Þjóðviljinn - 08.04.1951, Blaðsíða 5

Sunnudagur 8. apríl 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Ávarp um þátttöku í hinni sam-
norrænn sundkeppni
„Þing hins norræna sundsambands hefur ákveðið að efna
fil sundkepjHii inilli Norðurlandaþjóðanna í sumar.
ísland tekur þátt í þeirri keppni.
Þingið ákvað jöfnunartölur, sem reikna skal eftir stig þjóð-
anna að keppni lokinni. Jöfnunartala Islands var ákveðin hæst,
vegna þess að þingfulltrúar töldu Islendinga mestu sundþjóð
Evrópu. Sundskyldau mun eiga sinn þátt í þeim dómi.*
Hver sundfær Islendingur getur tekið þátt í keppni þessari.
Þrautin er ein og hún er sú, að synda 200 m bringusund.
íþrótta- og 'ungmennafélög Iandsins munu, hvert í sínu
byggðarlagi, hafa á hendi forystu og undirbúning noSrrænu sund-
keppninnar. Illutur almennings er sá, að æfa sig í bringusundi
og koma á einhvern sundstað á tímabilinu frá 20. maí tii 10.
júlí og synda 200 m bringusund.
Jöfnunartaia íslands í sambandi við norrænu sundkeppnina
er eigi hærri en svo, að íslendingar æftu að geta borið sigur af
hólmi.
Hér er um hollt og heilbrigt metnaðarmál að ræða. Þess
vegna er oíss iindirrituðum Ijúft að beina þeirri áskorun til allra
s'undfærra Isiendinga, að láta eigi sitt eftir liggja, til þess að
vegur vor og heiðuv í þessum efnum megi verða sem mestur.
ISLENDINGAR ! Hjálpumst að því að létta undir
búningsstarfið. Lærum sund. Æfum sund. Tökum þátt í himii
samnorrænu sundkeppni.
Islendingar eru af mörgum taldir mesta sundþjóð í Evrópu.
Sýnum það á norrænu sundkeppninni í sumar, að það sé eigi
ofmælt.
Allir sundfærir Islendingar á sundstað í sumar!“
í
Frelsi og ísskápar
Björn Ölafsson
menntamálaráðh.
Helgl Elíasson
frseðslumálastj.
Guðm. Kr. Guðm.ss.
form. Iþr.n. ríkisins
Bragl Friðriksson
form. Iþr.b. framh,-
slcóla i Rvík og nágr.
Gauti Arnþórsson
form. íþr.nefndar SBS
Karl Guðmundsson
form. Iþr.kennarafél.
Islands
Aiþýðubiaðið heldur enn ,
áfram að hampa stolnum j
fjöðrum sínum. I gaer seg- ;
ir það á forsíðu að í valda-
tíð Stefáns Jóhanns, frá ;
desember 1947 tll desember ;
1960, hafi rúgmjölið lækk- i
að um 80 aura kílóið, hveit- ;
ið um 11 aura kílóið og
hafragrjón ekki hækkað '
meira ou um 12 aura! ;
Stjóru Stefáns Jóhanns i
tók hins vegar við í fe- ;
brúar 1947, og frá febrúar
til desember það ár hækk-
aði hún rúgmjölið um 21
eyri, hveitið um 48 aura
og hafragrjón um 8 aura.
Þessar hækkanir stöfuöu af
beinum aðgerðum „fyrstu
stjórnar Alþýðuflokksins",
tollunum og sköttunum, en
síðari læklcanir stöfuðu af
verðbreytlngum úti í heimi,
sem ekki er kunnugt um að
Stefán Jóhann liafi átt
nokkurn þátt í!
•
LEI0RÉTT1NG
1 klausuuni „Stolnar
fjaðrir" í gær féllu niður
nokkur atriði. Fyrstu mán-
uði tílvern sinnar hækkaði
stjórn Stefáns Jóhanns rúg-
hrauðin um 15 aura, fransk-
brauðin um 25 aura, norm-
albrauðin um 15 aura og
súrbrauöin um 20 aura.
