Þjóðviljinn - 20.02.1953, Blaðsíða 1

Föstudagur 20. í'ebrúar 1953 — ,18. árgangur — 42. tölublað
4. síða: Samstjórn pen
ingavaldsins.
7. síða: Hagnýt jaíð
efni.
>12. síða: Fáskraðsfjarð-
arfingraförin.
T
Kauplækkun halin
Hafnbanns á Hongkong !
krafizt í Washineton
o
Vísitalan lækkuð um eitt stig — Nær
brúnarmanns fylgist með vísitölunni
Kauplagsnefnd hefur reiknað út vísitölu framfærslukostnað-
ar fyrir febrúar og reyndist hún 157 stig, óbreytt frá síðasta
mánuði. Samkvæmt vísitölu þessa mánaðar verður kaupgjald
hins vegar reiknað frá næstu mánaðamótum, og lækkar því
kaupið sem einu stigi svarar. Dagsbrúoarkaup verður t.d. kr.
14,51 um tímann, en er nú kr. 14,60. Almenna kaupgjaldsvisi-
talan lækkar einnig um eitt stig, niður í 147.
Almenningur hefur ekki orðið var við þá verðlækkun sem
réttlæti að kaup sé fært niður, en hins vegar hefur ríkisstjórn-
iei auðvitað á því fyllsta hug að ræna almenning sigrunum frá
því í desember, og mun þetta vera fyrsta sporið í þeirri sókn.
Vísitalan 157 samsvarar því'
að gamla vísitalan sé komin
upp í 617 stig. Ef kaup væri
greitt samkvæmt henni ó-
skertri, eins og gert var þang-
að til iyrsta stjórn AB-flokks-
ins t»k við völdum, ætti tíma-
kaup Dagsbrúnarmanna nú að
verða réttar 19 kr. um tímann.
Mismunurinn verður frá næstu
mánaðamótum kr. 4,49 ’um tím-
ann, eða sem svarar kr. 10.776
á ári miðað við 300 fullá vinnu-
daga. Það er sú upphæo sem
enn skortir á að kaup Dags-
brúnarmanna hafi fylgzt með
liínni skipulögðu dýrtíð.
Hjálp við flóttz-
menn refsiverð
Brezka nýlendustjórnin í Ken-
ya igaf á igær nit tilslcipun, þar
sem lögð er þunig refsin-g við
því að veita mönnum sem
grunaðir eru um að vera í
leyinifétagsskapnum Má má, fé,
mat, fatnað eða læknishjálp.
Sömu refsingu er hóitað hverj-
um þeim, sem lj-aer ’ihúsaskjól
manni, sem „vitað er .að hefur
komið þanniig fram að lögum og
reglu istafar (hiæitta af“.
retar ekki tíl
vilals enn
iStjórn Eigyptalands tilkynnti í
igær að hún væri reiðubúin til
iað hefja þegar ,í stað viðræður
v.ið Breta um brottfluitning
brezka hernámsliðsins af Súes-
eiði. Brezka sendiráðið í Kairó
svaraði því til að það hefði ©kki
enn lokið undirbúningi ,að við-
ræðunum og ómögulegt væri að
s.egja um hvenær það yrði.
Samþykki Egyptia við samn-
ingnium við Breta um að leggja
það á vald Súdansbúa hvort
þeir gerast sjálfstæðir að þrem
árum liðnum eða. ganga. til sam-
bands við Egypta, var gefið
vegna þess að isendiherra Bret.a
fullvi'ssaði Naiguiib forsæitisráð-
herra um að ef hann félli frá
s'kilyrðislausri kröfu um sam-
toand ‘Egyptalands. oig Súda-n
væri ekkert því til fyrirstöðu
,að Bretar færu frá Súes. Nú
segjast ‘Bretar túlka samninginn
Framh. á 9. síðu
Brezka stjórnin boðar að kaupskip-
um Breta við Kína verði fengin her-
skipafylgd
Bandarískir þing-menn láta sér nú ekki lengur nægja
að krefjast þess að hafnbann verði sett á Kína, nú vilja
beir líka hindra siglihgar til brezku nýlsndunnar Hong
Metútgjöld tll
liervæðingar
Brezka stjórnin birti í gær
hvíta bók um hernaðarútgjöld
sín á fjárhagsárinu, sem hefst
í apríl. Er þar lagt til að hern-
aðarútgjöldin verði 1600 millj.
