Þjóðviljinn - 26.01.1951, Page 3

Eöstudagur 26. janúár IStfSl.
... ÞJÓÐVILJINN
ÍÞRÓTTÍR
RITSTJÓRl: FRÍMANN HELGASON
Almenningsálitið
Það má fullyrða að skrifin
um áfengisveitingar á skemmt-
unum íþróttafélaga hafa vakið
feiikna athygli um land allt.
Það hefur komið greinilega
í Ijós hver krafa almennings í
þeim málum er til íþróttafélag-
anna. Er það að sjálfsögðu
gleðiefni þeim mönnum sem
vitað hafa um hálfvelgju og
stefnuleysi sem oft og víða hef-
ur verið hjá forráðamonnum fé-
laga. Raunar skýtur þetta al-
menningsálit upp kollinum við
og við. Ef saga berst út, um
það að þekktir íþróttamenn hafi
slegizt í fylleríi fyllast menn
heilagri vandlætingu fyrir því
að iþróttamenn skuli leyfa sér
slika framkomu. Það er sama
þó þetta komi fyrir i einkalifi
þeirra. Krafa fólksins er að
þeir séu líka þar fyrirmynd
Mjáimar Andersen 09
•5000 m heimsmet
hans
Þó við liér á sjálfu Islandi
verðum að fresta skautamótinu
vegna þýðviðris, þá ganga
skautamótin á Norðurlöndum
sinn vana gang. — Árangur
skautamanna þegar orðinn góð-
ur og vekur það ekki litla at-
hygli að norðmaðurinn Hjálm-
ar Andersen skuli svona
snemma hafa bætt heimsmetið
á 5000 m. Með árangri þess-
um héfur hann samanlagt náð
beztum árangri sem náðst hef-
ur í heiminum í hinum fjórum
skautakaeppnum. I. Ballangrud
hefur verið þar efstur síðast-
liðin nær 15 ár. Hjáimar þessi
hefur á s. 1. árum og þó sér-
staklega í fyrra vakið á sér
heimsathygli sem skautah’aup-
lari. Þar sem áhugi hér fer ört
vaxandi fyrir skautrhlaupi er
ekki ólíklegt að menn hafi gam-
an af að heyra nánar frá
þessu 5000 m hlaupi. ís og veð-
urskilyrði voru hin beztu. —
Hjáimar hafði hugs^ið sér að
gera tilraun ti] að aflífa met
Ungverjans Pajors sem var
8.13.5.
Hann hafði gert áætlun um
að hlaupa fyrsta einn og hálfa
hringinn á 60 sek. (Pajor 62
sek) en tími hans varð 58 sek.
Þetta lofaði góðu og hann fékk
trú á áð bæta metið. Hann hélt
áfram í þessum hraða við æð-
isgengin hróp og örfunarorð
áhorfenda. Hringtímar Hjálm-
ars voru 58 38;5 - 39 38—39
40—39—40—39—38,5 38,8
807,3. lokatími-
Bezti árangur Hjálrriars er
þcssí: ' 500 • m 43,7-; 1500 m
2f6,4; 3000. m 807,3; 10000 m
1657,4. Þetta gefur 188,767 stig
eða 0,40 ■,betra...en .Ballangrud.
annarra manna þó hinsvegar
. óbreyttir“ berjist svo blóð
renni i ölæði, þykir það vart í
frásögur færandi.
