Þjóðviljinn - 07.10.1953, Síða 10

10)! — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 7. október 1953

'S&
einBÍlisþáttiti*
Mölur gefur eySilagf nœlon
Þegar maður telur upp hinaj
góðu eiginleika nælons, gleym-
ir maður aldrei að nefna að
Jþað sé öruggt fyrir möl. Við
höfum oft sagt það hér 1 blað-
inu og oft haft það eftir á-
reiðanlegum heimildum.
í dönsku blaði höfum við
hins vegar rekizt á frásögn af
því að kona hafi komið upp á
skrifstofu blaðsins, vegna grein
ar sem þáð hafði nýléga bii*t (
urn það að mölur' fengi ekkij
grandað nælonsokkum. ‘Hún (
Jhafði meðferðis sokka sem
voru ekki einungis með möl-
lirfum í,- heldur sáust.. eiunig
greinileg merki um árásir
þeirra á sokkunum.
Konan sagðist hafa geymt(
sokkana í skúffu með öðrum
fátnaði. Þeir voru nýþvegnir,!
svo að það hafa ekki verið
neinir blettir þem freistuðu
meindýranna.
Blaðið sneri sér því næst til
sérfræðings í þessum sökum og
spurði hvort hægt væri að
gefa skýringu á þessu og fékk
það svar, áð það væri rétt að
möliirfur gætu ekki lifað í næl-
oni, en því miður gætu þær
unnið á því. Ef möllirfur eru
t. d. í skúffuhorni og nælon-
sokkur er lagður yfir þær, þá
éta þær sig í gegnum hann,
og þótt þær geti ekki lifað af
næloni og það freisti þeirra
ekki, þá er það lítil huggun,
þjví að þegár gat er á annað
'bor'ð komið á nælorisokka,
skiptir sáralit’u máli hvort
það er stórt eða lítið. Aðal-
atriðið er að mölurinn fái ekk-
| ert tækifæri til að komast að
flíkunum.
© o I d 13 1 í k u Sikf
Þrátt fyrir góðan vilja eru flest
ir sem einhvemtíma sýna börn-
um tillitsleysi. Hjá flestum er
tíminn a'ðalvandamálið. Lítil
börn krefjast mikils tíma og
þegar maðpr..er prinuin .jtafkilí,
svarar ma'Sur * þeirii oft“ méð
eftirfarandi setningu: ,,Já, þú
verður að bíða andartak, ég
;má ekki vera að því“. — Mað-
pr gerir þetta með síæmri
samvizku, því að þetta er
rangt, en verkið þarf að fram-
kvæma, og það er ekki alltaf
mikill tími afgangs handa
börnunum. Eg hef oft sagt
þessa setningu við Óla litla,
sem nú er orðinn hálfs fjórða
árs, og fyrst í stað hafði ég
slæma samvizku, en nú er sam-
vizkan orðin hreinni, því að
'hann er farinn að laga sig eft-
ir aðstæ'ðum. Maður kemst
fljótlega að raun um, að radd-
hreimurinn skiptir miklu máii.
Ef maður segir reiðilega og
höstugt að maður sé önnum
kafinn, tekur barnið það nærri
sér. Ef maður segir þa'ð ró-
lega, helzt dálítið fjörlega, er
það strax bót í máli, og ef
maður efnir loforð sín og hjálp
ar barninu þegar verkinu er
lokið, lærir barnið von bráð-
ar að taka tillit til þess, þegar
mamma er önnum kafin.
