýja'fram kröf-
m sínar um mannsæmapdi lifskjör. j
f Isafjarðar, Þingeyrar, Siglufjarð-
> ar, og milli Akureyrar og Siglu-
fjarðar. — Geysir mun fara fyrstu
Grænlandsferð sína í dag, með
byrgðir til leiðangurs Paul Emil
Victor.
19.30 Tónleikar:
Harmonikulög.
20.30 Útvarpssag-
an: „Ketillinn" eft
ir William Heine-
sen; IV. (Vilhjálm

Hrekkur ekki fyrir innar og af hvílíkri hrifningu
kaffihækkuninni! forsætisráðherra Sovétríkjanna,
Kunningi minn hefur stóra Stalín, er hylltur. Það kemur
fjölskyldu og hjá honum er nefnilega illa heim við kúgunar « »• Vilhjálmsson rithöfundur).
oft gestkvæmt. Til skamms tíma kenningar Morgunblaðsms og varpsins 21.25 Frá útiöndum. 21.40
var kaffinotkun hans einn hins íslenzka utanríkisráðherra, Tónieikar. 21.45 Erindi: Fjaliaferð-
pakki á dag. Við tvennar geng- sem raunar sá þessa mynd á Vjnsæi íog (piótur). 22.30
islækkanir hefur kaffipakkinn fyrstu sýningu. 1 sambandi við
»-*>» - *r- 1—* *» “* ** *» “”»• •
breytt kaffinotkun kunningja unblaðið tók það sem dæmi um 32 iauKarda{,inn 17 juni fra kl.
míns myndi baka honum aukin hina svívirðilegu kúgun Rússa 5—7.
ársútgjöld sem næmu 1778,50 á sunnudaginn var að á tékkn- Næturvörður er í Laugavegs-
kr. Hann hefur allhá laun eftir esku frímerki hefði birzt mynd apóteki. — sími 1616. '
því sem nú tíðkast, 2400 kr. í af Stalín þegar hann átti Næturvörður er í læknavarð-
grunnlaun á mánuði eftir nýja afmæli a dógunum. Þvi nuður SIMI 5030
kerfinu, eða kr. 28.800 á ári. fyrir Morgunblaðið er þetta Barnahelmluð VorJinn
Uppbætur þær sem gengislækk- ekkert austrænt fynrbæn. Aðstandendur barnanna sem
unarvísitalan veitir eru nú 5%, Myndir af Roosevelt banda- dvelja í Rauðhólum í sumar, eru
þannig að kunningi minn fengi ríkjaforseta birtust t.d. á frí- ™inntir á að mæta -eðfarangur
^ ö . t> j barnanna manudaginn 19. þ.m. kl.
árskauphækkun sem næmi kr. merkjum 24 þjoða utan Banda- 0 30 f h vig Austurbæjarskólann.
1440 á ári miðað við óbreytta ríkjanna og þótti engum mikið. Börnin mæti á sama stað þriðju-
• daginn 20, þ.m. kl. 1.30.
uppbót. Það vantar sem se
338,50 kr. á að uppbótin hrökkvi
fyrir kaffihækkuninni!
I sumar við vinnslu síldar.
Guð láti gott á vita
Alþýðublaðið segir í gær að
• • Hæringi muni nú bráðlega
Sovétmyndir í Reykjavík verða austar á Seyðis'
Sovétrússar eru sem kunnugt fíörð °g hann látinn vera þar
er miklir snillingar í kvikmynda
gerð, og ýmsar myndir þeirra
hafa hlotið heimsfrægð og vald-
ið timamótum í kvikmyndasög-
unni. En því miður hefur hið
áþreifanlega jámtjald sem um-
lykur Island orðið til þess að
hér á landi hefur lítið eitt sézt
af sovétkvikmyndum. Þó hafa
nokkrar myndir komizt hingað
Menntaskólanum
upp í dag kl. 1.30.
verður sagt
Rikisskip:
Hekla fer frá Glasgow síðdegis
til lands og sumar þeirra hlotið í dag áleiðis tii Reykjavikur. Esja
alveg óvenjulegar vinsældir, er væntanleg til Reykjavikur á
° • j o , morgun ao austan og norðan.
þrátt fyrir spilltan hollívúdd- Herðúbreið er á Austfjörðum á
smekk margra,. og eru fersk- norðurleið. Skjaldbreið er á
Steinblómið og Óður Breiðafirði. _Þyrill er á leið til
Sumardvöl bama að Úlfljótsvatni.
Börn, sem hafa verið innrituð
í skólana og fara ætla með þess-
ari ferð, þurfa að mæta við Skáta
heimilið með farangur sinn n. k.
mánudag. Lagt af stað kl. 2 e.h.