Fyrst kastar þó tóifunum
þegar samábyrgar stjórnii
stórra félaga ýmist selja eða
nota brennivín sem agn til fjár-
hagslegs gróða. Þessi starfsem'
hefur komið mjög mörgum á
óvart og því vakið þá reiðiöldu
sem víða verður vart í garð
íþróttamanna. Aliur fjöldinn
hefur litið á iþróttahreyfinguna
sem mjög bindindissinnaða, og
það sem nú kcmur fram því
hreint brot á hugsjón hennar
og tilgangi. Ástæðan er ef tii
vill fyrst og fremst sú að íþrótt
irnar hafa meira og minna af-
vegaleiðzt. Þær hafa meir og
meir beinzt að því að fá fram
fáa góða menn hvort sem um er
að ræða einstaklings- eða
flokksíþróttir. Um það snýst
mestur hluti starfsins og fjár-
magnsins sem tii þjálfunar er
’agt. Væri það því ekki full-
’angt farið til fanga, að efna
. til vínveitinga beint eða óbeint,
opna þannig ,,bar“ í skjóli
skemmtana fyrir íþróttaæsku
og eins þeirri er ekki sinnir
íþróttum, til þess að fá þar
peninga sem standa eiga undir
að einhverju leyti stjörnudýrk-
un félaganna. Þetta minnir illi-
lega á blótfórnir fyrri daga.
Því er haldið fram, að þessar
skemmtanir séu ekki sóttar af
íþróttafólki og þetta borið fram
sem afsökun. Væri það gott ef
svo væri sem raunar er sjálfs-
blekking ef það er sagt í al-
vöru, það slæðist þar inn eins
og annað skemmtigjarnt fólk.
En klaufalegt er fyrir þessa
menn að halda því fram að með
hina geri í rauninni ekkert til.
Hvert er þá hið uppeldislega
starfsvið íþróttah reyf ingarinn -
ar? Er það að halda uppi æf-
ingum og keppni fyrir ákveð-
inn hóp manna, en efna tii
brennivínsskemmtana fyrir
hiná ?
• Nei góðir hálsar almennings-
álitið gefur ykikur ekki frið með
þessa kenningu, það æpir að
ýkkUr þar tií þið hafið beygt
af á braut ykkar og eruð komn-
ir á hinn gullna veg hugsjónar
íþróttanna sem þið hafið á
strætum og gatnamótum svarið
dýra hollustueiða. Þó málin
hafi nú snúizt svo að lögreglu-
stjórinn hafi veitt flest þessi
leyfi í heimildarleysi þá breiðir
það ekkert yfir þann hug og
vilja sem fram hefur komið af
hálfu ábyrgra félagaforráða-
manna. Það er því ekkert annað
að gera en láta að almennings-
álitinu hvort sem það líkar
betur eða verr. Það krefst
þess að við séum færir um að
leiða syni fólksins og dætur í
Frambaid á 6. EÍðu.
Holmeíikollen-
móíið ákveðið
Hið árlega Holmenkollenmót
liefst að þessu sinni 18. febrúar
n. k. með keppni í svigi fyrir
karla og könur. 22. febrúar
verður keppt í stórsvigi fyrir
karla og konur og sama dag
verður keppt i 18 km göngu.
23. febrúar verður svo keppt
í bruni. 50 km ganga fer fram
24. febrúar. Sjálfan „Holmen-
kollendaginn“, sem er sunnu-
dagurinn 25. febrúar, fer fram
stökkkeppnin.
Áhugi er mikill hjá skíða-
mönnum hér að senda kepp-
endur til þessa móts, ekki sízt
með tilliti til þess að á þess-
um slóðum eiga vetrarolympíu-
leikarnir, næsta ár, að fara
fram, og gæti það verið okkar
mönnum dýrmæt reynsla. Skíða
sambandið hefur nú á sínum
vegum norskan skíðakennara
sem dvelur þessa daga á Akur-'
eyri. Eru þar saman komnir
nokkrir af beztu skíðaköppum
landsins og taka, þátt í nám-
skeiði hjá honum þar. Ráðgert
er að halda skíðamót á Akur-
eyri sunnudaginn 4. febrúar.
Að því móti loknu verður tekin
ákvörðun um hvort skíðamenn
verða sendir eða ekki.
Fyrir réttum tíu árum kom Þura
í Garði ,,yfir heiðar / í austan-
rumbu og þorrasnjó“ og sett-
ist að í Menntask. á Akureyri.
