Þjóðviljinn - 20.12.1950, Side 4

ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 20. dea. 1950.
PIÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.) Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjamason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðuatíg
19. — Sími 7500 (þrjár linur).
Áskriftarverð: kr. 14.00 á mánuði. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
' Hver er þjéfsnauturinn
Með sérstökum lögum er bannað að flytja inn
sterkan bjór til íslands, hann er fluttur inn engu að síður
Ef bjórinnflutningur væri leyfður ætti hann að
íara um hendur Áfengiseinkasölu ríkisins samkvæmt lög
um um hana, en Áfengiseinkasalan hefur engin afskipti
af þeim bjórinnflutningi sem nú á sér stað.
Engar vörur má flytja til landsins nema framkvæmt
sé gjaldeyris- og innflutningseftirlit, en bjórinn er fluttur
inn án þess að um nokkuð slíkt sé spurt.
Það eru teknir tollar og skattar af öllum innflutningi
til landsins — en þau gjöld eru ekki innheimt af þess-
um bjór.
Það er ekki leyfilegt að selja áfenga drykki í almenn-
um verzlunum og hvergi nema á þeim stöðum þar sem
leyfi yfirvaldanna hefur sérstaklega verið látið í té, en
þessi bjór er seldur í verzlun án þess áð um nokkurt
leyíi hafi verið beðið.
Þetta munu vera einhver margföldustu lögbrot sem
tiér hafa átt sér stað og hugsanleg eru. En þótt sjómemi
Bg aörir séu dæmdir fyrir smávægilegan ólöglegan inn-
flut.ning er bjórhneykslið látið viðgangast. Lögreglan
veit um það, tollyfirvöldin vita um það, gjaldeyriseftir-
litiö veit um það, bindindissamtökin vita það, áfeng-
isvarnarnefndirnar vita um það og ríkisstjórnin veit um
það — og hefur gefið öllum öörum aðilum fyrirskipun
um að loka báðum augum og hefta tungur sínar. Það
jþarf ekki taka það fram að það er herraþjóðin á
: Keflavíkurflugvelli sem framkvæmir þessi margföldu lög-
torot.
En það er ekki aðeins herraþjóðin sem hér á hlut að
máli. Einn er sá íslendingur sem mikinn áhuga hefur á
þessum lögbrotum og hefur grætt á þeim tugi þúsunda á
hverju ári. Það er hinn íslenzki umboðssali fyrir dansk-
an bjór, en hann hefur komið því þannig fyrir að það er
aö heita má eingöngu danskur bjór sem smyglað er. Sé
hinum ósvífnu lögbrotum herraþjóðarinnar líkt við þjófn
að, ber umboössalinn heitið þjófsnautur.
Þjóðviljinn hefur margsinnis undanfarið spurt Björn
Ólafsson, umboðssala, um það hver sá íslendingur væri
sem hagnaðist látlaust á þessum stórfelldu lögbrotum,
hver væri þjófsnautur Bandaríkjamanna. Umboðssalinn
í ráðherrastóli hefur ekki fengizt til að svara.
Hvers vegna skyldi umboðssalinn ekki svara?
Jólagjöf til sjómanna
Sjómannastéttin er mikilvægust allra íslenzkra starfsstétta;
ihún aflar þess gjaldeyris sem athafnir þjóðfélagsins hvíla á.
Valdamenn þjóðfélagsins hafa hins vegar lagt þessa stétt sér-
staklega í einelti undanfarin ár, þótt þeir séu nógu andstyggi-
lega tungumjúkir þann eina dag sem helgaður er sjómönnum.
Athyglisvert dæmi um þetta er framkoman við síldveiðisjó-
anenn. Verulegur hluti þeirra á enn vangoldið kaup frá síðasta
sumri og margir meira að segja frá árinu 1949! Alþingi setti
sérstök lög þar sem sjómönnum var þannað að innheimta kaup
sitt með aðstoð laganna, sem sé lög um það að þjófnaður á
kaupi sjómanna skyldi heimill og sjálfsagður. Hefur engin önn-
/ur íslenzk starfsstétt orðið að þola slíkt.
