Þjóðviljinn - 07.07.1951, Blaðsíða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 7. júlí 1951
.> Valerengen Idretfslag
Framhald af 8. siðu.
í vor sigraði VIF og eftir vor-
tímabilið er það talið langsterk-
asta lið Noregs, það hefur eng-
um leik tapað það sem af er
þessu ári og hefur að meðaltali
skorað 3 mörk í leik. Það er nú
talið hafa mesta möguleika á að
hreppa Noregsmeistaratitilinn í
haust.
Lokastaðan í Hovedserien
varð sú að VIF hlaut 19. st.
og varð 4 stigum á eftir Fred-
rikstad, en 5 st. á undan nr.
3. Það er því engum efa undir-
orpið, að hér er á ferðinni mjög
sterkt lið, enda er það stað-
reynd að norski klúbbstandard-
inn er nú kominn á sama stig
og fyrir styrjöldina.
I flokknum, sem hingað kem-
ur ve"ða 20 menn, 3 fararstjór-
ar og 17 leikmenn. Fararstjór-
verða E. Knudsen, formaður
félagsins, Helmuth Steffens,
formaður knattspyrnudeildar-
innar síðustu 5 árin. Á ferðum
sínum í Noregi áttu leikmenn
KR og Vals liauk í horni þar
sem hann var. Einnig verður
með í förinni þjálfari flokksins,
Ragnar Sörensen .
Leikmenn verða:
Markv. Arild Andersen 23
ára) lék með landsliðinu gegn
Svíum 1949 (3:3), hefur leikið
fjöldan allan af úrvalsleikjum
og nokkrum sinnum með lands-
liðinu norska. Talinn einn af 3
sterkustu markvörðum Noregs.
Bakv. Ragnar Berge (26) hef-
ur leikið með mörgum úrvals-
liðum og verið varamaður í
landsliðinu.
Bakv. Ragnar Andersen (30)
hefur lei’kið með úrvalsliði Osló
og norska B-Iandsliðinu.
Framv. Torleif Olsen (29)
bezt þekktur sem „Toffa“. Hef-
ur skapað sér öruggan sess í
landsliðinu með frammistöðu
sinni gegn írum, Englendingum
og Hollendingum í vor. Hefur
éður leikið marga B-landsleiki,
var m. a. fyrirliði liðsins, sem
burstaði B-lands’iðið sænska í
fyrrahaust 5:1. Hefur orð fyrir
að eiga aldrei slæma leiki.
Miðfrvörður Bjarne Hansen
(,,Bangse“) (22) lék með úr-
vali í Osló í vor.
Framv. Egil Lærum (29),
sennilega eini maðurinn, sem
komið hefur hingað til lands
áður, en hann lék með norska
lándsliðinu 1947. Það var 5.
landsleikur hans en jafnframt
sá stytzti, því að hann varð að
hverfa út af eftir 20 mín vegna
meiðsla. Síðan hefur hann leik-
ið 9 sinnum með landsliðinu og
hefur VIF því í vor átt báða
hliðarframverðina. Sennilega
einhver fjölhæfasti íþróttamað-
ur Norðmanna, því að hann er
einr.ig í fremstu röð í hand-
knattleik, frjálsíþróttum og
skíðastökkum. Hann tók þátt
í skíðastökkkeppni Olympíu-
leikjanna 1948.
H.úth. Einar Stangeby (27)
hefur leikið fyrir Osló.
Innherji Asbjörn Andersen
(28) fastur maður í úrvali og
varamáður í landsliði.
Miðfrh. Einar Jörum (27)
fyrirliði liðsins. Hefur leikið
bæði með úrvalsliðum Osló og
Þrándheims. Byggingaverkfræð-
ingur að atvinnu.
Innherji Leif Olsen (23) leik-
ið fyrir Osló. Hann er svarti
sauðurinn í flokknum, eða það
sem Norðmenn falla „fotball-
bohem“ og svipar áð því leyti
til Danans Knud Lundberg —
Langsimlega tekniskasti leik-
maður liðsins.
Vinstri úth. Ivan Liinensc-
hloss (19) sérstaklega teknisk-
ur en enn of hlédrægur.
Varamenn eru Arne Hansen
(29), markv, Torbjörn Andre-
sen (32), bakv. og bróðir mark-
varðarins Arilds, Rolf Svend-
sen (30) bakv., Per Andresen
(22) framv., Einar Winter (31)
innherji og Knut Wikerholmen
(22) framv.
