Þjóðviljinn - 24.11.1951, Síða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 24. nóvember 1951
þlÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjorar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fróttaritstjóri. Jón Bjarnason.
B'aðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuði. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sjómenn kjésa sér stjórn
Nú um helgina hefst stjórnarkjör í Sjómannafélagi
Reykjavíkur, og er það f fyrsta sinn sem - kosið verður
um lista í því félagi. Undanfariö hefur lýöræöiö 'í félag-
inu sem kunnugt er veriö með næsta sérstæöu móti.
Kosin hefur verið uppstillingarnefnd á fundi, þegar
engir sjómenn hafa verið í landi, nefnd þessi hefur stung-
iö upp á einlitri hjörð landliermanna, og síöan hefur
sjómönnum veriö sagt aö velja úr! Þessar skrípakosn-
ingar voru orönar þjóöarhneyksli fyrir löngu, sjómcnn
neituöu í æ ríkara mæli að taka þátt í þeim, og loks
skildist stjómarldíkunni í fyrra að ekki væri lengur
istætt á þessu fyrirkomulagi og lögunum var breytt,
þannig að hægt er að bjóða fram lista á venjulegan hátt.
Því gerist sá atburöur nú í fyrsta skipti um langt
sksiö að í Sjómannafélagi Reykjavíkur er í kjöri listi
starfandi sjómanna, borinn fram af sjómönnunum sjálf-
um. Var listinn birtur hér í blaðinu fyrir nokkrum dög-
um og er skipaður traustum og kunnum sjómönnum,
sem þekkja til hlítar hagsmunamál stéttarinnar og hafa
verið virkir þátttakendur í kjaradeilum undanfarinna
ára.
Þannig eiga sjómenn loks kost á því aö hafa sjálfir
stjórn í sínu eigin félagi. og ekki þarf aö efa aö þeir muni
hagnýta sér það tækifæri, þrátt fyrir allar tilraunir
landherklíkunnar til að halda völdum sínum. Yfirráö
sjómanna sjálfra er einnig hin brýnasta nauösyn til að
ná góöum árangri í kjaradeilu þeirri sem framundan er
og verður fyrsta verkefni hinnar nýkjörnu stjórnar. Sjó-
menn þekkja af sárri raun hvernig fariö hefur verið á
bak viö þá í kjaradeilum undanfarinna ára, hvernig stjórn
félagsins þeirra hefur gert sig seka um hin furðulegustu
afglöp og orðið uppvís að nánu leynimal^ki viö atvinnu-
rekendur. Hafa samningar þeir sem neyddir hafa verið
upp á sjómsnn gefiö hina verstu raun og barátta sjó-
manna orðið margfalt kostnaöarsamari en þurft hefði
að vera.
Sjómenn hafa á undanförnum árum eflt mjög sam-
tökin sín á milli og sýnt kapp, þol og dug í kjarabarátt-
unni, eins og vænta mátti; þá hefur aöeins skort góða
forustu í félagi sínu, forustu úr sínum hópi. Á næstu
tveimur mánuðum munu þeir bæta úr því.
Örlög Þjóðleikhussins
AlþýÖublaðið — afsakiö AB — skýrir í gær frá því
aö ríkisstjórnin sé nú undir forustu Björns Ólafssonar
menntamálaráðherra að velta því fyrir sér aö leigja
Þjóðleikhúsið einhverjum einstaklingi, sem taki aö sér
að reka þetta ,.musteri íslenzkrar menningar“ sem
bissniss. Mun menntamálaráðherrann vera þessa mjög
fýsandi, hvort sem hann hyggur á að gera Þjóðleikhús-
iö að einhverri undirdeild í Kókakólaframleiöslu sinni
eöa vill afhenda einhverjum starfsbróður sínum musteriö.
Tíminn ræöir einnig um Þjóðleikhúsiö í gær og seg-
ir að aðsókn sé nú mun minni en í fyrra “og eigi sýning-
ar sjómannadagskabarettsins og Zoosirkursins vafalaust
þátt í því.“ Blað forsætisráöh. telur sem sagt að Þjóð
leikhúsið hafi orðið undir í viðureigninni viö erlenda
trúöa, og vissulega má til sanns vegar færa aö Þjóðkik-
. húsið hafi tekiö upp viðureignina við þá á nokkuð sér-
stæöu sviði. Það sýnir sem sé þrjá skrípaleiki um þess-
ar mundir, hvern ofan í annan, — eflaust samkv. vís-
bendingu ríkisstjórnarinnar — og þótt sízt skuli amazt
viö slíkjum leikjum í hófi og þeir séu prýöilega sýndir,
var „musteri íslenzkrar menningar“ ætlaö annað og
stærra hlutverk.
