Þjóðviljinn - 16.03.1951, Qupperneq 4

4) — ÞJQÐVILJINN — Föstudagur 16. marz 1951
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, -Jónas Árnason.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skóiavörðustíg
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð: kr. 15.00 á mánúði. — Lausasöluverð 75. aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Hvernig á að Jieyja baráltuna?
Verkalýðssamtökin eiga nú framundan harðvítuga
og mikilvæga baráttu. Árásirnar á kjör almennings hafa
verið ósvífnari og mikilvirkari úndanfarið en tim langt
okeiö áöur; þeir vérkamenn sem sæmilega atvinnu hafa
'oiga erfitt með áð lá'ta tekjuraar hrökkva fyrir brýnustu
nauðþurftum, hinir sem búa við atvinnuleysi berjast dag-
iega við skort og neýð. Stefna ríkisstjórnarinnar er sú aö
hækka dýrtíöina jafnt og þétt en halda atv.innunni í skefj
um eða rýra hana enn. Viðbrögð alþýðusamtakanna
liljóta því að verða þau að beita valdi sínu til að knýja
íram hækkað kaup og aukna atvinnu.
En í þessum átökurh skiptir áð sjálfsögöu msginmáli
hvernig lagt er til atlögunnar, að höggið sé hnitmiðað,
greitt á réttum. tíma og hitti sem snöggastan blett á
einokUnarkííkú þeirri sem márkvisst leiðir fátækt yfir
þjóðina. Það skiptir einnig meginmáli að fUllköminni
einingu sé komið á innan verkalýðssamtakanna um leið-
ir og markmið í þessari baráttu. Þess vegna er þaö nauð-',
synlegur og óhjákvæmilegur undirbúningur undir átökin
að haldin sé verkalýðsráðstefna tiráð ræða þessi mál tilj
'hlítar og undirbúa átökin svo gaúmgæfilega og vandlega:
að sigur sé vís með sem minnstum fóraum almennings.
Þau átök sem nú eru framimdan eru vissulega svo alvar-
ieg að flan og fljótræði er bæði glópska og glæpaménnska
og gæti leitt sárustu hörmungar bæði yfir alþýðuheimil-
in og verkalýðssamtokin í heild.
Engu að síður hefur stjórn heildarsamtakanna látiðj
flan og fljótræði móta fyrstu viðbrögð sín, hverjar svo
sem hvatirnar eru að baki. Hún sendi frá sér bréf þar
sem félögin voru hvött til uppsagnar án þess aö hafa
ráögazt um það við þau félög sem eins og endranær
munu bera hita og bungá baráttunnar. Hún mælti einnig
svo fyrir að uppsagnimar skyldu miðaðar við 1. apríl án
'þess að hafa haft samráð um það við félögin og án þess
að séð verði að nokkurt raunhæft mat liggi á bak við þá
ákvöröun. Það verður ekki séð að hún hafi gert nokkra
tilraun til að semja áætlun urn hvernig baráttunni verði
skynsamlegast hagað þannig áð átökin taki sem skemmst
an tírna og verði sem árangursríkust. Eða hafi hún íhug-
að þessi mál. hljóta hvatir hennar að vera af óhreinasta
toga spunnar.
Dagsbrún, forustufélag íslenzkra alþýðusamtaka,
benti á þessar staðreyndir í ályktun sinni á síðasta fundi,
en eins og endranær mun það falla í hlut Dagsbrúnar að
bera þyngstu byrðarnar 1 átökunum. Krafðist Dagsbrún
þess að kölluð yrði saman verkalýðsráðstefna áður en
tilhögun baráttunnar yrði endanlega ákveðin og benti
■auk þess á það hversu mikilvægt þáð væri að Sjómanna-
íélag Reykjavíkur og Hið íslenzka prentarafélag væru
bæði réiðubúin til samúðarverkfalls, en þau geta hvomgt
sagt upp samningum nú um sinn. Það er kunnugt að
Dagsbrún hefur haft samráð við önnur helztu félögin hér
j Reykjavík og Hafnárfirði um þessi mál og sjónarmið
þeirra eru mjög hliðstæð sjónarmiðum Dagsbrúnar.
