Þjóðviljinn - 01.02.1955, Blaðsíða 4

4) j— ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 1. febrúar 1955
Enn einu sinni hafa mat-
reiðslumenn og framreiðslu-
menn neyðst til að stofna til
verkfalls við útgerðarfélög
kaupskipa, til þess að knýja
fram lífvænleg kjör.
Það hafði ekki verið hug-
mynd mín að skrifa um verk-
fall það, sem nú stendur yfir,
en vegna skrifa í tveimur dag-
blöðum Reykjavíkur 29. jan.
s. 1. tel ég rétt að ræða þetta
mál nokkuð, þar sem ég hef
verið viðriðinn fyrri vinnudeil-
ur þessara manna, sem og
einnig þá, er yfir stendur.
Fyrrgreind dagblöð flytja
svo að segja sömu greinina, og
sér maður nokkurn veginn frá
hverjum hún er runnin. — Nóg
um það.
Það sem einkennir þessar
greinar nú, serh og ætíð þær
blaðagreinar, er frá útgerðun-
um koma, þegar um deilu er
að ræða, er, að kaupkröfur
stéttafélagsins eru miðaðar við
hundraðshluta, en aldrei rætt
. um hina raunverulegu krónu-
tölu. Þetta er að vísu ósköp
skiljanlegt af hálfu útgerðarfé-
laganna.
Eg vil áður erí lengra er far-
ið, skýra hvernig var ástatt
um launataxta matreiðslu-
manna og búrmanna í byrjun
síðustu heimsstyrjaldar. Þá
voru þessir kauptaxtar hjá
bessum mönnum 7. Taxti nr. 1
kr. 387.50, taxti nr. 2 kr. 300,00,
taxti nr. 3 kr. 275,00, taxti nr.
4 kr. 272,00, taxti nr. 5 kr.
200,00, taxti nr. 6 kr. 150,00 og
loks taxti nr. 7 kr. 125,50.
Eftir heimsstyrjöldina sið-
ustu voru kauptaxtar allra sjó-
manna á kaupskipaflotanum
hækkaðir um 100%, frá því
sem þeir voru í ófriðarbyrjun,
og var það hið sama gert hjá
mat- og framreiðslumönnum
sem og búrmönnum, þannig
varð t. d. taxti nr 1 kr. 775,00
o. s. frv. Við samningsgerðir
haustið 1946, svo og vinnudeil-
ur okkar við þessa sömu aðila
-árin 1948 og 1950, var unnið að
því að fækka þessum mismun-
andi töxtum og samræma þá
þannig að við samningana
3950 voru þessir 7 taxtar orðn-
ir 3. Vegna þessárar samræm- <
ingar hefur taxti nr. 1 aldrei
hækkað, vegna þess að meiri
áherzla var lögð á samræm-
ingu og hækkun hinna taxt-
anna. Taxti nr. 4 var færður
yfir í taxta nr. 1, en hinir allir
samræmdir í tvo taxta, sem
urðu kr. 625.00 og kr. 650,00,
miðað við þáverandi grunn.
Með lögum um gengisfellingu,
sem sett voru árið 1950, var
í þeim lögum ákveðið, að
grunnlaun skyldu þrefaldast,
og urðu þessir 3 taxtar, sem
um var samið fyrir búrmenn
og matreiðslumenn 5. ágúst
3950 þannig: Taxti nr. 1 kr.
2325,00 (775,00), taxti nr. 2
kr. 1950,00 (650,00) og taxti
nr. 3 1875,00 (625,00). Er hér
um grunnlaun að ræða fyrir
Böðvar Steinþórsson:
Um hvað er deilt í deilu matreiðslu- og
framreiðslumanna við kaupskipaflotann?
unnar 9 klst. á dag. Getur hver
maður séð, að þessi laun eru
hvergi nærri lífvænleg, og
virkilega þörf að lagfæra þau,
og sannast það bezt, að margir
iðnaðarmenn í matreiðslu- og
framreiðsluiðnum velja sér
fremur vinnu sem verkamenn
eða bílstjórar en starfa við iðn
sína, og þurfa þá útgerðirnar
að notast við gerfimenn, Er
þetta ástand mjög bagalegt,
eins og hver stéttvís maður
hlýtur að sjá!
Síðustu tilboð matreiðslu-
manna til útgerðanna er að
hinir þrír taxtar hækki um
10% og vinnudagur styttist úr
9 klst. í 8 klst., og matreiðslu-
og búrmönnum verði tryggðar
30 ef tirvinnuklukkustundir á
mánuði auk nokkurra annarra
smávægilegra hlunninda. Hin-
ar íupprunalegu kröfur sem
Samband matreiðslu- og fram-
reiðslumanna, S. M. F., hefur
gert nú fyrir matreiðslumenn
og búrmenn á kaupskipaflot-
anum, eru miðaðar við kaup
og kjör matreiðslumanna í
samningi S. M. F. við Samband
veitinga- og gistihúsaeigenda,
er gerður var í maí s. 1.
Þegar menn hafa séð krónu-
tölu þá, er farið var fram á í
upphafi deilu þessarar, sem og
síðasta gagntilboð S. M. F., þá
hljóta þeir að skilja, hvers
vegna útgerðarfélögin vilja
ræða málin í hundraðshlutum.