sterlingspunda og er það hærri
upphæð en nokkru sinni fyrr á
friðar.tímum og 100 milljónum
meira en hernaðarútgjöld nárrfu
á fjárhagsárinu, sem nú er að
ljúka. Skýrt er frá því að
hækkun þessi stafi að mestu af
verðhækkunum.
Naumann kærir
handtöku sína
Werner Naumann, foringi naz-
istanna sjö, sem brezku her-
námsyfirvöldin í Þýzkalandi
handtóku um daginn og sökuðu
um samsæri um að hrifsa völd-
in með því áð seilast til áhrifa
í borgaraflokkunum vestur.
þýzku hefur krafizt þess að
verða látinn laus. Brezkur lög-
fræðingur hefur lagt -kröfu
hans fyrir dómstól í Bielefeld
og styður hana þeim rökum, að
brezki hernámsstjórinn einn
geti ekki gert ráðstafanir eins
og handtöku nazistanna, til
þess þurfi hann samþykki
starfsbræðra sinna frá Frakk-
landi og Bandaríkjunum.
Kong.
Segja þingmennirnir að Bret-
ar raki saman fé á því að flytja
vörur til Kína gegnum Hong
Kong og hafnbann á nýlenduna
sé eina leiðin til að taka fyrir
þá flutninga.
Sjórán Sjangs.
Herskip Sjang Kaiséks frá
eynni Taivan hafa nokkrum
sinnum ráðizt á brezk- skip á
siglingaleiðum við Kína. Nú
hefur heyrzt að Bandaríkja-1
stjórn hafi í hyggju að af-
hesada Sjang gamla tundur-
spilla og leppa þannig hafn-
bann sitt á Kína.
Vegna þessa spurði Strabolgi
lávarður að því á þriðjudaginn
í brezka þinginu, hvort ríkis-
stjórnin hefði gert ráðstafanir
til að tryggja kaupskipum
Breta sjálfra og vinveittra
þjóða herskipavernd í skipa-
lestum við Kína ef floti Sjangs
tæki að gerast umsvifamikill.
Reading lávarður, aðstoðar-
utanríkisráðherra, svaraði því
að „ef ástandið versnar Verður
að taka þetta til athugunar".
Áður hafði Eden utanríkis-
ráðherra staðfest það í neðri
deildinni að brezk herskip
hefðu -'fyrirskipun um það að
vernda brezk kaupför í lögleg-
um erindagerðum. Verkamanna
flokksþingmaðurinn Donnelly
hvatti Eden til að láta Banda-
ríkjastjórn vita að efling flota
Sjang Kaiséks af hennar hálfu
Bradley. Eisenhower.
væri „alvarleg ógnun við sam-
bandið milli Bretlands og
Bandaríkjanjna".
Báðstefna í Hvíta húsinu
um stríðið í Asíu.
1 gær komu enn frá Was-
hington nýjar bendingar um að
Bandaríkjastjórn hugsi til
hreyfings í Austur-Asíu. Eis-
enhower forseti boðaði á fund
sinn 25 formenta þingnefnda úr
báðum deildum. Tilkynnt var að
þeir hefðu hlýtt á Bradley her-
Framhald á 9. síðu
■ ■
Oldungadeildarmenn gagn-
rýna yiirherstj órnina á íslandi
Hafna kröfu um 10.000 manna hernáms—
liS, viija þvert á móti fœkka þvi.
