Þjóðviljinn - 06.08.1952, Blaðsíða 5

4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvíkudagur 6. ágúst 1952 ----------
jijéfmuiNN
Út^efandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Magnús Torfi Ólafssoa,
Guðmundur Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritatjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
1». — Sími 7500 (3 línur).
Aafcriftarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 16
annarataðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. ©intakið.
Prentsmiðja Þjóðviijans h.f.
V____________________________—-------------------------'
Afviiinuleysi og lýðræði er
ósamrýmanlegt
í>að eru til menn, sem áiita að atvinnuleysið sé óhjá-
kvæmilegt, jafnvel sumir þeirra svo ósvífnir að álíta að
það tilheyri , í lýðræðisþjóðfélagi“.
Það sýnir bezt hvernig auðmannastétt og afturhald er
að færa sig upp á skaftið, að blöð afturhaldsins skuli nú
dirfast að koma fram með slíkar skoöanir. Fyrst eftir
stríðið, méðan auðmannastéttin alstaðar í heiminum enn-
þá skalf af ótta við sókn alþýðunnar og kröfur hennar um
afkoihuöi'ýggi og félagslegar umbætur, þá kepptust auð-
rhánnafiokkarriir, ,ýið að lýsa því yfir að það yrði aldrei
framai' atvinnuleysi. Slíkt böl og eyðilegging verðmæta
væri ósamrýmanlegt heilbrigðu þjóðfélagi. Meira að segja
inn í lögin um fjárhagsráð var sett svohljóðandi ákvæði,
sem hið fyrsta og aðalatriðið í starfsemi þess:
Fjárhagsráð skal miða starfsemi sína við:
„1. að öll framleiðslugeta sé hagnýtt til fulls og öllum
verkfærum mönnum tryggð næg og örugg atvinna.“
Atvinnuleysi var heldur ekki til á nýsköpunartímabil-
inu. En eftir að amerísk yfirstjórn og íslenzkir leppar
tóku einokunarvald yfir efnahagslífi íslands, hefur at-
vinnuleysinu verið komið á aftur og sviðið því sárar sem
lengra hefur liðið.
Auðmannastéttin hefur uppgötvað að atvinnuleysið var
nauðsynlegt fyrir yfirdrottnun hennar. Atvinnuleysið var
svipan, sem harðvítugustu atvinnurekendur vildu fá á
verkalýðinn, til þess að ræna hann arði vinnu sinnar. At-
vinnuleysið hefur verið skipulagt af ríkisstjórn einokunar-
klikunnar, sem vildi beygja verkalýðinn undir ok dýrtíö-
arinnar og kaupránsins og fá hann til aö sætta sig við
það. Þessvegna er nú atvinnuleysið komið aftur, þótt nóg
séu atvinnutækin og gnótt verkefna að vinna. Auðmanna-
stéttin óttast ekki alþýöuna eins mikið og hún gerði fyrst
eftir stríðið. Þessvegna hefm' auðvaldið þorað að koma
atvinnuleysinu á aftur. En þá fer þó skörin að færast
upp í bekkinn, þegar auðvaldsblöðin þar að auki taka að
boða alþýðu þann fagnaðarboðskap að atvinnuleysi sé
óhjákvæmilegt í lýðræðisþjóðfélagi.
Atvinnuleysið er hnefahögg harðsvíraðs peningavalds
framan í allt lýðræði. Jafnvel þótt aðeins sé tekin hin
gamla borgaralega skilgreining lýðveldisins: frelsi, jafn-
rétti, bræðralag, þá sést það bezt, hve gersamlega ósam-
rýma,nlegt at.virinuleýsið er, ekki aðeins kröfum alþýð-
unnar uiu,afkomuöryggi, heldur og öllum þeim hugsjón-
um um manhhfelgiy'sem fólst í baráttunni fyrir lýðræði,
er hún var hafiri 'gegri'höli og auðvaldsdrottnun fyrri alda.