Hvað Víoinur til að AI-
þvðablaðlð • vlll nú glej>ma
fyrstu afrekum fyrstu
stjórrta!- Alþýðuflokksins,
tollahæhkumjnum sumarið
1947?

Þorsteinn Elnarsson
íþróttafulltrúi
Ben. G. Wáge
forseti 1S1
Erlingur Pálsson
form. Sundsambands
Islands
Þorg. Sveinbjarnars.
varaforseti 1S1
Þorgils Guðmundss.
gjaldkeri 1S1
Frímann Helgason
í framkvæmdastj. 1S1
Herm. Guðmundss.
í framkvæmdastj. 1S1
Eogl Einarsson
í stj. Sundsamb. Isl.
tílfar Þórðarson
í stj. Sundsamb. Isl.
Kjartan Bergmann
framkv.stj. 1S1
Eiríkur J. Eiríksson
sambandsstj UMFI
Guðrún Pétursdóttir
form. Kvenfélaga-
samb. Isl.
Stef. Jóh. Stefánss.
form. Norræna fél.
Guðbj. Ólafsson
form SVFl
Jón Bjarnason
form. Blaðamannafél.
Islands
Helgi Tómasson
skátahöfðingi
Daníel Ágústínusson
sambandsritari UMFl
Hið nýja frelsi ríkisstjórn-
arinnar er nú að komast til
framkvæmda. Það birtist í
nælonsokkum sem kosta 96
kr., það birtist í klósett-
pappírrúllum sem kosta 5
kr., það birtist í. ávaxtadós-
um sem kosta 26 kr. og það
birtist í bóndósum sem kosta
18 kr. Þetta ágæta frelsi
hefur einnig birzt á síðum
Morgunblaðsins undanfarna
daga. Þar hefur ein heilsíðu-
auglýsingin rekið aðra, þar
sem mönnum er boðið upp á
að kaupa eins og hjartað
girnist af ísskápum, eldavél-
um, þvottavélum, hrærivél-
um, bónvélum og ryksugum.
Myndir eru birtar af þess-
um ágætu tækjum frá ýms-
um erlendum verksmiðjum
og ekkert- til sparað að gera
auglýsingamar sem glæsileg-
astar. Hins vegar láist aug-
lýsendunum að geta um
verð, slíkt er aukaatriði á
tímum frelsisins.
Innan um allan þennan
auglýsingamokstur hefur lít-
ið farið fyrir yfirlætislausri
samþykkt sem stjórn verk-
smiðjunnar Rafha í Hafnar-
firði gerði fyrir nokkmm
vikum. I samþykktinni var
því beint til ríkisstjómar-
innar „að hún léyfi því að-
eins innflutning á rafmagns-
tækjum til heimilisnota að
verksmiðjunni verði samtím-
is tryggt nægilegt hráefni til
framleiðslu sinnar“. Frelsi
ríkisstjómarinnar er nefni-
lega á þá lund að þótt heim-
ilt sé að flytja inn ísskápa
er óheimilt að flytja inn efni
í ísskápa, og þótt heimilt
sé að flytja inn eldavélar
er óheimilt að flytja inn
efni í eldavélar. Heildsalarn-
ir mega flytja inn ísskápa
meðan 100 miljónir króna af
bátagjaldeyri endast, en
Rafha verður að senda auð-
mjúkar umsóknir til fjár-
hagsráðs og fær með eftir-
gangsmunum aðeins brot af
því sem verksmiðjan gæti af-
kastað.
Rafha er mjög fuW.omin
verksmiðja o g framleiðir
vandaðar og góðar vömr.
Hana skortir aðeins hráefni.
Undanfarið hefur ekki ver-
ið hægt að halda þar uppi
fullri átta tíma vinnu á dag
a’ð staðaldri eða að nýta
nema brot af'getu vélanna,
þegar allir möguleikar ættu
VaStýskan
Eftir síðustu aldamót var
uppi hér á landi stjórnmála-
stefna, sem kölluð var Valtýska
og fylgismenn hennar „Valtý-
ingar“. Það er of langt mál að
fara að lýsa henni hér, en aðal-
inntak hennar var þetta: ís-
lendingar eru ekki þess megn-
ugir að vera sjálfstæð þjóð og
hafa ekkert með það að gera.
