Þjóðviljinn - 20.10.1953, Qupperneq 5

Þriðjudagur 20. október 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5 ‘
Léimmarveiklit verHnr erfiðesrí
viðfangs með hverfu ári
Mlutítúlsialfí líimfiðra fer séhœkkandi og
faraldrar verða tíðari
Á síöustu árum hefur lömunarveikin oröiö erfiöari viö-
fangs um allan heim, þar scm hlutfallstala þeirra sjúk-
Mnga, sem lamast, hefur verið ört hækkandi og er enn.
Sjúkdómurinn mun í flestum löndum veraldar verða
vaxandi vanaamál í framtíöinni, ef ekkii veröa geröar
róttækar varnarráðstafanir.
Á þessa leið segir í skýrslu,
sem nefnd sérfræðinga um löm-
unarveiki, sem starfar á veg-
um WHO (alþjóðaheilbrigðis-
stoínunar SÞ), hefur nýiegá sent
frá- sér. Sérfræðingarnir . segja,
að heilbrigði almennings um all-
an hcbm stafi nú alvarleg hætta
af þe;irri breytingu, sem orðið
hefur á lömunarveikinni, úr
hinni tiltölulega sjaldgæfu
,,barnalömunarveiki“ nítjándu
aldarinnar i lömunarveikiíar-
aldra þá, sem á undanförnum
árum hafa geisað um nær allan
heim.
Þeir segia, að það sé mikið
áhyggjuefnj að hingað til hafi
algerlega mistekizt að hafa hemil
á veikinni. Lömunarveikin sé að
vís'u tiltölulega sialgæf miðað
við ýmsa aðra sjúkdóma, segja
þeir, en á móti því vegi. að sá
skaði sem hún veldur, verði. ekki
bættur.
; Til að saniræma
aðgerð.’r.
Sérfræðtnganefnd WHO var
sett á stofn til að samræma að-
gerðir visindamanna í þaráttunni
.við.þennan siúkdóm, fylgiast með
öHum nýjungum á því sviðj og
prófa hagnýta þýðingu þeii’ra.
Ein af niðurstöðum séx’fræð-
.ingánna er sú, að aðeins . fáir
þein-a sem sýkjast af veikinni
lamist. Hjá flestum koma annað-
hvort engin s^úkdómseinkenni í
ljós eða veikin reynist jnjög væg
og ekkert hægt að fullyrða um
hyort . hún snertir taugakerfið.
Lömunarveikivírusinn berst inn
i líkamann úm munninn og sýk-
ijigin á sér stað í meHingarfæy-
unum. Lömunarveikin er mjög
srnita.ndi sjúkdómur.
Gaxnmaglóbúlíxiið
Nefndin segir, að hagnýt þýð-
ing gammaglóbúlínsins í barátt-
unni v.ið lömunarveikina sé mjög
tákmöi'kuð, einkum dregur hún í
éfa þýðingu þess að npta .þaðj
við fjöldabólusetningu. Hins veg-
ai*'ségir hún að það megi nota
með góðum árangrj við fólk, sem
umgengst lömunarveikisjúklinga,
við sjúklinga í spítölum og böm í
Maun raldi
barnaheimilum, þar sem veikin
hefur gei'í vart við sig. Einnig
megi nota gammaglóbúlínið í
sambandi við hálseit’aaðgerðir
og gefa það þunguðum kónum,
þar sem lömunar\’eiklxx getur
verið sérstaklega skæ.ð þegar iið-
ur á meðgönguíimann.
Einig og aðrar farsóttir
Mikill hluti , skýrsiannar fjall-
ar um varúðarráðstafanir, sem
gera má til að koma í veg fyrir
útbiæiðsluN faraldra. Strax og
veikinnar verðuy, vart. verður að
setja þá sem sýkzt ■hafa í sótt-
kví og að öðru leyti gera sömu
í-áðstafanir og vant er að .gex-.a
þegar farsóttir koma upp. Nefnd-
in gefur heilbrigðisyíirvöldunum
og almenningi 12 i'áðleggingar
um hvernig beri að ixaga sér,
af lömunaffaraldur á sér stað:
12 ráHeggingar
1. Forðazt sé að taka 'náls- og
nef„kiytla“ meðan fayalduy stend
ur yfir.
2. Þeii', sem grunur er um að
haíi tekið veikina, séu lálnir.
halda kyyru fyrir i vilsuiíma.
3. Fólk serp .umseixgst. lömun-.
arveikisjúk-inga .-skuii.. í 5 til 21
dag jgítir aö sýking gat áít sér
stað forðasi.aUa óþari'a áreynslu.
4. Ekki skuli. framkvæmd
bólus.etning við. bariiaveiki og
kfkhósta, meðan faraldur stend-
ui’ yfir.
5. Foi'ðazt skuli. að gefa ert-
andi innsprautingar í vöðva (af
t. d. lífrænum arseniksambönd-
unx og þungmálmum).