Flokkurinn dvelur hér í mán-
uð og leikur hér 5 leiki, þar af
4 á íþróttavellinum en fimmtu-
daginn 19. júlí leikur hann á
KR-svæðinu í Kaplaskjóli við
KR. Verður það vígsluleikur
svæðisins og fyrsti opinberi
kappleikurinn, sem háður verð-
ur hér í borg á grasvelli. Leik-
irnir á íþróttavellinum verða
mánudaginn 9. júlí við KR, mið-
vikudaginn 11. við Val, föstu-
daginn 13, við íslandsmeistar-
ana, Akurnesinga og síðan
mánud. 16. sennilega við úrval
úr fram og Víking.
Héðan fer flokkurinn þ. 21.
með Gullfossi
Norsk knattspyrna er nú að
komast á svipað stig og fyrir
styrjöldina og með hliðsjón af
frammistöðu Valerengen í vor
má gera ráð fyrir að hjá lið-
inu fáum við að sjá norska
knattspyrnu eins og hún hefur
risið hæst.
Laus sendi
keimarastaða
Sendikennarinn í dönsku,
Martin Larsen lektor, lætur af
því starfi 31. júlí. Fyrirhugað
er að ráða í stöðuna hæfan
danskan mann til þriggja ára.
Þeir, sem kynnu að hafa hug á
þessari stöðu, eru beðnir að
snúa sér til skrifstofu Háskóla
Islands fyrir júlílok.
Bæjarfréttir
Framhald af 4. síðu.
varðandi hagsmunamál hjúkrunar-
kvenna. —• Búnaðarblaðið Freyr
júlí-heftið 1951 er nýkomið út. Af
efni þess er þetta helzt: Heysend-
ingar á harðindasvæðin eftir Sæ-
mund Friðriksson; Orð í helg eft-
ir Stefán Kr. Vigfússon, Gömlu
mánaðakortin eftir Ólaf Sigurðs-
son, Grein um vikur eftir G., Kapp
er hezt með forsjá eftir Guðmund
Jónsson, Hugleiðingar um garna-
veiki eftir Sigurð Lárusson. Hús-
mæðruþáttur er í heftinu og ann-
áll og ýmislegt fleira. — Samtíðin
6. hefti er komið út. Af efni þess
má nefna: Ágæt landkynning (rit-
stjornargrein), Vordís (kvæði) effc-
ir Hreiðar Geirdal, Myndasýða frá
Þjóðlcikhúsinu, þróun íslenzkra
flugmála gengur ævintýri næst eft-
ir Örn O. Johnson, Þegar amma
var ung eftir Gils Guðmundsson,
Spurt og svarað, Fyrsta rafknúna
þrystivélin smíðuð á Islandi, Ými§
legt annað efni er í heftinu. Rit-
stjóri er Sigurður Skúlason.
Framhald af 3. síðu.
inn afturhaldsöflunum. En Jón
Axel getur verið ánægður með
varamann sinn. Hann er efni-
legur lærisveínn í íhaldsþjónust
unni, sem sýnilega ætlar ekki
að gefa „Jóni hjá Ihaldinu“ eft-
ir í neihui
Undir eilífðarstiörnum
Eftir A. J. Cronin
209.
DAGUR
og sneri sér síðan áð Ríkharði.
„Jæja, gamli skröggur“, sagði hann. „Þú ert
víst að koma úr brúðkaupsveizlu".
Ríkharður leit á hann og það var eitthvað í
augnaráði Ríkharðs sem kom báðum mönnunum
til að skella upp úr. Þeir skulfu af hlátri. Svo
sagði annar þeirral:
„Skítt með þáð, gamli minn. Maður er ekki
ungur nema einu sinni“.
Og hann tók um axlirnar á Ríkharði og leiddi
hann að trébekknum við gluggann. Ríkharður
lét fallast niður á bekkinn. Hann vissi ekki hvar
hann var, og hann vissi ekki hverjir þessir
tveir menn voru, sem störðu svona á hann. Hann
þreifaði niður í vasa sinn eftir vasaklút, og
um leið og hann dró upp vasaklútinn féll pening-
ur niður á gólfið. Það var hálfkróna.
Annar maðurinn tók hann upp, spýtti á hann
og glotti.
„Sei, sei,“ sag'ði hann. „Þú ert bara heill herra-
maður. Þetta verður hálfpottur á mann“.
Ríkharður skildi hann ekki, svo að maðunnn
varð að taka af honum ráðin:
„Þrjá.hálfa ... .“ hrópaði hann.
Þá kom kvenmaður út úr bakherberginu,
grönn, dökkhærð kona með fölt, tært andlit.
