Þjóðviljinn - 12.06.1955, Síða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 12. júní 1955
þlÓOVILJINN
Otgefandl: Sameinlngarflokkur alþýOu — Sósiallstaflokkuriim.
Rltetjórar: Magnús Kjartansson, Slgurður Guðmundsson (4b.)
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
BlaOamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Benediktsson, GuO-
mundur Vlgfússon, Ivar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
BlUrtjórn, afgreiOsla, auglýsingar, prentsmiOja: SkólavörOustig
1B. — Sími 7600 (3 Unur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuöi i Reykjavík og nágrennl; kr. 17
annars staðar á landlnu. — Lausasöluverð 1 kr. eintaklO.
PrentsmiOja Þjóövi!jans h.f.
Tíminn ræðst á ríkisstjórnina
Ekki einu sinni heldur á að gizka fimmtíu sinnum á ári er
skrifuð grein í Tímann, þar sem því er haldið fram, að á nýsköp-
nnarárunum hafi byggingarefni og orka landsmanna farið að
langmestu leyti í byggingar burgeisahúsa í Reykjavík. Þetta
er ein af hinum fölsku áróðursbrellum Framsóknar sem Tima-
menn sækja niður í skúffur sínar í hvert skipti, sem minnzt er
á húsnæðismál, í þeirri von að sé það sagt fimmtíu sinnum árlega,
þá glæpist einhver á að halda að jafnvel Tímamenn geti ekki
farið svo oft með sömu ósannindin.
Hvað eftir annað hefur verið á það bent, að þau tvö ár sem
nýsköpunarstjórnin sat, voru byggðar fleiri íbúðir í Reykjavík
en nokkur ár önnur fyrr og síðar. Nokkuð var þar af stórum
íbúðum en meðalherbergjafjöldi þessara íbúða var rösklega þrjú
herbergi á íbúð. Árið áður en nýsköpunarstjórnin tók við, árið
1944, voru byggðar 339 íbúðir í Reykjavík og 80 hús önnur.
Fvrra ár nýsköpunarstjómarinnar, 1945, voru byggðar 541
íbúð í Reykjavík og 142 hús önnur. Síðana ár nýsköp-
unarstjóraarinnar komst íbúðatalan langhæst, þá eru byggð-
ar 634 íbúðir og 176 önnur hús. Þá taka þríflokk-
arnir við, og næsta ár, 1947, eru ekki byggðar nema 468 íbúðir
I Reykjavík og 45 önnur hús. Undir stjórnum Sjálfstæðis-
flokksins, Framsóknar og Alþýðuflokksins sígur svo meir og meir
á ógæfuhlið og ná íbúðabyggingamar í Reykjavík lágmarki árið
1951, en það ár eru ekki byggðar nema 284 íbúðir. Úr því fer
þeim að fjölga, því sjtómarflokkamir tóku að gugna á hinni
glæpsamlegu bannstefnu sinni í húsbyggingarmálunum, ekki sízt
fyrir markvissa og harða baráttu Sóíalistaflokksins gegn henni
innan þings og utan. Þó var tala íbúða á síðastliðnu ári ekki búin
að ná fyrra ári nýsköpunarstjómarinnar, hvað þá metinu síðara
árið. Samkvæmt opinberum skýrslum vom byggðar í Reykjavík
árið 1954 487 íbúðir.
Margtuggin áróðursbrella Tímans um hinar miklu lúxusíbúða-
byggingar í Reykjavík á nýsköpunarámnum var ekki sízt ósvífin
vegna þess að einmitt síðan, undir stjóm Framsóknarflokksins
og Sjálfstæðisflokksin3, hafa risið upp í Reykjavík heil hverfi
lúxusíbúða, þar sem fram fer óhemju sóun verðmæta, miðað við
þjóðarhag.
Svo gerast þau undur og stórmerki í gærmorgun, á laugardegi,
að glýjan virðist falla af augum Tímamanna, og ekki nóg með
að þeir sjái nokkuð af því sem er að gerast í kringum þá, heldur
tvíhenda þeir pennann og viðurkenna staðreyndir um húsbygg-
ingamál Reykjavíkur! I ritstjómargrein Tímans er hafin hin
snarpasta gagnrýni annars aðalblaðs ríkisstjóraarinnar á gerðir
hennar á þessu sviði. Kemur þar fram svo sterk ádeila á störf og
framkvæmdir Eysteins Jónssonar, Steingríms Steinþórssonar,
Kristins Guðmundssonar, Ólafs Thórs, Ingólfs Jónssonar og
Bjama Benediktssonar, að lesandinn fer jafnvel að gera sér
vonir um að Tíminn dragi þá ályktun, samkvæmt kunnum fyrir-
myndum, að þessir menn séu allsendis ófærir að gegna ráðherra-
storfum. En svo langt er þó heilbrigð skynsemi Tímamanna ekki
Itomin enn.