Alþýðusambandsstjórnin hefur ekki erm svarað op-
mbnlega þessum viðbrögðum verkalýðsfélaganna, en í
gær birtir Alþýðublaðið forústugrein sem væntanlega er
runnin undan rifum Helga Hannessonar og Co. Er þar
ráðizt á Dagsbrúnarmenn með fádæma svíviröingum,
þeim brigzlað um áð þeir vilji fremja verkfallsbrot, rjúfa
einingu verkalýðsins og sá sundurlyndi og tortryggni!
Er þessi árás alveg rökrétt framhaid af þeim vinnubrögð-
um Alþýðusambandsstjómar og þeirri reynslu sem feng-
izt hefur af óheiliamönnunum á undanförnum árum.
Þessi hraklega framkoma Alþýðufiokksbroddanna
breytir þó engu um þá staðreynd að verkalýðshreyfingin
fær með engu móti komizt hjá því að hefja öfluga kjara-
baráttu við fyrsta tækifæri. Hún er hins vegar óvéfengj-
anleg sönnun þess að alger þörf er á verkalýðsráðstefnu,
.einlægri og öflugri samvinnu verkalýðsfélaganna sjálfra.
.Aöeins með þvLmóti er hægt að tryggja verkalýðinn
■gegn svikum atvinnurekendaagentanna og pólitískra
spekúlanta ssm viija nota verkalýöshreyfinguna sér til
persónulegs framdráttar.
Hvert er starf
skömmiunarskrifstof-
unnar?
Fyrirspurn hefur borizt frá
B., og er þetta kjarni hennar:
,.. . Eru margir farnir að velta
því fyrir sér, í hverju starf
skömmtunarskrifstofunnar sé
éiginlega fólgið, eins og nú ér
orðið háttað með vöruframboð-
ið i landinu .... Væri sve’ mér
gaman að fá upplýsingar um
það, hvernig starfslið hennar
eyðir deginum. Sumir segja, að
það sitji alltaf méð sveitan
skallann við að framlengja þenn
an smjörmiða, sem aldrei fæst
neitt ut á, — en sú fregn er
ekki staðfest! —
□
Álagningarreglurnar
bjóða sýnduíium
heim.
E. skrifar: — „Verðgæzlu-
stjóri skrifar grein í Alþýðu-
blaðið 7. þ. m. undir fyrirsögn-
inni „MismUnandi innkaup“. —
Þar skýrir hann frá þv: að
verðmismunur á sambærilegum
vörum geti numið allt að 100%,
enda þótt allt sé innan ramma
hins löglega verzlunarmáta,
réttri álagningu fylgt o. s. frv.
— Svo er nú það. Hins er ekki
geti'ð sérstaklega, að álagning-
♦ rreglurnar bjóða einmitt heim
syndum af þessu tagi. Kaup-
'menn mega leggja á vörurnar
| eftir ákveðinni .prcsentölu.
: Því dýrara, sem tiltekið vöru-
| magn er í innkaupi, því meira
; græða þeir á að selja það. en
hversu mikill hagur er að slíku
fyrirkomulagi fyrir þjóðarbú-
skápinn, er annað mál.
□
Áttu ekki hagkvæniBst
kaup að ganga fyrir?
„Þá 'segir verðgæzlustjóri
i grein sinni: „Það er alveg
bráðnauðsynlegt að gerðab séu
ákveðnar ráðstafanir til þess
að ævinlega sé ódýrasta varan
keypt, ef um svipuð gæði er að
ræða. Ýmsir vöruflokkar eru
þannig vaxnir, að auðvelt er að
bjóða út innflutning af miklu
magni, til þess að bezta verðið
sé 'valið." —Svo mörg eru þau
orð. En nú kem ég að erindinu.
Hefur þetta virkilega ekki ver-
ið gert ? Er það misminni mitt,
að fjárhagsráð hafi einhvern-
tíma auglýst með pomp og
pragt, að þeir yrðu látnir sitja
fyrir um innfiutning, sem bezt
og hagkvæmust innkaup gætu
boðið ? Þetta langar mig til að
fá uppiýst?