Hún hellti whisky í þrjú glös, en um leið og
hún hellti í þriðja glasi'ð leit hún hikandi á
Ríkharð.
„Hann hefur varla gott af meiru“, sagði
hún.
„Bull og vitleysa. Það munar ekkert um einn
dropa í viðbót í svona vætutíð". Hann gekk til
Ríkharðar.
„Hana, gamli geithafur", sagði hann. „Saft-
blanda hana þér“.
Ríkharður tók við glasinu sem maðurinn
rétti honum og drakk það sem í því var. Það var
whisky, og eldurinn brenndi hann að innan og
setti hamarinn aftur á stáð í höfði hans. Og
whiskyið minnti hann líka á Neptúnnámuna.
Hann hélt að það væri hætt að rigna. Og menn-
irnir einblíndu á hann, svo að hann varð að
lokum dauðhræddur við þá. Hann mundi að hann
var Ríkharður Barras, eigandi Neptúnnámunnar,
virðulegur borgari og auðugur maður. Hann
vildi komast út, burt héðan og í Neptúnnámuna.
Hann reis með erfiðismunum upp af bekknuny og
skjögraði til dyra. Hlátrasköll mannanna kváðu
við á eftir honum.
Þegar Ríkharður kom út úr „Huggun námu-
mannsins", var hætt að rigna og skýin voru að
hverfa. Sólin skein framan í hann og hann
sveið í augun, en þrátt fyrir þetta brennandi
ljóshaf sá hann námuturninn gnæfa við himin
framundan í dýrlegum l.ióma. Neptúnnáman hans.
Neptúnnáman hans Ríkharðar Barras. Hann
dragnaðist af stað yfir námusvæði'ð.
Ferðin yfir gamla námusvæðið var undarleg
og hræðileg ferð. Ríkharður hafði enga meðvit-
und um hana, Fætur hans drógust yfir blauta
moldarköggla og óðu grugguga læki. Fæturnir
sviku hann og hann datt hvað eftir annað.
Hann skreið og klifraði. Hann baðaði út öllum
öngum eins og einhver kynjaskepna. En hann
hafði enga hugmynd um neitt. Hann hafði
enga hugmynd um að hanli datt og brölti á fæt-
ur aftur. Líkami hans var dauður, hugur hans
var dauður, en sál hans leitaði upp á við í átt-
ina að einhverju stóru, máttugu og himnesku.
Neptúnnáman, Neptúnnáman og turninn sem
gnæfði við himin í sólskininu, seiddi sál hans til
sín og hélt henni fjötraðri. Allt annað var fjar-
læg martröð sem engu máli skipti.
En hann komst ekki að Neptúnnámunni. Á
mi'ðju námusvæðinu datt hann og reis ekki á
fætur aftur. Andlit hans var orðið öskugrátt
undir forinni, varir hans voru þurrar og bláar og
það korraði í honum. Nú var ekkert rafmagn
lengur. Rafmagnið var horfið og hafði tekið
allan mátt úr líkama hans með sér, en bar-
smíðin var afleit, alveg afleit. Það var barið og
slegið inni í höfðinu á honum, og hamarinn var
aftur a'ð reyna að brjóta það. Hann gerði mátt-
vana tilraun til að rísa á fætyr. Svo sló ham-
arinn síðasta högg sitt í höfði Ríkharðs. Hann
féll fram yfir sig og hreyfði sig ekki framar.
Hin hnígandi sól varpaði gullnum geislum sín-
um á námuturninn og hellti rauðu ljósflóði yfir
eyðilegt námusvæðið og látna mánninn. Líflaus
hönd hans var framrétt og lófirtrt var fullur
áf for.
63
Nýja námufrumvarpið var til þriðju umræðu,
klippt og skori'ð á viðeigandi hátt. Þessa stund-
ina var til yfirvegu.nar breytingartillaga frá
heiðruðum þingmanni Keston kjördæmis, herra
St. Clair Boone. St. Clair Boone háfði með undra-
verðri skarpskyggni bent á að fyrir framan orðið
„ákveðið" í þriðju línu í 7 grein ætti að skjóta
inn orðinu „lagalega". I þrjá klukkutíma höfðu
staði'ð rólegar umræður um þetta grundvallar-
atriði.
Davíð sat með krosslagða handleggi, sviplaust
andlit og hlustaði á umræðurnar. Gæðingar rík-
isstjórnarinnar risu upp hver af öðrum til að
lýsa þeim erfiðleikum sem stjórnin hefði átt í
höggi við, og hversu mjög stjórnin hefði ein-
beitt sér til áð sigrast á þessum erfiðleikum.
