Þjóðviljinn - 18.08.1951, Qupperneq 6

6) — ÞJÓÐLVILJINN — augardagur 18. ágúst 1951
Böndin héldu!
Framhald af 1. síðu.
skýrt frá, þykir ekki verða hjá
því komizt að heimila að um-
beðin framhaldsniðurjöfnun
fari fram.
En jafnframt því áð heimila
ofannefnda framhaldsniðurjöfn-
un, vill ráðuneytið tjá bæjar-
stjóminni að það mun hlutast
til um, að fyrir næstu áramót
láti allar bæjarstjórnir hérlend-
is fara.fram nákvæma athugur
á rekstri bæjarfélaganna með
það fyrir augum að draga úr
útgjöldum bæjarsjóða og bæj-
arrekinna stofnana svo sem
unnt er, án þess af leiði veru-
lega röskun á at\únnulífi kaup-
staðanna.
Verður þetta atriði síðar
nánar rætt við bæjarstjómina."
Heslbaksreið o„ £!.
Framhald af 3 síðu.
forseti verkaiýðsfélags á Isa-
firði og Vesturstrandarhcraðs
verkamannasambandsins, á
sæti í miðstjórn Alþýðusam-
bandsins. Svo var hann líka
dómsmála- og félagimálaráð-
herra í ríkisstjórn Islands
1944—’47. Kvæntur er Finnur,
faðir sex barna, mest hefur
hann gaman af ljósmyndatöku
og skíðaferðum.. Dveljandi í
Bandaríkjunum vonar hann að
komast í haffiskj og kíkja á
fiskiðnað, iðnaðarframleiðslu-
aðferðir, vinnu- og þjóðfélags-
aðatæður, sambúð verkamanna
og atvinnurekenda. Að maður
ekki tali um T.V.A.
Verkalýðsforingi Ingimund-
ur Kristinn Gestson, 35 ára,
framkvæmdastjóri langleiða-
bílakompanís. Fyrsta handtak
hans, þá ellefu ára, var í fisk-
iðnaðnum, þurrkandi þorskfisk.
Hann er nú í leigubílstjórafé-
lagi (Hreyfill) og hefur átt
sæti í Alþýðusambandsstjórn
um þriggja ára skeið. Kvæntur,
faðir eins barns, uppáhalds-
sport hans er— (ég þori varla
að segja það, en ég fann ekki
orðið í bandarísku orðabókinni,
svo ég veða ða þýða það
eftir pörtum þess) uppá-
haldssport Ingimundar Krist-
ins verkalýðsleiðtoga Gestsson-
ar er — hestbaksreið — á
bandarísku: Horsebackriding)
Dveljandi í U.S.A. vill hann sjá
og stúdéra bílaiðnaðinn, áætl-
unarbílakompaní, iðnaðarfram-
leiðsluaðferðir, vinnu- og þjóð-
félagsaðstæður og sambúð
verkamanna og atvinnurekenda
alveg þó sérstaklega í fram-
kvæmd hjá langleiðabílakomp-
aníum. Ingimund Kristinn lang-
ar líka að skoða T.V.A.
Og svo loks: verkalýðsleið-
19.
Kaff ihús
Cora Sandel
á sig. Hún má til. Hún hefur sjálf flækt sér út í þetta
saumastcfustand. Það átti að verða svo mikil fyrirmynd.
Hún ætlaði að vinna fyrir sér sjálf. Og ykkur líka. Hún
ætiaði ekki að taka við neinni aðstoð frá mér. Við áttum öll að
að verða frjálsar manneskjur. Já, ég þakka fyrir. Það fylgir því
nokkur ábyrgð að reka sjálfstæ'ða atvinnu. Og allur þessi þvætt-
ingur um að þetta sé list — það er kannske allt gott og bless-
að — en þegar um heilt lífsstarf er að ræða---------
Hann talar sig upp í æsing, svo að Borgliildur verður að þagga
niður í honum. Þau heyra ekkert, segir hann gramur.
Það er ekki að vita.
Þú sérð líklega áð þau eru að hugsa um allt annað.
Það er annað en þetta sem ég er hrædd um, segir Borghildur.
Og að svo mæltu ætlár hún út um dymar. En hún nemur aftur
staJar: Ef ég vissi hvað við ættum að hafa til miðdegisverðar.
