Þjóðviljinn - 11.01.1952, Blaðsíða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 11. janúar 1952 -
Bæjarlréttir
Framhald af 4. síðu.
SVIK. - - Sönpræfing í kvöld kl.
8. — Stundvísi.
ilaf' niag n stakmö rku 11
Föstud. li. janúar: Hlíðarnar,
Norðurmýri, Rauðarárholtið, Tún-
in, Teigarnir, íbúðarhverfið við
Laugarnesveg að Kleppsvegi og
svæðið þar norðaustur af.
Til fólksins á Úlfsstöðuni, af-
hent Þjóðviljanum, Björn Finns-
son kr. 200,00, Gísli og Steini kr.
50,00.
Áholt á Strandakirlíju, afhent
Þjóðyiljanum, frá B.G.H.J. kr.
150,00, gamalli konu kr. 5,00.
.Til fóksins I Málmey afhent
Þjóðviijanum, frá H.H. kr. 100.00.
Gl \ Heilsuvemd, tíma-
rit Náttúrulækn-
/jfjr ^ ingafélags Islands,
4. hefti 1951, er ný
komið út. Efni:
Hversvegna verða
menn veilcir? og Berklar og
krabbamein eru vaneldissjúkdóm-
ar, eftir ritstjórann, Jónas lækni
Kristjánsson. Samsetning fæðisins
i hressingarheimili N. L. F. I.
sumarið 1951. Lenging' mannsæv-
innar. Dönsk vísindastofnun reyn-
ir að lækna krabbamein með hrá-
l’æði. Frásögn af lækningu maga-
krabba. HúsmæðráJ>áttur, hrásal-
öt (Dagbj. Jónsd.) Um hálseitla-
skurði. Frá hressingarheimili
Waerlands í Svíþjóð. Enn um gul-
rófnarækt (Jón Arnfinnsson, garð
yrkjumaður). Krabbamein í enda-
þarmi læknað með hráfæði. Þrauta-
lausar fæðingar. Röng næring or-
sök ofdrykkju. Spurningar og
svör. Þriðja landsþing N.L.F.Í. Á
víð og dreif o. fl. Nokkrar mynd-
ir prýða heftið, og á forsíðu er
vetrarmynd af Esju' og Kolla-
firði, tekin af Vigfúsi Sigurgeirss.
Sjóslysin
Framhald af 5. síðu.
siði. Skipin hafa verið rekin
úr höfn til veiða í byrjun stór-
hátíða, svo sem á aðfangadag
jóla, og það þó ekkert veiði-
veður hafi verið á miðum.
Ekkert tillit tekið til skips-
hafnarinnar frekar en hunda.
Það má merkilegt teljast að
sjómannasamtökin hér skuli
hafa látið bjóða meðlimum
sLnum slíkt á undangengnum
árum. Ég hef víða farið, en
hvergi kynnzt slíku menningar-
leysi. I Bretlandi láta sjó-
mannafélögin til sín taka þegar
alys verða á skipum hvort sem
eru togarar eða önnur skip.
Þar sleppa þeir ekki sem á-
byrgð bera, sé hægt að rekja
elysin til ábyrgðar’eysis vfir-
manna eða ofurkapps þeirra
við vinnu eða veiðar.
Það er kominn tími til, að
þcssi mál verði ekki tekin lin-
ari tökum hér en þar. Við skul-
um eltki þola |>að lengur, að
ííf starfandi sjómanna sé minna
metið en annarra stéttar
manna.
Hvað er gert þegar bílslys
ber að höndum ? Tapar ekki
bíistjóri sem hefur valdið
dauðaslysi réttindum, jafnvel
þó ekki hafi verið á hans valdi
að afstýra slysinu? Ég veit
ekki betur.
