Þjóðviljinn - 22.06.1951, Blaðsíða 8

Sfjórn íhaldsins á fjármánum Reykjavíkur harðlega gagnrýná í bæjarstjórr.
Préun sem verður að sföðwsi
Skuldir bæjarius sJ. ár jukust um 17,8 milljónir kroiaa
Á bæjarstjórnarfundi í gær flutti Guömundur Vig-
íússon eftirfarandi tillögu:
„Vegna framkominna athugasemda við reikninga
Reykjavíkurbæjar og fyrirtækja hans fyrir árið 1950,
og með tilliti til aukinnar dýrtíðar og vaxandi fjárhags-
crfiðleika skattgreiðenda, ályktar bæjarstjórn að gæta
þurfi framvegis meira hófs og aðgæzlu við f jármálastjórn
bæjarins en verið hefur á síðastliðnu ári, og felur bæjar-
ráði að taka framkomnar athugasemdir og gagmýni til
athugunar og afgreiðslu.“
Reikningar Reykjavíkurbæjar
fyrir árið 1950 voru til síðari
umræðu og afgreiðslu á bæjar-
stjórnarfundinum í gær. Guð-
mundur Vigfússon gagnrýndi í
ítarlegri ræðu f jármálastjórn
íhaldsins og væri niðurstaða
reikninga bæjarins slík að bæj-
arstjórnin og almenningur
þyrfti alvarlega að athuga að
ekki yrði lengra haldið á þeirri
braut.
f Svo aðeins sé stiklað á
stærstu atriðunum í ræðu Guð-
mundar benti hann á að á-
ætlaðar tekjur Reykjavíkurbæj-
ar fyrir árið 1950 voru 66 millj.
kr. en urðu 70,6 millj. kr. fram
úr áætlun. Áætlað var til eigna
breytinga 10,5 millj., en var
varið á árinu 6.6 millj. og hefði
því mátt vænta verulega góðr-
ar útkomu, en þvert á móti
varð reynndin ekki sú, heldur
fóru rekstrarútgjöld bæjarins
yfir 8 millj. kr. fram úr áætlun,
en af þeirri upphæð eru að vísu
2,5 millj. samkvæmt ákvörðun
bæjarstjórnar eftir að áætlunin
var samin.
Skuldaaukning 17 millj kr.
Skuldir bæjarins á árinu juk-
ust um 17 millj. kr., þar af
lausaskuldir 15 millj. kr. og
voru lausaskuldir í árslok 29
millj. og skuldaði bærinn í árs-
lok sámtals 40,5 millj kr.
1. jan. 1950 átti bærinn inni
hjá Landsbankanum um 700
þús., en við síðustu áramót
hafði þetta breytzt þannig að
bærinn skuldaði þar 9,4 millj.
króna.
Alir sjóðir eyddir
Þá er svo komið að allir sjóð-
ir bæjarins, sem stofnaðir hafa
verið á undanförnum árum hafa
verið notaðir sem eyðslufé og
eru því tæmdir, þannig að ef
nota ætti þá t. d. ráðhússjóðinn,
til þeirra framkvæmda er þeir
voru ætlaðir, eru allar horfur
á að grípa yrði til þess ráðs
að leggja á bæjarbúa þá upp-
hæð er sjóðirnir nema.
Tilbúin lánsfjárkreppa.
Til sjóðanna hefur verið
gripið til margvíslegra fram-
kvæmda af þeim sökum að
fyrirtæki bæjarins eins og hita-
veita, rafveita o. fl. hafa eklti
fengið lán með eðlilegum hætti
hjá bönkunum til nauðsynlegra
aukninga þessara fyrirtækja.
11 blöð bönnuð
Hernámsyfirvöld Vesturveld-
anna í Þýzkalandi hafa bannað
útkomu ellefu af 16 blöðum
kommúnista í Vestur-Þýzka-
landi í þrjá mánuði. Tilefni
bannsins segja hernámsyfirvöld
in vera skrif blaðanna gegn
hervæðingu Þýzkalands.
