Þjóðviljinn - 29.03.1952, Blaðsíða 8

t
f \
erkaiýðsins og efling Sési
istaflokksins brýnustu verkefnin
Frá umræðum á fundi Sósíalista-
felags Reykjavíkur í fyrrakvöld
Á fundi Sóslalistafélags Reykjavíkur seni haklinn var að Röðli
í fyrrakvöld íóru fram ýtarlegar umræður um félagsmálin og
viðhorfið í verkalýðsmálum. Framsögumenn voru Guðm. Hjart-
arson og' Eggert Þorbjarnarson cn að ræðum þeirra ioknum
voru frjálsar umræður og tók'u margir til máls.
I unphaii fundarins minntist formaður félagsins Sigl'úsar
Sigurhjartarsonar og risu fundarmcnn úr sætum í virðingar-
og þakklætisskyni við hinn látna félaga og förustumann.
Síðan voru bornar upp nýjar
inntökubeiðnir í félagið og voru
innsækjendur samþykktir ein-
róma og bauð formaður þá
velkomna til starfa í félaginu.
Útbreiðsla Þjóðviljans
og el'ling flokksins
Guðmundur Hjartarsön var
framsögumaður um félagsmáln.
Lagðí hann áherzlu á að allþr'
•félagar leggðust á eitt unjt'að
hrinda þeim verkefnum í fram-
kvæmd, sem félagið hefði tek-
ið að sér að vinna fyrir 1.
maí nk., þ.e. afia Þjóðviljanum
120 nýrra kaupenda, Rétti 130
nýrra kaupenda, vinna skipu-
lega að fjölgun félagsmeðlima
og- bæta stórlega innheimtu
flokksgjalda. Nú þegar hefði
náðst umtalsverður árangur,
margir nýir kaupendur bætzt
að Þjóðviljanum og Rétti, nýir
félagar gengið í flokkinn og
innheimtan að færast í betra
horf. Samt sem áöur vantaði
enn mikið á að takmarkinu
væri náð, tíminn styttist óðum
til 1. mai og því áríðandi að
deildir félagsins og hver ein-
stakur flokksmaður Jeggi
krafta sína fram og aðstoði
við að ná markinu. Kvaðst for-
maður ekki vera í neinum vafa
um að félagið næði því marki
sem það hefði sett sér og allir
möguleikar væru til að fara
frain úr því fyrir tilsettan
tíma.
Þá vék formáður að því mik-
ilvæga lilutverki sem Þjóð-
viljinn gegnir í hagsmunabar-
áttu verkalýðsstéttarinnar og
frelsisbaráttu þjóðarinnar og
hvatti fundarmenn til ötuls
starfs í þágu blaðsins.
Marsjailhjálpin orðin
marsjallkreppa
Éggert Þorbjarnarson hafði
framsögu um verkalýðsmálin.
Rakti hann í stórum dráttum
áhrif marsjallstefnunnar á
efnahagslíf þjóðarinnar og af-
komu verkalýðsins og milli-
stéttanna.. Atvinnuleysið og
öngþveitið væri afleiðing mar-
sjallstefnunnar og hver dagur
færði þjóðina nær algeru hruni
og eymd meffau ekki væri snú-
ið við af braut amerísku stefn-
uixnar. Framundan væri hrað-
Í.S.I. fær kvik-
myiidavélar
Forseti Iþróttasambands ís-
lands, Benedikt G. Wáge, skýrði
blaðamönnum frá því í gær að
ISf hefði borizt liin kærkomn-
asta gjöf.
Er það kvikmyndasýningavél
ásamt tjaldi og tilheyrandi,
ennfremur kvikmyndatökuvél
af beztu gerð. !Eru báðar vél-
arnar fyrir mjófilmu (16 mm).