Ég skora á ungu sjómenn-
ina að taka þessi mál ti! ræki-
legrar meðferðar. Knýið frarn
með samtakamætti, að sett
verði löggjöf er fordæmir á-
byrgðarleysið, sem í mörgum
tilfellum er bein or.iök dauða-
slysanna á hafinu. Sýnið mann-
dóm ykkar með því að láta
ekki bjóða ykkur s!íka hunda-
meðferð, sem sviptir feður ykk-
ai- lífi fyrir tímann, ef ekki
af slysum, þá þrældómi.
Gamall sjómaður.

' #.
IJJ i w t ‘M f v.1 > Hf t r 4 1 i
72. DAGI?R
Hann steig upp í vagninn sinn og hélt áfram að afhenda
pakkana, en hann hafði allan hugann við fyrirhugað stefnumót
sitt við. Ratterer. Klukkan hálfsex skilaði hann hestinum og
flýtti sér síðan heim á herbergi sitt, þar sem hann skipti um föt
og flýtti sc.r síðan til Henrici. Eftir örfáar mínútur birtist
Ratterer, alúðlegur, vingjarnlegur og jafnvel snyrtilegar kíæddur
en nokkru sinni fyrr.
„Það er svei mér gaman að sjá þig aftur, gamli skröggur,"
sagði hann. „Veiztu það, að þú ert sá eini úr gömlu klíkunni,
sem ég hef séð síðan ég fór frá Kansas City? Svei mér þá.
Systir mín skrifaði mér og sagði að enginn vissi, hvað hefði
orðið um Higby, Heggie eða þig. Sparser greyið fékk ár — heyr-
irðu það? Það cr ekkert smáræði. En það var ekki aðallega
vegna þess að hann ók á barnið, heldur vegna þess að hann
stal bílnum og ók honum próflaus og nam ekki staðar, þegar
honum var gefið merki. Þess vegna settu þeir hann inn. En
heyrðu“ — hann lækkaði róminn, „við hefðum ekkert sloppið
betur, ef þeir hefðu náð í okkur. Hamingjan góða, hvað ég var
hræddur. Og tók til fótanna." Og hann fór að hlæja, sefasýkis-
hlátri. „En sú uppákoma, maður. Og svo skildum við hann og
stelpuna eftir í bílnum.Já, það var ljóta ástandið, ha? En livað
var annað að gera? Það var tilgangslaust að við færum allir í
steininn. Hvað hét hún nú aftur? Lára Sipe. Og þú hvarfst áður
en ég kom auga á þig. Og hún litla Briggs, vinkona þín, líka.
Fylgdirðu lienni heim?“
Clyde hristi höfuðið.
„Nei, það var nú eitthvað annað,“ sagði hann.
„Hvert fórstu þá?“ spurði hinn.
Clyde sagði honum allt af létta. Og þegar hann var búinn að
rekja sína eigin sögu, sagði Ratterer: „Heyrðu, þú veizt þá ekki,
r.ð hún Briggs litla stakk af til New York með einhverjum ná-
unga skömmu seinna? Einhverjum sem vann í tóbaksbúð, eða
svo sagðj Louisa. Hún hitti hana rétt áður en hún fór, í nýjum
ioðfeldi og öllu tilheyrandi.“ (Clyde fékk smásting). „En það
var heimskulegt af þér að vera að eltast við hana. Henni stóð
slveg á sama um þig og alla aðra. En þú varst alveg vitlaus í
henni, var það ekki?“ Og hann glotti góðlátlega og hnippti
stríðnislega í Clyde.
Og nú sagði liann sögu sína, ævintýrasnauða, en mjög ólíka
sögu Clydes. Hann hafði verið áhyggjulausari og liaft meira
traust á sjálfum sér og dugnaði sínum. Loks hafði bann „kló-
fest“ þessa vinnu, af því að það er „alltaf hægt að ná sér í
mtthvað í Chi“, eins og hann sagði.
Og þarna hafði hann verið síðan — í „friði og spekt“, en eng-
inn hafði minnzt á neitt við hann.
