Þjóðviljinn - 05.02.1954, Síða 4

ÞJÓÐYÍÖÍNtf ~ Föstudágur 5, febi-íiái' Í9é4"—
iagður af auðvaldinu
Réykjavík er rík. En það þarf að gera peningana <iýra, svo
að peningamennirnir græði. Þess vegna lætur peninga-
valdið halda lánsf járveltunni niðri
Með ibessum tilbúna lánsfjárskorti á að af-
sanna komandi svik ihaldsins á þeim loforS-
um sem jbcrð gaffyrir kosningar
Gutmár Thoroddsen og íhald-
ið . Idfuðu fyrir kosningar að
geria allt sem Sósíalisíaflokk-
urinti hefur á stefnuskrá sinni.
En Gunnar sló einn vamagla:
ef lánsfjárs-körturinn ekki
hÍTtdri l>að.
í»á véit maður það: íhaldið
muín alsaka öll svik sín á kom-
andf kjörtíthabili með einu:
„ÞSÍS vorá er.gir peningar til".
„>að var ekkert lán að fá‘‘.
,,Þ>að eru engir
peningar til“
,.E>að eru engir peningar til“-
Hver þekkir ekki þessa sífelldu
viðbáru Íhaldsíns, þégár það
þarf áð -svelta verkamenn eða
þegar bað' vití neita alþýðu um
nauðsyoleg líísþsegindi og
sómasamlega iífsafkomu. •—
„Þáð éru engir peningar til“,
var' viðkvæðið, þegar íhaldið
var að lækka kaupið í atvinnu-
bótavinnunni að morgni dags
í). nýv. 1032. Þá haíði mið-
stjönn'- th'áldsftókltsins ákveðið-
að hefja kaupi rekkitnarherferð-
ina gegn verkalýðnum með því
að níðast á verkamörmunum í
atvinnubótavinnunni, — En
það voru til peningar um
kvöldiö, þvi íhaldið var hrætt.-
Hvað eru peningar ?
Hvað er afl þeirra
hluta, sem gera
skal?
í öilti því, sem íhaldið talar
um peninga, kemur aðeins eitt
i Ijós: íhaldið hefur engan
mælikvarða lengur á það,
hvernig vinna skuli stórvirkin
í þjóðfélaginu, hvemig i’ram-
kvæma skuli stefnuskrá um
húsbyggingar og annað slíkt.
Það héldur að péningamir séu
eitthvert aJisráðandj afl, sem
menntrnir verðí að tigna og
láta ráða þVí, hvemíg líf þeirra
og afköma verður. Þessi pen-
ingadýrtcurr fhaldsins villir því
sýn um allá hiuti.
Hver byggir hus fyrir pen-
inga, ef hann fær enga verka-
menn til læss og fær ekkert
efni trl hússins' afhent?
• Peningar eru aðeins ávísun,
scm gengur mattna á milli, á-
vísun á vinnuafl í einu eða
öðru formi.
Það ér með v'nnuaflinu, sem
við reisum húsin og vinnum
h’nar nauðsjinlegu framkræmd-
ír. Þjóðfétagið þárf t. d. til
þes's að 'reisa hús vinnuaíl í
tvennu forml: annars vegar
Vinnuafl til þess að byggja það.
hins vegar virmuafl til þess að
framleiða íisk, sem gerir oss
mögulegt áð kaupa b;.-ggingar-
efni og. aitnað erient efni til
hússins.
Eigi þjóð'hni að líða vel,
þarf alít vinnuatl heitnar að
hagnýtast við nauðsj-nleg störf.
Pen ingam.it*, sem þjóðbankinn
géfur út sem ávísim á vinnu
manna og samansafnaðan af-
rakstur vinnufmar, eignir, eigá
að hjálpa til þe&s að allir hafi
vinnu við þjóðnýt störf. Og þá
fyrst er penirigamálum þjóðar-
iimar stjómað með hag heild-
arinnar fyrir augum, ef láns-
fjárvelta og seðlavelta tryggir
það að allir hafi vinnu við
hagnýt störf. (Ef lánsfjárvelta
væri aúkin eftir að svo væri
komið, skapast hins vegar verð-
bólga, því þa væri þjóðfélagið
að gefa út ávísun, peninga, á
vinnuafl, sem ekki væri til).
Þeir sem stjóma peningamáLun-
u-m, þurfa að sjá um að láns-
fénu sé beint í svo rikum mæli
að útflutningsframieiðslunni,
að jáfnvægi haldist milli nauð-
synlegsr- vinnuafis við útflutn-
ingsfratrtleiðsluna og annars
vinnuafls.
Vlimuaflið eí afl beirra hluta,
stem gera skat.: Það ety .-lá’ð-
rfeýndift', serh áuðvaldið aldréí
viíi 'viðufkeriná. Og áf skilján-
legum ástæðum, því þegar sú
staðueynd er vdðurkennd, feUur
gruridvollurinh undan : þeírri
tignun auðsins óg peninganna,
sem er svívirðing vorra tíma
hér á landi ög víðar. En vinn-
an, híð skaparidl 's'tarf mann-
anna. yrði metið eihs og bter.
