Þjóðviljinn - 28.01.1954, Side 7

Adolf Petersen, formaður Framfarafél. Breiðholtshverfis:
Útbverfi
Regkjflvíkur
■ Fimmtudagur 28. janúar 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (7
'J,S’sE6Íl£fr'rá5áméníl&a alla skipu-
lagshæfiJeika þegar komið er
Hinu sj'áJfhælna íhaldi hér í
Rej’kjavik þykir þessa dagana
ástæða til að lofsjngja sjálft
sig af xneiri kostgæfni en
nokkru sinni fyrr, þ\’i nú ligg-
ur mikið við, meirihlutavald
þess í bæjarstjógn Reykjavíkur
er í alvarlegri hættu, og valda-
.aðstaða þess í stjómmálum
ibíöur hnekki sem erfitt verður
að bæta ef það tapar nú meiri-
hiutanum, enda þótt það sé nú
þegar búið að tryggja sér
vöjdin í bæjarstjóminni áfram
með tilstyrk pínulitla flokksins,
þá þykir því samt lakara að
verða að deila ráðum .við ekki
merldlegra hjáipartæki en Al-
þýðuflokkurinn er
Hvernig vceri að skyggn-
ast lengra?
Morgunblaðið hefur ekki leg-
ið á liði sínu við að flytja
lesendum sínum lofið, ekkert til
sparað að sýna fram á hversu
mikið ágæti það sé til að stjóma
málefnum Reykjavíkur i fram-
tiðinni, eins og að undanfönm,
5 þéssu skyni heíur biaðið birt
stórar mvndir af fólki scm
fyiíii- íhaldsflokkinn, eins og
itil dæmis- borgarstjóranum þar
sem hann sefur við skrifborð
sitt.
Meðal annars hefur Morg-
unblgðið dásamað stefnu íhalds-
ins í byggingamálum og mynd-
lun nýira byggðahverfa, en þó
hefur það aldrei treyst sér
ier.gra út í úthverfin en í Bú-
staðahverfi og að nokkru í smá-
íbúðahverfið, og telur byggðir
þessar vera óraekan vitnisburð
■um góða stjóm íhaldsins í bygg-
ingarmálum. En hvemig væri
nú að skyggnast þama um og
sjá hvernig umhorfs er?
Þannig hefur það verið
með lánin.
Meginþorri húsanna í smáí-
búðahverfinu eru enn óbyggð
að meina eða miima leyti, vegna
þess öð eigendur þeirra, sem
flestir eru fátækir, hafa ekki
fjármagn til að ijúka byggingu
húsanna, en lán er bvergi að
fá. íihaldið hefur alwg svikið
þessa menn um þá lánsaðstoð
sem þeir þó eiga réít á sam-
kvæmt lögum, eða þá klipið
svo af þeim lánum sem menn
hafa getað dregið úr klónum
á íhaldinu að það er ekld
nema hluti þess sem gert var
ráð fyrir i lögum um lán di
smáíbúða, en það hefur ekki
verið öilum ljóst hvað ráöið
hefur því hver fengi lán og
hver ekki.
Um Bústaðahverfið er það að
segja að þar hanga nrvargír á
heljarþröminni með að halda
ibúðujiutn vegna éhagstæðra
lána, því rentur og afborganir
eru árlega það miklar að það er
mamium um mégn að standa
í skilum og sumir freistast
<tii að leigja út frá sér þó þeir,
rúmsins vegna, megi ekki missa
af þeim hluta íbúðarinnar, sem
fer í leigu.
Þannig er umhverfis í
Bústaöahverfi.
Eji svo er annað um Bústaða-
hverfið sem mætti mihnast ot-
urlítlð á, en sem beint lofar
ekki íhaldið af verkum þess,
en þnð er ástand gatnanna og
umhverfisins. Sú gatan sem hef-
ur mesta umferð er Hólmgarð-
ur, þar fer strætisvagninn um,
því íhaidið komst ekki hjá því
að láta strætisvagna ganga í
þetta fjölmenna hverfi, en samt
hefur það látið hjá bða að setja
þar skýli fyrir þa sem nota
vagnana. En Hólmgarður, þessi
aðaiumferðaræð í Bústaða-
hverfi er þannig að hún af-
markast liverg; frá lóðum hús-
anna, þar er engin gangstétt,
eða neibt sem afmaTkar akbrapt
frá gangbraut, fólk wrður að
gera sér að góðu að ösla poll-
ana á götunni þegar rignir, en
aurpollarnir eru þarna margir
og vel vaxnir í votviðrum.