Umræður ríkisstjórnarinnar um Þjóðleikhúsið og
örlög þess sýna glöggt andlega reisn stjórnarflokkanna
og viðhorf þeirra til menningarmála. Geti Þjóöleikhúsið
ekki keppt meö peningalegum gróða viö Truxa og kon-
ung dýranna skal þaö leigt einhverjum gróöamanni sem
treysti sér til aö krækja í enn betri trúða en Sjómanna-
dagsráðið og SÍBS. Hitt kemur auðvitað ekki til mála
aö ríkisstjórnin hvetji Þjóðleikhúsið og efli með nauð-
-synlegum fjárframlögum til að standa með sóma undir
jjvi tigna nafni sem því yar gefið í öndVerðii. .
Friður og vinátta.
Móðir skrifar: — „Kæri bæj
arpóstur: -— Fyrir nokkrum
dögum gafst mér tækiíæri á
að sjá nokkrar barnakvik-
myndir frá Sovétríkjunum, og
þó ég sé ekki lengur barn,
varð ég svo hrifin, að ég get
ekki stillt mig um að senda
þér þessar línur. — Auk þeirr-
ar fegurðar í landslagi og lit-
um, sem felst í myndum þess-
um, eru þær bornar uppi af
sérstakri hugsjón — iþeirri hug
sjón að friður og vinátta megi
ríkja á þessari jörð, sem við
byggjum, í stað ófriðar ug
sundurlyndis. — Dæmin, sem
tekin eru úr dýraríkinu, hvort
heldur það er af tömdum dýr-
um eða villidýrum merkurinn-
ar, túlka öll þennan anda frið-
ar og eindrægni. Dýrin hjálpa
hvert öðru á hættunnar stund,
og jafnvel konungur dýranna,
ljónið getur reynzt vinur í
raun.
Álirifin sem börnin
verða fyrir.
Allt sýnir þetta betur en
nokkur prédikun, hvernig
mennirnir gætu líka lifað í
friði, ef andi bræðralags og
kærleika næði að festa rætur
meðal þerra. — Foreldrar góð-
ir: Við fréttum daglega af
glæpum og allskyns afbrotum,
sem framin eru af börnum og
unglingum í iþessum bæ. Þó
vitum við, áð börnunum okk-
ar eru ekki meðfæddar tilhneig-
ingar til glæpa. Það er uppeld-
ið og þau áhrif, er börnin
verða fyrir, sem valda þessu
alvarlega böli. Það leikur ekki
á tveim tungum, að þær glæpa-
og reyfaramyndir, sem kvik-
myndahúsin sýna hér ár eftir
ár, eiga sína þungu sök.
Hið dýrmætasta sem
við eigum.
Hvernig væri, að allir hugs-
andi foreldrar reyndu að sam-
einast um ,þá kröfu, að nú yrði
stungið við fótum og breyt-
ing gerð á í þessu efni? Það er
sem sé komið. í ljós, að við
getum fengið kvikmyndir, sem
ekki ihafa skaðleg — heldur
tvímælalaust bætandi — áhrif
á siðferði barnanna okkar. —
Við erum sammála um, að börn
in séu hið dýrmætasta, sem við
eigum, og þessvegna verðum
við að grípa hvert tækifæri,
sem gefst, til þess að beina
þroska þeirra á göfgandi og
farsælar brautir.— Vafalaust
heldur „Mogginn" því fram,
að við séum að kenna börnun-
um hættulegan ,,kommúnisma“
Hann um það. En ég er þess
fullviss, að hann á ekkert það
í fórum sínum, sem er börnum
og unglingum jafn hollt og
mannbætandi eins og þessar
rússnesku kvikmyndir. — Móð-
ir.“
m
Óviðunandí samgöngur
milli Geitháls og
Lögbergs.
Geithálsi og upp að Lögbergi.
Hvers á þetta fólk að gjalda,
vill forstjórinn gera grein fyr-
ir því? Ferðin sem bætt var
við kl. 8 að morgni af torginu
er alveg gagnslaus. Or fyrri
ferðinni frá Lögbergi kemur
vagninn kl. 8 á torgið og snýr
við upp að Geithálsi. Allir sem
fara í vinnu koma með strætis-
vagninum sem fer frá Lögbergi
kl. 7,30. Seinni ferðina ætti að
fara fimmtán mínútur yfir níu.
