Þjóðviljinn - 24.08.1952, Qupperneq 1

Suiuiudagur 24. ágúst 1952 — 17. árgangur — 189. tölublað.
IflDkki:
Félagar! Gætið þess gl&tm
ekki flokksróttindum vegni
vanskUa. Greiðið því /lokks-
gjöldin skilvíslega í öyrjuD
hvers mánaðar Skrifstofan e*
opin daglega ki 10—12 t. h. og
1—7 e. h. BtjómiSi
Þekktir Norðmenn fordœma
ógnarárósirnar á Kóreu
Hryllilegt, alveg eftir þýzkri fyrirmynd
>>
Ýmsir þekktir Norðmenn
liafa mótmælt ógnarárásum
Bandaríkjamanna á bæi og
þorp í Kóreu.
Formaður norska rithöf
undafélagsins Hans Heiberg
segir:
„Tortíming kóreskra bæja,
þarsem friðsamir borgarar
dveljast .me'ðan allt er kyrrt
á vígstöðvunum, vekur hryll
Krupp-skaðabæt-
ur fordæmdar
Tvö vikublöð brezka Verka-
mannaflokksins, New States-
man and Nation og Tribune,
hafa fordæmt þá ákvörðun að
veita vopnaframleiðandanum
Krupp 30 millj. sterlingspunda
skaðabætur fyrir eignir hans
sem gerðar voru upptækar i
Niirnbergdómnum. Statesman
segir, að með þessu sé komm-
únistum gefið gott vopn í hend-
ur.
Sonur Thorez
fsRgeSsaður
Sonur Maurice Thorez, for-
manns franskra kommúnista,
hefur verið handtekinn af
lögreglunni í París ásakað-
ur fyrir þátttöku í hinu svo-
nefnda „samsæri gegn franska
iíkinu,“ með öðrum orðum
mótmælafundunum gegn komu
sýklahershöfðingjans Ridgways
til Parísar í maímánuði, eh
Thorez yngri hefur síðan farið
huldu höfði.
Nazisti kemur
nazista í stað
Stjórnarvöldin í Bonn urðu
að láta undan kröfunni um
brottrekstur nazista úr utan-
ríkisráðuneytinu, þar sem „fyrr
verandi“ nazistar liafa komið
sér íyrir í flestum ábyrgðar-
stöðum. Aðeins þeir alræmd-
nstu fengu „lausn í náð“.
Meðal þeirra var Herbert
Dittmann, forstöðumaður starfs
mannadeildar ráðuneytisins. I
hans stað var ráðin Peter
Pfeiffer. Svo undarlega vill til
að Pfeiffer þessi er líka „fyrr-
verandi" nazisti, hann var að-
alræðismaður Þýzkalands í
Alsír, þegar Bandamenn gengu
á land, og síðasta skeyti sitt
til Þýzkalands undirskrifaði
hann: „Sieg lieil Fiihrer und
Deutschland".
«<
ingu hjá manni sem ekki
kann skil á hermennsku.
það er meiningarlaus villi-
mennska".
Ragnar Forbech, prestur við
Oslóardómkirkju: „Ég á eugin
orð til að ]ýsa skelfingu minni.
Ég álít það vanvirðu fyrir okk-
ur að vera bendlaðir við slíkt“.
Hans Jacob Nielsen, einn
þekktasti leikhúsmaður Nor'ð-
manna segir:
„Þetta er hryllilegt, al-
veg eftir þýzkri fyrirmvnd,
ekki satt? Ausradieren hét
það þá. Þáð er skelfilegt
til þess að vita að við eig-
um hlut að máli — sem að-
ilar að SÞ — og ég vona
og óska að norska ríkis-
stjómin mótmæli".
Þingmaður Verkamanna-
flokksins norska Jacob Friis:
„Ég get ekki annað sagt en að
]ietta er grimmdarlegt. En ann-
ars verð ég að viðurkenna að
ég er hættur að verða hissa
á fréttum sem berast af vrlli-
mennsku Bandaríkjamanna í
Kóreu“.
Churchití
nóg boðið
Einsog áður hefur verið
skýrt frá í blaðinu ráðgera At-
lantsríkin stórfelldar flotaæf-
ingar í næsta mánuði á Norð-
ur-Atlantshafi og í Eystrasalti.
Meðal annars munu bandarísk-
ar flotadeildir hafa aðsetur á
Borgundarliólmi.
