Þjóðviljinn - 30.04.1955, Page 1

Heillaóskir frá Noregi
Þj6ð\iljanum barst í gær svo-
hljóðandi skeyti frá Friheten,
málgagni Kommúnistaflokkg
Noregs:
„Biðjum Þjóðviljann fyrir
beztu heillaóskir til íslenzkra
verkamanna vegna árangursina
af hinni miklu vinnudeilu. —

Hafnarbakkinn hefur aftur fyllzfc iðandi starfandi lífl eftir fullra sex vikna kyrrstöðu.
| 35% kauphækkun eí J
Í unnið er til kl. 8 !
I 1
Það ákvæði Dagsbrúnarsamninganna að 3
| matartími hefiist kl. 19.15 og um leið heíjist
næturvinnutaxti er mjög mikilvægt, eins og I
| sést ef tekið er dæmi af þvi að menn vinni til I
| kl. 8 að kvöldi.
Með gamla fyrirkomulaginu jafngilti það 8
[ dagvinnutímum og 3 eftirvinnutímum, og f
\ kaupið fyrír þá vinnu var áður kr. 186.
Samkvæmt nýju samningunum er greitt =
j fyrir þessa vinnu 8 dagvinnutímar, 2 lk eftir- =
j vinnutími og 1% næturvinnutími. Með núver-
| andi kaupi jafngildir það kr. 252,10.
Mismunurinn er kr. 66,10 — eða rúmlega \
j 35% kauphækkun.
Atvinnulífið vaknor til lífsins
Allt bæjarlífið gerbreytti um svip í gærmorgun
Atvinnulífið í Reykjavík vaknaði aftur til lifsins í gær
eftir að auðstéttin hafði stöðvaö það í fullar sex vikur.
Hvergi var þessi mikla breyting eins stóríelld og við höfn-
ina. í stað kyrrstöðunnar undanfarið blöstu nú hvar-
vetna við stritandi menn og vélar.
Verkamenn þyrptust niður að
höfninni í gærmorgun, en mestur
hluti farskipaflotans hefur legið
þar bundinn. Þar sem áður hafði
verið autt og kyrrt fylltist nú
iðlandi, starfandi lífi. Tökum
hinnar dauðu handar burgeis-
anna, er höfðu stöðvað at-
vinnulífið í sex vikur, í þeim til-
gangi að kúga verkamenn til
hlýðni, var nú aflétt. Hin lifandi
hönd vérkamannsins var nú aftur
tekin við. Hjól atvinnulífsins
tóku að snúast af fullum krafti
á ný. Vindur voru settar í
gáng. Bómur tóku að sveiflast
og rétta upp á hafnarbakkann
vörumar sem legið hafa í lest-
um skipanna. Hafnarbakkinn
sem undanfarið hefur verið auð-
ur og „dauður" fylltist nú aftur
mönnum, vörum og bílum, iðandi
starfandi lífi. Allskonar vörur —
sekkir, kassar, umbúðalausir
mjólkurbrúsar, svo og bílar og
aftur bílar til auðstéttarinnar,
sem alltaf segist vera að tapa!!
Og svo var það pósturinn marg-
umtalaði. Yfir 50 lestir af pósti
munu hafa verið í skipunum, —
svo póstmennirnir hafa vitað
hvað þeir höfðu að gera.
Geymsluhúsin voru opnuð upp
á gátt, bílar komu og fóru, hvar-
vetna voru menn að hlaða vör-
um. Allur Eimskipafélagsflotinn
er nú saman kominn í höfninni,
því Eimskip er svo fátækt fé-
lag að það telur sig ekki hafa
ráð á því að borga verkamönnum
hærra kaup, — þótt það hafi
hinsvegar sýnt allri þjóðinni að
það hefur ráð á að sóa í her-
kostnað gegn verkamönnum
margfaldri þeirri upphæð sem
kauphækkuninni hefði numið,
hefði verið samið um hana strax.
Verksmiðjuhjól tóku aftur að
snúast víðsvegar um bæinn.
Gnýr vinnu og starfandi lífs.
Göturnar fylltust nú aftur bílum.
Inni á Laugavegi lyftu vegfar-
endur nösum og hnusuðu bros-
leitir eftir ilminum af nýbrenndu
kaffi sem lagði um götuna!
En það ánægjulegasta. við
þcnnan dag, þegar atvinnulífið
vaknaði aftur til lífsins var
sigursvipur fólksins er staðið
hefur í 6 vikna baráttu fyrir
bættum kjörum. Samheldni þess
og þrek stóðst allar tilraunir
auðstéttarinnar til að kúga það.
Samheldnin jókst við raunina.
