Þjóðviljinn - 19.03.1953, Blaðsíða 1
Fimmtiulagur 19. marz 1953 — 18. árgangur — 65. tölublað
ððrum íslendingimm var sleppi
Yí'irheyrslur hófust í gær í árásarmálinu í Keflavík.
Fóru þær fram hér í hegningarhúsinu, þar sem hinir
grunuðu höfðu verið í gæzluvarðhaldi.
Öðrum íslendingnum var sleppt í gær þegar upplýstist
að hann átti engan þátt í árásinni.
Bandaríkjamaðurinn játaði í gær að hafa slegið hinn
scxtíu og tveggja ára gamla mann, Ólaf Ottesen, í rot,
— og annar íslendlingurinn játaði áð hafa slegið hann
þegar þeir voru að troða honum inní bílinn.
Yfirheyrslur halda áfram í dag.
telur að sárið hafi verið veitt
með eggjárni. Islendingurinn
sem enn situr inni var með dolk
þetta lcvöld.
ICnn tvísýnt um bata.
Ólafur hlaut mikinn áverka á
höfuð eftir liögg. Versnaði hon-
um um helgina og töldu lækn-
ar að blætt hefði inn á heilann
og var þá gerð höfuðkúpuað-
gerð á honum, og létti hcnum
þá töluvert, en læknar telja enn
tvísýnt um að honum batni og
þá hve sá bati verður mikill.
verði h'ann einhver.
Yfirlieyrslur lialda áfarm
í dag.
Bæjarfógetinn kvað yfir-
heyrslur myndu halda áfram
í dag, en þar sem þegar væri
upplýst hver hefði veitt Ölafi
höfuðhcggið og aðaláverkann
væri ekki ráðið hvort árásar-
möcinunum myndi haldið í
gæzluvarðhaldi áfi’am.
Guðmundur
Hjartarson
írambjóðandi Sósíalista-
ílokksins í Mýrasýslu
Guðmundur Hjartarson verð-
ur í kjöri fyrir Sósíalistaflokk-
inn í Mýrasýslu við næstu al-
þingiskosningar. Guðmundur er
ættaður og uppalinn í sýslunni
og gjörkunnugur högum hennar
og háttum. Hann var i kjöri í
Mýrasýslu í alþingiskosningun-
um 1949 og jók þá allverulega
atkvæðatölu flokksins þar.
230 manna stúdentafundur ein-
dregið andvígur innlendum her
Meirihiuti fundarmanna 138 manns gekk af
fundi til aS mótmœla gerrœSi fundarstjóra
í gærdag var haldinn stórmerkur stúdentafundur um
innlendan her. Ræöumenn af öllum flokkum lýstu and-
stööu sinni viö framkomnar hugmyndir um stofnun inn-
lends hers og á fundinum komu fram tillögur frá öllum
pólitísku stúdentafélögunum, þar sem mótmælt var harð-
!ega stofnun innlends hers. Atkvæöagreiðslan um tillög-
urnar fór hins vegar í handaskolum, þar sem fundarstjóri
Heimdelfingurinn Gísli Jónisson — beitti þvílíku gerræði,
aö meirihluti fundarmanna gekk út í mótmælaskyni og
mun framkoma hans lengi í minnum liöfð.
Yfirheyrslur hófust yfir
þremenningunum í gærmorgun.
Var fréttamaður Þjóðviljans
viðstaddur er yfirheyrslurnar
áttu að hefjast, en dómarinn á-
kvað að réttarhöldin skyldu
haldast fyrir luktum dyrum.
Reglan er að róttarhöld skuli
opin, en þó má gera undan-
tekningu, m.a. vegeia ,,hags-
muna ríkis“.
Baiidaríkjamaðurinn sló Ólaf
í rot — íslendingurinn um-
bætti verkið síðar.
Þjóðviljinn náði í gær tali af
Alfreð Gíslasyní bæjarfógeta.
Kvað hann Bandaríkjamaaninn
hafa játað að hafa slegið Ólaf
í rot, og annan íslendinginn
játað það að hafa slegið Ólaf
nokkru síðar, þegar þeir voru
að troða honum inní bílinn.