Þessi stefna núverandi ríkis-
stjórnar og bankanna — sem
bæjarstjórnaríhaldið er sam-
sekt, veldur því að öll fyrir-
tæki bæjarins skulda honum nú
stórar upphæðir, og til að reyna
að minnka þær skuldir er verið
að velta stórum aukaútgjöldum
á bæjarbúa. Er þetta ein aðferð
ríkisstjórnarafturhaldsins til
þess að rýra lífskjör almenn-
ings, því Ijóst er að eftir því
sem almenningur þarf áð greiða
hærri gjöld fyrir rafmagn,
vatn, strætisvagnaferðir o. s.
frv. héfur hann minna til að
nota til annarra.þarfa.
Kostnaður við stjórn bæj-
arins hækkar stöðugt.
Kostnaður við stjórn bæjar-
ins hækkar ár frá ári. Eins og
áður hefur verið ítarlega rætt
var risnukostnaður bæjarins s.l.
ár fjórðungur úr milljón. Bif-
reiðakostnaður bæjarins eykst
meir og meir, var 1948 kr. 168
þús., 1949 var hann 265, en
s.l. ár 301 þús. Auk þess var
bifreiðakostnaður lögreglunnar
390 þús. S.I. ár greiddu því
bæjarbúar í bifreiðakostnað
fyrir bæinn og lögregluna sam-
tals um 700 þús. kr.
Þróun sem verður að
stöðva
Þessa þróun í fjármálum
Reykjavíkurbæjar sem hér hef-
ur verið lýst þarf að stöðva.
Þeir tímar eru nú yfirstandandi
sagði Guðmundur, að Reykja-
víkurbær hefur annað við tekj-
ur sínar a'ð gera en að eyða
þeim í sívaxandi kostnað við
stjórn bæjarins, risnu og bif-
reiðakostnað.
Hér hefur aðeins verið drepið
á það stærsta. — Borgarstjóri
flutti mjög langa svarræðu, sem
hann var svo hugulsamur sjálf-
ur að kalla ,,sparðatíning“, og
fór tiltölulega Iengstur hluti
ræðunnar í að ræ'ða um þao
sem borgarstjórinn nefndi „gest
risni“, jafnvel skrapp hann alla
Framhald á 7. síðu
Skrúfu af togara
stolið — Fannst í
brotajárnsskipi
í fyrrinótt var stolið togara-
skrúfu, sem geymd var hjá
fiskverkunarhúsi Bæjarútgerð-
ar Hafnarfjarðar í Flatahrauni
og er eign bæjarútgerðarinnar.
Skrúfan fannst í gær um borð
í skipiriu „Rosida“, sem er í
brotajárnsflutningum á vegum
Steíans A. Pálssonar.
Skrúfa þessi er úr kopar og
þvi mikið verðmæti. Hún vegur
um eitt tonn og er allfyrirferðar
mikil.
Þegar rannsóknarlögreglan í
Reykjavík fann skrúfuna lá
Rosida hér í höfninni og mun
hafa verið tilbúin til brottferð-
ar, því búið var að ganga frá
lestarhlerum. Ekki mun upp-
lýst hvernig skrúfunni liaefur
verið komið um borð í skipið,
en málið er að sjálfsögðu í
rannsókn.
Kosningablað
Mýramanna
Nytt tölublað
Annað tölublað af kosninga-
blaði Mýrarmanna kemur út í
dag og verður einnig selt hér á
götunum.
Bergur Sigurbjörnsson skrif-
ar þar um brottrekstur sinn úr
Framsóknarfélögunum og grein
ina „Er þetta lýðræði ?“ Hall-
grímur Jónasson kennari skrif-
ar greinina „Þegar Framsókn-
arbroddarnir börðust við dýr-
tíðina!“ og enn fremur má
nefna greinina „Hvers vegna
Andrés en ekki Sverrir?“,
„Bjarni Benediktsson 25 ára
stúdent lýsir trausti á Bjarna
Benediktssyni ráðherra" og
„Hermann í Heiðnabergi". Fjöl-
margar aðrar greinar eru í blað-
inu, sem er fjölbreytt og fjör-
lega skrifað.