í öðru lagi er na.u'ðsynlegt
að móðirin taki tillit til þess
þegar barnið er önnum kafið
ef hún ætlast til að það skilji
annir móðurinnar. Þegar ég
hef kallað á Óla í seinni tíð
þefúr hann stundum svara'ð:
',,4í má ekki vera að. því
núna, ég þarf að Ijúka við
skipið mitt fyrst.“ Hahn ér
vissulega önnum kafinn, þegar
hann er .að leika sér og eklcert
kemur honum eins illa og|
þegar hann er truflaður í góð-
um leik. I staðinn verður hann
að sætta sig vi'ð að borða mat-
inn kaidan en það gerir hann
með glöðu geði. Hann má sjálf-
ur bregða fyrir sig setning-
unni: „Eg má ekki vera að
því“, og við tökum tillit til
þess. Því skyldum við ekki
gera það, þegar við ætlumst
til þess að bamið taki tillit til
anna okkar sjálfra? Þetta verð
ur að ganga jafnt yfir alla og
börnin l.íka.
Húðin er góð loftvog
Lýsi
Við eigum erfitt með að
viðurkenna fyrir sjálfum okkur
að sumarið sé liðið. Með
sumrinu hverfur sól og b:rta,
sem færir okkur — einkum
börnunum — d-vítamín. Mun-
ið því að byrja í tíma að taka
lýsi eða samsvaramdi vítam'n
töflur. Byrjið heldur hálfum
mánuði of fljótt en hálfum
mánuði of seint. Ef þ;ð eru'ð í
vafa um, hvað mikið þið eigið
að taka þá spyrjið lækninn
ykkar.
Rafmagnstakmörlcun
Kl. 10.45-12.3«
Miðvikudagur 7. október
f hverfi Hafnarf^°rSur og na-
Augun eru spegill sálarinn-
ai", segja menn, og það má
alveg eins segja um húðina,
að hún sé „spegill“. Hún seg-
ir okkur ýmislegt um heilsu-
farið. Allt sem gerist í líkam-
anum endurspeglast í húðinni.
Ef meltingin er í lagi og starf
allra innri líffæra með eðlileg-
um hætti, er mjög líklegt að
húðin sé hrein og falleg. Aftur
á móti á fólk sem hefur melt-
ingartruflanir og viðkvæmar
taugar, oft í erfiðleikum með
húðina.
Villigœsir
eftir MARTHA OSTENSO
57. tlagur
vítaði Elínu fyrir kæruleysi. Elisi beit á vörina
og litlar, rauðar hendur hennar gnpu fastar
um heykvíslina. Caleb horfði með ánægjusv’.p
á stóra og gerðarlega stakkana. Þetta var
framleiðsla landsins hans, árangur af starfi
lians. Og þeir báru þess ljósan vott að Caleb
Gare var dugmikill landeigandi sem kunni að
rækta jörðina.
Hann hafði tíma til að hugsa, þegar hann
sat úti á akrinum umkringdur ríkulegri upp-
skeru. Frumhlaup Júditar hafði fremur verið
heppilegt lieldur en hitt. Fyrst í stað hafði það
valdið honum óró. Öxin hefði getað gert annað
og meira en að ýfa á honum hárið. En svo
hafði þetta aðeins orðið til að styrkja áhrif
hans. Og þetta gaf honum enn betri tök á
Amelíu. Og hann hafði meira vald á Júdit —
þetta mál gat heyrt undir lögreglucia ef honum
sýndist svo. Öxin varð að vera kyrr á sínum
stað, ef hann þyrfti einhvern tíma á sönnunar-
gagni að halda. En hann ætlaði að vera um-
burðarlyndur meðan Júdit fór sér hægt. Hún
var betri verkmanneskja en nokkur aðkeypt
hjálp. Hann ætlaði að halda henni innanhúss
þangað til hann var búinn að vinna bug á upp-
reisnarandanum í henni; síðan myndi upp-
skeruvinnan hafa taumhald á henni.
Caleb leit í suðurátt, þar sem linið óx og
dafnaði. Hann hugsaði með kvíða til þeirrar
stundar, þegar það yrði skorið. Það hafði vax-
ið svo tígulega og með svo miklum glæsibrag.