Gestgjafinn, O. Kvasman, for-
stjóri og éigandi Resturant Glypto
teket, hefur tvívegis afhent sendi-
ráðinu í Kaupmannahöfn gjafir
til- Blindravinafélags Islands, í
fyrra skiptið bækur og síðara
skiptið 500 danskar krónur. Kvas-
man gestgjafi missti sjálfur sjón-
ina fyrir nokkrum árum í slysi.
Gjafirnar hafa verið afhentar
Blindravinafélaginu.
astar
Norðurlandsins. Ármann fer frá
Síberíu. NÚ hefur MÍR sýnt Reykjavik í dag til Vestmanna-
það lofsverða framtak að koma eyja.
sovétmyndum á framfæri í Skipadelld SXS.
þremur kvikmyndahúsum i Arnarfell er á Siglufirði. Hvassa
Reykjavík, og er það vonandi
fyrirboði þess að áfram verði EIMSKIP:
haldið á sömu braut.
fell er í Kotka.'
FÉlagslít
Þróttarar!
1. og 2. fl.: Æf-
ing k'l. 8 á Stúd-
entagarðs vellin-
um. 3. fl. Æfing kl. 9 á Gríms-
Brúarfoss fór frá Reykjavík kl. staðaholtsvellinum.
16.00 í gær 15.6. til Rotterdam. ________
Dettifoss fór frá Kotka 14.6. til
Raumö í Finnlandi. Fjallfoss kom
til Siglufjarðar í gærmorgun 15.6.
Mér er sagt að Ungherjar í frá Gautaborg. Goðafoss kom tii
Trípolíbíó og Varvara Vasilj- Ámsterdam 10.6. fer þaðan 15.6.
til Hamborgar, Antverpen og
Fulltrúar 80 þjóða
FARFUGLAR
Rotterdam. Gullfoss kom til R-
evna í Stjörnubíói séu báðar
mjög athyglisverðar myndir, og yjkur í gærmorgun 15.6. frá Kaup Um helgina verður farið að
að sú síðarnefnda sé líkleg til mannahöfn og Leith. Lagarfoss er Heklu og gengið á Heklutind
•» “<**■' H‘“ LSTÍfiif'“cS <MW). U*t v»í„r af staí frá
vegar get ég af eigin raun borgar. Tröllafoss fór frá Reykja- Iðnskólanum kl. 10 á laugar-
mælt með myndinni „Æskan á yik 13.6. til N.Y. Vatnajökull fór dagsmorgun. Farmiðar fást á
þingl“ sem sýnd er í Gamla frá N'Y' 66- fil Reykjavíkur.
bíó. Sú mynd er tekin með
hinum fogru litum sem enn
sem komið er hafa aðeins1 sézt
í sovétmyndum og er mótuð
Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sína
ungfrú Jóhanna
Rósa Stefánsdótt-
ir Skeifu, Breíð-
Guð-
Stefáns Kaffi, Bergstaðastr. 7
kl. 9—10 í kvöld.
Ferðanefndin.
ÍUWUV.VAW.W.VWAVW
af óviðjafnanlegu lífsfjöri. og hoitsveg og
þrotti. Þar eru svipmyndir af Dýrafirð. _ Nýlega öpJinberuðn
ýmsum fremstu íþróttamönnum trúlofun sína, ungfrú Erla Ás-
fjölmargra mu'ndsdóttir, Klappárstíg 14 og
Agnar Ólafsson, háseti á Trölla-
og listamönnum
landa, en þrátt fyrir hin glæsi-
legu afrek þeirra þótti mér
skemmtilegast að sjá hina mjög
svo sundurleitu fulltrúa 80
þjóða sem sóru þess dýran eið
,á alþjóðaþinginu í Búdapest að
berjast fyrir friði og frelsi.
fossi.
Xoftleiðir:
I dag er áætlað að
SKIPAUTGCRO
RIKISINS
Skjaldbreið
Tekið á roóti tiutningi til Súg-
eyja kl. 13.30 og
ki. 18.30 ti] Akur- andaf jarðar og Bolungarvíkur í
eyrar kl. 15.30 og dag og árdegis á mánudag. .
til Isafjarðar og
Frímerki og kúgun
Eflaust kemur það illa við
Siglufjarðar. Á morgun er áætlað ___
að fljúga til Hellu og Vestmanna- llekla
eyja kl. 9.30 og fra Vestmanna-
eyjum til Hellu. Til Vestmanna- Farmiðar i næstu ferð Heklu,
suma hversu eftmmnmlega eru eyja kl. 13.30. Tii Akureyrar kl. , ,
sýndar vinsældir sovétfulltrú- 15 30 til Isafjarðar, Patreksfjarð- 23. þ.m. til Glasgow seldir 1 dag.
ar óg Hólmavikur. 1 gær var flog-'Nokkur pláss laus ennþá.,
anoa meðal ungvcrsku þjóðar- ið tU' véstmannaeyja/ Akureyrar,