Hofnfirðingar
Hafnfirðingar, sem vantar
bílfar á Jónsmessumót sósí-
alista á ÞingvöIIum clagana
23. og 24. þ. m., ættu að
gefa sig fram í síma 9615,
síðasta lagi fyrir hádegi á
laugardag. RútubíII mun fara
úr Hafnarfirði ineð fólk á
niótið, ef næg þátttaka fæst.
Sósíalistafél. Hafnarfjayðar.
Bœiirm gEeiðir sömu vísitöluappbót
Söcfðu Eysfeini fyrir vesfan
hann mœffi þcð! .
Á bæjarstjórnarfundi fyrir
hálfum mánuði fhitti Sigurður
Guðgeirsson tillögu um að bær-
inn greiddi starfsmönnum sín-
um vísitöluuppbót í samræmi
við það sem verkalýðsfélögin
sömdu um i vor. Tillaga Sig-
urðar þótti ekki hæf til sam-
þykktar þá, en á bæjarstjórn-
arfundi í gær flutti borgar-
stjóri tillögu um að bærinn
ákvæði að greiða vísitöluupp-
bót í samræmi við fyrrnefndan
samning og fela bæjarráði fram
kvæmdina. Bofgarstjóri kvaðst
ekki hafa verið reiðubúinn til
þess á síðasta fundi, því þá
hefði hann ekki verið 'búinn að
tala við Eystein, en nú væri Ey-
steinn kominn frá Bandaríkj-
unum og hefði sagt sér að ríkið
myndi greiða uppbætur samkv.
samningi verkalýðsfélaganna
við atvinnurekendur. Enn væri
ekki víst hvort þær greiðslur
vrðu miðaðar við 1. júní eða 1.
júlí. — Slíkar vísitölugreiðslur
myndu kosta bæinn á hálfu ári
tæpl. 840 þús. kr.
Föstudagur 22. júní 1951 — 16. árgangur — 137. tölublað
Frá aðalíimdi SÍS:
Miðstjórnarfundur alþjóðasambands
samvinnnmanna haldinn hér næsta ár
Sambandið sslái innlendar afurðir fyrir 119 millj.
kr. á s.l. ári. — innflutningur SIS jókst að krónu-
tölu en minnkaði að magni
Frá því var skýrt á aðalfundi Sambands íslenzlcra sam-
vinnufélaga, sem hófst í gær í hiimm nýju húsakyimum sam-
vinimmanna í Borgarfirði, að alþjóðasamband samvinnumanna.
niundi halda miðstjórnaríund sinn hér á Iandj ntesta ár.
Ákvað SlS að bjóða alþjóða-
sambandinu að halda þennan
fund á Islandi í tilefni af 50
ára afmæli SÍS, sem er næsta
ár, og flutti Vilhjálmur Þór,
forstjóri, sem á sæti í miðstjórn
inni, henni boðið. Var það þeg-
ið, svo að hingað munu koma
samvinnuleiðtogar frá mörgum
löndum um víða veröld á fund-
inn.
Sigurður Kristinsson, formað-
ur stjórnar SlS, setti áðalfund
Sambandsins í gærmorgun. —
Guðmundur Jónsson á Hvítár-
bakka var kjörinn fundarstjóri
en Sverrir Gíslason í Hvammi
annar fundarstjóri. Ritarar eru
þeir Karl Kristjánsson og-Hjört
ur Hjartar.
Sigurður Kristinsson flþatti
skýrslu stjórnarinnar og ræddi
hann rekstur og afkomu Sam-
bandsins s. 1. ár. Vilhjálmur
Þór flutti ítarlega skýrslu um
starfsemina s. 1. ár. Sala á inn-
lendum afurðum jókst mjög hjá
Sambandinu á árinu, bæði vegna
hækkandi verðs og aukins
magns, og varð 119 milljómr.
— Innflutningur Sambandsins
jókst einnig að krónutölu
vegna hækkandi verðs, en
minnkaði að magni. Sala á fram
leiðslu eigin verksmiðja jókst
um 8,6 milljónir. Rekstur Sam-
Engin síldveiði
ennþá
Fyrsfa skipið farið á
veiðar
Siglufirði í gærkvöld. Frá
fréttaritara Þjóðviljans.