Er sá maður frjáls, sem fær ekki að vinna fyrir afkomu
fjölskyldu sinnar og verður að ganga biðjandi um vinnu
úr einum stað í annan og fá nei?
Er það jafnrétti, þegar dugandi verkamaður ér sviptur
atvinnunni og afkomunni fyrir konu og böm, — en ónytj-
ungum yfirstéttarinnar bolað inn í hvert óþarfa embættið
á fætur öðru á kostnað alþýðunnar?
Og um bræðralagið skulum við ekki tala, þegar ráð-
herrar og drottnandi skriffinnskuvald peningaaðalsins
neitar fátækum skólapilti um að vinna fyrir námi sínu á
sumrin, en lætur þjóðfélagið henda milljónum króna í
gróðahít coca-cola-mennta-málaráðherrans.
Atvinnuleysi er ósamrýmanlegt lýðræði.
Atvinnulsysi það, sem nú er skipulagt á íslandi, er brot
á íslenzkum lögum. Fjárhagsráð brýtur lög með allri nú-
verandi starfsemi sinni, brýtur í bág við þann tilgang sem
Alþingi setti því, þannig að allt bann þess við byggingum
og annarri atvinnu eru lögbrot.
Atvinnuleysið veldur nú þegar slíkum hörmungum í
fjölmörgum alþýðufjölskyldum og vofir þannig yfir allri
þeirri alþýðu. sem enn hefur ekki orðið sjálf fyrir því, að
vinnandi stéttirnar verða að rísa upp gsgn þessum óvætti.
Það eina, sem auövald og afturhald óttast er að alþýðan
rísi einhuga upp gegn atvinnuleysinu, dýrtíðinni og kaup-
kúguriinni, sem auðvaMið.býK-hennL ....... . . „.
Auðvaldiö íslsnzka og''áiá|i|íska þarf að fáMfté mita það<
að íslenzk alþýða lætur ekki” bjóða sér atvinriuleýsi'.
Miðvikudagur 6. ágúst 1952 — ÞJÓÐVILJINN
(5
— :--ÍL [] —
+5S vot M ru n
Fyrir hádegi á laugardag
ÞAÐ er skemmtilegt i miðbæn-
um frá 11—12 á laugardegi,
sérstaklega þegar mikil helgi
fer í hönd. Fólk er létt í spori*
þennan klukkutíma. Hattar
fara hátt á loft, það heilsast
með breiðu brosi og kallast
á yfir þvert Austurstræti. —
„Ferðu úr bænum?“ „Hvert
ætlar þú ?“ Nöfn eins og Kerl-
ingarfjöll og Landmannaaf-
Dularfullir diskar
★
Mlðvikudagur 6. ágúst. (Krists
rétt, heyrast yfir kaffiboUum dýið). 219. dagur ársins — Sóiar-
á skálanum og í matvörúbúð upprás kl. 3.50 — Sólarlag- ki.
í Hafnarstræti. AUir hafa tíma 21.15 — Tungi í hásuðri ki. 0.49
til að staldra við og rabba — Árdegisfióð ki. 5.45 — Síðdegis-
við kunningjana, en aðeins fl°ð kI- 18.07 — Lágfjara ki. 11.57.
Sklpaútgerð ríkisins.
Hekla fer frá Rvik kl. 20.00 í
kvöld til Glasgow. Bsja var vænt-
anleg til Rvíkur í morgun að
vestan úr hringferð. Herðubreið
fer frá Reykjavík kl. á hádegi í
dag austur um land til Bakkafj.
Skjaldbreið er i Rvík. Þyrill er á
leið frá Norðurlandinu til Rvikur,
Skaftfellingur fór frá Rvik í gær-
kvöld til Vestmannæyja.
EIMSKIP.
