Þjóðviljinn - 05.06.1952, Blaðsíða 1
Fimmtudagur 5. júní 1952 — 17. árgangur — 122. tölublað
Jórdanskóng-
ur brjálaóur
Ríkisráð hefur verið skipað
í Arabaríkinu Jórdan og telja
fréttaritarar að Talal konung-
ur, sem dvelur f Fra:kklandi,
verði brátt settur af fyrir fullt
og allt vegna brjálsemi.
Vesturveldin í vandræðum með Rhee
Hófar oð kalla her sinn úr viglinunni ef
reynt verSur að hindra einrœÓisbrölt hans
Af ótta við almenningsálitið í heiminum hafa stjórnir
Vesturveldanna séð sig til neyddar að mótmæla ein-
ræðisbrölti Syngman Rhee, forseta Suður-Kóreu. Af orð-
um Rhee í gær varð það hinsvegar helzt ráðið að hann
væri staðráðinn í að hundsa Vesturveldin og fara sínu
fram.
Skýrt var frá því í Wash-
ington í gær að Truman for-
seti hefði sent Rhee persónu-
legt bréf, þar sem hann lýsir
yííf að hann sé „hneykslaður
og furðu lostinn" yfir fram-
ferði Rhee, sem hefur sett her-
lög í þrem héruðum Suður-
Kóreu og fangelsað andstæð-
inga sína á þingi í skjóli þeirra.
Brezki sendifulltrúinn í Fusan
afhenti Rhee í gær orðsend-
ingu, þar sem brezka stjórnin
skýrir frá að hún hafi þungar
áhyggjur af framferði Rhee.
Hótar aðgerðum
Casey, utanríkisráðherra
Ástralíu, lýsti yfir í gær að
stjórn sín hefði sent Rhee orð-
sendingu í svipuðum dúr og þá
brezku og bandarísku. Hann
sagði að hingað til hefði ekki
tekizt að fá Rhee til að halda
stjórnarskrá Suður-Kóreu og
ef samræmd mótmæli Vestur-
veldanna dygðu efcki að heldur
yrði „herstjórn SÞ“ að gera
sínar ráðstafanir.
Aðstaða Rhee sterk
Reutersfréttastofan segir að
í London forðist ráðamenn að
ganga eins langt og Casey í
að hóta aðgerðum gegn Rhee
og stafi það rnest af því hversu
öflug aðstaða hans sé. Hann
hefur hótað því að taka suður-
kóreska herinn undan banda-
rísku herstjórninni í Kóreu ef
svo býður við að horfa en það
myndi veikja víglínuna svo að
stórhætta stafaði af fyrir her
Bandaríkjanna og fylgiríkja
þeirra. Bmbættismenn I Suður-
Kóreu eru áhangendur Rhee og
öngþveiti myndi hljótast af ef
þeir hættu samvinnu við Banda
ríkjamenn. Rhee er, þess vel
meðvitandi hvað hann má leyfa
sér, því að eftir að hann hafði
fengið í hendur mótmæli Vest-
urveldanna lýsti hann yfir að
hann myndi rjúfa þing eftir
tvo daga ef það léti efcki að
vilja hans og breytti ákvæðum
stjórnarskrárinnar um kjör
forseta.
Brezk blöð harðorð
Brezku blöðin fóru í gær
hörðum orðum um ástandið í
Suður-Kóreu. Tinies segir að
Vesturveldin geti ekki horft á
það aðgerðalaus að einræði sé
komið á í Suður-Kóreu með
stjórnlagarofi. Ncws Chroniole
segir að stjórn Rhee hafi verið
gegnrotin og spillt frá upp-
hafi. Nú sé svo komið að „SÞ“
verði að endurskoða afstöðu
sína frá grunni. Þær hafi sent
Skotizt á
í Merlín
Hermenn frá hernámshluta
Sovétríkjanna og franska her-
námshlutanum í Berlín skipt-
ust í gær á skotum í kirkju-
garði á svæðamörkunum en
ekkert skotið hitti. Bandarísk-
ur herlögreglumaður kvartaði
í gær yfir að skotið hefði verið
á bíl sinn frá Austur-Berlín.
her til Kóreu til aS verja „hug-
sjón“ en ekki til að halda harð-
stjóra við völd. Daiiy Herald,
málgagn Verkamannaflokksins,
segir að Rhee rói að því öllum
árum að ná algeru einræði í
Suður-Kóreu og slíkt geti ,,SÞ“
ekki látið viðgangast.