Gefandinn er O. Johnson heild-
sali í New York (O. Johnson &
Kaaber), en hann stundaði
íþróttir upp úr síðustu alda-
mótum og hefur síðan verið
vinveittur ÍSl. — ÍSl hafa enn-
fremur borizt fleiri góðar gjafir
í tilefni 40 ára afmælis þess
er var 28. janúar sk
versnandi ástand fyrir verka-
lýðinn og alla alþýðu, valdhaf-
arnir hefðu í huga að herða
enn á árásunum á lífskjörin og
freista þess að leysa enn einu
sinni vandkvæði þess öngþveit-
is, sem þeir hafa skapað, á
kostnað verkalýðsins og allrar
alþýðu. Hin marglofaða mai-
sjallhjálp væri orðin marsjall-
kreppa og neyð nýlenduáðstöð-
unnar væri nú hlutskipti ann-
ars hvers íslenzks alþýðuheim-
ilis.
Sameining verkalýðsins
Forsendan fyrir því að snúið
verði af braut marsjallstefn-
unnar, atvinnuleysisins og ör-
birgðarinnar cr að verkalýður-
inn og öll alþýða sameinist
gegn ríkisstjórninni, stefnu
hennar og þeim flokkum sem
að henni standa, sagði Eggert.
Ver!kalýðshreyfingdn þarf að
standa einluíga og samlrent um
þær kröfur, sem markaðar voru
til úrlausnar atvinnuleysinu af
almenna verkalýðsfundinum í
Iðnó. Og verkalýðurinn krefst
Framhald á 2. síðu.
Hraðfrystihúsið
tekið til starfa á Húsavík
Húsavík.
Frá fréttar. Þjóðviljans.
Vinna er liafin í hraðfrýsti-
húsinu hér og vinna þar um
30 manns. Afli er farinn að
glæðast. Hrognkelsaveiði er á-
gæt.
Aðalfundnr Vonar
Húsavík
Húsavik.
Frá fréttar. Þjóðviljans.
Verkakvennafélagið Von hélt
affalfund sinn 23. þm. Þorgerð-
ur Þórðardóttir var endurkosin
formaður.
6. landsþing Slysa-
varnafélagsins
Sjötta landsþing Slysavama-
félags Islands verður sett í dag
og hefst það með guðsþjónustu
í Dómkirkjumii kl. 2 eh.
I Slysavarnafélaginu eru nú
185 deildir og sitja þingið
væntanlega um 100 falltrúar,
allflestir þeirra eru komnir til
bæjarins. Forstöðu- og starfs-
i mönnum Veðurstofunnar, Land-
símans, Skipaútgerðar ríkisins
o.fl. hefur verið boðið á þingið.
„íslenzkar getraunir44 byrja 19. apríl
Getraunastarfsemi íþróttamanna hefst 19. apríl. 26. febr. s.l.
setti Björn Ölafsson menntamálaráðh. reglugerð um „Islenzkar
getraunir“ og hefur ráðuneytið skipað Þorstein Einarsson for-
mann þeirra og Björgvin Schram varaformann. ISl hefur til-
íiefnt Jón Sigurðsson í stjórn þeirra og Hermann Guðmundsson
varamann hans. UMFl hefur tilnefnt Daníel Ágústínusson og
Daníel Einarsson varamann hans. Jens Guðbjörnsson hefur ver-
ið ráðinn íramkvæmdastjóri getraunanna og aðstoðarmaður
hans Sigurgeir Bjarni Gunnarsson.
Stjórn getraunanna hefur
gefið út bækling er nefnist
Hvað eru getraunir, og er í
honum að finna leiðbeiningar
og reglur fyrir þátttakendur.
Telja má óhjákvæmilegt fyrir
alla sem ætla að taka þátt í
getraununum að fá sér þenna
bækling. Þá hafa ennfremur
verið gefin út fyrirmæli og
leiðbeiningar fyrir umboðsmenn
getraunanna. Umboðsmenn hafa
verið fengnir á 15 stöðum á
landinu: Reykjavík, Akranesi,
Borgarnesi, Stykkishólmi, Sauð
árkróki, Blönduósi, Akureyri,
Siglufirði, Isafirði, Hvolsvelli,
Selfossi, Vestm.yjum, Keflavík,
Hafnarfirffi og Kópavogi.