□
Fleiri þyrftu að fara í
stríðið.
„Okkur neytendum finnst full-
erfitt að láta aurana hrökkva
fyrir því nauðsynlegasta, sem
við þurfum að kaupa, en ekki
b'ætir það úr skák, að geta
ekki varizt þeirri hugsun, að
e. t. v. sé varan keypt á því
dýrasta verði, sem hægt var að
fá erlendis, en jafngóð vara
hefði verið fáanlegt fyrir hálfu
lægra verð. — Það þyrftu
sennilega fleiri en orðið er að
sameinast í stríðinu gegn allri
fjárplógsátarfsémi. —■ E“.
□
Hvað er orðið af stökk-
bréttinu ?
Maður, sem er tiður gestur í
Sundhöllinni, kvartar yfir því,
að þar er ekkert stökkbretti.
Um margra ára skeið,
eftir að Höllin var opnuð, var
þarna allgott stökkbretti", seg-
ir hann. „En svo var farið að
taka það niður til lengri eða
skemmri tíma i senn, og loks
hvarf það með Öllu .... En
þar sem dýfingar eru ekki
veigalítill þáttur í sundíþrótt-
inni, þá saknar sundfólkið eðli-
lega brettisins, og væntir þess,
að það verði sett upp aftur, nú
sem fyrst .... “
fjarðar og útanda. Lagarfoss fór
frá Reykjavík 11.3. til New York.
Selfoss er á Austfjörðum. Trölla-
foss fór frá Pátreksfirði 6. þ. m.
til New York. Vatnajökull tok
vörur í Antwerpen í gær og i
Hamborg til Reykjavíkur. Duk:
fermir í Heroya, Gautaborg ög K-
höfn 16.—22. þ. m. Skagen fermir
í London um 19. þ.m.
lsfisksalan:
Hinn 10. þ.m. seldi Elliði 3868
kit fyrir 13774 pund 5 Grimsby.
Jörundur seldi 3142 kit í Grims-
by 12. þ. m. fyrir 10210 pund. Geir
seldi 3398 kit fyrir 10105 pund í
Grimsby.

Víkverji segir í
gær, að gerðar
hafi verið ráðstaf-
anir til að kaupa
hingað lögregtu-
hund frá Dan-
mörku, en iætur þó um leið á
sér skilja, að ekki gangi sem
greiðlegast með útvegun á gjald-
eyris- og innflutningsleyfi fyrir
honum. Var svo sem auðvitað, að
hundur hlypi í Fjárhagsráð, þeg-
ar það var beðið um fyrirgreiSsiu
í þessum viðskiptum.
^ » Fastir liðir eins og
venjulega. — K'.
18.15 Fratnb.urðcu>
kennsla í dönsku.
18.30 Islenzkuk.;
II. fl. 19.00 'Þýz'kú-
kehnsla; I. fl. 19.25 Tónleikar:
Harmonikulög (plötur). 20.30 Út-
varpssagan. 21.00 Djassþáttur (Sva-
var Gests). 21.30 Raddir hlustenda
(Baldur Pálmason). 22.00 Fréttir
og veðurfregnir. 22.10 Passiusá'na-
ur nr. 45. 22.20 Skólaþáttur (Helgi
ÞorlákBson kennari). 22.45 Dag-
skrárlok.
Flugféiag Islands
1 dag er áætlað að fljúga tii
Akureyrar, Vestmannaeyja, Horna-
fjarðar, Kirkjubæjarklausturs, Fag
urhólsmýrar, Reyðarfjarðar, Nes-
kaupstaðar, Fáskrúðsfjarðar og
Seyðisfjarðar. — Á morgun eru
ráðgerðar, flugferðir til Akureyr-
ar, Vestmannaeyja, Blönduóss og
' Sauðárkróks.
Loftleiðir h.f.:
I dag er áætlað að fljúga til:
Vestmannaeyja og Akureyrar. —
Á morgun er áætlað að fljúga til:
Vestmannaeyja, Isafjarðar, Akur-
eyrar, Patreksfjarðar og Hólma-
víkur.