Brúarfoss kom tii Rvíkur í gær-
Fastir liðir eins
J og venjulega. 19.30
Tónleikar: Óperu-
7 A \ lög pl- 20-30 }Jt~
1 ' A \ varpssagan (íras-
grónar götur, .frá-
sögukaflar eftir Knut Hamsun;
IX. — Þáttalok (Helgi Hjörvar).
21.00 Islenzk tónlist eftir Sveinbj.
Sveinbjörnsaon pl. 21.45 Frá Au.st-
urlandi: Samtal við Friðrik Stef-
ánsson bónda á Hóli í Fljótsdal
(tekið á stálþráð þar eystra).
21.45 Tónleikar pl.: Fiðlusónata í
A-dúr op. 100 nr. 2 eftir Brahms
(Adolf Busch og Rudolf Scikin
leika). 22.10 Dans- og dægurlóg:
Billy Cotton og hljómsveit leika.
22.30 Dagskrárlok.
-
S. 1. laugardag op-
inberuðu trulofun
sína ungfrú Guð-
ný Ella Sigurðar-
dóttir stud. phil.
•*> og fil. stud. Örn-
ólfur Thorlacius.
Sólfaxi sækir
sjúkling til
Grænlands
Síðastltðinn föstudag fór
Katalínaflugbáturinn Sólfaxi
frá FEugfélagi íslands til
GDNNAR BENEDIKTSS0N:
aughablik., því að það á eft-
ir að kaupa seinasta nestis-
bitann.
★
vík. Gullfoss fer frá Leith i
til Khafnar. Lagarfoss fór frá
Hull 4.8. til Hamborgar. Reykja-
foss fór frá Norðfirði 3.8. til Á'a-
Á HORNI Reykjavíkurapóteks borgar. Selfoss fór frá Vestmanna
yfir dyrunum er andlitsmjmd 2-8‘ U1 Leith og Bremen,
úr steini með ógurlegum ang- Alab°rgar og Gautaborgar. Trólla-
kvöid frá Akureyri. Dettifoss er í Mestersvikur í Grænlandi með
Hafnarfirði. Goðafoss er í ólafs- fariþega og flutning. Var þetta
Ptgær sjgasja flugferðin þangað að
sinni.
istarsvip, einkum á mánUdög-
um. Nú er ekki örgrannt um
að hún sé farin að brosa útí
annað munnvikið, því að það
foss
N’.Y.
fór frá Reykjavík 267. til
Áður en lagt var af stað
aftur frá Mestersvík áleiðis til
Reykjavíkur, var þess farið á
leit við Flugfélag Islands, að
Sólfaxí yrði sendur til Seores-
bysund í þeim tilgangi að sæ'kja
þangað danska hjúkrunarkonu,
sem flytja þurfti í sjúkrahús í
Reykjavík. Hafði hún orðið fyr-
Flugfélag fslands.
I dag verður flogið til: Akur-
er svo bjart yfir öllu. Niðri eyrar, 'Vestmannaeyja, Seyðisfj.,
á höfn er Gullfoss að fara. Neskaupstaðar, Isafjarðar, Vatn- ir slysi og fengið slæman heila-
Þar kveðjast menn með mik- eyrar, Kirkjubæjarklausturs, Fag- hristing. Katalínaflugbáturinn
íl-li kátinu. Þar er mikið um urhóismýrar, Hornafjarðar og Sæfaxi hafði flogið yfir Scores-.
ibysund nokkru áður, er hann
. . , var á heimleið frá Norður-
^ Grænlandi, en is var þa það
blómvendi og það heyrist S1&iufjarðar.
dillandi tónlist úr gjallarhorn-
um. Það er eins og aldrei fári
neinn alfarinn með Gullfossi.
Það er svo iítið um sórg.