Hún var ráðin þjónusta okkar
heimavistarnemenda, tók sór
bólfestu í Baðstofunni og stopp
aði sokka. En örlögin höguðu
því svo til að brátt hlóðust á
hana mikil kennslustörf. Náms-
greina hennar var raunar ekki
getið í skólatöflu né stundaskrá.
og hún fékk aldrei titil. Samt
var hún vís til að byrja kennslu
stundir um hálfáttaleytið f
morgnana, þegar við vorum að
þvo okkur við vaskinn, og húr
hætti þeim kannski ekki fyrr
en um miðnætti þegar maður
varð að fara að reima af sér
skóna. Þrátt fyrir þetta voru
þessar kennslustundir alltaf
jafnmikið fagnaðarefni, enda
sóttu nemendurnir meira eftir
kennaranum en hann eftir þeim.
Svona vinsæll lærifaðir var
Þura. Hún var sem sé kennari
í geðprýði, kátínu og normalí-
teti. Það var nóg að gera fyrir
kennara sem annaðist þessar
námsgreinar, því það var mikið
um alls konar sorgir í heima-
vistinni, einkum hjartasorgir, en
þaðan koma komplex og leiðindi
og óeðlilegheit. Enga mann-
eskju vissi ég nokkru sinni hæf-
ari kennara í ofantöldum grein-
um, og aldrei var neinn kenn-
ari skylduræknari þegar kallið
kom til hans. Og nú ætla ég að
segja sögu af meistara þessum.
Eitt kvöld á þorra 1941 lagði
þáverandi ritnefnd menntaskóla
blaðsins upp í dálitla göngu-
för. Tilgangurinn var sá að
yrkja í kyrrð náttúrunnar
nokkrar stökur til Þuru í Garði
sem þá var nýkomin í skólann,
heimsfræg i hverri sveit á Is-
landi fyrir vísur sínar — og
annarra. Skyldu vísurnar birt-
ast í blaðinu og vera upphaí

meiri kveðskapar milli skáld-
konunnar og nefndarinnar. Áð
vísu komu nokkrar stökur undir
á göngunni, en aðeins ein þótti
prenthæf, hvort sem valdið hafa
listar- eða siðferðisrök. Vísan
var svona:
Ertu, Þura, alkomin
austan af Mývatnsheiðum.
Hver er annars ætlunin?
Ertu á karlmannsveiðum ?
En Þura svaraði dylgjum
okkar þannig: ■
Ekki kom ég yfir heiðar
í austanrumbu og þorrasnjó
á menntaskólamanna-veiðar.
Miklu hærra vonin fló.
Krákan heima sagt er svelti,
sú fær gnægð er burtu fer:
Bjarma af gulli brezku ég
elti
og borðalagðan offíser.
Hér var unninn slíkur úrslita
sigur í fyrstu orustu að nefnd-
in lagði niður allar frekari yrk-
ingar. Enginn lærisveinn Þuru
í ofantöldum greinum hefur
ennþá tekið fram sínum meist-
ara.
Nú er þröngt um rúm í þessu
blaði, Þura mín. En ég man að
þegar ég varð tvitugur sendirðu
mér visu með tveimur óskum.
Önnur var svo ósæmileg að ég
kýs að þegja yfir báðum, enda
hefur hvorug á mér hrinið. Nú
ætla óg engar óskir að þylja
þér á þessum afmælisdegi. Ég
veit hvorki hvað þig brestur
helzt né hvað rætzt gæti af
bænum mínum. En ég vildi láta
þig vita að ég inan ennþá nafn
þitt. I sjúkleika og menningar-
þreytu timans má maður líka
sízt af öllu gleyma því fólki
sem i sjálfri veru sinni og eðli
er eins og heilsuþrunnur og
náttúruauðæfi.
Þinn einlægur
Bjarni Benediktsson.