Auðvaldið ntá ekki til þcss
hugsa að allir verkamenn séu
að vinna. að allt vönnuafl sé
nýtt, að ekkert atvinhuleysi sé
til. Þvi þá gæti auðvaldið ekki
arðrasnt verkalýðinn. — Þess
vegna skipuleggur auðvaldið
atvimmleysi, þvi það er svipa
þess, til að knýja fram lágt og
lækkandi kaup. Og tii þess að
konia á atnfnnuleýsi, fáetur auð-
valdið draga úr seðlavellu og
lánsfjárveltiu Þá ætlast það til
þess að verkajnennimir kné-
krjúpi peningavaldinu og biðji
um það sem náð að fá að vinna.
Til þess að niðurlægja vinn
una og verkalýðinn og konia á
alraeði peninganna og peninga-
valdsins í atvinnulífinu, tö
þcss skapar auðvaldið láns-
fjárs'kortmn og atvinnuteysiðk
Hlutfallsleg mirmk-
un lánsfiár- og
seðlaveltu síðan
1950
Sú auðmannaklíka, sem ræð-
ur ísldhd-: nú, hofur síðan hún
hóf höfuðárás sína á‘ veí-kálýð-
inn r-- -V rfengislækkuhinni,
stórm?nnk:-ð bæði lánsfjári og
seðlaveitú ba’nkáh'na, mtðað ýið
giidi krönunnar, og þanhig
beiníinis skapáð þann lánsfjár-
skort, sem nú. þjáir alla sem
vilja vinna og láia vinna og
f ramltetða.
Seðlaveltan var t. d. í' októ-
bgr 178 miUjónir, en nú í
október 1953 aðeins 261 milij-
ón, eftir að gengi íslenzku krón-
unnar hefur verið lælckað
þahnig að 261 miUjÓn nú sam-
svarar aðeihs 104 milljón krón-
iuu 1949.
Útlán bartkanna vorú í októ-
ber 1949 917 mlUjónir króna, en
í október 1953 1674 milljónir,
sem saimsvarar, jægar ti'lHt er
tekið til gengislækkunarinnar,
666 milljónum kr. fyrir gengis-
lækkun.
Það hefur koniiz.t upp um
ráðstafanir reykvisku auð-
mannakHkunniar til þess að
draga úr lánsfjárveltu. Þjóð-
viljinn hefur margoft birt játn-
ingu bankatná!aráðherra Ihalds-
ins uni fyrirskipanir sínar tU
bankanna.
Lánsfjárskorturinn er skap-
aður samkvæmt fyrirmæluin
innsta hrings Íhaldskii.kunnar
i Reykjavik, í þágu pt*nittga-
valdsins í landinu.
ísland getur fengið
næg lán erlendis
fyrir andvirði er-
lendra framléiðslu-
tækja
Af því sem að framan er rit-
Framhald á 8. síðú
Alþjóðasambánd Málm- og
vélaiðnaðarmanna hefur ákveð-
íð að kalla saman alþjoðaráð-
stetnu málmiðnaðarmanna á
súmri kontanda. Ráðstéfhan
verður haldin i Vínarborg 3.—
7. júlí.
í ávarpi er Alþjóðasamband-
ið hefur sent út í tilefni af þess-
ari ráðstefmi, segir meðal ann-
ars:
Alþjóðaráðsíefna, hin önnur
í röðinrú, alls málmiðnaðar-
verkalýðs verðhr haldin í Vín
dagana 3.—7. júlí n. k.
Ykkur öllum, án tillits til
þjóðemis, litar eða í hváða
verkalýðssamtökum þið kunnið
að vera, eða hvaða pólitískar
eða trúarskoðanir þið kunnið
að hafa, sendhm við vinsamlegt
boð um að sækja þessa ráð-
stefnu.
í hvaða verkalýðsfélagi sern
þið eruð og hverjar sem skoð-
anir ykkar kunna að vera, eig-
ið þið öll afkomu ykkar í dag
og í framtiðinni, undir samtök-
uni ykkar sjálfra. Að þroska
þau og lyfta þeim á hærri og
bréiðari grundvöll er því sam-
eigínlegt hagsmúnamál ykkar
allra.
En grundvallarskilyrðl þess
er einlngia í hagsmunabarátt-
umii, á vinnustaðnum, í verka-
lýðsfélaginu, í landssamtökun-
nm og alþjóðlega.
Að vinna að þessu er mark-
mið 2. alþjóðaráðsteinu málm-
iðnaðarverkalýðsins.
Á dagskrá ráðstefnurmar
verður meðal annars:
1) Starfsemi Alþjóðasam-
bandsins, efltng einingarinnar í
baráttu málmiðnaðarverkalýðs-
ins fyrir bæ'ttum vinnu- og lífs-
skilyrðum og fyrir friði.
2) Bnráttan fyrir hærri laun-
um, gegn óhæfilegum vinnu-
hraða og atvinnuleysi, fyrir
réttindum verkalýðssamtak-
anna og fyrir því að samningar
séu virtir.