Sambandið við herraþjóðina,
kúgaranna, skal haldast og
treystast sem bezt. Eins og
kunnugt er hrundu spilaborgir
kúgaránn og kögursveina
þeirra og ísland varð fullvalda
ríki.
Allir héldu að Valtýsikan
væri dauð og grafin, en svo
reyndist ekki.
Blað morgunsins hóf sær-
ingarþulur svartagaldurs og
mannhaturs og sjá Valtýskan
gekk aftur og hófst til vegs
og valda og tókst það sem
nöfnu hennar misheppnaðist.
Það eru til sagnir um það, að
þegar fjandinn vildi vera „diplo
mat“ þá brá hann sér í ljós
engilsmynd og gyrti skottið
niður í 'brækurnar. Valtýskan
hafði alveg sömu aðferð. Hún
fékk sér lýðræðishjúp og huldi
skottið.
Þessi steffia hefur nú í ára-
tugi allt viljað fyrir fólkið gera
og sérstaklega verkafólk!!!
Nema kannslce það, að víkja
sér til hliðar svo sólin gæti
skinið á það.
Við kosningar í hverju ein-
asta verkalýðsfélagi, er stefnan
aðaláttaviti í því hvað sé lýð-
ræði.
þó að vera á því að vinna í
þrískiptum völctum allan sól-
arhringinn með fyllstu af-
köstum. Verksmiðjan hefur
engan veginn undan hinni
innlendu eftirspurn, en
möguleikarnir eru slíkir að
hún hefur einnig fengið til-
boð erlendis frá um sölu á
heimilisvélum sínum.
•
Isskápar þeir sem Rafha
hefur hafið framleiðslu á
munu kosta um 2400 kr. Af
því eru 1200 kr. erlendur
kostnaður, en 1200 vinnu-
laun og annar innjendur
kostnaður. Þeir erlendu ís-
skápar sem mest hafa verið
auglýstir í blöðunum undan-
farið munu hins vegar kosta
um 3000 kr. í innkaupi. Fyr-
ir einn fullbúinn ísskáp væri
sem sé hægt áð kaupa efni í
tvo og hálfan handa Rafha.
Sé gert ráð fyrir að heild-
salamir flytji inn 1000 is-
skápa í ár — fyrir þrjár
milljónir króna — hefði sú
upphæð nægt fyrir efni i
2500 skápa sem framleiddir
væru hér innanlands.
•
Ríkisstjómin segist hafa
gefið frelsi sitt til takmarka-
lauss innflutnings á ísskáp-
um til að bjarga bátaútveg-
inum. Á hvem ísskáp á sem
sé að leggja ca. 50% gjald-
eyrisskatt. Skápur sem að
öllu eðlilegu ætti að kosta
3000 kr. kemst þannig upp
í 4500 kr. En á alveg sama
hátt hefði verið hægt að
bjarga bátaútveginum með
því að veita takmarkalaust
frelsi til innflutnings á efni
í ísskápa og leggja á það
50% gjaldeyrisskatt. Með
því móti hefði erlendi kostn-
aðurinn hækkað upp í 1800
kr. Innlendi kostnaðurinn
héldist hins vegar óbreyttur,
þannig að skáparnir myndu
kosta 3000 kr. — yrðu 1500
kr. ódýrari en þeir erlendu.
•
Dæmið virðist þannig ofur
einfalt. Ríkisstjómin á um
það að velja að flytja inn
tilbúna ísskápa eða efni í ís-
skápa. Sé síðari kosturinn
vaiinn er hægt að fá 2500
ísskápa fyrir hverja 1000
sem inn em fluttir. Verðið
til kaupenda er 3000 kr. í
stað 4.500. Gjaldeyrisskatt-
ur rikisstjórnarinnar fæst
eftir sem áður. Atvinnan í
Rafha myndi nærri þrefald-
Og fólkið þarf ekki annao
en hringja í Sjálfstæðishúsið,
því þar hafa verið auglýstir 3
símar. Bílarnir koma brunandi
með „sælgæti, sígarettur og
vindla“ og kannske „paafengi".
