Þjóðviljinn - 27.03.1955, Blaðsíða 5

I
Sunnudagur 27. marz 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Blóðugir bardagor í
Brussel í gær
Lögreglan handták þúsundir manna —
uppþot kaþólskra voru bæld niður
Til blóðugra bardaga kom í Brussel og öðrum borgum
Belgíu í gær milli Tögreglu og kaþólskra, sem efndu til
uppþota í mótmælaskyni við stefnu stjórnarinnar í skóla-
málum.
Samtök kaþólskra höfðu boð-
að til mótmælafunda í Brussel
og öðrum borgum Belgíu til að
mótmæla þeirri ákvörðun rík-
isstjórnarinnar og þingmeiri-
hluta hennar að skera niður
styrki til kaþólskra skóla og
setja á stofn fleiri ríkisskóla,
óháða kirkjunni. Bann hafði
verið lagt við fundunum, en
kaþólskir höfðu það að engu.
Þúsundir handteknir
1 gærmorgun söfnuðust tug-
þúsundir kaþólskra manna sam-
an á torgum og götum í Bruss-
el. 12.000 manna lið úr her og
lögreglu var kvatt á vettvang
til að dreifa mannsöfnuðinum.
Ríðandi lögreglumenn fóru í
50-100 manna hópum um göt-
urnar og hröktu múginn und-
an sér með brugðnum sverð-
um. Lögreglumenn búnir gas-
grímum hleyptu upp fundi ka-
þólskra á einu helzta torgi
borgarinnar með táragas-
sprengjum.
Hervörður var um opinberar
byggingar, þinghúsið, konungs-
höllina, alla skóla og sendiráð
Breta og Bandaríkjamanna.
Þúsundir manna liandteknir
Lögreglan hafði þegar
skömmu eftir að óeirðirnar hóf-
ust handtekið þúsund menn í
Brussel og handtökur héldu
áfram fram eftir deginum. í
öðmm borgum, svo sem Ghent
og Leuven, þar sem einnig
vöru gerð upphlaup, voru menn
teknir höndum hundruðum sam-
an.
Víða kom til blóðugra bar-
daga milli sveita stjórnarinnar
og múgsins og særðust margir
menn í þeim viðureignum, sum-
ir hættulega, en ekki bárust
fréttir af mannvígum.
Margir þeirra sem lögreglan
tók höndum höfðu skotvopn í
fórum sínum og tilkynnti inn-
anríkisráðuneytið í gærkvöld,
að þeir yrðu sóttir til saka.
§altsprantur
aiaka úrkoinu
Pakistan er eitt þeirra mörgu
landa þar sem undanfarið hafa
verið gerðar tilraunir með að
framkalla regn í þurrkahéruð-
um.
Eínn af sérfræðingum SÞ á
þessu sviði, Englendingurinn
Fournier d’Albe, skýrir nú frá
því að eftir þriggja ára tilraun-
ir hafi sér tekizt að auka úr-
komu veruléga með því ein-
falda bragði að sprauta salti
upp í loftið. frá húsþökum eða
ökrum.
,,Rigningartækið“ er mjög
einfalt og ódýrt, kostar aðeins
um 500 krónur. Tilraunir með
það voru gerðar í tveimur
þurrkahéruðum í tvo mánuði
og kom í ljós að úrkoman varð
meiri en nokkru sinni áður. Nú
er ætlunin að koma upp slíkum
tækjum viða í Pakistan.
Meðal irinna handteknu vai
einn af helztu leiðtogum ka-
þólska flokksins, sem verið hef-
ur forseti belgiska þingsins.
Uppþotin bæld niður
Um tvöleytið í gær létu for-
ingjar kaþólskra það boð út
ganga til manna sinna að þeir
skyldu hverfa til síns heima.
stjórninni hefði verið sýnt frair
á, að ef hún vildi halda friði í
landinu, yrði hún að láta undar.
síga í þessu máli. Ðreifðist þá
mannfjöldinn og í gærkvöld
mátti heita, að kyrrð væri
komin á i Brussel.
Parísarsamningarnir:
Orslit í dag
Umræður í efri deild franska
þingsins um Parísarsamningana
stóðu í alla nótt og var búizt
við i gærkvöld að þeim myndi
ekki ljúka fyrr en í dag, og
verða þá greidd atkvæði.
Fréttaritarar sögðu í gær, að
allar líkur væru á því að deiid-
in myndi fullgilda samningana
óbreytta, en ekki er loku fyrir
það skptið að hún hnýti ein-
hyerju ákvæði við þá, en þá
koma þeir aftur til kasta neðri ,
dei(darinnar.
Verkamannaflokksþing-
maðurinn sir Richard Ac-
land skýrði frá því í um?
ræðum um hermál á þingi
um daginn, að sér væri
kunnugt um það af viðræð-
um við háttsetta foringja
í bandaríska flughernum, að
búið væri að ljósmynda
hvern ferþumlung af landi
Sovétríkjanna úr bandarísk-
um könnunarflugvélum.
Sir Richard kvað lang-
fleygustu hernaðarflugvél-
ar Bandaríkjanna hafa verið
búnar myndavélum sem gera
myndatöku í myrkri mögu-
lega með notkun útrauðra
geisla. Þessar flugvélar hefðu
verið látnar fljúga yfir Sov-
étríkin í 15.00 m hæð á næt-
urþeli og taka myndir. Hver
flugvél hefði verið látin
fljúga inn yfir Sovétríkin á
ákveðnum stað og innyfir
þau fyrirfram tiltekna vega-
lengd. Með því að fljúga
svona hátt og aðeins á næt-
urþeli hefur verið nokkum
veginn öruggt að ekki væri
hægt að hefta för vélanna.