á barnaheimili Vorboðans í Ráuð- _ , , .
hóium í sumar og eiga ógreitt mlkl11 a þessum sloðum að ekki
Hjónunum Val-
síðara meðlagið eru alvarlega á- var talið fært að lenda.
minntir um að greiða það i dag Var því ákveðið að gera aðra
á skrifstofu V.K.F. Framsókn frá tilraun til að sælcja sjúklinginn,
kl. 2—5 e.h. og [agði Sólfaxi af stað frá
, . Mestersvík um miðnætti á
Símf mTra!a 1 Laugavegsapóteki- föstudag. Þegar komið var yfir
Scoresbysund, tók áhöfn flug-
vélarinnar eftir því, að ísinn
gerði Jóhannsdótt- hafði rekið það mikið frá landi,
ur og Hauki Ingi- að unnt myndi að lenda, enda
mundarsyni, kiæð- þótt skilyrði væru ekki sem á-
skera, Langhoits- (kjósanlegust, þar sem stórir
veg 51, fæddist 18 borgarísjakar voru þarna á víð
og dreif. Var lent skammt frá
veðurathugunarstöðinni á Tob-
inhöfða, og tókst lendingin vel.
Nokur bið varð á því, að
komið væri með sjúklinginn að
SVO eru þeir sem hvorki fara
með Gullfossi né bíl inn á
Þórsmörk. Þeir sítja gjarnan
rólegir á bekkjum kringum
Jón Sigurðsson og hjala við
blómin, en einnig þeir eiga
sína gleði, þótt ekkert liggi
á og ferðin sé án fyrirheits.
Sólbjartur laugardagsmorg- marka sonur 30. júli SJ
unn hefur sérstöðu utan við
hversdagsleikann og kemur Húsmæðrafélag Reykjavíkur fer
öllum í gott skap, hvert sem í skemmtiferð föstudaginn 7. ág„
þeir fara kl- 7, frá Borgartúui 7. — Farið
verður um Grafninginn og Laug-
SKALKURINN FRA BUKHARA
Oþekktar Fraznsóknarstærðir
170. dagur.
ar.vatn og víðar. — Upplýsingar flugvéilinni, og notaði áhöfn
í símum 4442, 5236 lOg 81449. Framhald á 5. síðu.
MIKILL vill meira. Morgun-
blaðinu og Ameríkönum hef-
ur' til skamths tíma nægt
Rússagrýla til að skelfa þá
sem þeir kalia frjálsa.
Það er samt eins og sú grýla
sé farin að missa bragð þvi
að þeir hafa fundið upp nýja
mjög dularfulla grýlu, fljúg-
andi diska frá öðrum hnött-
um. Ekki virðast þeir samt
búnir að gera það upp við
sig hvort þeir séu raUðir
þama úti í himingeimnum,
því að forseti bandaríska eld-
flaugafélágsins hefur skorað
á Truman að láta ékki skjóta
á þessa gerfikarla, fyrr en |Sjl£,
vissa hefur fengizt fyrir hvers j
sinnis þeir
óneitanlega
skuli ekkert hafa kvartað
undan diskaheimsóknum og
a'’fý-rir Mor^un j£g, sver v,g skegg forfeðra minna að þið Talaðu, skipaði emírinn elzta
blaðlð ao veroa yrst li a aettuð allir skilið að vera stegldir utan um, fnegum fyrir skegg sitt,
beada Amenkönum a, að Sllkt J borgarmúrinn, öskraði emírinn og laust gat vafið því tvisvar utan um
.að benda til að leym- ; 3ma hHli píparann kinnhest, úr því stóð á fætui’ iog meelti fram bæn
ri"1 mEíð1 ,iRúöSíím:Uilg'1 l' Uv'í“ • 'lllsitiií‘'t>rðlagða akegg um leið. , ,
.Ci.tlc) rns4 , it.-'sifíísiii-u.i.i bú ;ú jeunx.u
Orðin og staðreynd-
irnar.