Getraunirnar byrja á ensku
knattspyrnuleikunum, en síðan
verða norskir, sænskir og ís-
lenzkir. 75 aura kostar að geta
ein úrslit. —- Vinningar eru í
þremur misháum flokkum og
skiptast vinningar jafnt í hverj-
um flokki milli þeirra sem
heppnin slysar inn í hverju
sinni. Hinir sem lenda fyrir
neðan þessa 3 vinningsflokka
fá vitanlega engan vinning. En
Æ. F. H.
SKÁIjAFERÐ verðui* 1 í dag frá
Þórsgötu 1. — Munið eftir happ-
drætlinu i sambandi við furðirnar.
Hver hreppir dvalarkort í skál-
ann? — Ilver. þarf ekki. a3 æfa
sig fýrir páwkavikuna? — Skálás'fj.
til þess að skilja getraunakerf-
ið svo vel að geta orðið þátt-
takendur verða menn að fá
bæklingmn: Hvað eru getraun-
ir?
Laugardagur 29. marz 1952 — 17. árgangur — 73. tölublað
Ævisaga Þórðar hreppstjóra, Sæbóli
skráð af Guðiiumdi Hagalín komin úi
HAGALln hefur tekið sér fyrir hendur að skrifa ævisögu Þórðar
hreppstjóra á Sæbóli í Kópavogi, og segja, þeir er bezt mættu vita
að þetta sé ein skemmtilegasta bók Hagalins, en upphaf ævisögunnar
kemur út í dag. Fjallar það um uppvæctarár Þórðar, eitthvað fram
að tvítugu. — Myndin hér að ofan er af þeim Þórði og Hagalín —
það er Þórður hreppstjóri sem hægra megin situr.
Skipbrotið sæla sýnt í ÞJóð-
leikhúsinu í vor
Kemmglega leikhúsið í Kaupmaimahöfu sýnii eiit
kuimasia leikrit Holbergs — Paul Heumert
meðal leikeitda
Það er iiú ákveðið að Konunglega leikhúsið í Kaupmaima-
höfn sýni leikrit Holbergs, Det lyldieSge skibbrud, í Þjóðleik-
húsinu í vor. Hefur dönsk leiklieimsókn verið á döfinni allt að
tveim árum, og er nú sanvuingum lokið með frægum sigri allra.
Holberg er sá danskur leik-
ritahöfundur sem alltaf er
mest leikinn. Mun Jeppi á Fjalli
kunnast verka hans hér á landi,
en Det lykkelige skipbrud er
þó meira verk og oftar og víð-
ar sýnt en flest önnur leikrit
höfundarins. I viðtali við frétta
menn í gær skýrði þjóðleikhús-
stjóri, Guðlaugur Rósinkrapz,
frá því Scð Þjóðleikhúsið hefði
upphaflega haft öllu meiri á-
huga á því að fá hingað ballett-
flokk, til að kynna íslending-
um þá göfgu list, en af þvi
hefði ekki getað orðið að þessu
Önn ðg athöfn í Þjéðleikhúsinu
I gær keypti 200.000 gestur
ÞjóðTeikhússins aðgöngumiða
sinn. Það var 10 ára gömul
stúlka, Hrafnhildur Konráðs-
dóttir, Barmahlíð 55, og liún
ætlaði að sjá Kláusana tvo í
gærkvöldi.
Liðin eru tæp tvö ár frá
opnun leikhússins, og hafa
þannig hvort árið komið um
100.000 gestir. Mun láta nærri
að það séu allir Islendingar
sem komnir eru til vits og ára.