Það var fagurt, víðáttumikið og þrungið lífi,
eins og það gæti aldrei hætt að vera til. En
hann húggaði sig við það, að það ikæmu ný ár
og ný uppskera. Næsta ár ætlaði hann aftur að
sá líni. Caleb vildi ögra hinum hrjóstruga jarð-
vegi með því að sá í hann fíngerðum, duttl-
ungafullurn jurtum —
Hann Íeit sem snöggvast á handbrögð Elin-
ar, Marteins og Karls, síðain ók hann út á akr-
ana. Þegar hann ók framhjá skógleridinu, sem
hann hafði fengið hjá Fúsa Aronssyni í skiptum
fyrir kviksyndið, brosti hann með sjálfum sér.
Lífið væri tilbreytingalaust ef menn gætu ekki
fundið upp neitt sér til dundurs. En að liðnum
einu eða tveimur árum yrði mýr'n ef til vill upp-
þornuð og það mætti rækta lín þar sem kvik-
syndið var núna. Þá yrði hann að kaupa svæðið
aftur af Fúsa Aronssyni. Það var býsna.
skemmtileg tilhugsun. En þangað til gæti hami
haft nægan eldivið og húsavið. Og ekkert var
því t’l fyrirstöðu að hann seldi timbur í Siding.
Hann vantaði einmitt verkefni handa Júdit og
Marteini eftir uppskerutímann........
Á heimleiðinni varð honum hugsað til Amelíu
og hann fór að velta því fyrir sér hvemig um-
horfs væri í heila hennar þessa dagana. Hann
yrði aftur að brydda upp á samræðum; of löng
þögn gat verið hættuleg. Ef Amelía fengi að
sökkva sér of lengi niður í hugsanir sínar, gæti
hún komizt að þeirri niðurstöðu, að óeigingirni
væri vafasamur ávinningur og Mark Jordan
mætti gjarnan fá að vita sannleikann um sjálfan
sig. Það væri ekld heppilegt. Hanri þurfti að
fara að öllu með gát. Hann yrði aftur að fara
að tala við fólkið og eftir noWkra daga þyrfti
hann að láta Júdit fara að vinna á ökrunum.
Súpufeningar
grenni, Reykjanes.
Það á aldrei að leysa súpu
teninga upp í sjóðandi vatni,
því að sjóða.ndi vatn gerir það
að verkum að ten'ngurinn
verður harður eins og steinn
leysist alls ekki upp. Helltu í
staðinn heitu vatni á teninginn
nokkru áður en þú ætlar að
nota hann, svo a'ð hann hafi
tíma tib uA leysast upp.
Júdit leit upp. „Er um nokkuð að tala?“
spurði hún. Þetta voru fyrstu orðin sem Linda
heyrði hana segja, síðan hún var lokuð i.nni.
„Þú mátt ekki láta þetta hafa svona áhrif
á þig, Júdit, Eg veit hvers vegna þú gerðir
þetta — þú misstir stjórn á þér og það vom
hræðileg mistök. En þetta líður hjá — hann
gleymir því. Hvers vegna ferðu ekki að tala við
þau, svo að allt komist aftur í eðlilegt horf?
Sveinn bíður líka eftir að heyra frá þér, Júdit."
Júdit varð rjóð í kinnum og Linda sá bregða
fyrir tárum í- augum hennar um leið og hún
sneri sér undan.
„Það þýðir ekkert," tautaði Júdit. „Ef ég
hitti Svein, þá kemst hann að því og þá sendir
hann mig til borgarinnar. Eg veit það — það
gerist ekki nema illt e'.tt.“
„Júdit, það ert þú sjálf sem skiptir mestu
máli. Ef þú verður hér kyrr miklu lengur, þá
verðurðu eins og Elín, og þú ert allof góð t’l
þess að slíta þér út á þennan hátt. Og gerir
nokkuð til þótt hann sendi þig til borgarinnar?