X + Y (= Hermann Jónas-
son, hæstvirtur landbúnaðar
ráðherra?) skrifar í Tímann 23.
júlí um hinn mikla mun þeirr-
ar nýbyggingar, sem fram fór
árin 1945 og ’46, og þeirrar,
er nú fer fram. Finnur hann
einkum þann mun, að hin fyrri
stjórn „virtist trúa því, að þjóð
inni væri það nægilegt að efla
sjávarútveginn .... Samkvæmt
þessu var landbúnaðurinn al-
var hafður útundan“. En „þau
mannvirki, sem koma til með
að minna á núverandi stjórn,
eru hins vegar orkuverin nýju
við Sogið og Laxá og áburðar-
verksmiðjan. Þau bera merki
stefnu, sem bindur sig ekki við
eina atvinnugrein, heldur mið-
ar að alhliða framförum".
Svo mörg eru orðin, en þá
koma staðreyndirnar.
Til nýbyggingar í landbúnaði
var varið 50 milljónum króna á
dögum nýbyggingarstjórnarinn-
ar. Það var allstór upphæð þá,
þótt lítið fari fyrir henni nú,
síðan afturhaldsflokkarnir hafa
í sameiningu nítt gengi islenzku
krónunnar niður fyrir allar
hellur. Það var sjötti hluti þess
fjár, sem til nýbyggingar var
tekinn. Þá hafði allt gengið nið-
ur á við með sjávarútveginn um
heilan áratug, engra nýrra
tækja var aflað, hinum eldri
ekki haldið við á kreppuskeiði
fjórða tugs aldarinnar, og þar
við ibættist svo skipatjón styrj-
aldaráranna af styrjaldarinnar
sökum.
Loks hafa Framsókn-
arverkin talað.
En sú var þungamiðja fram-
kvæmda Nýbyggingarráðs, að
þeim var ætlað að vera upp-
haf alhliða framfara í þjóðfé-
laginu. Því var þar fyrst sóknin
hafin, þar sem framkvæmdir
gætu gefið skjótan arð til að
standa undir framkvæmdum
á öðrum sviðum. Þvi var lögð
megináherzla á veiðiflotann og
verksmiðjur til að vinna úr
þeirri björg, er hann færði í
tbú. Og annað var látið fylgja:
Nýrra markaða var aflað fyrir
sjávarvörur okkar í svo rík-
um mæli, að ekki meiri angur-
gapi en Pétur Magnússon, þá-
verandi fjármála- og viðskipta-
málaráðherra, taldi nýja mögu-
leika hafa opnazt fyrir sölu
allra þeirra sjávarvara, er við
hefðum fram að bjóða. Þá var
svo bjart framundan, að full
tvö ár tók það Framsókn í
bandalagi við öll önnur nauzk-
ustu og purkunarlausustu aft-
urhaldsöfl landsins að sannfæra
Ólaf Thors um það, að þess
mundi nokkur kostur að leiða
eymd og volæði yfir islenzkan
almenning á nýjan leik. En
Framsókn hefur iþó loks getað
látið verkin tala. .
En 50 milljónir til nýbygging-
ar í landbúnaði, auk þeirra
framlaga, er önnur lög ákváðu,
voru ekki það eina og ekki það
veigamesta, um afstöðu stjórn-
arstefnunnar til landbúnaðar á
nýbyggarárunum. Það var mót-
uð ný stefna um áhrif ríkis-
valdsins á þróun hans. Þá urðu
til lögin um landnám, nýbyggð-
ir og endurbyggingar í sveit-
um, jog til samræmis við þau
breytingar á lögum um Rækt-
unarsjóð. Nú keppast aftur-
haldsflokkamir um að þakka
sér þá löggjöf, og ekki lætur
Framsókn þar sitt eftir liggja.
Fulltrúi Framsóknar
var hemillinn.
Það er ek'ki úr vegi að rifja
upp sögu þeirrar löggjafar,
enda ætti mér að vera hún
kunnari en flestum öðrum.