Kvöldferðin er farin fimmtán
minútur yfir níu og er það á-
gætur tími. Við óskum þess
eindregið að allar ferðirnar séu
farnar alla leið upp að Lög-
bergi. Annað er óviðunandi
ranglæti að allra dómi, því frá
Geithálsi að Lögbergi er
minnst klukkutíma gangur í
góðu veðri. — Húsmóðir."
Húsmóðir skrifar: ,,For-
stjóri strætisvagnanna sýnir í-
búunum á leiðinni frá Elliðaám
að Lögbergi frámunalegt órétt-
læti. I mörg ár höfum við ósk-
að eftir að ferðum á þessari
leið yrði fjölgað en enga á-
heyrn fengið, þar til í haust
að 2 ferðum var bætt við, en
þær aðeins farnar að, Geithálsi
Við sem búum þar fyrir ofan
megum ekki njóta þessara
samgöngubóta. Þó búa á milli
50 og 60 manns á svæðinu frá
Eimskip
Brúarfoss fór frá Reykjavík í
gærkvö'.d til Boulogne og Amster-
dam. Dettifoss fer frá Hull í dag
til Reykjavíkur. Goðafoss fór
væntanlega frá London í gær til
Rotterdam og Hamborgar. Gull-
foss fer frá Reykjavík kl. 12 á
hádegi í dag til Leith og K-
hafnar. Lagarfoss fer frá New
York á morgun til Davisvilie og
Reykjavíkur. Reykjafoss er í Ham
borg. Selfoss fór frá Reykjavík
í gær til Isafjarðar, Siglufjarðar,
Akureyrar og Sauðárkróks. Trölla-
foss er í New York. Vatnajöku’,1
fór frá New York 22. þm. til R-
víkur.
Ríkisskip
Hekla er í Reykjavík og fer
þaðan á mánudaginn vestur um
land i hringferð. Esja var í Gauta
borg í gær. Herðubreið er á Aust
fjörðum á norðurleið. Skjaldbreið
fer frá Reykjavík í dag til Skaga-
fjarðar- og Eyjafjarðarhafna. Þyr-
ill er á leið til Reykjavíkur að
vestan og norðan. Ármann fór frá
Reykjavík í gærkvöld til Vestm,-
eyja.
Skipadeild SIS
Hvassafell fór frá Vestmanna-
eyjum 18. þ. m., áleiðis til Hel-
singfors. Væntanlegt þangað n.
k. mánudag. Arnarfell er í Bilbao.
Jökulfell lestar freðfisk fyrir norð
vesturlandi.
jr t 12.45—13.30 Óska-
“>s- lög sjúklinga (B.
R. Einarss.). 18.00
Utvarpssaga barn-
anna: „Hjalti kem
ur heirn" (Stefán
Jónsson rith. — IV. 18.30 Dönsku-
kennsla II. fl. — 19.00 Enskuk; I.
fl. 19.25 Tónleikar: Samsöngur.
20.30 Útvarpstríóið: Einleikur og
trió. 20.45 Leikrit: „Fabian opnar
hliðin" eftir Valentin Corel. Leik-
stjóri Þorst. Ö. Stephensen. 22.00
Fréttir og veðurfregnír. 22.10 Dans
lög. 24.00 Dagskrárlok.
Nýlega voru
gefin saman í
j hjónaband ung-
frú Þórunn
Árnadóttir (Pét
' urssonar lækn-
is) og Ólafur Sveinsson (Sveins
Björnssonar forseta). — Ný-
lega voru gefin saman í hjóna-
band af séra Sigurði Kristjáns-
syni á Isafirði, ungfrú Kristín
Jónsdóttir, Súðavík og Oddur Örn-
ólfsson, lsafirði. — Ungfrú Hall-
dóra Sigurjónsdóttir frá Hafnar-
firði og Óli J. Sigmundsson, skipa-
smiður, lsafirði. — Ungfrú Ólöf
Finnbogadóttir, Kirkjubæ og Guð-
mundur Ólason, sjómaður, Isafirði.
— Ágústa Magnúsdóttir frá Bol-
ungavik og Ólafur Halldórsson,
bilstjóri, Isafirði'. — Birna R. Þor-
björnsdóttir úr Húnavatnssýslu og
Ágúst Jóhannsson, bílstjóri, Isa-
firði. — Nýlega voru gefin saman
í hjónaband á Akureyri ungfrú
Sonja Emma Plumm og Jón Heið-
ar Kristinsson, bóndi Möðrufelli,
Eyjafirði. — Ennfremur ungfrú
Karólína Kristjana Kristinsdóttir
og Sigurður Sigvaldi Sigurðsson,
rakari, Hafnarstræti 105, Akur-
eyri. — Nýlega voru gefin saman
í hjónabgnd af sr. Friðrik J.