3) Þróun málmiðnaðarins í
þeim löncjum sem skammt eru
á veg komin, og þátfeur þeirrar
þróunar í bættum lifskjorum
verkalýðsins ■ og sjálfstæðisbar-i
áttu þjóðanna.
Verkalýðsfélög málm- og véla-
iðnaðarmanná og málmiðnað-
arverkalýður!
Hefjið nú þegar undirbúning
ráðstefnunnar í anda einlngar-
irmar. Veljið fulltrúa, konur eða
karla af öllum aldri úr sem
flestum greinum.
Eins og á 3. þingi Alþjóða-
sambands Verk alýðsfél a gann a,
munu -allir fulltrúar ykkar ón
•undantekningar, óhindrað geta
látið skoðahir síhar í Ijós á'
ráðstefntmni.
Það eru yfir þrjátíu miHjón-
ir máimiðhaðarverkaiýðs: !
iheiminum.
Ef þessi hópur stæði saman
sem einn maður myndi styrkuf
<r
haris ■margfaWast.
Gerið allt er þið megið til
þess að þessi alþjóðaráðstefna
verði þýðirigarmikill áfangi- á
hinni voldugu sigurgöngu ein-
ingarinttar.
Bréí með útléndu frímerki— Saxelfur botnfrosin
— Sleðar í stað fljótabáta— Útvarpsefni sem allir
fagna •— Ómetanlegt menningarverðmæti sem
verður að geyma
RÉTT í þessu var ég að fá
bréf með útlendu frímerki og
slík bréf er maður aldrei seinn
á sér að rífa upp. Og af því
að íslenzkt og útlent veður-
far hefur veri'ð mjög á dag-
skrá upp á síðkastið, ætla ég
að . gamni mínu að birta fá-
einar línur úr bréfinu, sem
fjalla einmitt um vetrarríkið
í Þý'zkalandi þessa stundina.
Bréfritarinn segir: „Þú mynd-
ir ekki þekkja umhverfið
hérna frá því í sumar. Allt
er á kafi í snjó og fljótin
botnfrosin. Saxelfur, sem þú
syntir í í sumar er nú ein,
klakahella og fljótabátarnir
eru horfnir og í stað þeirra
komidr sleðar. Að sjálfaögðu
gætir þú skemmt þér eins vel
hérna og í sumar leið, en þó
ekki í stuttbuxum. Og hrasdd-
ur er ég um að Manfreð ýrðt
Ioppinn, ef hann ætti að þerija
harmonikuna í sleðanum á
sama hátt og í ferjunni, hartn
jmði Uklega að skilja hana
eftir heima, þvi að það er erf-
itt að spila á harmoniku með
vettlinga, jafnvel fingravettl-
inga“. Og hann heldur áfram::
„Svo les maður í blöðum, að
landið þitt, sem ber nafri íss
og kulda, þekki ekki lengur
is og snjó nema af afspum.
Þar er varla ég trúi því. I
jólabréfi síriu segir hinn ís-
lenzki vinur minn H., að hann
háfi eklci getað notað skíði í
tvö ár vegná snjóleysis. Ef
eins er ástatt með þig, að eig-
ir þú skíði sem liggja undir
skemmdum af notkunarieysi,
ættir þú áð bregða þér í heim-
sókn suður meö skíðin með
þér; hér er engin hættá á að
þau liggi ónotuð. Þau værtí
þér nauðsjmleg til að komast
leiðar shinai‘“.
ÚTVARPSHLU3TANDI hcfur
skrifað eftirfarandi bréf: —
„Sjaldan hefúr Ríkisútvarpið
komið mér eins þægilega á
óvart eins og þegar það til-
kynnti að ný útvarpssaga væri
að hefjast, Salka Valka, lesnn
af höfundinum. Þetta var um
tleið orðið umræðuefni dagsins,
allir glöádust yfir að eiga nú
von á útvarpsefni sem væri
þess vitði að hlusta á, enda
varð víst enginn fyrir von-
brigðum með fyrsta lesturinn.
Salka Valka er ein sú bók
Kiljans sem ég verð þeim mun
hrifnari af sem ég les hana
oftar, auk þess sem Kiljan
les verk sín upp af svo dæma-
lausri snilld að það er tvö-
föld nautn á að hlýða. Og nú
var mér að detta í hug að
beina þrt til Rikistúvarpsins,
að það geymdi þennan upp-
lestur á plötum, svo að hann
tþoli tímans tömi. Tæknin í
hljómplötugerð er orðiti mikil
og fer sivaxandi, nú er hægt
að þjappa ótrúlega miklu efni
sáman á eina plötu og ef til
vill yrði með tímanum mögu-
legt fyrir almenning að eign-
ast úpplestur Kiljans á plöt-
unr, Þetta er ómetanlegt tæki-
færi til að geyma mehttíngar-
verðmæti, sem útvarpið má
ekki láta ónotað. Að iokum
sendi ég Rfkisútvarpinu beztu
þakkir fýrir þennan dýrmæta
dagskráriið. — Uráarpshlust-
andi".