Sósíalistar hafa margsinnis vakið máls á þessu regin-
hnevkli á þingi en engar undirtektir fengið. Seinast í fyrradag
iagði Áki Jakobsson til að ríkisstjórnin hlutaðist um að sjó-
veðskröfurnar yrðu greiddar fyrir jól, þannig að fjöldskyldur
sjómannanna yrðu þó ekki að líða skort um sjálf jólin. En
afturhaldsflokkarnir kolfelldu þá tillögu. Það var jólagjöf þeirra
pl sjómanadstéttarianar,
BÍU
---- “'UIU rvi. 0.0\J U.
venjul. stað. — Stundvísi.
Hvaða bók á að gefa
barninu ?
Eg man ekki hvort það var
í fyrra eða hitteðfyrra að kona
ein bað mig að ráðleggja sér
hvaða bók hún' ætti að kaupa
handa syni sínum í jólgjöf. En
ég ráðlagði henni að kaupa
Hafmeyjuna litlu, sem þá var
nýkomin út á vegum Syrpu.
Og svo er að sjá sem konan
hafi ekki þótzt svikin af þeirri
ráðleggingu, því að nú leitar
hún til mín í vandræðijm sin-
um að velja jólabók handa
dóttur sinni, sem er yngri en
aonurinn. Eg svara því enn til,
að mér er ekki gjörkunnugt um
þann kost barnabóka sem nú
er á markaðnum. Þó er ein
bók sem ég þykist með góðri
samvizku geta ráðlagt kon-
unni að kaupa handa dóttur
sinni. Það eru þulur Theodóru
Thoroddsen, ný útgáfa, ná-
kvæm endurprentun á 1. út-
gáfu með ómetanlegum mynd-
um Muggs. Þessa bók geta
allar mæður óhræddar kéypt
handa börnum sínum, því að
fáar bækur hafa í svo ríkum
mæli til að bera þá kosti sem
glatt geta íslenzk börn. Og þó
er kannski mest um vert hitt,
að ekkert íslenzkt barn getur
kynnst þessari bók án þess áð
verða betra barn mömmu sinn-
ar á eftir.
□
Koma að luktum dyrum
á jólunum,
„Lausamáltíðamaður" skrif-
ar: — „Jólin nálgast.. Undir-
búningur hátíðarinnar miklu er
hafinn. Samúðaröldur ástúðar
og risnu rísa hærra og hærra
unz þær flæða yfir á aðfanga-
dagskvöld færandi gleði og
gjafir heilum og hrjáðum, í
hreysum og salvíðum villum. Á
jólunum er munað eftir mörg-
um sem virðist grafinn í
gleymsku á öðrum tímum árs.
Og þó. Hér í höfuðborg lands-
ins er hópur manna, sem kem-
ur að luktum dyrum og ljós-
vana sclum á sjálfum jólunum.
Þetta er hópur einstaklinga,
kvenna og karla, sem kaupir
sér ‘ lausamáltíðir á matsölu-
stöðum bæjarins.
□
Er það ekki ábyrgðar-
leysi“.
„Þessir einstaklingar, sem af
ýmsum ástæðum eru ekki í
fastafæði, verða að svelta á
helztu hátiðum ársins, vegna
þess að þá eru lokaðir þeir
staðir, þar sem þeir eru vanir
að fá sér fæði. Er hér ekki
um að ræða of mikið ábyrgðar-
íeysi gagnvart fjölmennum
hópi fæðiskaupenda, sem eiga
þess engan kost að elda handa
sér sjálfir? Og hví ættu þeir
að þurfa að vafstrast við mat-
reiðslu á mestu hátíðum árs-
ins, frekar en öðrum .óbreytt-
um dögum? — Á þessu vildi
ég vekja athygli þeirra, sem
þess eru um komnir að úr verði
bætt. Vona ég að mál þetta
verði tekið þeim tökum að ekki
þurfi oftar á það að benda.