Rafnar Þorbjörg Helgadóttir og
Friðjón Pálsson frá Ártúni í Gler-
árþorpi. Helga Margrét Pálsdóttir
frá Ártúni og Ásgeir Oddsson,
Glerá. — Guðlaug Helgadóttir frá
Ólafsfirði og Snorri Halldórsson,
Hvammi í Hrafnagilshreppi —
I gær voru gefin saman í hjóna-
band af sr. Þorsteini Björnssyni,
Elíabet Ólafia Sigurðardóttir,
Barmahlíð 12 og Símon Þ. Símon-
arson, vélstjóri, Þorfinnsgötu 8.
Heimili þeirra er að Þorfinnsg. 8.
Nýlega hafa opin!-
berað trúlofun sína
ungfrú Sigríður
Halldórsdóttir,
verzlunarmær og
Þorvarður Guðjóns
son, bifvélavirki, Reykjavík. —
Fyrirlestur í hátíðasaj háskólans
Á morgun, sunnudag 25. nóv.,
flytur próf. Magnús Már Lárusson
fyrirlestur um (dómkirlkjuna í
Skálholti. Fyrirlesturinn hefst kl.
2 e. h. og er öllum heimill aðgang-
ur.
Dómkirkjan. Mess-
að á morgun kl.
11 f. h. Séra Jón
Auðuns. — Messað
kl. 5 e. h. Séra
Óskar J. Þorláks-
son. — Laugarneskirkja. Messað
kl. 2 e. h. Barnaguðsþjónusta kl.
10,15 f. h. Sr. Garðar Svavarsson.
— Fríkirkjan. Messað kl. 2 e. h.
Barnaguðsþjónusta kl. 11 f. h.
Sr. Þorsteinn Björnsson. — Nes-
prestakaJl, messað í Fossvogs-
kirkju kl. 2. Sr. Jón Thorarensen.
Faxi, 9. tbl. 1951,
er nýlega kominn
út. Ingvar Guð-
mundsson skrifar:
Á ferðalagi um
Evrópu; Ragnar
Friðriksson: Iþróttaþáttur 1951.
Þá eru þættirnir: kvennasíðan;
úr flæðarmálinu og pistlar. Þá
eru Fréttir frá bæjarstjórninni;
Hvað má betur fara? Ennfremur
er kvæðið Viðbrögð, eftir Krist-
inn Pétursson, myndir o. fl. —
Útvarpsblaðið, 14. tbl. er nýlega
komið út. Efni: Óskir hlustenda;
Útvarpsráðið; Vestur-Isl. sagna-
skáld; „The man I love“; Skóla-
þátturinn; Smiðurinn listamaður
- listamaðurinn smiður; Til ábend
ingar; Agatha Christie; Létt hjal;
Útvarpdagskráin. — Allmargar
myndir.
Barnasamlíoman, sem vera átti í
Tjarnarbíói kl. 11 f.h. fellur niður.
Strandakirkja. Áheit frá G. G.
kr. 50.00.
Barnakvilcmyndlr í Stjörnubíó
Húsmæðradeild MIR gengst fyr-
ir sýningu á úrvals kvikmyndum
fyrir börn og unglinga á morg-
un kl. 10,30 f. h. í Stjörnubíó.
Myndirnar sem sýndar verða eru:
1. Jólasveinninn. 2. Telpan fór í
Sirkus. 3. Fiskimaðurinn og kona
hans, (ævintýri eftir stórskáldið
Púskin). Foreldrar ættu að leyfa
börnum sínum að sækja þessa
ágætu kvikmyndasýningu.
Næturlæknir
er í læknavarðstofunni, Aust-
urbæjarskólanum. — Sími 5030.
Ungbarnavernd Liknar Templara
sundi 3. Opið þriðjudaga 3,15—4 og
fimmtudaga 1,30—2,30.
i.KFIt - SFÆl
Farin Verður vinnuferð í skál-“
ann á laugardag kl. 6 frá Þórs-j;
götu 1. Unnið verður fyrir bas-1;
arinn og skálann. — Dansaðl;
verður um kvöldið. — Listii!
liggur frammi á skrifstofunni.;!
Fjölmennið félagar, og skrif-i;
ið ykkur á listann. Skálastj.; >