Þjóðviljinn - 04.02.1954, Blaðsíða 10
10) — ÞJÓÐVTUINN — Fimmtudagur 4. febrúar 1654
^ Sélma Lagerlöf:
KARLOTTA
LÖWENSKÖLD
12.
‘ aldrei gert, en stundum hafði hún vonað að Karlotta
’ yrði ástfanginn í einhverjum öðrum, eða einhver ríkur
ættingi byði henni í utanlandsferð, svo að hún yrði
sjcilin frá séra Ekenstedt á þægilegan og eðlilegan hátt.
' Af því að hún var gift organleikaranum og var stöku
1 sinnum boðin heim á prestssetrið, hafði hún verið í
samkvæminu, þegar Schagerström hafði ekið framhjá og
Karlotta hafði sagzt myndu taka honum, ef hann bæði
hennar. Upp frá því hafði hún óskað þess að Schager-
1 ström bæði Karlottu, og ekkert illt gat falizt í því. Það
■ gat engan veginn haft neina þýðingu.
Því að ef óskir mættu sín einhvers, þá liti áreiðanlega
öðru vísi út á jörðunni en nú gerir! Að hugsa sér allar
þær óskir sem fólk hefur látið í ljós! AÖ hugsa sér allt
hið góða sem fólk hefur óskað sér! Að hugsa sér hve
margir hafa óskað að þeir væru syndlausir og heilsu-
‘ hraustir! Að hugsa sér hve margir hafa óskaö þess að
þeir ekki þyrftu að deyja. Nei, hún Vissi að hægt var það
láta óskir hennar óátaldar. Óskir máttu sín einskis.
En einn fagran sumardag sá hún Schagerstöm koma
■ inn í kirkjuna, og hún tók eftir því að hann valdi sér
sæti með það fyrir augum að geta séð Karlottu sem
bezt, og hún óskaði þess að honum litist vel á hana. Hún
‘ óskaði þess af öllu hjarta. Hún taldi sig ekki vilja
Karlottu illt þótt hún óskaði eftir ríkum manni henni til
handa.
Allan daginn sem hún hafði séð Schagerström við
kirkju, hafði hún á tilfinningunni, að eitthvað værí að
gerast. Um nóttina lá hún og bylti sér á allar hliðar og
beið þess eins að eitthvað gerðist. Og þannig var það
einnig næsta morgun. Hún sat við gluggann, gat ekki
unnið, heldur sat með hendur í skauti og beið.
Hún vissi ekki hvernig hún fór að því að heilsa eða
framhjá, en það sem gerðist var enn merkilegra en það.
1 Um morguninn, milli klukkan ellefu og tólf, kom Karl-
Artur í heimsókn.
Eins og gefur að skilja varð hún bæði undrandi og
glöð og um leið alveg miður sín af feimni.
Hún vissi ekki hvernig hún fór að þvi að heilsa eða
bjóða honum inn. En að minnsta kosti var hann von
bráðar í bezta hægindastólnum í litlu íbúðinni hennar,
og hún sat á móti honum og gerði ekki annað en stara
á hann.
Hún hafði ekki fyrr gert sér ljóst, hversu unglingslegur
hann var. Hún vissi deili á öllu sem varðaði fjölskyldu
hans og hún vissi, að hann var fæddur 1806 og hlaut
því að vera tuttugu og níu ára. En það gat enginn séð
‘ á honum.
Hann skýrði henni frá því á hrífandi látlausan hátt,
að hann hefði nú fyrir skemmstu frétt í bréfi frá móð-
*ur sinni, að hún væri dóttir Malvinu Spaak, sem hafði
verið vinkona og hjálparhella allra Löwenskölda. Hon-
um þótti leitt að hafa ekki vitað þetta fyrr. Honum
fann sem hún hefði átt að segja honum af þessu.
Hún varð himinlifandi yfir að fá að vita ástæðuna
til þess að hann hafði ekki veitt henni neina athygli
fram að þessu. En hún gat ekkert sagt, enga skýr-
ingu gefið. Hún gerði ekki annað en tauta einhver
heimskuleg, ruglingsleg orð, sem hann skildi sjálfsagt
ekki.