Samkvæmt New York Times
er þó jafnvel Churehill þeirrar
skoðunar, að þarna sé gengið
of langt og geti ekki hjá því
farið, að Sovétríkin telji slíkar
aðgerðir rétt við landsteina
þeirra gerðar í ögrunarskyni,
og gæti svo farið að þau gerðu
gagnráðstafanir.
Einokunarhrlngar Bandarlkjanna á-
kærðir fyrir að halda uppi olíuverðinu
HvaS liSur málshöfSuninni gegn umboSs-
félagi Standard Oil, Oliufélagsins h.f.
Það var tilkynnt í gær í Washington, að Tnunan for-
seti hefði fyrirskipað málshöfðun gegn fjórum olíufélögum
sem haft hafa ólögmætan hagnað af olíusölu frá Austur-
löndtum til Evrópu, eins og skýrt var frá í blaðinu í gær.
Málshöfðunin er fyrirskipuð
á grundvelli rannsóknar .sem
þingnefnd öldungadeildarinnar
hefur gert á viðskiptum þessara
fyrirtækja, en þau eru:
Socony Vacuum, Standard Oil
of New Jersey, Standard Oil of
California og Texas Oil Co.
Það hefur komið í Ijós við
rannsóknina, að félögin hafa
dregið til sín 67 millj. dollara
eða um 1080 millj. króna. Þegar
fyrstu fréttimar bárust af mál-
inu var rætt um 50 milljónir
dollara ólögmætan liagnað.
Ákærð fyrir einokun
Félögin verða einnig ákærð
fyrir samtök um að halda uppi
verðlagi á olíu og skiptingu
Gróði auðhringanna aldrei meiri, -
vigbúnaðurinn sér fyrir Jví
Olíuhringarnir eru þar efstir á blaði
Bandaríska tímaritiö Business Week hefur birt yfirlit
yfir greiddan arð af hlutabréfum í 1057 stórum banda-
rískum fyrirtækjum. Gröði hluthafanna á fyrsta árs-
fjórðungi 1952 er meiri en nokkru sinni fyrr, segir
tímaritiö.
Þessi 1057 fyrirtæki hafa
greitt hluthöfum samtals 1273
milljónir dollara í arð, eða sem
næst 20.370.000.000 ísl. kr., og
það aðeins fyrir fyrstu þrjá
FELAG verkamanna á handa
- rískum skipasmíðastöðvúm hef-
ur lýst yfir verkfalli við átta
skipasmiðastöðvar Bethlehem
Steel félagsins. Nær það til
32.000 verkamanna.
Verðbciga í
BandaríkjuRiim
Verðlag fer nú ört hækkandi
í Bandaríkjunum og er þegar
orðið hærra en nokkru sinni
fyrr og nálgast visitala fram-
færslukostnaðar þar óðum 200
stig miðað við 100 að meðal-
tali 1935—1939.
Matvæli hafa ein'kum hækk-
að í verði síðustu vikurnar, og
hafa egg t. d. hækkað um 33%
en kjöt um 10—15%.
JAFNTEFLI varð 'á skák-
ólympíunni í Helsinki milli
Bandaríkjanna og Sovétríkj-
anna 2:2.
AÐEINS helmingur svert-
ingja á kosningaaldri eru á
'kjörskrám til forsetakosning-
anna sem fram fara í haust í
Bandarikjunum, eða aðeins
fjórar milljónir af níu.
Démur fallinn i Dynskógafjörumáimu:
;Lögbanninu létt af athöfnumj
Kerlingadalsbœnda
Kl. 3 í gær kvað Jón Kjartansson, sýslumaður > Vík
upp dóm í máíi því, er reis fyrir nokkru milli Klausturs-
bræðra, Erlends Einarssonar og Björns B. Björnssonar
annarsvegar og Kerlingadalsbænda í Mýrdal hinsvegar
um rétt til að bjarga og hagnýta sér jáTngóss úr Dyn-
skógafjöru. En eins og áður hefur verið skýrt frá fengn
hinir fyrmefndu sett lögbann gegn ]»ví þann 4. ágúst s.I.
að Kerlingadalsbændur fengju að lialda áfram tiiraunum
sem þeir höfðu liafið til að ná járngóssinu.