Þegar litið er á árstekjur 4
manna, er hin tvö dagblöð geta
um, þá sjá menn, hve mikla
eftirvinnutíma þessir um-
ræddu menn hafa unnið, og eru
til dæmi þess að sumir þess-
ara manna hafa ekki fengið
nema % frídag yiír allt sum-
arið. Er því ekki rétt að míða
mánaðar- og árskaup á þann
hátt. Þessir menn eru ekki öf-
undsverðir launa sinna eftir
langan og erfiðan starfsdag.
Eins og séð verður á grein-
um hinna tveggja dagblaða, þá
er ekki getið um árstekjur
matreiðslu- og búrmanna al-
mennt, og er ekki von að út-
gerðarfélögin vilji verða til
þess að geta þeirra.
Um framleiðslumenn er það
að segja, að meiri hluta árs-
ins eru tekjur þeirra, sem að
n^estu leyti byggist á þjónustu-
gjaldi, þannig, að þeim er
nauðsynlegt að hafa einhverja
tryggingu, og eru kröfur þeirra
afar eðlilegar, sem bezt sést á
því, að útgerðarfélögin ræða
þær lítið sem ekkert í hinum
tveimur dagblöðum.
Grunnlaun framreiðslu-
manna eru nú kr. 900,00 og á
þremur tilteknum skipum kr.
1200,00 á mánuði. Upprunaleg
krafa framreiðslumanna var
kauptrygging á mánuði hverj-
um kr. 2800,00 og með gagntil-
boði hafa þeir nú lækkað
trygginguna niður í kr. 2700,00.
Eins og fram hefur komið
hjá mér hér að framan, er deila
sú, sem yfir stendur milli
S. M. F. annarsvegar og út-
gerðarfélaga kaupskipa hins-
vegar afar eðlileg og réttmæt,
en öll viðleitni S. M. F. til að !
ná endunum saman hefur
strandað á útgerðarfélögunum.
Eg tel rétt að geta þess hér,
að h. f. Eimskipafélag íslands
og Skipaútgerð ríkisins hafa
sýnt mikið tómlæti í því að
ráða til sín nemendur í mat-
reiðslu- og framreiðslu þrátt
fyrir skilyrði þau sem fyrir
hendi eru hjá þeim. Hinsvegar
gera þessi útgerðarfélög kröfu
um að fá til sín góða fagmenn
í þessum greinum. Þetta skiln-
ingsleysi og tómlæti útgerðar-
félaganna veldur að vonum
miklu stéttarlegu tjóni.
—o—
Hér að framan hef ég með
nokktum orðum skýrt deilu
þessa, sem nú stendur yfir
milli S. M. F. og útgerðarfé-
laga kaupskipa á sögulegum
grundvelli, og um leið rakið
málið lauslega eins og það nú
liggur fyrir Tel ég málið liggja
þannig fyrir almenningi nú, að
hver maður hlýtur að skilja
þá afstöðu er S. M. F. hefur
tekið með verkfalli sínu.
Með beztu kveðjum.
Reykjavík, 30. janúar 1955.
Böðvar Steinþórsson.
stjórnarmeðlimur S. M. F.
LJÖSMYNDIR
óskast í árbók Ferðafélags íslands frá Aústfjörðum
(svæðið frá Lónsheiði til Gerpis). Greiðsla samkvæmt
taxta.
Bérist fyrir 35. febrúar næstkomandi.
Ferðafélág Islands
Túngötu 5.
NIÐURSUÐU
VÖRUR
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð við andlát
HARALDAR BJARNASONAR,
Borgargerði 12.
Vandamenn
Innilegustu þakkir fyrir auðsýnda samúð við
andlát og útför
SIGRÍÐAR MAGNEU NJÁLSÐÓTTUR,
Meðalholti 13.
Vandamenn
um
Höfum fyrirliggjandi:
Karlmannanærfatnað,
margar gerðir.
Karlmannasokka,
nælon, ull og baðmulj
Kvenbuxur,
Unglinganærföt,
Barnanærföt, n
Barnanáttföt,
Bleyjur,
Bleyjubuxur,
Telpnakápur,
Sjóstakka, gula.
Sjópoka,
Gúmmísvuntur, hvítar.
Vinnuvettlinga, gula,
Karlmannaskó, margar gerðir,
kvenskó, margar gerðír,
Unglingaskó,
Barnaskó.
Leitið til okkar
Sameinapþj^rMnwjuaj^nidskn
BR/EÐRAfiORGARSTÍG 7 - REYKJAVÍK
Símar: 5667 — 81099 — 81105 — 81106.
■■■■■■■■■■■■■■■■■■»■••■■■••■■■■■■■■■■■•■■■■■■»■••■■••••■■•■
• ■••••■»■•■•■ ■■■■■■■•■•■•••■•■••»•
■■■■■■■■■■••■■■■■■■•■■■■■■■■■<
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■MHaa**1
Kvöldvökur I. O. C. T.
í Góðtemplarahúsinu dagana 31. janúar til 3. febmar 1955 kl. 8.30 e.h. stundvíslega öll kvöldin —
Öllum heimill ókeypis aðgangur meðan húsrúm leyfir.
.Munsð ('völdvelíHBa i kvöld
Þingstúka Reykjavíkur