Sumarið 1944 fól Sósíalista-
flokkurinn okkur Kristni And-
réssyni að semja frumvarp til
laga út frá stefnu flokksins í
búnaðarmálum. Þá sömdum við
frumvarp það um Nýbyggðir,
sem þeir Kristinn og Brynjólfur
Bjarnason báru fram í efri
deild á næsta þingi og vísað var
iþá til Nýbyggingarráðs, sem
um þær mundir var að hefja
starf. Þar var lítið kapp lagt
á að afgreiða þetta merka
frumvarp, og var það loks tek-
ið fyrir í ráðinu næsta haust
fyrir eftirrekstur Sósíalista-
flokksins. Þá átti ég sæti í Ný-
byggingarráði um 10 vikna
skeið í fjarveru Einars Olgeirs-
sonar og get vel borið um það„
hver var hemillinn á afgreiðslu
málsins í ráðinu. Það var full-
trúi Framsóknar, þáverandi bún
aðarmálastjóri, núverandi hæst-
virtur forstætisráðherra. Og
þar sem ráðið fól okkur Stein-
grími á hendur að freista að
ná samkomulagi um frumvarp-
ið, þá er engum kunnara um
það en mér hvílíkt átak það
var að ranga þessum fulltrúa
Framsóknar til fylgis við þetta
frumvarp, sem haft hefur meiri
þýðingu fyrir þróun landbúnað-
ar á íslandi en nokkur önnur
lög, þrátt fyrir alla vanrækslu
Framsóknar og hinna ^ aftur-
haldsaflanna í stjórn landsins
um framkvæmd laganna.
Bandaríkin bönnuðu
Þau lög og framkvæmd
þeirra eru sannarlega annars
eðlis en fóðnrbætirinn, sem
Framsókn hefur undanfaí-ið
sent út um sveitir landsins með
brennimerki bandarískrar ölm-
usu. Til snápanna við blað for-
sætisráðherrans gera menn ekki
lengur kröfu um eitt né neitt
á sviði mannsæmandi málflutn-
ings, en sé það sjálfur landbún-
aðarráðherrann, sem segir, að
landbúnaðurinn hafi alveg ver-
ið hafður útundan á þeim ár-
um, þegar lögð var sú stefna,
sem glæsilegustu framfarirnar
í þjóðlífinu byggðust á, þá er
það þjóðarnauðsj'n, að sá góði
maður lærði að skammast sín.
Að síðustu lítil spurning til
X + Y:
Þú telur raforkuver og áburð
arverksmiðju „merki stefnu,
sem bindur sig ekki við eina
atvinnugrein, heldur miðar að
alhliða framförum“. Það þarf
engra skýringa, að raforkuver
miði að alhliða framförum og
bindi sig ekki við eina atvinnu-
grein. Sama hefði mátt segja
um áburðarverksmiðjuna, hefði
hún verið reist á þeim
rekstrargrundvelli, sem Sósíal-
istaflokkurinn barðist fyrir, og
stefnt að útflutningi áburðar í
stórum stíl, en það bönnuðu
Bandaríkin, sem kunnugt er.
Öll aukning útflutuingsfram-
leiðslu miðar raunverulega að
alhliða framförum, því að hún
verður þá afl þess, sem gera
skal á öðrum sviðum þjóðlífs-
ins. Þannig miðaði stækkun
fislkiflotans á nýbyggingarárun-
um og iðjuvera i sambandi við
útveginn að alhliða framförum,
þótt afturhaldsöflunum hafi
tekizt að drepa eðlilegan ávöxt.
En svo hefur fleirum sýnzt, að
áburðarverksmiðjunni, sem nú
er verið að hefja byggingu á
væri það hlutverk sett að binda
sig við eina atvinnugrein, aðeins
eina, en mjög þýðingarmkla at-
vinnugrein, landbúnaðinn.
Ný atvinnugrein
á íslandi ?