Voru saman um kvöldið.
Þremeaningarnir höfðu allir
verið saman í húsi einu um
kvöldið, en Ólafur yfirgaf hóp-
inn um kl. 12 og korn ekki aft-
ur fyrr en um kl. 3 um nótt-
ina. Barði hann þá nokkuð
harkalega og vildu hinir ekki
hleypa honum inn. Endaðj það
■með því að Bandaríkjamaðurinn
Stjórnin hélt fund með stjórn
sambands flutningaverkamanna og
var gefin út sameiginleg yfirlýs-
ing eftir fundinn. 1 henni segir,
að verkfallsmenn hafi brotið frek-
lega gegn norskri verkalýðshreyf-
ingu með því að halda áfram
verkfalli sínu, þrátt fyrir úrskurð
vinnudómstólsins, sem lýsti verk-
fallið ólöglegt og fyrirskipaði
verkfailsmönnum að snúa þegar
aftur til vinnu. A'þýðusambands-
stjórnin segir, að þetta sé í fyrsta
sinni í sögu norskrar verkalýðs-
hreyfingar sem verkamenn í
vinnudeilu hafi ekki hlýtt úr-
skurði vinnudómstólsins, og brýn-
sló hann tvö högg, það seinna
rothögg.
Fleygðu honum í fiskverk-
unarker.
Þegar þeir höfðu slegið Ólaf
i rot hentu þeir honum í gamalt
fiskverkunarker og létu hamn
liggja þar einhvern tíma, en
svo fengu þeir eftirþanka og
hugðust drasla hooum inní bíl-
garm. Þá mun Ólafur hafa kom
izt eitthvað til meðvitundar og
stympazt á móti, því annar Is-
lendingurinn játar að hafa sleg
ið hann eitt högg við bílinn.
Annar íslendingurinn sýkn
saka.
Annar Islendingurinn tók
engan þátt í árásinni. Mun
hana hafa séð hana út um
glugga og átti þann einn þátt
í þessu máli að hjálpa tví-
menningunum að bera Ólaf úr
fiskkerinu og inn í bílinn. Var
hann látina laus í gær.
ísleiidingiirinn var með dolik.
Hvorki Bandaríkjamaðurinn
né íslendingurinn hafa ecin
játað að hafa stuagið Ólaf í
hálsinn, en héraöslæknirinn,
sem saumaði skurðinn saman,
ir hún fyrir verkfallsmönnum að
þeir verði að hlýðá settum lögr-
um, þótt hún um ieið láti þess
getið, að hún skilji mætavel óá-
nægju bílstjóranna með núverandi
kaupsamninga og telji nauðsyn
Framhald á 11. síðu.
Ungir Dagsbrún-
armenn
Leshringurinn verður í kvöld
kl. 8.30 í skíifstofu Bagsbmn-
ar.
Forustumenn Vöku höfðu
rey.nt að undirlagi Bjamia Bene-
diktssonar að koma í veg fyrir
þennan fund. Fyrst báru róttæk-
ir stúdentar fram tillögu í stú-
dentaráði um að mótmæla fram-
komnum hugmyndum um inn-
lendan her. Vökupiltarnir í stú-
dentaráði vísuðu þeirri tiilögu
frá. Þá fluttu róttækir tiilögu
um ,að halda almennan stúdenta-
fund um málið. Þeirri tiliögu
vísuðu Vökupiltar einnig frá.
Kröfðust þá 22 róttækir stúdent-
ar almenns fundar, en samkvæmt
stúdentaráðslögunum er skylt að
halda fund, ef svo margir stú-
dentar krefjast þess. En þegar
á hólminn kom, þorðu Vöku-
piltar ekki að standa með Bjama
ráðherra lengur og fluttu í þess
stað tillögu, þar sem mótmælt er
innlendum her, en bætt við
remmulegu níði um kommunista.