Lau3amáltíðarmaður.“
Vakna þú, Island.
G. skrifar: •—- „Vakna þú,
ísland, er nafn á sönglagahefti
er Hallgrimur Helgason hefur
nýlega ggfið út og hefur að
geyma 55 íslenzk lög. 40 þess-
ara laga eru ný og almenningi
ókunn. Flest þeirra eru skrifuð
upp, eftir alþýðufólki og radd-
færð af Hallgrími; lög sem al-
þýðumenn og konur hafa raul-
að fyrir munni sér við hvers-
dagsleg störf og hátíðleg tæki-
færi, kannski án vitundar um
listrænt gildi þeirra, en erlend-
ir hljómlistarmenn sem lögin
hafa heyrt hafa dáðst mjög að
hinni auðugu lagltnu þeirra.
9
Þeir sem unna þjóðlegri
tónlist.
„Því eru línur þessar ritaðar
, að ég vildi benda fólki sem
ann þjóðlegri tónlist, á að
eignast þessi lög, og vissulega
mun það auka hátíðaskap
margra um þessi jól að eiga
„samneyti við þá tóna er fólkið
í landinu hefur kveðið úr eigin
barmi að fornu og nýju, í blíðu
og stríðu" eins og Hallgrímur
kemst að orði í inngangsorðum
þessa ágæta íslenzka söngva-
safns. G.“
* ★ *
Rikisskip
Hekla verður væntanlega á Ak-
ureyri i dag. Esja fór frá Reykja-
vík í gærkvöld vestur um land
til Akureyrar. Herðubreið átti að
fara frá Reykjavik í gærkvöld
til Breiðafjarðar og Vestfjarða.
Skjaldbreið er á Húnaflóa á leið
til Reykjavíkur. Þyrili er í Paxa-
flóa. Ármann fer frá Reykjavík
siðdegis i dag til Vestmannaeyja.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Rvík 18.
þ. m. til Hull, Warnemiinde og
Khafnar. Dettifoss kom tií Rvík-
ur 18. þ. m. frá N. Y. Fjallfoss
fór frá Siglufirði i gær til Akur-
eyrar. Goðafoss fór frá Gaúta-
borg í gær til Hull og Rvíkur.
Lagarfoss er á Akureyri. Selfoss
fór frá Antwerpen í gær til Leith
og Rvíkur. Tröllafoss kom til N.
Y. 10. þ. m.; fer þaðan væntanl.
29. þ. m. til Rvíkur. Laura Dan
kom til Rvikur 16. þ. m. frá Hali-
fax. Vatnajökull kom til Rvikur
17. þ. m. frá Kaupmannahöfn.
Sktpadeild SIS
Arnarfell er i Reykjavílc. Hvassa
fell er á Akureyri.
j Fastir liðir ’eins og
venjulega. Kl. 18.20
Framburðar-
^ ’N ' kennsla í ensku.
18.30 Islenzkuk.;
II. fl. 19.00 Þýzkú-
kennsla; I.. fl. 20.30 Ríkisútvarpið’
20 ára: a) Ávörp: Björn Ólafsson
menntamálaráðherra og Ólafur
Jóhannesson formaður útvarps-
ráðs. b) Samfelldir dagskrárþætt-
ir, 22.35 Danslög (plötur) til 24.00.Í
Rafmitgnsskömmtunin. í dag verð-
ur rafstraumurinn tekinn af á
svæði er nær yfir HL'ðahvarfin,
Holtin, Túnin og Teigana' Marka-
linan hugsast dregin frá Mikla-
torgi og niður að sjó. .