En nú upplýsir þú, herra
X + Y, að þessi verksmiðja bindi
Framhald á 6. síðu.
Eítir skáldsögu LeoniAs Sioiovjoifs ýc Teiknmgar eftir Helge Kíiim-Nielsen
séu. Það vekur
grun, að Rússar
makk
vitrrngn-
J>ví hann
sig. Hann
og- strauk
Bezta knattspyrna, er sézt
hefur á Olympíuleikj um
Glympíufréftaiiiari danska biaðsins Land og Foik.
Arne Larsen, lýsir úrslitaieiknum í knattspyrnu, er
Ungverjar sigruðu lúgóslava með 2:0
HELSINKI, laugardag.
Ungverjarnir luku sigurgöngu sinni á þessUm Olympíu-
leikjum meö því að vinna ellefu gullverðlaunapeninga
fyrir knattspyrnu. í viðurvist 50.000 áhorfenda sigraði
Ungverjaland Júgóslavíu í úrshtaleiknum með tveim
mörkum gegn engu, og engir á þessum leikum hafa verið
betur komnir að gullpeningum sínum en leikmennimir
ellefu. sem í sigurvímu þáðu þá af hinni finnsku „Esgnrð-
ardrottningu Alheimsins“.
Knattspyrnaleikni Ungverj-
anna gengur næst sigurvinning-
um Zatopeks meðaJ afreka
þessara leika. Það er sama
hver í hlut á, atvinnulið frá
ltalíu og Brazilíu, Arsenal og
Tottenham frá Englandi, eng-
inn stendur þessum frábæru
Ungverjum á sporði, leikur
þeirra er eins og keunslukvik-
mynd í knattspyrnu. Þeir áttu
skilið að sigra í kvötd. Það
geimkörlunum.
>ar sem téður illvirki Hodsja Nasreddín Ég þori að fullyrða að Allah skóp Adam
er þó aiténd manneskja, byrjaði hann, af fjórum höfuðefnum: vatni, jörð, eldi og
hlýtur maður að draga þá álylctun að lofti. Hið gula gall er brennandi sem eldur-
likami hans sé gerður sem annarra mamna urinn, hið svarta gail þurrt
/. ::lí1f«par, resem ‘þýðir . aS aUajjtrí^íJ:'.)I^psy.,J ^h^jágn ratcur^^gr.^t^’‘
ganga út frá hjartaæðinni. sem loftið.
Snillingurinn PUSZKAS
\issu líka Júgóslavarnir vel.
Eftir leikinn tókust þeir í hend-
ur við TJngverjana og óskuðu
þeim til hamingju. Þeir höfðu
tapað fyrir liðl, sem var þeim
snjallara.
Dásamlegur leikur.
En Júgóslavarnir stóðu sig
líka vel. Fram á 25. mínútu
síðari hálflejks héldu þeir
stöðunni 0:0. Bæði liðin sýndu
ljómandi knattspyrnu og 50 000
áhorfendur smjöttuðu góðgæt-
inu, sem þeim var tilreitt niðri
á grasvellinum. Á engum Ól-
ympíuleikum hefur verið háð
eins vel leikin úrslitakeppni.
Knötturinn sveif leikandi létt
frá manni til manns. upphlaup
skiptust á og markmennirnir,
Beara hjá Júgóslövum 'og
Grosits hjá Ungverjum, sýndu
á víxl snilld sína með þvi að
bjarga á ótrúlegasta hátt.
Þetta var hvorki meira né
minna en dásamlegur leikur.
En á 25. mínútu síðari hálf-
leiks voru Júgóslavamir sigrað-
ir. Puszkas, hinn afburðagóði
innherji Ungverja, sem var
be/.ti leikmaðurinn á vellinum
í kvöld, og með því er mikið
sagt, liljóp með knöttinn fram-
hjá þrem mönnum úr vörn
Júgóslava, lék á markvörðinn,
gem kom þjótandi, og spyrnti
luiettinum í opið markið. Þá
hélt maður lielzt að áhorfenda-
pallarnir myndu hr.vnja og gras
vö’durinn verða tættur sundur.