★
Frummælandi var Bjarni
Guðnason og talaði .af hálfu rót
tækra stúdenta. Flutti hann
gagnmerka ræðu gegn innlend-
um her og rakti harmsögu und-
anlátsseminnar frá 1945 og
hvatti til samheldni og einar-ðrar
andstöðu gegn þeim áiormum
Bjarna Benediktssonar og Her-
manns Jónassonar að hervæða
íslenzka æsku. í lok ræðu sinn-
ar flutti hann eftirfarandi til-
lögu:
„Almeimur fundur há.vhóla-
stúdenta lialdinn 18. marz lýs-
ir eindreginni andstöðu sinni
við það, að komið verði á
herskyldu eða stofnaður inn-
íéndur her. Slíkt mundi ekki
samrýmast erfðavenjum ís-
iendinga og mundi engin á-
hrif hafa á varnir landsins."
Aðri-r ræðumenn voru Skúli
Benediktsson, Einar Sverrisson,
Þórólfur Smith, Halldór11 Stein-
sen, Einar K. Laxness og Gunn-
ar Schram.
Þegar Bjarni Guðnason hafði
lokið máli sínu o-g lesið tillögu
sína með leyfi fundarstjóra, þá
lýsir fundarstjóri annarri tiliögu,
sem hann segir, að sé fyrsta til-
laga fundarins, en hún sé flutt
af íhalds- og framsóknarstúfient-
um og sé svohljóðandi:
„Almennur fundur háskólá-
stúdenta, haldinn 18. marz 1953,
lýsir yfir eindreginni andstöðu
sinni gegn herskyldu á íslandi.
Meðal annars bendir fundurinn
á, að vegna fámennis þjóðarinn-
ar muiidi lítið gagn að innlend-
um lier og vísar að öðru leyti
til sérstöðu íslendinga meðal SÞ
og þess, er ítrekað var, er við
gerðumst aðilar að Atlantsliafs-
bandalaginu.
Fundurinn telur, að allir Is-
lendingar hlióti að ver;a sammála
um, .að hinn erlendi her hverfi
héðan á brott, strax og f.riðvæn-
lega horfir heiminum, en viður-
.kennir hins vegar algerlega nauð
syn þess að hald.a uppi vömum
landsins. Telur hann því, að ís-
lendingum beri að búa sig undir
það af fremsta megni að geta
tekið við rekstri Keflavikurflug-
vallar.
Að .gefnu tilefni vill fundurinn
vara við því blekkingamoldviðri,
er kommúnistar hafa þy.rlað upp
um þetta mál í æsingaskyni og
bendir á ,þá staðreynd, að ein-
mitt þeir hafa hvað eftir annað
krafizt þess emdregið, ,að Islend-
ingar hervæddust og tækju virk-
an þátt í styrjöld, er þeir töldu
það hinum erlendu yfirboðurum
sínum og átrúnaðargoðum í hag.
Sér fundurinn sérstaka ástæðu
til þess að víta framkomu þeirra
í þessu máli sem öðrum.“
Þriðja tillagan var frá Ilalldóri
Steinsen, krata, og í henni er
hugmyndinni um innlendan her
í hvaða mynd sem er kröftug-
lega mótmælt, en ýmislegt annað
var þó í henni líka, sem kom
fundinum lítið við.
Gerræði fundarstjóra.
Umræðunum var lokið á þann
hátt, að 5 mönnum, sem pantað
höfðu orðið var bannað að taia
og borið við tímaleysi.. Og hófst
svo atkvæðagreiðslan, stórfurðu-
legasta .atkvæðagreiðsia, sem
fram hefur farið á nokkrum
Framhald á 11. síðu.
Samkomulag
undirritað
1 gær undirrituðu brezki
auðmaðurinn Dawson cg F.I.B.
samkomulag það er skýrt var
frá í gær áð verið væri að gera,
um löndun og sölu íslenzks
togarafisks í Bretlandi.
Um einstök atriði er Þjóð-
viljanum ekki kunnugt.
Stjorn norska aiþýðnsambandshts
ræðst gegn verkíallsmönnnni
En þeir láta engan bilbug á sér íinna
Stjórn norska alþýðusambandsins, sem algerlega er í
höndum sósíaldemókrata, réöst i gær gegn bílstjórunum,
sem nú eiga í verkfalli í Vestur- og Norður-Noregi.