Samt er játning annars aðalblaðs ríkisstjórnarinnar athyglis-
verð, en hún er þannig:
„Orsök ofþennslunnar er þvi ekki að finna hér. Hún rekur fyrst
og fremst rætur til þess, að eitt fyrsta verk núv. ríkisstjómar var
að draga stórlega úr fjárfestingarhömlum, sem höfðu hindrað
lúxusbyggingar gróðamanna í Reykjavík. Jafnhliða má svo heita,
að ekkert raunhæft eftirlit sé með því í Reykjavík, hvort fylgt sé
giídandi hámarksákvæðum um stærð íbúða.
f skjóli þessa hvoru tveggja er nú verið að byggja meira af
lúxushúsum í Reykjavík en nokkrum sinnum fyrr. Það er þessi
lúxusbyggingastarfsemi, sem veldur nú langmestu um hina ó-
hóflegu fjárfestingu. Hún er meginorsök þess, að vinnuaflinu er
nú sópað til Reykjavíkur. Hún er ein helzta orsök þess, að ekld
er veitt nægilegu f jármagni til framkvæmda í dreifbýlinu.
Ef haldið væri skynsamlega á þessum málum, væri hægt að
byggja í Reykjavík eins margar eða fleiri íbúðir en nú eru þar í
smíðum, þótt notað væri miklu minna fjármagn og vinnuafl. En
það hentar ekki lúxuskóngum íhaidsins og því fæst það ekki fram-
gengt meðan íhaldið er í stjóm“.
Vonandi fellur glýjan af helmingaskiptunum við Sjálfstæðis-
flokkinn ekki alltof fljótt yfir augu Tímamanna, svo þeir megi
sjá og viðurkenna einnig aðrar þær ávirðingar núverandi ríkis-
etjórnar sóm þjóðinni eru hættulegastar.
rruF,ir • ____________________
Hrafn Sæmnndsson:
Fordæmi
Islendings
af Snðnrnesium
Undirritaður tók sér far til
Keflavíkur sunnudagsmorgun
einn ekki alls fyrir löngu. Er-
indið suður þangað var að
heimsækja nokkra kunningja
sem þar búa, Einn þeirra er
19 ára gamall. Þegar hann var
16 ára fór hann á eigin spýt-
um norður í land og keypti
þar, ásamt yngri bróður sín-
um, 20 tonna mótorbát. Síðan
sigldi hann þessum bát suður
tii Keflavíkur með öðmm pilti
jafn gömlum. Hann var orð-
inn dauðsyfjaðúr þegar suður
kom en hann lagði að landi
með óbilaðan kjark og vax-
andi sjálfstraust.
Á tveim vetrarvertíðum var
þessi ungi piltur formaður á
bátnum og þótti gætinn og ör-
uggur sjósóknari. Svo fór, að
þeir bræður urðu að selja bát-
inn af því að smáútgerðar-
menn sem vinna sjálfir við sín
framleiðslutæki eiga erfitt
uppdráttar undir stjórn þeirra
ráðamanna sem heldur vilja
afla gjaldeyristeknanna með
því að láta sjómennina vinna í
herstöðinni uppi á heiðinni en
láta þá veiða fisk til útflutn-
ings.