Það er ekki ihægt að vera iðju-
laus í húsi þar sem slíkur
gestagangur er, enda verða
allir að láta hendur standa
fram úr ermum á þessum stað.
Nirna eru fjögur leikrit í
gangi í Þjóðleikhúsinu: Sem
yður þóknast, Þessvegna skilj-
um við, Gulína hliðið, og Litli
Klúus og stóri Kláus, — flest
viðamikil verk og kostnaðar-
söm.
Næsta leikrit er frumsýnt
verður er Tyrkja-Gudda, eftir
séra Jakob Jónsson. Leikstjóri
er Lárus Pálsson. Frumsýn-
ingardagur hefur enp ekki, ver-,
ið ákveðinn, en líklegt er að
hann verði rétt upp úr pásk-
unum.
Þá verður tekið til sýningar
leikrit eftir hollenzkan höfund,
Jan de Hartog að nafni. Nefn-
isf það Rekkjan, og eru leik-
endur aðeins tveir, Inga Þórð-
ardóttir og Gimnar Eyjólfsson.
Höfundui-inn var landflótta á
stríðsiárunum, og skrifaði þá
leikritið, í Englandí. Það hefur
verið sýnt í New York, og ver-
ið er að sýna það í Stokkhólmi
um þessar mundir.
Á öðrum stað í blaðinu er
sagt frá væntanlegri lieimsókn
og géstaleik Konunglega leik-
hússins í Höfn, og ennfremur
hefur verið ákveðið að Brúðu-
iheimili Ibsens verði sýnt seint
í vor; og hefur norska leik-
konan Tore Segeleke leikstjórn
á hendi. Að síðustu veiður
óperettan Lcðurblakan eftir
Strauss sýnd og leikin, með
íslenzkum söngruirum eingöngu.
Eru æfingar nú þegar byrjaðar.
Má af þeæxari upptalningu
sjá að það er bæði önn og at-
,hö£n í Þjóðlejkhúsi ísleudinga
um þessar mundir.
sinni vegna of mikils kostnað-
ar. Enda mættu allir vel við
una áð fá Konunglega leikhús-
ið hingað með þetta, leikrit.
Leikendur eru samtals 20, og
fer Paul Reumert með eitt að-
alhlutverkið sem áður er sagt.
Auk leikendanna verða 3 tækni-
legir starfsmenn. Leikhússtjór-
inn verður með í förinni. Leik-
stjóri er Holger Gabiielsen, og
verða gestirnir þannig 25 tals-
ins. — Hljómlistina annast ís-
lenzkir tónlistarmenn, og leik-
tjöld gerir Lárus Ingólfsson.
En búningana flytja leikendur
með sér.
Vegna takmarkaðs tíma geta
leiksýningar ekki orðið nema
5—6, og er viðbúið að mörgum
muni þykja súrt í broti, því
ekki þarf að efa aðsólmina. Að-
göngumiðar verða seldir fyrir-
fram, og verður nánar auglýst
um það síffar. En sýningarnar
munu verða síðast í maímánuði.
Konunglega leikhúsið hefur
gert Þjóðleikhúsinu margan
greiða og stóran á starfstíma
þess, lánað búninga, gefið
söngvurum leyfi til söngs hér
og veitt marga aðstoð. Einn-
ig hafa tveir af leikstjórum
Þjóðleikhússins stundað þar
nám, auk fjölmargra annarra
leikara okkar. Leiksýningin í
vor táknar framhald þessara
miklu og góðu skipta.
Miúíiwdm lökláiaim-
sóknafélagsms 2. apiíl
Jöldarannsóknafélag Islands
heldur aðalfund sinn 2. apríl
næstkomandi.
Auk venjulegra aða’.fundar-
starfa flytur Þorbjörn Sigur-
geirsson erindi um ísmyndun.
Sýnd verður kvikmynd frá
Græniandsleiðangri P. E. Vict-
ors. Rabbað yerður um páska-
ferð á Öræfajökul.