Vantar vitni. Aðfaranótt mánu-
dagsins 18. des., kl um 4, var ek-
ið á bifreiðina R-1845, sem stóð
fyrir framan húsið Hringbraut
88. Ekið var á vinstri hlið bif-
reiðarinnar og hliðin og brettin
mikið skemmd. Ekki er vitað
hver ók á bifreiðina, en fólk í
húsinu, sem bifreiðin stjóð hjá,
vaknaði um nóttina við hávaða.
Rannsóknarlögreglan biður þá er
kynnu að hafa orðið sjónarvottar
að árekstri þessum að gefa sig
fram við hana.
S. 1. sunnudag
voru gefin sam-
an í hjónaband
af sr. Emil
Björnssyni, ung
frú Hlin Guð-
jónsdóttir frá Siglufirði og Pétur
Goldstein, loftskeytamaður. Heim-
ili ungu hjónanna er að Lang-
holtsvegi 139.
Jólasöfnun Mæðrastyrksnefndar.
Isafoldarprentsmiðja, starfsf. kr.
330; Almenna byggingarfélagið,
starfsf. 280; I.S.V og G.J. 130;
H. Ólafsson og Bernhöft 200;
Ragnheiður Torfad. 100; Rósa
Eggertsd. 50; Gutenberg, starfsf.
1005; Stafkarl 20, Frón, starfsf.
150; Hjálmar Sveinbjörnsson 200;
Geysir, veiðafæraverzl. 500; Ásta
50; Lýsi h.f. 200; Merkúr, starfsf.
460; Byggir,' starfsf. 140; Eyjólfur
Jónsson 100; Verzl. Drífandi 200,
úttekt; Atvinnudeild Háskólans
1701 Silli og Valdi 200; Guðlaug-
ur Þorláksson 20Q; Sjúkrasamlag-
ið, starfsf. 235; Magnús Brynjólfs-
son 200; Hafliði 100; S.T. 100;
Áfengisverzl. Ríkisins 1000; Helga
20; M.G. 50; Bílasmiðjan, starfsf.
745; Helgi Magnússon og Co. 250;
Helgi Magnússon, starfsf. 150;
Kjöt og fiskur, úttekt 250; N.N.
25; J. Þorlákssón og Norðmann,
250; J. Þorláksson-' ög Nórðtrian'ri,
starfsf. 210; Olíuverzlunin Shel),
starfsf. 935; Hlutafélagið Shell á
Islandi 500; N.N. 30; 88 100; Sí-
mon Konráðsson 50; Frá þremui'
systrum 50; Kexverksmiðjan Eaja
420; E.H. 300. ■— Kærar þalckir.
— Nefndin.
*
Tíundi árgangur
Norrænna Jóla ér
riú kominn út.
Eins og kunnugt
er þá er rit þetta
gefið út af Norrænafélaginu og er
ritstjóri þess Guðlaugúr Rósin-
kranz, en það hefur hann verið
síðan ritið: kom fyrst úr. Ritið
hefst á inngangsorðum eftir rit-
stjórann, þá er ávarp mennta-
málaráðherra Björns Ólafssonar.
Prófessor Ásmundur Guðmunds-
son skrifar um lcirkjusamband
Norðurlandanna. Guðmundur Ein-
arsson frá Miðdal skrifar um
Suomi (Finnland), þá er lcvæði
eftir Jakob Thorarensen skáld,
smásaga Ljónabúrið, eftir sænslca
skáldið Verner von Heidenstan,
þýdd af Helga Hjörvar. Guðmund
ur Gíslason Hagalín á þarna smá-
sögu er hann nefnir „Táp og fjör
og fríslcir menn.“ Broddi Jóhannes
son, kennari, skrifar um veðgildið
og lánið, hugleiðingar í leikrits-
formi. Magnús Gíslason, skólastj.
skrifar ferðaminningar frá Sví-
þjóð. Auk þess eru i ritinu myndir
af leilchúsum norðurlandanna, og
nokkur kvæði. Anriáll ársins 1950
myndum og frá Þjóðleikhúsinu.