En þó þessi 19 ára gamli
sjómaður sé nú bátlaus, er
skapfesta hans hin sama og
hann hefur aldrei sótt atvinnu
sína upp á Völlinn. Vegna
dugnaðar síns og skapfestu
hefur hann ekki þurft að ganga
undir það ok, sem ríkisstjóm-
in hefur lagt á mikinn hluta
æskulýðsins. Hin nýrika auð-
stétt, sem stendur að baki
þeirrar stjómar sem nú ríkir,
hefur gengið á það frelsi sem
menn eiga rétt á samkvæmt
lögum landsins. Þessi stétt
hefur lagt fjötra á eðlilegt at-
hafna frelsi æskunnar. Enda
þótt æskan vilji vinna að eðli-
legri framþróun íslenzkra at-
vinnuvega, syngur kór auð-
stéttarinnar alltaf sama söng-
inn, að æskan sé léttúðarfull
og ábyrgðarlaus um þjóðmál,
að vonir hennar, viðleitni og
byggðar á jörðu niðri. Jafnvel
á Islandi var um eitt skeið rík-
isstjóm sem ekki taldi það sitt
fyrsta boðorð að halda draum-
um fólksins í skef jum. Þá voru
atvinnutæki landsmanna end-
urnýjuð að mestu á örfáum
ámm og stórlega \dð þau auk-
ið. Þá var þjóðlífið að komast
á það skemmtilega stig að fólk-
ið leit undrandi á hinar öru
framkvæmdir og spurði í hrifn-
ingu: „Er þetta hægt?“ Og
verkin töluðu.
Síðan hefur margt breytzt.
Síðan hafa draumar fólksins
aftur verið heftir af því að þeir
sem við stjómartaumunum
tóku, voru ekki fulltrúar
hinna vinnandi stétta heldur
hinnar tiltölulega fámennu
sérréttindaklíku sem nú
stjórnar landinu. Flesta þá
framtíðardrauma sem fólkið
batt við hin nýju og fullkomnu
atvinnutæki, gerðu stjómar-
völdin að engu. Auðstéttin
þorði ekki að láta fólkið búa
við vaxandi framleiðslu og
vaxandi velmegun af því að
með aukinni velmegun og
Æska íslands hlífir sér ekki við frarrdeiöslustörfin, frem-
ur en kynslóðimar sem á undan gengu. — Hinn glæsUegi
fiskiskipafloti mun hér eftir sem hingað til mannaður
íslendingum.
þrá séu skýjaborgir sem ekki
fá staðizt. Þessi leiðinda söng-
ur er þó aðeins til þess sung-
inn að reyna að halda þjóðfé-
laginu í sem mestri kyrrstöðu.
Ef litið er yfir sögu ýmissa
tæknimenntaðra þjóða sést að
það eru draumar fólksins og
skýjaborgir sem eru undir-
staða margra örustu framfara
síðustu áratuga.
Auðstétt Islands vill að
sem minnst beri á þeirri stað-
reynd að víða í heiminum hafa
skýjaborgir fólksins verið
Loddaramir og landsölumennimir senda þúsundir œsku-
fólks tU herstöðvanna á Reykjanesi, beint frá framleiðslu-
störfunum. — Hér er Ólafur Thórs að „taka við“ Kefla-
víkurflugvelli af Bandaríkjamönnum, staðráðinn í því
að afhenda ísland sem áiómstöð strax ög hann þórði.
auknu stjómmálaþori fólksins
taldi hún sérréttindum og
auðsöfnun sinni stefnt í hættu.
Það var vegna þessa að hún
veitti fjármálaþróuninni inn á
þær brautir að hin nýju fram-
leiðslutæki, sem afköstuðu
helmingi meira magni af út-
flutningsvöru en hin gömlu,
fóm smátt og smátt að tapa,
eins og kapítalistarnir kalla
það. Og nú er stór hluti at-
vinnutækjanna rekinn með
tapi — á pappímum.
Þegar auðstéttin hafði
þannig þrengt að framleiðsl-
unni og lifskjömm fólksins,
fór hún aftur að skipuleggja
áætlanir sínar um framhald-
andi gróða og völd. Hún bygg-
ir nú þjóðfélagsreksturinn á
sama grundvelli og stórt verzl-
unarfyrirtæki. Menn og stöður
ganga kaupum og sölum eins
og grænsápa eða annar varn-
ingur og það er síður en svo
að auðstéttin ætlist til að þessi
verzlun eigi að fara fullkom-
lega leynt. Með þessari hálf-
opinbem mútustarfsemi vill
hún ala fólkið upp í ótta valds-
ins og auðsins eftir útlendri
fyrirmynd. Nú er þessi þróun
komin á það stig, að fólk er
aftur farið að spyrja: „Er
þetta hægt?“, en annarrar
merkingar en fyrr, og verkin
tala.
Eins og eðlilegt má teljast,
hefur þessi misbeiting valds-
Framþald ,&-Ui 46B»t