Og hann fór strax að skýra honum frá því, að þessa stund-
ina væri engin laus staða í Union League klúbbnum, en hann
gæti talað við herra Haley sem væri forstjóri — og ef Clyde
vildi og herra Haley vissi um eitthvað, þá gæti hann reynt að
útvega honum eitthvað til frambúðar.
„En legðu iþessar gömlu áhyggjur á hilluna,“ sagðl hann við
Clyde þegar leið á kvci’dið. „Það er ekkert á þeim að græða.“
Og tveim dögum eftir þessar uppörvandi samræður, og Clyde
hafði verið að velta því fyrir sér, hvort hann ætti að segja upp
stöðu sinni, taka upp sitt rétta nafn og leita fyrir sér á hótelun-
um um vinnu, kom bréf til hans upp á herbergi hans, sem einn
vikapiltanna í Union League klúbbnum færði honum, og bréfið
var á þessa leið: „Talaðu við herra Lightall á Great. Northern
hótelinu fyrir hádegi á morgun. Þar er laus staða. Hún er ekiki
upp á 'það allra bezta, en þó í áttina.“
Cl.yde hringdi þegar í stað til húsbónda síns, sagðist vera
veikur óg ófær til vinnu þennan dag. Síðan bjóst liann sínum
bcztu fötum og fór beint á hótelið. Vegna meðmæla þeirra sem
hann gat gefið fékk hann stöðuna og honum til mikils léttis
undir sínu ejgin nafr.i. Og honum var það einnig •gleðiefni, áð
launin vnru tuttugu dollarar á mánuði að viðbættu fæði. En hann
komst að raun um að drykkjupeningarnir voru ekki nema tíu
dollarar á viku að jafnaðj — en huggaði sig við það, að það
var meira en hann hafði borið úr býtum undanfarið; og vinnan
var auðveldari, þótt hann tæki nú aftur upp sitt gamla starf,
en hann óttaðist enn að hann yrði leitaður uppi og handtekinn.
Ekki leið á löngu áður en staða losnaði í Union League klúbbji-
um. Ratterer var fyrir skömmu orðinn aðstoðarmaður forstjór-
ans og af því að hann hafði komið sór vel við hann, gat 'harin
lagt inn gott orð fyrir Clyde. Og svo var sent eftir Clyde,‘ og
eftir að Ratterer var búinn að gefa honum nokkrar leiðbeiningar:'
um framkomu hans við nýja vfirmanninn, fékk hann stöðuna.:
Þarria var allt með öðrum hætti en á Great Northem og allt
með virðulegri blæ en hafði verið hjá Green-Davidson. Og þama
komst hánn iþví miður aftur í náið samband við það lífsviðhorf
sem hafði djúp áhrif á skoðanir hans og þrár. Því að í þénnan
klúbb komu daglega hópar valinna manna úr þjóðfélaginu, sem
liann hafði ekki augum litið fyrr, sjálfstæðir og óháðir menn
frá öllum fylkjum föðurlands hans og frá öllum löndum og heims-
álfum. Bandarískir stjórnmálamenn að norðan, sunnan, austan
og vestan — stjórnmálamenn og yfirmenn og ýmiss konar af-
burðamenn — skurðlæknar, vísindamenn, viðurkenndir tízku-
læknar, herforingjar, bóikmennta- og listafrömuðir, ekki aðeins
frá Bandaríkjunum heldur alls staðar að.