Verkamenn komu óbugaðir og
sigrandi út úr átökunum, stoitari
af maetti samtaka sinna en
nokkru sinni fyrr.
1. MAÍ
f gærkvöid barst 1. maí neind
bréf frá forseta Alþýðusambands-
ins, þar sem hann mælist einr
dregið til þess við nefndina aS
hún láti fulltrúaval Hreyfils ekki
valda frlðsUtum í nefndinni. Get-
ur forsetimi þess að ági-emings-
mái varðandi verkfaUið verði tek-
in fyrir af sambandsstjóm aö
loknu verkfalUnu.
1. maí nefndih niun halcla fund
í kvöld og má telja víst að hún
verði við þes.sum tilmæliuu for-
seta Alþýðusambandsins.
Hús Máls og menningar komið
upp á 20 ára afmæli félagsins
Skorað á félagsmenn að leggja bygging-
unni lið með fjárframlögum
Mál og menning hefur sett sér það mark að nýbygging fyrir
starfsemi féiagsins verði komin
ára afmæli féiagsins 1957.
Áætlaður kostnaður við bygg-
inguna er um 4 milljónir króna,
en hún verður fimm hæðir auk
kjallara, og kostar hátt. í tvær
milljónir að koma henni undir
þak Sú upphæð þarf að vera til-
tæk um leið og byrjað er á
framkvæmdum.
Eins og kunnugt er var hluta-
félagið Vegamót stofnað til þess
upp á Laugavegi 18 á tuttugn
að hrinda þessu stórvirki af stað,
og var hlutafé þess ákveðin ein
milljón króna. Var Mál og menn-
ing skrifuð fyrir þriðjungi upp-
hæðarinnar en annað lögðu
stuðningsmenn og vinir félagsins
fram.
Mál og menning hefur nú
snúið sér til allra félagsmanna
Framh. á 8. síðu.
Samninganefnd verklýðsfélaganna á miklar þakkir
skilið fyrir störf sín, samheldni sína, þrautseigju
og staðfestu. Hér fyrir ofan situr hún við borðið
sem var aðsetur hennar margar og langar nætur
að undanförnu; frá vinstri: Björn Jónsson, for-
maður Verkamannaféiags Akureyrarkaupstiiðar;
Hermami Guðmundsson, formaður Hlífar; Bene-
dikt Davíðsson, formaður Trésmiðafélags Beykja-
vfkur; Eðvarð Sigurðsson, ritari Dagsbrúnar og
formaður samninganefndarinnav; Snorrf Jónsson,
formaður Féiags jámiðnaðarmanna; Bjöm Bjarua-
son, fomiaður Xðju; Eggert Þorsteinsson, formaður
Múrarafélags Réykjavíkur.
Nefndin vaiui mikið og gott starf en hún átti sér
líka þann bakhjarl sem dugði: verkafólk í 14 verk-
iýðsfélögum, fagiaart og. ófaglaart, sem stóö saman
Iilið við lilið og gegndi ölluiii störfum verkfalls-
baráttunnar ai' fómfýsi, baráttuhug og einingu semi
aldrei brást. Þessar þúsundir hafa sannað að al-
þýðusamtökin eru ósigrandi, og þeim saimindunf
Uom samninganefndin á framfæri við atvínnurek«i
endur og ríkisstjóm eftir sex vikna barát.tu. Öll
alþýða ÍsIarKls þakkar verklýðsfélögummi og íoim
ustumönnum þeirra fyrir þann mikla áfanga sent
náðst hefur í baráttusögu alþýðusamtakanna og
heitir á þá að starfa á sania hátt framvegis off
sækja fram tii nýrra sigra, aukimia réttinda og
sívaxandi valda alþýðusamtakanna.
Hækkunin til verkaiýðsins er 17.1%
Hækkun sú sem alþýðan
fékk í sinn hlut er 17,1% ef
nákvæmlega er reiknað — og
þótfc ekki sé tekið tillifc til
sérkrafnanna. 1% veikindapen
ingar koma ofan á nýju
grunnkaupshækkunína sem er
10%, og verða þeir því 1,1%
af gamla grunmnum. Þau 6%
sem renna í orlofsfé og 4%
í atvinnuleysistryggingasjóð
reiknast einnig ofan á þá 10%
grunnltaupshækkun er fékkst,
og hækkar það bundraðstöl-
una. enu um 1% miðað við
gamla grunnkaupið. Heildar-
niðurstaðan verður því 17,1%.
Niðurstaðan nú er því hærri
en sú sem náðist 1944, en þá
var útkoman 16,6 eins og sagt
var frá í blaðinu í gær.