Dómur sýslumanns féll þannig að lögbanninu var af-
létt og Kerlingadalsbændur sýknaðir að öðru leyti. Máls-
kostnaður var felldur niður. Málflutningsskrifstifa Ólafs
Þorgrímssonar flutti málið fyrir Kcrlingadalsbændur,
Kristján Guðlaugsson hrl. fyrir Klaustursbræður, og
Vilhjálmur Jónsson lögfr S.I.S. fyrir Erlend Einarsson
og Bjöm B. BjörUsson. Búizt er við að dómhum verði
áfrýjað til Hjestaréttar.
mánuði þessa árs. Arður til
hluthafa fyrstu þrjá mánuði
ársins í fyrra var í sömu fé-
lögum 1194 millj. dollara, svo
hér er um að ræða verulega
hækkun.
Olíuhringarnir eru greinilega
efst á blaði. Þeir greiða sam-
tals 221 millj. dollara í arð
(um 3590 millj. ísl. kr.) fyrstu
þrjá mánuði ársins í stað 175
millj. dollara fyrir sama tíma
ífyrra.
Þessi stórkostlegi gróði á
rætur sínar að rekja til Kóreu-
striðsins og hins tryllta víg-
búnaðar. Það þarf engiun blöð-
um um það að fletta, liverjir
það eru sem hagnast á styrj-
öldum og undirbúningi þeirra.
Þannig hof Hitler
feril sinn
Brotizt var inn í skrifstofur
'kommimistaflokksins í Bonn á
þriðjudagsnóttina og allt brotið
og bramlað.
Þingmaður flokksins, Heinz
Renner, sagði við blaðamenn,
a ð embættismenn í lögreglunni
hefðu sagt, að innbrotið hefði
verið framið af meðlimum í fé-
lagsskapnum iBund Deutscher
Jugend. Allar skúffur liöfðu
verið opnaðar, bækur rifnar í
sundur og dreift um skrifstof-
urnar, prentsvertu klesst á
veggi og borð, og myndir af
Lenin og Marx rifnar.
Renner sagði: „Það er enginn
vafi á því að þetta er framið
af mönnum í þjónustu stjórnar-
innar. Þannig var það þegar
Hitler kom til valda 1933. Hann
lióf feril sinn með slíkum árás-
markaða sín á milli, en hvort
tveggja kemur í bág við ein-
okunarlöggjöf Bandaríkjanna.
Þetta mál hefur eiimig hlið
sem snýr að Istendingum. ís-
lendingar flytja allt sitt elds-
neyti inn og það félag sem flyt-
ur inn langmestan liluta allrar
olíu er 'umboðsfélag Standard
Oil í New Jersey, sem er stærsta
olíufélag heims og að ölium lík-
indum það sem mestan hlut á
í þessum svikum. lslei:zkir olíu-
neytendur hafa orðið að greiða
okurverð fyrir olíuna vegna eÍH-
o'kunaraðstöðu og lögbrota hms
baiídaríska auðhrings.
Það er nú liðið me'ira en
hálft annað ár síðan Þjóð-
viljinn Ijóstraði upp um hin
stórkosllegu svik Ohufélags-
ins í sambandi við gengis-
lækkunina 1950, en þau svik
hafa kostað þjóðina milljón-
ir króna. Dómsmálaráðherra
íslands, Bjarni Benedikts-
son, þrjóskaðist lengi við að
fyrirskipa rannsókn á þess-
um svikum, og enn hefur
hann ekki fengizt til þess
að höfða mál gegn félaginu.
Það eru aðeins liðnir rúmir
þrír mánuðir síðan upp komst
um svikin í Bandaríkjunum og
málshöfðun hefur þegar verið
ákveðin þar. Það er að vona að
dómsmálaráðherra taki í þetta
skipti röggsemi bandárískra
stjórnarvalda sér til fyrir-
myndar.
fir m
•s-:' b
$
i.
Segja eitt, -
gera annað
Á fundi afvopnunarnefndar
SÞ í fyrradag sýndi Jakob
Malik, fulltrúi Sovétríkjanna,
fram á það misræmi sem er
milli yfirlýsingar Bandaríkja-
stjórnar um að hún sé fús til
samkomulags um bann við
kjarnorkusprengjum og sýkla-
vopnum og þess kapps sem hún
leggur á framleiðslu slíkra múg-
morðstækja.
Hann minnti í því sambandi
á, að Bandaríkin liafa nú í ald-
arfjórðung þrjózkast við að
undirrita Genfarsamþykktina
um algert bann við notkun
sýklavopna. Ennfremur vitnaði
hann í ummæli Armstrongs yfir
læknis Bandaríkjahers í febrú-
ar s.l. um að sérstakar sveitir
herlækna og sérfræðinga hefðu
verið sédar til Kóreu til að
kynna sér áhrifamátt sýkla-
um á skrifstofur ikommúnista.“ vopna.