Vífalaust csð Frakkar bryfji
niður sína eigin Sanda
Verði böðlar Oradour látnir lausir munu
eítirliíandi þorpsbúar skila krossi
heiðursíylkingarinnar
Efri deild franska þingsins samþykkti 1 gær frumvarpiö
um sakaruppgjöf til handa þeim Frökkum, sem tóku
þátt í því aö myröa #fir 600 manns í franska þprpinu
Oradour áriö 1944.
Tveir bandarískir öldungadeildarmenn hafa boriö fram
harða gagnrýni á óþarfa mannahald og fjársóun í her-
stöðvum Bandaríkjanna erlendi-s, þar á meðal hér á ís-
iandi.
Deildin samþykkti frumvarp-
ið með 174 atkvæðum gegn 79.
Áður hafði dómsmálanefnd
deildarinnar lagt til með sjö
samhljóða atkvæðum að frum*
varpið yrði fellt en tíu nefnd-
armenn sátu hjá.
Svívirðilégt."
Formáður dómsmálanefndar-
innar, sem er sósíaldemókrati,
sagði að frumvarp þetta væri
svívirðilegt. Einn flokksbræðra
hans, sem missti sjö ættingja
i Oradour, sagði að ef frum-
varpið yrði að lögum þýddi þáð
að Frakkar gætu vítalaust
brytjað niður sína eigin landa.
Fmmvarpið er til komið
vegna þess að uppsteitur hefur
veri'ð gerður í héraðinu Alsace
yfir því að tólf menn þaðan,
sem á stríðsáruniim voru slcyld-
aðdr til að gana í þýzka herinn,
háfa verið dæmdir til fangels-
isrefsingar fyrir þátttöku í
Framhald á 11. síðu.
Öldungadeildarmenn þessa,
W.ayne iMorse utan flokkia og
Russell Long úr flokki demó-
krata, isikipaði hermálanefnd
öldunigadeildarinnar itil þess að
kynna sér
rekstur her-
stöðva Banda-
níkj'ánn.a í
Vestur-Ev.rópu
o,g Miðj.arðar-
hafslöndunum.
Fyrir nokkru
skiluðu þeir
skýrslu um för
sína. Hún hef-
ur ekki enn
verið birt í heild en vitað er að
þar er mjötg g,agnrýnd meðferð
bandarísku herstjómarinnar á
opinberu fé og sóun mannafla.
Meýal þess sem birt liefur
verið úr skýrslu öldunga-
deildaimannanna eru kröfur
þeirra um að herstjórninni
verði falið að fækka liði í
ýmsum herstöðvum Banda-
ríkjanna í Evrópu. Eru þar
nefnd til Grænland, ísland,
Bretland, Frakkland og Ítalía.
Fréttaritari Ríki'sútviarpsins í
K'aU'P'mannahöfn skýrði frá því í
gær eftir Reutersskeyti frá W.as-
hington að Morse og Long hefðu
haldið ræður iá fundi öldunga-
deildariinnar í fyrradag og skýrt
frá eftirlitsför sinni. Kváðu þeir
yfirmenn í herstöðvum Band,a-
'i'íkjann.a hafa ireynt að blekkja
s.ig og leyna fyrir sér fjársóun
og ástæðulausu mannahaldi.
Var það nefnt sem dæmi
um þetta að einii af æðstu
möunum bandariska lieriiáms-
liðsins á íslandi liefði haldið
því fram við þá að brýn
þörf væri að fjölga í liðinu
upp í 10.000 manns og reyndi
hann að fóðra þá kröfu með
þeirri staðhæfingu, að enginn
vafi léki á því að Rússar
myndu fyrr eða síðar reyna
að hertaka landið!
307 druhkn-
uðu í EmgflmiM
Sir David Maxwell Fyfe, inn-
anríkisráðherra ’Bretlands,
skýrði frá því á þingi í gær að
nú væri vitað að 307 manns
hefðu drukknað í flóðunum um
daginn. Væru þar með taldir
ellefu, sem ekki hefðu fundizt
látnir en væri saknað. Fyfe
skýrði frá því .að sjór hefði
flætt inn í um 25.000 íbúðar-
hús og 650 til 750 hús hefðu
gereyðilagzt.