Eitt sk.ip fór liéðan á síld-
veiðar aðfaranótt þriðjudags-
ins. Var það Særún frá Siglu-
firði. Er hún fyrsta skipið sem
fer á síklveiðar á þessu ári.
Særún kom hingað inn í dag,
en hafði ekkert aflað og ekki
orðið síldar vör. Höfðu skip-
verjar farið einu sinni í bátana
og reynt ap kasta á ufsa, en
ekkert fengið.
Fanney, sem er í síldarleit
á vegum hins opinbera, fer í
síldarleit í kvöld frá Siglufirði.
Veður var ágætt á Siglufirði í
dag. Logn og hiti: Flciri skip
eru nú ao búa sig á veiðar, en
ekki er búist við að þau fari
fyrr en í lok þessa mánaðar.
Fyrir hálfum mánuði síðan
taldi flugmaður nokkur, sem
flaug milli Akureyrar og Siglu-
fjarðar, að hann hefði séð tvær
síldartorfur út af Héðinsfirði
cg Ólafsfirði. Taldi flugmaður-
inn öruggt að hann hefði séð
þetta rétt, en ýmsir eru von-
daufir um að svo hafi verið,
heldur hafi það verið ufsi sem
flugmaðurinn. sá.
bandsskipanna gekk mjög vel
og hafa samvinnufélögin fulla
þörf fyrir aukinn skipastól.
Framkvæmdastjórarnir Helgi
Pétursson, Helgi Þorsteinsson,
Leifur Bjarnason og Harry
Frederikssen fluttu einnig
skýrslur, en að því loknu hóf-
ust umræ'ður. Fundurinn held-
ur áfram í dag.
HeiísufazIS í bænum
Samkvæmt upplýsingum frá
skrifstofu borgarlæknis . voru
allmörg kvefsóttar- og kverka-
bólgutilfelli í bænum í s.l. viku.
Mislingasjúklingar voru þá 36,
en 33 í vikunni þar áður. Hins-
vegar var ekki vitað um neitt
influenzutilfelli í þeirri viku og
aðrar farsóttir voru lítið út-
breiddar.
113 gagttfræðingar
iuku prófi í vo; frá Gagn-
fræðaskéía Austurbæjar
Á því starfsári, sem nú er
að Ijúka, voru skráðir nemend-
ur í skólann alls 656 og var
starfað í 22 bekkjardeildum.
Undir vorpróf gengu 649
nemendur þar af nokkrir utan-
skóla. Prófum var lokið 31. mai
Gagnfræðaprófi luku 113 nem-
endur. Miðskólaprófi bóknáms-
deildar (landsprófi) luku 115
nemendur. Þar af fengu 70 nem
endur 6,00 eða hærra í me'ðal-
einkunn í landsprófsgreinum.
Framliald á 6. síðu.
þlÓÐVILJINII
I gær barst aðeins einn
áskrifandi frá Hafnar-
firði og vir'ðist sem lægð sé að
skapast hér í Reykjavík. Nokki'-
ar deildir eiga enn eftir að ná
marki því sem þær settu sér í
upphafi söfnunarinnar og geta
þær varla verið þekktar fyrir
annað en að ná því þar sein
þeim hefur verið gefin mánað-
arframlcnging á tíma til þess.
Eftirfarandi deildir eiga enn ó-
lokið við að ná sínu marki:
Vesturdeild vantar 3 áskrif-
cndur, Nesdeild 3, .Meladeild 7,
Valladeild 2, Skerjafjarðardeild
3, Skuggahverfisdeild 5, Bar-
ónsdeild 3, Sunnuhvolsdeild 3,
Túnadeild 4, Laugarnesdeild 8
og Langholtsdeild 2. — 7 deild-
ir hafa náð sínu marki þar af
þrjár tvöföldu, Herðum sókn-
ina. Söfnuninni lýkur 1. júlí og
verður þá fróðlegt að vita hve
langt við förum fram úr mark-
inu. — Þjóðviljann inn á hvert
íslenzkt heimili. •— Þjóðviljinn
er sjálfstæðisblað Islendinga.