Skipunarbréf Eisenhowers
COBSSSl « 1’iTUITliX'l tOKii
UlhÍM )• • • ) OC
lruj( > .»• 19 Itc*a6r* i 9)0
)•> f ««*n i 4»
1* r*rr — i.nð«ll oc
«-c * . tioo,
(<u(>rtM «• forcm
«*y%o« ••»^.'>4* *u »r
(pr«J ur. offjoier ••
•' piini> r>t
t>;*M 6* >• lin»r»
111 mr t í
ora •r»x>t pri* «oaíorr*Mnt
ðu "p»i H 4« !»*'•£•• !•• fiJ •
• poviT . 1 té»a»(«*«nt inot oc CoMucðtot
ur> lf.ee pour »• 0 » f • n • • 3e 1’ Cur o p • • t
• ií«ot »•• it•t»-o.• a'i»»riqu« 3e
n:«in pooi r*apil> !•• fooc tloa* 4*
,'lf »ld»nt »•• t t«t»-Uoi« ð’4»4rlgu«
C^ri(int D lu«otio»«r , !•
;r>£ »*i J '44 c «• r • «0 coc n * oc • gu« 1« ú4o4rai !>• 1 ((U »
0 (l ••nho*«r ••; Boant CJ«x>t Sopr4»« «»*c touta* t«»
foi'ctiosi «t pou»otre •p4cifl4a ou doou**nt «ur l«a
fr>rc*» fvt »»ront •ff*ci4«« á c«
dKU&XUli
ro*r* atulvtic couicit
Sl*tft 4«a*loo
Lr* c «ab« r , t95©.
lcrtt állantic Ccuncll n*>in( ■•1« ;‘r7»l!loe, i*
• ocorainc* «ltr> tn« r r eowtexui* 11 on 'f to« Dofcnc* Coou tlw
, for in« I r. . • ór» t rcrcc for tn« ð«r«oc« of
4urop« • tupr*r.« Co-«ojuul«r. navirtj r«]u« «t«t to«
Pr«aið*ot ot the uolt«ð Itttta tv a«»tfn*t« *r> afrtc»r ot
tn« unit*o Sla t •• t o fili tn* poiitto n of' Suprcai Co<mind«rti
•nrt. tn* r>r»«ici«nt of t..« r.it*a 6t«t«a Ht’in^ d*>icn*t*4
Oertar*. of tn« An»y D«tk'nt 0. 41*«rtno»«r, th» Oc?unctl th*r«u(
for* 4fc.»r*i thot 0«n«rai. oí tn« a_tnj >ig&t D.
V* •p.ointod lh« 8upr*o* Coanand«r. *im th« po««r* *a4
function* iptotfua lo o»«r to« (orcct to 4«
• ••l«;n«d to Ua cobmm. *v
--- B ^

CT*T#-JKJ»
WWíTfC ItnT
' f) ■ v/ *
v /rvsrJi
Gr
—«

Hér sjást undirskx-iftir utanrík-
Is- og landvarnaráSherra A-
bandalagsherslns. Nafn Bjarna
Benediktssonar er þrlðja að of-
an í miðröðlnni. Með þeirri
undirskrift er Island gert aðili
að stofnun árásarhers, sem
meðal annavs á að. telja þý/.k-
ar nazistaherdeildir. Skipunar-
bréfið sjálft, sem sóst fyrir of-
an nöfnin, hijóðar svo: „Norð--
ur-Atlanzhafsráðlð. Sjötti fund-
ur. Bi-ussel 15. desember 1950.
Þar sem Norður-Atianzhafsráð-
ið hefur í samræmi við tillögur
varnarnefndarinnar gert ráð-
stafanir til að stofna sanieln-
að lið til varnar Evrópu undir
stjórn yflrhershöfðinffja, og þar
sem ráðið hefur beðið forseta
Bandaríkjanna að tilnefna
bandarískan liðsforingja til að
gegna stöðu yflrhershöfðingja,
og þar sem forseti Bandaríkj-
anna hefur tilnefnt Dwight D.
Elsenhower hershöfðingja, þá
lýsir ráðið yflr að Dwight D.
Eisenhower hershöfðingi er
skipaður yfirhershöfðingi með
þeim völdum og starfssviðl sem
tilgreint er yfir því liði, sem
honum verður fenglð í hend-
ur“.