Finn-ku áhortendurnir, sem
hafa fvrir löngu valið sér
Ungverjana að knattspyrnu-
uppáhaídi, og á því mun engan
furða, æptu sig hása af hrifn-
ingu og niðri á veHinuna veltií
ungversku leikmennirnir sér
kollhnís eftir að l»eir voru bún
ir að velta Puszkas, fyruxið)*
sfnmö,i,um Iwllil 6£ iifid bjísí
Eftír þetta voru Júgóslávam
ir sigraðir. Héðan í frá sást
á leik þeirra, að þeir vissu að
bardaginn var tapaður. En Ung
verjamir voru ekki enn af baki
dottnir. Þó að þeir hefðu
fyllstu ástæðu til að einbeita
sér að því einu að hajd^ sig-
urmarkinuj, þýldix^þe^
sínum venjulégu, sflliiréinu upþ
hlaupum, S'óttii iátlauéí
Júgóslavamir ' úrðu aftiih ' að
láta í minni pokann háifri ann-
arri mínútu fyrir leikslok.
Puszkas enn á
ferðinni.
Puszkas setti annað sniiidar-
mark, sem seint mun hægt að
gleyma. Vinstra megin á víta-
teig tók hann á móti háum
bolta og áður en Júgóslavar
höfðu haft tóm til að átta sig
hálfskoppaði hann honum inn í
markið hægra megin rétt við
markstöngina. Puszkas hafði
náð sér niðri, því að í ■fyrri
hálfleik hafði hann brennt af
vítaspyrnu.
Við þetta gekk allt af göflun-
um á ný, meira að segja hinn
snjalli dómari, Englendinga
EIlis. Hvellt blístur hans
heyrðist varla yfir gný fagnað-
arlátanna, sem Ungverjamir
hlutu, en leiknum var lokið —
leik, sem verður í minnum hafð
ur sem einn sá snilldarlegasti
og drengilegasti í sögu Ól-
ympíuleikanna.
Það er ómögulegt að týsa
knattspyrnuleikni Ungverjanna.
Það hefur verið tekið fram áð-
ur en verður að takast fram
á ný. Þegar maður horfir á þá
getur maður ekki trúað því,
að þetta sé landslið. Maður fær
ekki skilið að leikmenn frá
mörgum félögum getV leikið
sem ómótsfæðiieg heild. Allir
ellefu imenn liðsins eru hver
öðrum;líkir, þeir leika nákvæm-
lega eins og allir jafn vet. Mót-
leikendunum er ekkert f*eri gef
ið til að nota sér veikan blett,
því að á þessu undrakappliði er
enginn veikur blettur. Það var
einmitt munurinn á liðunum
t\reimUr, sem kepptu i kvöld,
og sá munur réð úrslitum.
Sólfaxi sækir . . .
Framhald af 4. síðu.
Sólfaxa tækifærið og skrapp í
land á Tobinhöfða á meðan.
Hitti hún þarna allmarga Græn-
lendinga, sein voru á ferli, þótt
um liánótt væri. Virtúst þeir
hafa mikinn áhuga 'fyrir komu
flugvélarinnar, og fóru sumir í
hú&kcipum út að henni.
Þegar komið var með sjúkl-
iriginh, var strax búið um hann
í flugvélinni og haldið til
Reykjavíkur áð syo búnu, Þang-
að var komið á laugardags-
mcrgun eftir, þriggja tíma flug
frá Tabinhöfða. Var sjúklingur-
inn fluttur í Landakotsspítal-
ann, og er líðan hans nú tálin
igóðceftir .atvikwn*, Flugptjóri á
,Sólfaxa- í þæssari fe.rð (var
. Sverrir Jónsson.