Brezka stjórnin hefur ákveð-
Framhald á 8. síðu.
Franska stjórnin fangelsar
60 verkalýðsforingja
Verkföll gegn fangelsunum og kjaraskerðingu
Franska ríkisstjórnin lét í
ystumenn verkalýðsfélaga í
Verkalýðsforingjar þassir
unnu að undirbúningi verk-
fallanna, sem boðuð höfðu ver-
ið í gær.
Þrátt fyrir handtökurnar
var þátttaka i verkföllunum
mikil. Brune innanríkisráðherra
hélt því fram í tilkynningu i
Vinstrifylkingin sigraði í kosn-
ingunum ó ítalíu
Af sundurliöuðum tölum um úrslit kosninganna á
ítalíu í síSðustu viku er ljóst að vimstri fylkingin vann
sigxm. '
Kosningabandalag konungs-
sinna og nýfasista og kosninga
bandalag stjórnarflokkanna
fengu til samans í 23 stærri
Munið í kvölá kl. 9 í Stfomubíói:
V erkalýðssendinefndin
segii frá lör sinhi fil Sovétríkjanna
Það er í kvöld kl. 9 í Stjörnubíój sem verkalýðssendi-
nefndin er för til Sovétríkjanna segir frá för sinni.
Reykvíkingar hafa beðið þess með óþreyju að heyra
frásögn r.efndarinnar af því sem hún heyrði og sá í
Sovétríkjunum — munið þvi að ná ykkur í miða tíiftan-
lega i dag!
Á fundinum I kvöld flytja ræður þeir Þorvaldur Þór-
arinsson lögfræðingur, er var fararstjóri, Þórður Hall-
dórsson er var fulltrúi Sveinasambands byggingamanna,
Sigurður Guðnason formaður Dagsbrúnar og Árni Guð-
rnundsson er voru fulltrúar Dagsbrúnar.
Auk fullítrúa frá áðurnefa(Tum samtökum voru full-
trúar frá Iðju, félagi verksmiðjufólks, mff í Hafnar-
firði, Snót í Vestmannaeyjum, Verkalýðs- og sjómanna-
félagi Ólafsfjarðar og Verkamannafélagi Akureyrar-
kaupstaðar.
Nefndin dvaldi 3 \dkur í Sovétríkjunum, ferðaðist m.
a. suður á Krímskaga og skoðaði verksmiðjur og menn-
ingarstofnanir og kynnti sér fjör fólksins I Sovét-
ríkjunum.
Palmiro Togliatti.
borgum 66,8% atkvæði en
höfðu í ikosningunum 1948
70,5%. Vinstrifylking kommún-
ista og vinstri sósíaldemokrata
fékk þar 33,2% atkvæðanna en
hafði árið 1948 29,5%.
Stálu útvarpsstöð,
boðuðu loÍtárás
Tuttugu og fimm stúdentar
hafa verið reknir í eitt ár úr
Cornell Iiáskólanum í Ithaca
í New York ríki í Bandaríkj-
unum. Þeir tóku útvarpsstöð
skólans á sitt vald fyrir viku
síðan og útvörpuðu þaðan frétt-
um um að sovétflugvélar hefðu
gert kjarnorkuárásir á Marse-
illes og London og væru á
leið til árása á Bandaríkin. —
Stúdentarnir sögðu, að þetta
hefði verið „venjulegt grín“ við
lok vorprófa.
Baó Dai, leppur Frakka í
Viet Nam, þéttbýlasta hluta
Indó Kína, setti ráðuneyti sitt
fyrirvaralaust af í fyrradag og
fól innanríkisráðherranum að
mynda stjórn. Sá kvað það
verða aðalmarkmið sitt að tvö-
falda kvislingahersveitirnar,
sem berjast með Frökkum
gegn sjálfstæðishreyfingu lands
búa.. \
Kosningarnar voru til bæja-
og sveitastjórna á Suður-Italíu
og á nokkrum stöðum í öðrum
landshlutum. Nýfasistar og
konungssinnar unnu geysilega
mikið fylgi af stjórnarflokkun-
um en til samans minnkaði fylgi
borgaraflokkanna en fylgi
verkalýðsfylkingarinnar jókst.