Einkum var það eitt sem hafði áhrif á hann og vakti með
honum undrun og lotningu — hér vottaði ekki fyrir þeirri ást-
leitni, sem hafði sett svo mikinn svip á Green-Davidson hótelið
og sömuleiðis Great Northem. Honura hafði fundizt hún véra
ríkasti þátturinn í öllu því sem hann hafði komizt í kynni við
fram að þes.su. En þarna bar ekki á ástleitni — vottaði ekki fyrir
henni. Engar konur höfðu aðgang að þessum klúbb. Hinir virðu-
legu þjóðfélagsþegnar komu og fóru kvenmannslausir, og fas
þeirra var markað hinu hljóðlausa lífsþreki og fáskiptni sem
einkennir þá, sem hafa náð settu marki. Þeir mötuðust einir.
saman, ræddust við tveir og tveir eða í hópum, hávaðalaust —-
lásu bækur sínar og blöð eða öku í hraðskreiðum bílum — en
flestir virtust algerlega ósnortnir af þeirri ástríðu, sem óþrosk-
áðúr hugur hans hafði fram að þessu álitið orsaka alla ringul-
reið i þeim þjóðfélagsstéttum, sem hann hafði kynnzt hingað tii.
Sennilega var ógerningur að ná nokkrum frama í þessari
virðulegu veröld, nema maður héldi sig f jarri öllum kynferðis-
málum, sem voru auðvitað lítilf jörleg og vansæmandi. Og í návist
þessara virðulegu manna, varð hann því að láta eins og slíkar
hugsanir væru honum mjög fjarlægar, enda'þótt þær flögruðu
um hug hans endrum og eins.
Þegar hann hafði unnið þama um hríð og orðið fyrir áhrifum
frá þessum félagsskap og hinum ýmsu mönnum sem komu sem
gestir, var framkoma hans orðin mjög fáguð og virðuleg. Þegar
hann var innan landamæra klúbbsins fannst honum hann vera
állt annar maður — stilltari, rólegri í hugsun, hagsýnni og sann-
færður um hæfileika sína til að komast áfram í heiminum ef hann
legði sig allan fram og heppnin væri með honum. Já, það var
ekki að vita. Ef hann ynni af kappi, kæmist í góð sambönd og
gætti hegðunar sinnar til hins ýtrasta, þá gæti verið að einhver
þessara merkilegu manna sem komu í þennan klúbh, fengi auga-
stað á honum og byði honum betri stöðu en hann hefði nokkru
sinni haft og á þann hátt kæmist hann inn í nýjan og áður
óiþekktan heim.
Því að sannleikurinn var sá, að sál Clydes var eíkki áskapað
að þroskast. Hann skorti algerlega hið andlega raunsæi og innri
stefnufestu, sem gerir mörgum kleift að vinnsa það úr stað-
reyndum og aukaatriðum lífsins, sem markar bralitina fram á við.
FJÓRÐI KAFLI •
En nú var honum orðið Ijóst, að það var menntunarskorturinn
er hafði verið honum fjötur um fót.e Vegna hinna sífelldu flutn-
—oOo— —oOo— —oOo— —oOo— ——oOo— —oOo— —oOo—
BARNASAGAN
SKESSAN Á STEINNÖKKVANUM
7. DAGUR
hlunkaði niður, og að öllum líkindum mundi hann
hafa rotazt, er hann kom niður, og hefði þetta víst
verið fjörbrot hans, er borgin skalf. En bví kvaðst
drottning hafa áskilið sér að sjá son sinn þrjá
daga í röð.. að með bví móti mundi sér leggjast
eitthvað til líknar og lausnar, eins og nú væri fram
komið. Nú þóttist kóngur siá, hversu það vissi við,
að kona sú, er hann hafði búið við um stund, hefði
verið svo óþýð, og lét hann þegar draga belg á
höfuð henni og berja hana í hel með grjóti; síðan
lét hann festa hana aftan á ótemiur, er tættu hana
sundur. Eftir það sögðu og sveinar þeir, er íyrr
var getið, að heyrðu og sáu til drottningar/ frá bví,
er fyrír bá hafði borið, því áður þorðu þeir það
ekki fyrir ríki hennar. Að þessu búnu sezt drottn-
ing í tign sína, og hugnast öllum vel að henni.
En það er frá barnfóstrunni að segja, að kóngur og
drottriing giftu hana stórhöfðingja einum og gjörðu
hana að heiman með mikilli rausn.