Torsen situr heima ög hvað eina. Hún verður að minnsta kosti
að íá eitthváð að borða, þótt við fáum ekkert — -—
Þetta hefur nú allt gengið íram að þessu. Skrykkjótt að vísu.
Stcrdal leitar í vestisvasanum en virðist finna lítið. Þú sérð
hvao ég á, segir hann og tekur upp einhverja smámynt: Þetta
er ekkert spaug við að eiga. Það er lítið upp úr húsbyggingum
að hafa um þessar mundir. Og ég borga fyrir ykkur í stórum stíl.
Með allri virðingu fyrir móður þinni-------
Þótt ég hefði ekki annað en pylsubita handa Torsen. Það
eru til kaldar kartöflur frammi í búrí.
Þetta er auma standið. En í reikning? Voruð þið ekki í reikn-
ing hjá Iversen?
V:ð erum það ekki leiigur------
Einmitt það?
Það er líka þér að kenna. Mamma á ekki sökina ein.
Hvað segirðu?
Cg nú kemur enn fleira fólk.
Gráti nær skýzt Borghildur út um dyrnar, hleypur fyrir
hornið og upp götuna framhjí glugganum á prívatinu. Ef Kat-
inka væri að horfa út — —. En hún horfir sjálfsagt ekki á
annað en þennan karldurg.
Tíl allrar hamingju kom ekki fleira fólk. Ekki í svipinn.
togi Sæmundur Elías Ólafsson,
aldur 52 ára, verkstjóri í biskví
verksmiðju í Reykjavik. Byrj-
aði að vinna átta ára sem
smali. Er í Sjómannafélaginu
í Reykjavík og gegnir sem
stendur stdðu forseta miðstjórn
ar verkalýðsfélaganna í Reykja
vík og er meðlimur í Alþýðu-
sambandsstjórn. Kvæntur er
Sæmundur Elías, þriggja barna
faðir, hefur þó mest gaman af
ferðalögum. Dveljandi í Banda-
ríkjunum langar hann að sjá
og stúdéra biskví-verksmiðjur,
fiskiðnað vorn, iðnaðarfram-
leiðsluaðferðir, vinnu- og þjóð-
félagsaðstæður og sambúð
verkamanna og atvinnurekenda.
Hann ætlar líka að vera með
að skoða T.V.A.
★ ★ ★
Svo mörg eru þau orð, og
raunar orðin allt of mörg. En
ekki er ófróðlegt að kynnast
áhugamálum þessara garpa.
Það skal tekið fram að kynn-
ingarklausurnar eru fremur
endursagðar en þýddar, en þær
eru ekki síðri á bandarískunni.
Ekki mun þó hafa verið til-
ætlunin að gera grín að þess-
um leikbrúðum bandariska á-
róðursins, en tilburðir þess á-
róðursefnis orka oftar en hitt
broslega á Evrópumenn. Alvar-
an að baki slíkri sendiför er
hinsvegar sú að hægt skuli að
nota þannig menn, sem tekizt
hefur að troða í trúnaðarstöð-
ur verkalýðshreyfingar. „Sendi-
för“ þeirra og blóðhrár auð-
valdsáróðurinn sem þeir tyggja
heimkomnir hefur að vísu al-
veg öfug áhrif við tilætlunina.
Islenzk alþýða sér í gegnum
loddaragrímu þessara litlu
karla og hinna ei’lendu hús-
bænda þeirra.
Piltur og stúlka utan af landi gengu framhjá í áttina að
höfninni. Borghildur hafði sjálfsagt átt við þau. Stordal yppti
öxium, gekk burt og settist aftur. Iivað gat hann gert? Þessi
ringulreið er ekki honum að kenna, það verður frú Krane að
viðurkenna, þótt eitthvað gangi sýnilega á afturfótunum.
Elisa Öyen leit ekki á hann þegar hann settist. Það hefði
annars verið viðeigandi, eins og þau eru miklir mátar. Hún
leit undan og spurði alls ekki hvort eitthvað sérstakt amaði
að. Veslings Stordal virtist búast við að hún gerði það. Svo
sló hann út handleggnum og fór að tala um allt annað: Okkur
hefur farið fram, Justus? Hérna fer prýðilega um okkur. Hér
er hægt að fá sér ágætan hádegisverð. Og glas af víni. Og
ekki er margt að útsýninu að finna. Úlfatindamir í baksýn og
höfnin framundan iðandi af lífi. Manstu eftir Grand í gamla
daga ? Koldimmt og skuggalegt, farandsalar sem helltu sig fulla
— Við gerum okkur það að góðu. Einhvem samastað verður
maður að hafa. En hérna---------! Ég hef alltaf yndi af fallegu
útsýni.