Hann horfði dálítið undrandi á hana. Hann gat senni-
lega ekki skilið að fullorðin kona gæti verið svo feimin
að hún kæmi ekki upp orði.
Og til þess að gefa henni tíma til að jafna sig fór
hann að tala um Malvinu Spak og Heiðarbæ. Hann
minntist einnig á söguna um reimleikana og hringinn
hræðilega.
Hann sagðist eiga erfitt með að trúa sögunni í heild,
en í augum hans hefði hún mikinn boðskap að flytja.
Hann leit á hringinn sem tákn ástarinnar til hins
jarðneska, sem heldur sálinni fanginni og gerir hana
óhæfa til inngöngu í guðsríki.
AÖ hugsa sér, að hann skyldi sitja þama fyrir framan
hana og horfa á hana með heillandi brosi, tala eðlilega
og frjálslega eins og við gamlan vin! Það var svo mikil
hamingja, að hún gat varla afborið hana.
Ef til vill hefur hann átt því að venjast að hann
fengi engin svör, þegar hann heimsótti fátæka og
hrygga til þess að hugga og uppörva. Hann hélt áfram
að tala án þess að þreytast.
Hann sagði henni, að hann gæti aldrei varizt þvi að
hugsa um orð Jesú til ríka unglingsins. Hann var sann-
færöur um, að ein helzta orsökin til margvíslegs óláns
mannanna væri fólgin í því, að þeir elskuðu sköpunar-
verkin hærra en skaparann.
Þótt hún segði ekki neitt, hlýtur hún *að hafa með-
tekið orð hans á einhvern þann hátt, sem hvatti hann
til að halda áfram að tala. Hann játaði fyrir henni, að
hann vildi hvorki verða prófastur né prestur í stórri
sókn. Hann vildi ekki búa á stórum búgarði með stórri
landareign, stórum kirkjubókum og miklu vafstri. Nei,
hann óskaði eftir lítilli sókn, þar sem hann fengi tíma
til að sinna andlegu lífi. Bústaður hans átti ekki að vera
nema lítil, grá stofa, en hún átti aö vera á fallegum
stað, í skógarjaðri við vatnsbrún. Og laun hans máttu
ekki vera hærri en svo, að hann gæti með naumindum
lifað af þeim.
Hún skildi, að á þennan hátt ætlaði hann að-vísa
mönnunum veginn að sannri hamingju. Hún fann hrifn••
inguna gagntaka sál sína. Aldrei fyrr hafði hún hitt
neinn svo ungan og hreinan. Æ, mikið yrði hann dáður
og elskaður af öllum.
En allt í einu datt henni í hug, aö þetta sem hann
segði nú byrti í bága við annað sem hún hafði nýlega
heyrt minnzt á, og hún vildi ganga úr skugga um það
þegar í stað.
Hún spurði hann, hvort það gæti verið að henni hefði
misheyrzt, en við síðustu heimsókn sína á prestssetrið
hefði unnusta hans sagt, að hann hefði í hyggju að
sækja um kennarastöðu við menntaskóla.
Hann spratt upp úr stólnum og fór að æða fram og
aftur um lítið herbergið.
Hafði Karlotta sagt þetta? Var hún viss um það að
Karlotta hefði sagt þetta? Hann spurði svo ofsalega,
OC CAM>M
Vng kona var að byrja að 1 ærsi
að aka bíl, og það var maðuriniai
hennar sem var að kenna henni.
Þau voru stödd á mjóum, fáföraw
um vegi uppi í sveit, þegar unga
,, frúin hrópar alit í einu:
Ó, taktu stýrið fljótt — þarna
kemur tré!
4f * *
Maðurinn sat við gluggann i stof-
unni sinni • og horfði út. Allt i
einu kafllar hann til konu sinnar
sem var að bardúsa frammi í eid-
húsi:
Þ.arria er konan sem hann Nikuláa
er svo ástfanginn af.
Konan fleygði frá sér þurrku og
diski, hljóp í grænum hvelli inn i
stofuna.
,Hvar er hún? Hvar er hún?
spurði hún óðamáia.
Þarna, konan í gaberdíndragtinnl
á horninu.
Asninn þinn, hvæsti konan. Þettaí
er konan hans.