Valtýingarnir setjast við hlið
hinnar fávísu alþýðu og leiða
hana í allan sannleika um
hvað sé lýðræði og hvernig eigi
að „höndla“ það.
Nú bregður svo undarlega
við, að það er eins og skottið
sé farið að gægjast upp úr
brók Valtýskunnar og hún sé
jafnvel farin að slá í kring um
sig með því.
Og að þetta skuli einmitt ger
ast í sambandi við verkalýðs-
félag, sem stefnan er þó grjót-
páll fyrir.
Stúlkunum, sem vinna í veit-
ingahúsum datt allt í einu sú
böívuð vitleysa í hug, að þær
ættu einhverja aðild að því
ast, og gróði eigendanna,
Emils Jónssonar & Co.,
myndi aukast að sama skapi,
þannig að þeir myndu fá
færi á að drýgja í rík-
um mæli þann glæp sem
þeir segja sér hugleik-
inn nú en Emil Jónsson taldi
öllum öðrum skaðsamlegri
méðan hann var ráðherra.
Já, víst er dæmið einfalt,
en engu að síður halda heild-
salarnir áfram að birta heil-
síðuauglýsingar sínar í Morg
unblaðinu og atvinnumögu-
leikar Rafha eru bundnir
við lágmark. Hagfræði rík-
isstjórnarinnar er nefnilega
annarrar náttúru en almenn
skynsemi, og frá hennar
sjónarmiði er einn hængur
á dæminu um Rafha. Emil
Jónsson má að vísu græða,
en það er einnig gert ráð
fyrir stóraukinni atvinnu og
möguleikum á bættum kjör-
um. En meginregla stjórnar-
innar er sú að halda kaup-
getunni í skefjum og lama
sem mest baráttuþrek al-
þýðusamtakanna, og til þess
þarf verulegt atvinnuleysi.
Það er þetta og þetta eitt
sem veldur því að veita á
frelsi' til að flytja allt inn
— nema hráefni til iðnað-
ar og byggingarefni. Það er
þetta sem veldur því að rik-
isstjómin veitir fullkomið
frelsi til innflutnings á ís-
skápum og eldavélum en
bannar að framleiða hvort
tveggja í landinu nema að
minnsta leyti.
Dæmið um ísskápana á við
um flestar greinar íslenzks
iðnáðar. Innflutningur til
hans er rígbundinn, og raun-
ar allt það sem stuðlað gæti
að aukinni atvinnu. Og svo
kemur Björn Ólafsson heild-
sali og talar í útvarp um
frelsi ríkisstjórnarinnar. Það
er frelsi þeirra sem ekki fá
vinnu í Rafha til að skoða
heilsíðuauglýsingar um er-
lenda ísskápa. Það er frelsi
þcirra sem ekki geta keypt
sér nauðsynlegasta fatnað,
til að horfa á búðabor'ðin
svigna undan vefnaðarvöru-
ströngum. Það er frelsi hús-
næðiseymdar, atvinnueymd-
ar, atvinnuleysis og skorts.
■A
'TZ^Uó
hvað þær hefðu í kaup og
hvaða kjör að öðru leyti.
Og stúlkurnar mynduðu félag
og vildu semja við sjoppu-
greifana um sama kaup og væri
greitt við hliðstæða vinnu. Nei,
hér var ekki um „kaupskrúfun“
að ræða.
Eftir línu Valtýskunnár í
kosningum í vetur, benti allt
til að stefnan nuuidi flokka
þessa „ídeu“ stúlknanna undir
lýðræði og fylgja þeim að mál-
um.
Nú er eins og sagt er á
ritningarmáli, líkast því að
andskotinn hafi hlaupið í svínin.
Blað morgunsins ber nú ekki
keim af kvensemislýðræði, held-
ur stendur fast við hlið sjoppu-
greifanna og leggur blessun
sína yfir það að þessar stúlkur
séu barðar og dregnar á hárinu
og þeim sem leggja þeim liðs-
Framhald á 7. síðu.