Mest var fylgisaukning vinstri-
flofckanna í sveitum Suður-
ítalíu, þar sem sótsvart lderka-
og lénsaðalsvald hefur hingað
tjl haldið almenningi í einhverri
Verst u kúgun og fáfræði, sem
þefckist í Evrópu.
Palmiro Togliatti, foringi
Kommúnistaflokks Italiu, segir
í viðtali við blaðið Paese Sera
að enginn geti borið á móti
sigri vinstriflokkanna. Af úr-
slitum bæja- og sveitastjórna-
kcsninganna um alla Italíu í
fyrra og á þessu ári sé ljóst
að á Norður-Italíu sé fylgi
vinstriflokkanna mikið og vaxi
stöðugt og á Suður-ítalíu sá að
hefjast sá straumur til vinstri,
sem átti sér stað fyrir mörgum
árum um norðurhluta landsins.
fyrrakvöld fangelsa 60 for-
Frakklandi.
gærkvöldi að eir.ungis tvö pró-
sent verkamanna hefðu lagt
niður vinnu en frásagnir frétta-
ritara. bera annað með sér I
bílasmiðjum Renaults, þar sem
42.000 manns vinna, var al-
gert innisetuverkfall eins og í
fjölda annarra verksmiðja í
París. Fréttaritarar segja að
á ýmsum leiðum hafi ekki ein
einasta járnbraut verið í för-
um. I mörgum stáliðnaðarborg-
um var vinnustöðvunin alger.
I verksmiðjum og skipasmíða-
stöðvum í Marseilles lagði
meirihluti verkamanna niður
vinnu.
Verkalýðssambönd kaþólskra
og sósíaldemókrata höfðu var-
að meðlimi sína við að taka
þátt í verkföllunum, sem gerð
voru bæði til að mótmæla fang-
elsun foringja Kommúnista-
flokks Frakklands og til að á-
rétta kröfu um hækkajð kaup til
að mæta kjaraskerðingu.
^Sósíalistafélags-'
fundur annað
kvöld
Fundurinn í Sósíalistafé-
(lagi Reykjavíkur er haldaj
látti sl. fimmtudag en var2
)þá frestáð, verður haldinn^
) annað kvöld í Góðtemplara-
)húsinu og hefst kl. 8.30.
Á fundínum verða rædd)
) félagsmál, forsetakjörið og]
^dómarnir í 30. marz málun-!
|Um, — Tekið verður á móti)
,nýjum félögum. — Flokks-i
, menn eru beðnir að fjöl-\
.menna og sýna skírteini viðj
. innganginn.
Don og Volga saineinaðar
með 100 kisi skipaskurði
Laugardaginn fyrir hvítasunnu rann vatn úr stórfljót-
unum Don og Volgu samán í 100 km löngum skipa-
skurði.
Skipaskurðurinn liggur um
hæðótt landslag og er í mörg-
um „hæðum“ méð skipastigum
á milli. Hver ,,hæðin“ af ann-
✓
arri hefur verið fyllt af vatni
undar.farnar vikur og á laug-
ardaginn tók vatnið að streyma
inní þá síðustu.
Tengir fimni höf
Með skurðinum milli Don og
Volgu er orðið skipgengt milli
fimm innhafa við strendur Evr-
ópuhluta Sovétríkjanna, Eystra
salts, Hvítahafs, Kaspíahafs,
Asóvshafs og Svartahafs. —
Moskva, sem er inní miðju landi
hundruð kílómetra frá sjó verð-
ur hafnarborg þessara fimm
hafa.
Skurðurinn er ómetanleg
samgöngubót fyrir þann hluta
Rússlands, þar sem járnbraut-
arkerfið er ófullkomnast. Auk
þess verða í sambandi við
skurðinn gerðar miklar áveit-
ur um þurr landsvæði með
frjósamri mold allt suðurundir
Kákasus.
MfM
HAFNARFIRÐI
Fundur verður haldinn
ÍGóðtemplarahúsinu annaðt
ikvöld kl. 9. — Ólafur Jóns-t
ison o. fl. munu segja frá föri
isinni til Ráðstjórnarríkj-Í
>anna. — Sýndar verða kvik-í
imyndir. — Félagar, f jöl-/
tmennið og takið með ykkur(
kgesti.