Þegar svo bílar fara um götuna
þá skila pollamir innihaldi
sínu rikulega á vegfarendur eða
annað það sem fyrir kann að
vera, og ekki ósjaldan má sjá
merki þeirra upp á húsveggjum
og gluggum. Við þessu er ekkert
gert, íhaldsmeirihlutinn í bæj-
arstjóm telur það sennilega
vera sér óviðkomandi oð bæta
úr þessu ástandi.
Samsaeri Pramséknar og f-
haldsins um að ste’a áburðar-
verksmiðjimni af ríkinu er þeg-
ar alþjóð kunmigt Fyrri hluti
þjófnnðarins er þegar ft-am-
kvæmdun Ríkisstjórnin hefur
lýst því yfir að áburðarverk-
smiðjaui sé EIGN hliitafélags,
þar sem einstakir aðiljar sem
eiga 4 miUjtin króna hlutafé,
eignast 48 mVljónir króna virði
af áburðarverksmiðjunni. Síðari
hluti þjófnaðarins var hafinn
1953, þegar jselja* átti hlutabréf
rikúdns i ábui-ðarverksmiðj-
Barnaleikvellir eru ekki til.
En svo þegar gatan er þurr,
þá kemur rykið í þvkkum
mekki og leggst á allt eins og
grátt teppi væri breitt yfir Þá
staði sem það sezt á, það smýg-
ur inn i húsin þar sem þess
er kostur, breiðir sig yfir hús-
muni og búsáhödd, það getur
svo farið að húsmæður geta
ekki opnað e’-dhúsgluggana á
þe'm tima sem Þær eru að elda
mat, vegna þess að þær kæra
sig ekki um að fá rykið af
götunni í matinn sem þær eru
að undirbúa til neyzlu. Menn
geta svo hugsað sér hve nota-
legt muni vera fyrir konur að
vinna í eldhúsi við matreiðsiu,
þar sem loftið verður megnt af
matarlykt og gufu, en geta
ekki opnað glugga og hleypt
inn hre.'nu lofti.
Ramaleikvellir eru ckki tii
í Bústaðahverfi, börnin hafa
þar eugan griðastað, gatan er
þeirra athafnasvið, í náinni
snertingu við aurpoUa, ryk og
slysahæ'ttu sem sifellt vofir
þarna yfix þem.
Morgunbiaðið hefur gleymt
að birta mynd af hinum þremur
húsgrunnum sem enn er ekki
farið að byggja á við Bústaða-
veg, en blasa við augum veg-
farandans, sem tákn þess reiði-
leysis /sem einkdnnir istjcím
íhalds'ns á byggir>garmálum
Reykjavíkur.
unni, þær 6 miHj. kr., sem eftír
voru á nafnvirði. I>að var hætt
við þann þjófnað — í bráðina.
Það þótti óhyggilegt að fram-
kvænta hann fyrir kosningar.
Þetta er siðferði valdafiokk-
anna i þjóðfélaginu.
Broddar þeirra láta nú greip-
ar sópa um a'menningseig-nir.
Ef þeir halda svona áfram,
hvernig færu þeir þá t. d. með
togara Bæjarútgerðarmnar, —
eign sem er um 70 miiljóna
króna virði?
.....
Sama sagan par.
Ef við lýtum á’Vogáhvérfí og
Rleppshoit þá getum við full-
vissað okkur um að götumar
þar eru efcki betri en annars-
staðar í úthverfum bæjarins.
Aðalgaian er Langholtsvegur
og hefur mikla umferð, en þar
er oft illfært fyrir holum í göt-
unni, aurpollum og ryki, hvergi
er 'gangstétt eða neitt sem af-
markar akbraut frá þeim hluta
'götunnar sem aetla á gangandi
fólki. Ja, það hefur af nokkm
að státa, íhaidið hér í Revkja-
vík.
Þetta hrœ var líka keypt
fyrir þeirra fé.
Vogar og Kleppsholt hafa
talsverða sérstöðu umfram sum
önnur byggðahverfi bæjarins,
en þau em frá
hendi á einum allra fegursta
stað hér í nágrenninu, þar sjást
„eyjar, vogar, vikur og sund,
viðsýnt og blikandi haf'‘, eins
og Þorsteinn kvað, þar umfeðm-
ist mikUl og tignarlegur fjalia-
hringur og tvær blómlegar
sveitir. Margir íbúar Klepps-
holts og Vogahverfa hafa unað
sér við að njóta þessarar nátt-
úrufegurðar hreinnar og tærr-
ar, á sólmildum sumardegi eða
tunglskinsbjörtum vetrarkvÖId-
um. Ihaldið hafði ekki ráð á
að meina fólkinu þessa lysti-
semd, en það gat skemmt feg-
urð náttúmnnar með því að
taka 18 milljónir króna af fé
fólksins og kaupa fyrir þær lik
Hærings havsten og husla
skrokk hans þannig að hann
skemmdi sem mest útsýn frá
húsunum í . Kleppsholts- og
Vogahverfi. Nú er ekki lengur
lrægt að líta þar út úr dyrum
án þess að drussi þessi, svo
frýnilegur sem liann er, verði
ekki fyrir augumnxanna. Tungl
geislinn speglast nú ekki lengur
í Grafarvogi, en þegar á líð-
ur sjást ekki iðjagræn túnin
eða lynggrónir ásamir með
hjörðum á beit, draugurir.n
Hæringur havsten sér fyrir þrf.