Tilgangurinn með þess-
Myndin er tékin á ráð-
stefnu í Varsjá í vetur,
par sem rœtt var um
hvernig hœgt sé að hindra
hervœðingu Þýzkalands.
Fulltrúar voru frá flestum
Evrópulöndum. Samkomu
lag var um að leggja til
við stórvéldin að pau
semji um Þýzkalandsmál-
in á peim grundvélli að
allt hernámslið verði brott
úr landinu jafnframt pví
sem sovézki herinn sem
situr í Póllandi og gœtir
samgönguleiða tíl Þýzka-
lands haldi heim. Þýzka-
land verði sameinað með
frjálsum kosningum und-
eftirliti eins og Eden, ut-
um njósnum, sagði sir Ri-
chard, er að gera stjórn
bandaríska flughersins mögu
legt að útbúa nokkurnveg-
inn nákvæm skotmarkakort
af Sovétríkjunum til notkun-
ar í kjarnorkuhemaði.
1 þessari sömu ræðu
skýrði sir Richard Acland
frá þvi að hann hefði ákveð-
ið að segja sig úr Verka-
mannaflokknum og segja
lausu þingsæti sínu. Kvaðst
hann gera þetta til að mót-
mæli. stuðningi flokksstjórn-
arinnar við ákvörðun ríkis-
stjórnar íhaldsmanna um
smíði brezkra vetnis-
sprengja.
Hann lýsti því jafnframt
yfir að hann myndi bjóða
sig fram aftur í kjördæmi
sínu Gravesend við auka-
kosningarnar sem verða við
að hann segir af sér þing-
mennsku. Myndi hann verða
utan flokka og láta kosn-
ingabaráttu sína snúast al-
gerlega um það að skora á
fólk að láta í ljós andstöðu
gegn smíði vetnissprengjunn-
anríkisráðherra Bret-
lands, lagði til á sínum
tíma. Skuldbindingar
Potsdamsáttmálans veröi
uppfylltar, Þýzkaland
Þetta er a.m.k. álit þekkt-
asta kaupsýslurits Bretlands,
The Economist. Brezku viku-
blöðin sem komu út í gær
ræddu öll um átökin í Verka-
mannaflokknum og þeim ber
saman um, að aðstaða Bevans
hafi batnað mjög eftir að mið-
stjórn flokksins heyktist á að
víkja honum umsvifalaust úr
flokknum, en kaus í staðinn
nefnd miðstjórnarmanna til að
ræða við hann og fá hann til
að lofa því að ganga ekki
framar í berhögg við hægri-
mennina í flokknum.
Tillagan um að kjósa nefnd-
ina í stað þess að víkja Bevan
úr flokknum var borin fram af
Attlee og var hún samþykkt
með 14 atkv. gegn 13. Atkvæði
Attlees réð þar úrslitum. The
Economist segir, að Attlee hafi
með þessu reitt hægrimennina
í miðstjórninni til reiði og séu
Anðvald ekki siA
menning í hætta
— segir Vorosjiloff
Vorosjiloff, forseti Sovétríkj-
anna, sagði í ræðu í gær, að
anginn fótur væri fyrir þeim
sögnum sem haldið væri á loft
á Vesturlöndum, að hætta væri
á að siðmenningin tórtímdist i
kjarnorkustyrjöld. Það væri
ekki siðmenriingin sem væri í
hættu í slíkri styrjöld, heldur
aðeins auðvaldsskipulagið sem
þegar væri á fallanda fæti.
standi utan allra hernað-
arbandalaga og Evrópu-
stórveldin og Bandaríkin
gerist ábyrg fyrir frið-
helgi landamæra pess.
þeir manna líklegastir til að
reyna að losna við hann. Tak-
ist þeim það, segir Economist,
mun Morrison vera sá hægri-
manna sem stendur næst því að
erfa foringjatignina. Hins veg-
ar er enginn vafi á því, að
Morrison á miklu minna fylgi
að fagna meðal flokksmanna,
bæði í verkalýðsfélögunum og
flokksfélögunum, en Bevan og
dregur þá ályktun af þessu, að
Bevan hafi aldrei staðið betur
að vígi í átökunum um ráðia
í flokknum en nú.
Finnska stjórnin
móti kvikmynd um
stríðið 1941-’44
Finnska stjórnin hefur lagzfc
gegn því að gerð verði kvik-
mynd eftir skáldsögunni Ó-
þekkti hermaðurinn sem fjallar
um stríð Finna gegn Sov.étríkj-
unum árin 1941-1944. Bókin
er eftir Váinö Linnas og var
metsölubók í Finnlandi í fyrra,
seldist í meira en 1Ú0.000 ein-
tökum.
Ákveðið hafði verið að kvik-
mynda söguna og hafði verið
óskað eftir því, að finnski her-
inn aðstoðaði við m'yndatökuna.
Landvarnarráðuneytið leitaði á-
lits utanríkisráðuneytisins á
því og sagði það að telja mætti
sennilegt að slík kvikmynd
myndi geta „skaðað sambúð
Finnlands við erlent ríki,“-og
bæri því finnskum stjórnar-
völdum að forðast að vera viði
myndatökuna riðin.
ar með því að kjósa sig.
• -
Ljósmynda úr 15 km.
hæð á næturþeli
Brezkur þingmaður lýsir njósnailugi banda-
ríska ílughersins yfir Sovétríkin
Bevan stendur betur að
vígi en nokkru sinni fyrr
Meiri líkur en áður á því að hanji íái
íorystu Verkamannaílokksins í hendur
Aneurin Bevan, leiðtogi vinstriarms brezka Verka-
mannaflokksins, hefur aldrei staðið betur aö vígi í bar-
áttunni um ráðin í flokknum en einmitt nú.