A ltaf er uppörvandi áð hlusta á svona tal, endaþótt það
sé bara hann Stordal sem hefur orðið. En þessa stundina hefur
frú Krane um of margt að hugsa.
Justus Gjör hlær við: Ég var einmitt að velta því fyrir
mér hvaða staður þetta væri. Ég ætlaði bara að spyrja til
vegar. Ég vissi ekki hvort hótelið var á sínum stað. Og þá
rekst ég bæði á þig og Elísu —
Bíddu bara þangað til þú kemur hingáð að kvöldlagi. Þú
verður hérna í nokkra daga, er það ekki ?
Getur hugsast. En það er óvíst að ég megi vera að því að
koma hingað að kvöldlagi. Ég þarf að skrifa margt------
Pétur þó —, grípur Elísa Öyen fram í: Hvgða ánægjú held-
urðu að Justus hafi af því að koma hingað að kvöldlagi, hann
sem er alltaf á ferð og flugi og hefur séð hálfan heiminn.
Harn kallar ekki allt ömmu sma.
Hann er þó gamall bæjarbúi, segir Stordal.
Þvættingur.
Þctta er sagt svo stuttaralega og snúðugt að það er býsna
óþægilegt. Lydersen, sem er gamall vinur hennar — — og
hamingjan má vita nema eitthvað sé á milli þeirra núna, því
að það er víst eitthvað farið að kólna milli hennar og Stordals
-----reynir áð skakka leikinn. Hann hallar sér fram yfir borð-
ið og segir: Eruð þér 4 sífelldu ferðalagi, ritstjóri?
Sífelldu er nú of mikið sagt. En ég ferðast töluvert. Einu sinni
vann ég við Pólstjqrnuna hérna. En það var fyrir yðar tíma.
En þess vegna var það sem ég greip tælcifærið til að skreppa
r.orður á bóginn aftur.
Það var og. Já, þetta er allra þokkalegasti staður.
Þetta var dálítið einkennilega til orða tekið. Raddhreimur
Lydersens var dálitið undarlegur. Það mætti ætla að honum
væri ekkert um Gjör, hvernig sem á því stendur. Elísa og
hann eru löngu skilin. Og þó — það er ómögulegt að grynna í
henni — —
Það hefði verið gaman að kryfja þetta mál til mergjar,
en það er svo margt sem liggur fyrir þessa stundina. Frú
Krane verður að vísa öllum nýjum vandamálum frá sér.
Justus Gjör tekur ekki eftir neinu. Hann var alltaf eins og
hafinn yfir allt og alla. Áður fyrr var hann álitinn merkilegur
með sig-------- .
En það fljúga englar gegnum salinn, eins og sagt er. Það
verður alger iþögn dálitla stund. Og um leið verða þau hávær-
ari inni á prívatinu, svo að frú Krane, sem er búin að fá tals-
verða æfingu í að hlusta, heyrir Katinku segja: Ég er orðin
svo vond. Það er ntrúlegt hversu vond ég er orðin. Það er eins
og illur andi búi í mér. Ég hugsa enga góða hugsun. Mér finnst
þetta rétt á þau. Ég vildi óska að ég gæti gert þeim enn meira
til miska — —
Ég læt það vera, segir Harðkúluhatturinn.
,,Það er ekki hægt að losna við þau á annan hátt, heldur
Katinka áfram að bulla: Það er ekki nóg að fara. Stundum er
maður meyr — —
Það er allt svo ljótt í kringum mig, hr.ópar hún næstum: Ég
vil að allt sé fallegt. Mig langar til að ég geti einhverntíma
séð fegurð í kringum mig--------
Þetta er hávær samkunda, segir Stordal: Mér finnst ég endi-
lega kannast við þessa rödd? Það er leitt á svona þokkalegum
stað — —
Þessi sneið var ætluð frú Krane, en hún missir maríks. Frú
Krane hlustar eins og dáleidd á rödd Harðkúluhattarins: Já,