Dómarinn kæmist fljótlega að því, hvermg
hann hefur farið með þig. Og það eru ekki allir
jafn slæmir og hann. Eg er viss um að það yrði
aðe:ns til góðs.“
Júdit hallaði sér aftur á bak og Jeit á hana.
„Þú getur sagt Sveini, að hann skuli ekki
hafa áhyggjur af mér, ef þú hittir hann,“ sagði
hún. „Hann getur ekki haldið mér héma til
eilífðar."
Linda var fegin að stúlkan svaraði henni. „Eg
hitti hann ef til vill á morgun, Júdit er viss
um að hann er alltaf að hugsa um þig,“ sagði
hún gíaðlega og lagði handleggian yfir herðarn-
ar á Júdit. „Veiztu hvað ég er að liugsa um að
gera? Eg ætla að búa til nokkuð fallegt handa
þér. DáMtið sem þú gétur ver'ð í án þess að
nokkur annar taki eftir því. Bíddu bara hæg.“
Linda gékk inn í hitt herbergið og leit brosandi
um öxl til Júditar sem brosti á móti.
Amelía kom inn í þessu, Júdit reis á fætur og
gáði ofan í strokkinn.
„Eg þarf að kaupa krukkur hjá Jóhannes-
so«i,“ sagði Amelía.
„Við eigum tvær kruíkkur hjá honum,“ sagði
Júdit.
Amelía leit snöggt á hana, Þetta voru fyrstu
orðin sem hún hafði heyrt hana segja af sjálfs-
dáðum í nokkra daga. Hún hafði þá breytzt.
Hún fór að velta fyrir sér, hvað kæmi fyrir,
þegar Júdit væri alveg búin að jafna s:g. En
stúlkan talaði ekki orð það sem eftir var dags-
ins og fór í rúmið strax eft’r ikvöldmat, svo að
Amelía var engu nær um það sem var að get’-
ast í huga hennar. Amelía ætlaði eikki að gefa
henni neina ástæðu til að halda að frumhlaup
hennar flýtti á nokkurn hátt fyr'r frelsi henn-
ar. Hún hafði ekki minnzt á atburðinn við Júdit.
Júdit lá vakandi um nóttina, Hún var að
hugsa um orð kennslukonunnar. Hún hafði
sagt að það væri ekíki vist að yfirvöldin væru
eins ströng og hún hafði óttazt.
Og þó var hún í vafa* Hún hafði svo lít’ð
vit á þessum málum. Ef til vill skjátlaðist
2.
Dag nokkurn þegar kennslukonan kom inn,
var Júdit að strolcka í eldhúsinu. Amelía var úti
í garði og enginn annar yar viðstaddur. L'nda
settist á gólfié við hliðna á Júdit og horfði á
sterklega handleggi hennar snúa strokknum i
sífellu. Hún horfði niður fyrir sig og sýndi þess
engin merki, að hún hefði séð Lindu koma inn.
„Júdit — Júdit, af ,hverju geturðu ekki talað
við mig?“ spurði Linda lágri röddu. Hún gat
varia varizt tárum, þegar hún horfði á þessa
stóru, dökkhærðu stúlku sitja við að snúa
strokknum eins og ekkert annað skipti máli.'
CdL%MJ Ofc CftMWH
Óskar WUde sa"ði: Hlátur er ökki nana sæmi-
lega byrjun á vináttu, en haim er lílía lanff-
beztl endirinn á henni.
Maður nokkur kom að syni sínum, þar sem
hann var að hrista í óðaönn kanínu sem hanr
átti. Endurtók stráksi í sífellu:
Já, fimm og fimm, hvað er það mikið?
Hvað gengur eiginlega að þér? spurði pabbinr
öldungis forviða.
Nú, kennarinn var að segja okkur í skólanun
í dag að kanínur margföiduðust svo fljótt —> ei
: þessi kann ekki einu sinni að leggja samah-