Þegar lömunarveikifaraldur
geisar, á almenningur að fara
eftir þessum ráðleggingum:
1. Þvo hendur sínar áður en
matazt er og eftir að salerni
hefur verið notað.
2. Hindi'a að ílugur komist i
mat og þvo öll matvæli vandlega
sem ekki ex'u söðin, svo sem á-
vextj og grænmeti.
3. Komast hjá náinni snert-
ixTgu (s. s. taka í hendur, nota
áhöld oig handklæði með öðrum)
við meðlimi fjölskyldu, þar sem
veikinnar hefur orðið vart á
síðustú þi'em vikum.
Framhald á 11. síðu
Steiagerðir
íiskar fundni
í Noregi
Þrjú hundrnð og fimmtíu
milljón ára gömul fiskitorfa hef-
ir fundizt ste'ngerð í klettusn,
sem vegavin.numcnn voru að
sprengja nálægt Ilönefoss í
Noregi.
í toi'funni eru 3 til 4 tugir
fiska ,og effr þv scm gerist
uni steingervinga hafa þeir varð-
veitzt úijög vel. Leifar af fisk-
togund þcssari liafa aldrej fuitd-
izt áður og starfsmenn forsögu-
menjasafnsins í Osló halda því
fratn al þetta séu elztu lnygg-
dýr sem nokkursstaðar hafi fund-
izt. Frumfiskur þcssi er 7 senti-
metra lar.gur og brynjaður skel.
Mjndirnar hér að ofan eru teknar í Panmunjom, þegar i'anga-
skiptin stóðu yfjr. Efst eru bandarískir stríðsfangar, sem bíða,
eftir að sjúkrabílarnir akj þeiin hebn á leið. Því næst kóre.sk
stúlká, sem snýr heim sem öryrki úr fangabúðum BandarQcja-!.
manna.. Neðst sjást bandarískir .stríðsfangar kveðja einis af fangú-
\ örðum sínum.
Överland með ölíum fiokkum
Noyska skáldið Arnulf Övexv
land segist hafa ákveðið „eftiy
hæfilega yfirvegun" að forðast
öll stjói’nmálaafskipti.
Fyj’r kosn'ngarnar í Noregy
las Överland upp í útvarpið i
tíma Verkamannaflokksins á-eft-
ir ræðu Torp íorsætisráðherru
En nokkrum dögum slðar talafti
hann á mótmælafundi gegn fyr-
Irætlun Verkamannaflokks-
stjómarinnar að bræða samarj
ríkismál cg landsmál í ,,sam-
“. Tóku hægrimenn þetta
scm stuðning við sig. Överland
neitað.i að hafa stutt nokkurri
sérstakan flokk, vegna samnorsk-
unnar yeti hann ekki lengur
stutt Verkamaimaí’okkinn
hann muni ekki .gefa neinuya
hinna flokkanna atkvæði sitt.
frelsið
Eftíy miklar þrautir tókst ung- ,
frú Lottle Kinley í Norfolk í j
BandarikjuiiHin að fá leyfi yfir- j
valdanna ti’ þess að. gefa mætti i
hana og unnusla hennar, Thoni-
a§ E. Deagle, sem afplánaði fang-
elsisdóiu, saman í hjónaband.
Ekkert varj þó af hjónavígsl-
uiuvi. Klukkutíma áður en von
var á prestinum og brúðurinni,
sagaði brúðguminn, tövonaivdi
stengumar íyrir klefaglugga sín-:
um í sundur og flýði.
A laugardaginn var birtum við hér á síðuniii mynd af risastórri mokstursvél, sem notuð er við
stórfranikvæmdir kommúiiismans í Sovétríkjunum. Hún gat tekið 20 teningsmetra í ginið í einu
$>g aðrir hlutar heflnard’ru stóorir eftir þ\á. .Vðskild • í .einstæka hluta fyllir vélin 100 járnbrauta.r-
vagna. Á myndínti’ hér að oían sjást nokkrir hfutar vélarinnar í verksmiðjumii þar sem húy er
smíðuð. 1 -
rísnap®rp ■
gRivæsái
Oslo er hreipasta sveitaþovp i-
samanburði við KaupmannahöfiA.
S'.okkhólm, sagðl Nyhus lög-.
reg’usíjóri þegar blaðamaðui:
lagði fyrir. hann samanburð á
skýrslum siðferðts’ögreglunnar í
“þersum þrem höfuðborgum um
útbreiðslu vændis. Ekki hefir
nema ein vændiskona ver'.ð
dæmd í Noregi árin 1951 og
1952. Há’.ivændiskcnur eru ekki
ta’dar nema 100 til 200 í Osló:
Héy er auðvitað fúllt af léttúð-
’bgú '-kvenfðlk), :segir lögreglu-
stjórinn, en það er ekki refsí-
vert að vera .léttúðug’”'.