J afnvel á þennan h'átt getur í-
haldið komið mannhatri sínu
við.
íhaldið hefur rekið það
í útlegð.
íhaldsmeirihlutinn í bæjar-
stjóm Beykjavíkur hefur þan-
ið bæinn langt út fyrir nokkur
sk\-nsamleg takmörk, enda
Þeir mundu afhenda togarana
„til reksturs“ hlutafélagi sjálfra
sín, hlutafélagi með t d. 5—G
míi jón króna hlutafé — því
það má vart ætla að þeir þyrðu
að fara alveg eftir fordæmi
alþýðuflokksforingjanna um að
selja sjálfum sér.
Síðan myndu þeir lýsa þvi
yfir að þetta hlutafélag ætti tog
arana. — þar með væri máiið
klárað, samkvæmt aðferð’nni,
er beitt var við áburðarverk-
smiðjuna.
að byggingamáium, atlt þeirra
xáðslag mótast af fumi, óhæfni,
ringli úr einu í ennað, smásálar-
skap og rneðfæddri illgimi, t. d.
nú í seinni tíð hefur það lagt
áherzlu á að koma sem flestum
bæjarbúum í úthverfin, og enn
öðrum þ. e. þeim sem það legg-
ur meiri fæð á, í það sem mað-
ur gæti kallað ytri úthverfi.
Þetta gerir það til þess að
reyna að sleppa við að gera
nokkuð til hagræðis fyrir út-
hverfabúana.og þó íhaldið svik-
ist um að gera skyldu sína
v;ð þau úthverfin sem eru nær
bænum, þá gerir það enn
minna fyrir ytri úthverfin.
í Breiðholtshverfi hafa þeir
menn byggt sér hús sem orðið
hafa að hrekjast burt úr bæn
um fyrir iila stjóm íhaldsins í
húsnæðismálum, aðbúnaður í-
haldsins við fólkið, sem þama
býr, þannig, að það hefur engin
lóðarréttindi unair húsunum og
menn geta Því ekki fengið lán
út á húsin ef þess væri nokkur
kostur að öðru leyti, en íhaldið
hefur séð fyrir því að láta loka
lánastofnumun fvrir þeim
mönnum, sem hefðu hug á að
byggja sér hús, og bitnar sú
ráðstöfun harðast á þeim mönn-
um sem er mest fjárvant og
þurfa frekast á lánum að halda.
í Breiðholtshverfið hefur bær-
inn aldrci lagt vatnsleiðsiu, þar
er aðeins ófullkomið vatnspípu-
kerfi í jörð sem einskonár rek-
ald frá fyrri hernámsárunum,
skólpleiðslur eru þar engar en
safinn frá húsunum rennur
frjáls milli húsa. Rafmagn er a£
skomum skammti,, svo að í vel-
Cestum tilfellum er ekki hægt
að elda mat á tilsettum tíma,
en vanrækt hefur verið að setja
spennubreytistöð í hverfið.
Strætisvagnaferðir eru illa
skipulagðar, ónógar og engar I
stórum hluta hverfisins.
íhaldið segir það ekki
hafa neitt leyfi til að
lifa þarna!
Fólkið í þessu byggðarlagi
hefur hvað eftir annað sent
bænaskrá til bæjarráðs ■ um
lagfæringar á þessu ástandi en
Framhald á 8. síðu
Þar með væri búið að ræna
Bæjarútgcrðhtai aí Reykvíking-
um eftir beztu amerísku fyrir-
'myndum, þeini aðferðum, sem
mi eru famar að tiðkast hér.
Og hverju er ekki þeira
mönnum trúandi til, sem sviku
landið í liendur ameríska hers-
ius 1951, stálu áburðarverk-
smiðjunni 1952 — og hafa ár-
lega rænt svo skiptir hundruð-
um milljóna króna af verka-
lýðnum? — Er ekki tími til
komimu að svifta slika JSokka
Völdum?
Verður bæjarúfgerðin afhent hlufa-
félagi auðmanna effir kosningar?
FÍokkunum sem geröu samsœrs um aÖ rœna ÁburSarverk-
smiSjunni er trúandi til alls ef þeir hafa völd fil jbess
íhaldið hefur svikizt um
allt í Breiðholtshverfinu.
náttúrunnar t -.