Já, auðvitað, svaraði maðurinn
hinn rólegasti.
* * *
Nöldursöm kona keypti tvö háls.
bindl handa manninum sínum,
aldrei þessu vant. Morguninn eft-
ir er hann kom tii að borða va*
hann með annað bindið.
Nú, elnmitt, sagði þá konan; þér
hefur þá ekki líkað hitt bindið.
Frú Alvin Crum í San Franciskö
, sagði fæðingarlækninum, sem tóie
á móti bami hennar, að hún hefði
ekki haft hugmynd um að hún
gengi með barni. Og hún bætti
við:
Það he?d ég maðurinn minn verði
hissa þegar hann fréttir þetta.
vJ
leimilisþáttiir
íbuarnir fá ókeypis bleyjui
Iple.n, 1:50
Nýlega var tkeið í notkun í
Kaupmannahöfn hús sem reist
er á vegum Mæ ðrast\Tk snefnd -
arinar þar. Húsið er þó ekki
tilbúið, enn er ófullgerður sá
hluti iþess sem mesta athygii
mun vekja: fjölbýlishús mæðia-
styrksnefndar, sem á að verða
til-búið í mai'zmánuði 1954.
Á undanfömum árum hefur
Mæðrastyrksnefndin þráfald-
lega orðið þess vör, að margar
einstæðar mæður eiga í erfið-
leikum og verða oft að gefast
upp vegna þeirra vandamála
sem skapast af lélegu húsnæði
eða skorti á menntun, skrifar
frú Birgitta Andersen skrif-
stofustjóri.
Húsnæðisskorturinn kemur
oft sérstaklega niður á einstæð-
um mæðrum, sem oft eiga við
kjör að búa. Þær geta ekki
gr-eitt hina háu húsaleigu í nýju
húsunum, og of-t er ógemingur
fyrir þær að fá leigð herbergi,
þar sem þær geta búið með
bamið hjá sér.
Þetta fjölbýlishús Mæðra
styrksnefndar á að verða þátt-
ur í hjálparstarfsemi nefndar-
innar. Ibúðimar á bæði að leigja
einstæðum mæðrum, sem ætla
að afla sér menntimar eða eru
að því, og mæðrum sem vinna
úti óg hafa ekki haft mögu-
leika á að fá húsnæði handa
sjálfri sér og barninu.
Til þess að unnt sé að hjálpa
sem allra flestum er ætlunin
að íbúðirnar séu leigðar til eins
skamms tíma og hægt er —
varla lengur en til tveggja eða
þriggja ára.
Alls eru 61 íbúð í fjölbýlis-
húsinu. Hver þeirra saman-
stendur af lítilli forstofu, stofu
með svefnkrók, herbergi með
eldhúsinnréttingu og snyrtiher-
bergi með vatnssalerni, stórum
■vaski, steypubaði, heitu og
köldu vatni.
Auk þess er ýmislegt sameig-
inlegt fyrir alla:
Á neðstu hæðinni verður mat-
stofa, þar sem starfsfólk mæðra
styrksnefndar og þeir íbúar
hússins sem iþess óska, geta
fengið kalda og heita rétti. 1
sambandi við matstofuna verður
útsala á algengum nýlenduvör-
um og afgreiðsla, sem tekur
við pökkum og skilaboðum til í-
búa hússins.
Stórt, nýtízku þvottahús, þar
sem íbúarnir geta þvegið þvott
sinn eftir röð eða fengið hamx
þveginn gegn greiðslu. Og í
sambandi við þetta þvottahús
verður ókeypis bleyjuafgreiðsla.
íbúamir geta afhent óhreina'r
bleyjur og fengið í staðinn sömu
•bölu af hreinum bleyjum. Þaim-
ig á að vera hægt að ikomast
hjá bleyjuþvotti í þessum litlu
íbúðum.
Engar sameiginlegar stofur
verða fyrir þetta fjölbýlishús,
en við sérstök tækifæri geta í-
búarnir fengið aðgang að mat-
stofu starfsfólksins og þeinx
kennslustofum sem starfræktar
verða.
Leigan sem íbúamir eiga að
greiða verður um 85 krónur
danskar á mánuði og í því e*
S’ri-ií'foiíTm Viitíikostnaður t