Rikisskip
Hekla er i Reykjavík. Esja var
á Isáfirði í gærkvöld á norðurleið.
Herðubreið er á Austfjörðum á
norðurl. Skjaldbreið er í Reykja-
vik. Þyrill var í Keflavík í gær.
Ármann var í Vestmannaeyjum í
gær. Straumey fór frá Reykjavík
í gærkvöld til Hvammstanga,
Blönduóss, Skagastrandar og
Sauðárkróks.
Skipadeild StS
Arnarfeil er á Húsavík. Hvassa-
fell er í London.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Reykjavík 11.3.
til Frakklands og Hull. Dettifoss
fór í gær frá New York til R-
víkur. Fjallfoss fór frá Akureyri
um hádegi í gær til Isafjarðar og
Rvíkur. Goðafoss er á Húsavik;
fer þaðan til Kópaskers, Reyðar-
\V'V
lr 12. þ. m.
Þekkir«lu bæfffin?
Mýndaþraut 4 — Ráðning
Myndin er á verzlunarhúsi Marteins Ein
árssonar við Laugaveg, én það var reist
1928—’9. Sá, sem þetta ritar, hafði einhvern-
veginn fengið það í höfuðið sem krakki,
að myndin væri af Marteini sjálfum. En
svo er nú raunar ekki. Hún á að fyrir-
stilla guð þann,, sem hét Merkúr hjá
Rómverjum, en Hermes hjá Grikkjum. —
Merkúr á að hafa fundið upp skógarflaut-
una, en gaf hana fljótt Appóló bróður sínum, og fekk í stað-
inn þetta snákum prýdda instrúment sem hann heldur þarna
á. Júpíter, faðir Merkúrs, gaf honum hið vængjaða höfuðfat,
sömuleiðis vængi á fæturna, og gerði hann að sendiboða guð
anna. — Fyrir fráleiks sakir var Merkúr í miklum metum
hjá spretthlaupurum þeirra tíma, en bragðvísi hans og klók-
indi áunnu honum hylli þjófa, fjárhættuspilara og pólitikusa,
og rúest þó kaúpmanna, — enda hefur Merkúr iöngum
verið nefndur verzlunarguð.
HjónUnum Ingi-
gerði Jónsdóttur
og Agli Kristjáns-
syni skrifstofum.,
Laugav. 58 B, fædd
ist 15 marka dótt-
Hjónunum SigÚr-
línu Helgadóttur og Hjalta Björns
syni, sjómanni, Stórholti 43, fædd-
ist nýlega sonur. — Hjónunum Jó-
hönnu Ólafsdóttur og Haraldi
Snorrasyni, Hverfisgötu 90, fædd-
ist 14 marka dóttir 6. marz s.l.
'C''WUr#M» Söngæfing í kvöldi
V kl. 8.30 í Edduhús-
inu, Lindargötu 9A. Stundvísi.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki.
— Simi 1330.
ÚTBREIÐIS ÞJÖÐVILJANN
Næturiæknir er I læknavarð-
stofunni. — Sími 5030.
\j Ægir, janúar-fehr.
heftið er komið út.
Efni: Piskifélag Is
lands, fjörútíu ára.
Hafnarfjörður söm
útgerðarbær. Hafn-
arfjarðarhöfn. Togaraútgerðin í
Hafnarfirði. Bæjarútgerð Hafnar-
fjarðar 20 ára. Vélbátaútgerð í
Hafnarfirði. Frá( hraðfrystihúsum
í Hafnarfirði. Lýsi & Mjöl, Hafn-
arfirði. Skipasmíðastöð Hafnar-
fjarðar. Skipasmíðastöðin Dröfn,
Hafnarfirði. Bátasmíðastöð Breið-
firðinga o m ,fl. — Alifuglaræktui,
1.—2. tbl. er komið út. Efni: Við
áramót. Það sem géra þarf. Hreint
vatn í brynningartrogin. Féiag
Eggjaframleiðenda í Vestur-Gaut-
landi. Eggjaframleiðsla — Eggja-
néyzla. 'Þýðing eggja í þágu Iækr.a
visindanna og alls mannkyns. Til
minnis o. fl.