Davíð hlustaði, titrandi af reiði og gremju —
þeir töluðu þarna Dudgeon, Bebbington, Hume
og Cleghorn og undirlægjuhátturinn skein út úr
hverri setningu. Eyru hans voru þjálfuð af
langri stjórnmálareynslu og gremjan hvessti
heym hans, svo að hann heyrði hvert einasta
blæbrigði, sérhverja afsökun og hverja tilraun
sem gerð var til að breiða yfir slæman málstað.
Honum varð heitt og kalt á víxl og hann var
að reyna áð vekja athygli formannsins á sér.
Hann varð að tala. Honum var ógemingur að
sitja þegjandi og hlusta á þennan blekkingavef.
Var það þetta sem hann hafði unnið að. barizt
iyrir og helgað líf sitt? Meðan hann beið var
hann að hugsa um hina sleitulausu baráttu und-
anfarinna ára, allt frá því að hann bvrjaði á
skrifstofunni hjá Heddon í Tynecastle; hina tor-
færu lei'ð gegnum stjórnmálaógöngur, hina löngu
sjálfsafneitun, starf og strit fyrir þessu mál-
efni sem átti hug hans allan. Og til hvers hafði
verið barizt, ef þetta tilgangslausa plagg, þessi
svik við öll gefin loforð, þessi skopstæling á
réttlætinu, ætti að tákna uppfyllingu vona hans.
Hann leit skyndilega upp, einbeittur á svip og
starði á manninn sem hafði orðið. Það var
Stone, Eustace gamli Stone, sem hafði smakkað
á flestum stjórnmálastefnum um dagana. Stone
var meistari í stjórnmálarefjum og slunginn
eins og gamall refur, og hann hrósaði frum-
varpinu blygðunarlaust í von um a'ð verða aðl-
aður. Stone hafði alla ævi þráð aðalstign, og
nú nálgaðist hún óðum og brátt gæti hann gripið
hana gráðugum krumlum. Til þess að auka vin-
sældir sínar úthellti hann smjaðri og fagurgala
til hægri og vinstri og rödd hans var mjúk
eins og smjör. Hann lagði út af göfugmennsku
námumannsins og taldi þá göfugmennsku koma
í veg fyrir alla óánægju yfir frumvarpinu. „Er
nokkur maðui hér inni“, sagði hann með há-
tignarsvip, „seih þorir að halda því fram að í
hjarta brezka námumannsins sé annað en dyggð
og trúmennska? Mér finnst viðeigandi að við
1 þessu sambandi minnumst þeirra. orða sem
háttvirtur þingmaður Carnarvon lét falla. Með
leyfi háttvirtra þingmanna ætla ég a'ð hafa yfir
þessi minnisstæðu orð. „Hann setti andlitið í
stellingar og hafði yfir: „Ég hef séð námu-
verkamanninn að starfi og betri verkmaður er
ekki til. Ég hef séð hann sem stjórnmálamann og
spilling er honum fjarri. Ég hef hlustað á hann
sem söngvara og þar stendur enginn honum
á sporði. Ég hef séð hann leika knattspyrnu og
þar er hann öllum fremri. Og í sérhverju sem
hann tekur sér fyrir hendur, ber mest á trú-
mennsku, heiðarleika, hugrekki . . . . “
Hamingjan góða, hugsaði Davíð. Hvað á þetta
að standa lengi? Hann fór að hugsa um íkveikj-
una í Neptúnnámunni, skemmdarverk sem var í
rauninni óafsakanlegt, en sýndi þó glögglega
hverjum augum námumennirnir litu á hlutskipti
sitt. Reiðin ólgaði í honum, meðan hræsnin og
fagurgalinn flaut í stríðum straumum af vörum
Stones. Hann leit sem snöggvast á Nugent, sem
sat við hlið hans og huldi andlitið í höndum sér.
Nugent hugsáði eins og hann; en Nugent var
þreyttari og hann var næstum örlagatrúar og
átti því auðvéldara með að sætta sig við hið
óhjákvæmilega. Davið gat ekki beygt sig á þenn-
an hátt. Aldrei, aldrei. Hann varð að tala, hann
mátti t’ii. Vegna málefnisins reyndi hann eftir
megni að halda rósemi sinni, stillingu og dirfsku.
Þegar Stone hafði að lokum loki'ð við hina
slepjulegu ræðu sína og settist niður með á-
nægjusvip, spratt Davíð á fætur.
Hann beið grafkyrr og gagntekinn eftirvænt-