Þjóðviljinn - 03.07.1955, Blaðsíða 1
VILJINN
Inni í blaðinn
Lesið 5. síðu:
Viðskiptin \ið alþýðuríkin
stórfellt hagsmunamát ís-
lenzku þjóðarinnar.
Sunnudagur 3. júlí 1955 — 20. árgangur — 146. ‘tölublað
Mikill mannf jöldi viö opnun rússnesku
og tékknesku vörusýninganna í gær
Forsefi Islands s/coðað/ sýninguna i gœr
T" “ v 1 ’ ■ ' ij|p| ' •
'•'SSr |
Vörusýningar Sovétríkjanna og Tékkóslóvakiu voru
opnaðar í gær við athöfn er hófst í Þjóðleikhúsinu kl. 2.
Þar fluttu rasður Eggert Kristjánsson, formaður heið-
urssýningamefndarinnar, Gunnar Thoroddsen borgar-
stjóri, Ingólfin- Jónsson viöskiptamálaráðheiTa, Pavel
Ermosjin sendiherra Sovétríkjanna og Jaroslav Zantovský
sendifulltrúi Tékkóslóvakíu. — Forseti íslands var meðal
sýningargesta.
Eggert Kristjánsson kvað
vörusýningu þessa einstæðan at-
burð. Rakti hann nokkuð við-
skiptin við Sovétríkin er hófust
1946, lágu niðri 1949-1952, en
hafa margfaldazt síðan.
Gunnar Thoroddsen borgar-
stjóri minnti á að kynni og sam-
skipti Islendinga og Rússa væru
ekki ný af nálinni og vitnaði í
því sambandi í för Bjarnar Hít-
dælakappa til Garðarikis 1008.
Kafli úr ræðu Ingólfs Jónssonar
viðskiptamálaráðherra er birtur
hér síðar. Ermosjín sendiherra
Sovétríkjanna tók í ræðu sinni
m. a. undir þau ummæli
Ingólfs Jónssonar að ólíkt
stjómarfar landanna standi
ekki í vegi fyrir auknum við-
skiptum og vináttu. Ræða
Zantovskýs sendifulltrúa Tékka
er birt hér á öðrum stað.
Að lokinni ópnunarathöfninni
í Þjóðleikhúsinu skoðuðu boðs-
gestir sýningamar í Miðbæjar-
skólanum og lástamannaskálan-
um. Sýningin var opnuð almenn-
ingi kl. 6.
í ræðu sinni fómst Ingólfi
Jónssyni viðskiptamálaráðherra
m.a. þannig orð:
„I dag em opnaðar tvær stór-
ar vörusýningar hér í Reykjavík
Sýningar þessar em frá Sovét-
ríkjunum og Tékkóslóvakíu. Er
það í fyrsta sinn, sem þessar
þjóðir hafa vömsýningar hér.
Það er vissulega ánægjulegt, að
viðskiptin milli Islands og þess-
ara þjóða eru á því stigi, að tal-
ið hefur verið eðlilegt að leggja
í þann kostnað og þá miklu fyr-
irhöfn, sem hlýtur að fylgja því
að setja hér upp þessar stóru
sýningar. Við íslendingar telj-
um þetta vott um einiægan á-
setning og vilja þessara ágætu
viðskiptaþjóða okkar, að halda
viðskiptum áfram við ísland,
ekki aðeins á sama grundvelli
og verið liefur um skeið, heldur
í auknum mæli til ánægju og
gagns fyrir alla aðila. Það er
enginn vafi á því, að þessar
fjölbreyttu vörusýningar geta
treyst viðskiptaböndin milli
landanna og stuðlað að aukinni
kynningu og stórauknum við-
skiptum. Stuttu eftir stríðslok
voru tekin upp viðskipti milli Is-
lands og Sovétríkjanna. Við-
skiptin urðu all mikil og stóðu
í nokkur ár, en féllu alveg niður
á timabili, þar til samningar
rnn endumýjun viðskiptanna
hófust snemma á árinu 1953, og
samningar tókust um gagnkvæm
viðskipti í júlímánuði það ár.
Hafa viðskiptin við Sovétríkin
farið stöðugt vaxandi síðan, eins
og siðar mun fram tekið.
Viðskiptin við Tékkóslóvakíu
hófust einnig skömmu eftir
stríðslok og hafa staðíð óslitið
síðan, en farið stöðugt vaxandi.
Hafa viðskiptin milli Islands og
Tékkóslóvakíu farið mjög vel
fram, ekki síður en viðskiptin
milli íslands og Sovétríkjanna,
og er það skoðun mín, að báðar
þessar þjóðir hafi haft gott af
þeim viðskiptum, sem fram hafa
farið milli þjóðanna nú á nærri
10 ára tímabili.“
Þá gaf ráðherrann yfirlit jfir
viðskiptin við Tékkóslóvakíu og
síðan Sovétríkjanna. Að lokum
sagði hann:
„Við íslendingar erum fá-
mennastir frjálsra þjóða, en við
byggjum stórt land, sem hefur
margt til síns ágætis og býður
upp á marga möguleika. Aðal
útflutningsvörur þjóðarinnar
eru sjávarafurðir, sem seldar
eru a.m.k. í 4 heimsálfum. Fram-
leiðslumagn þjóðarinnar er mik-
ið, miðað rið fólksfjölda, og ut-
anríkisviðskipti landsins mun
meiri en nokkurrar annarrar
þjóðar, miðað við stærð og þann
mannafla sem fyrir hendi er til
þess að vinna að framleiðslunni.
Síðan Islendingar tóku utanrík-
ismálin í sínar hendur hefur vel
tekizt með milliríkjasamninga.
Þjóðin hefur viðskiptasamninga
við margar þjóðir heims, sem
eru okkur vinveittar eftir aukin
kynni og margra ára viðskipti.
Það er nauðsynlegt að vinna af
einlægni að vinsamlegri sambúð
þjóðanna til aukins skilnings og
hagsældar fyrir fólkið í hinum
ýmsu löndum heims, sem ávalt
hefur hvar sem það býr, við
sömu vandamálin að stríða. Hef-
ur sömu vonirnar, sömu óskim-
ar, sömu draumana um betra
líf, frið og öryggi og bættari
lífsafkomu. Við Islendingar
gleðjumst yfir því að hafa feng-
ið heimsókn margra ágætra
manna frá tveim af okkar
stærstu viðskiptaþjóðum. Við
teljum þessa heimsókn vott um
vináttu og velvilja þessara
þjóða í okkar garð. Eg vil full-
vissa þessar ágætu viðskipta- og
vinaþjóðir okkar um, að við
metum réttilega það hugarfar,
sem heimsókninni fylgir, og að
við munum leggja áherzlu á, að
bönd vináttu og gagnkvæms
skilnings megi styrkjast milli
landanna. Við Islendingar búum
Framhald á 4. síðu.
Meöal merkra staða, sem skoðaðir verða í ferð Sósialista-
félagsins og Æskulýðsfylkingarimvar um næstu helgi, er
garðurinn í Múlakoti. — Myndin er paðan — Sjá 8. síöu„
Viðskipti íslands og Tékkó-
slóvakíu aukast um 112 prósent
samkvæmt viðskiptasamningi sem gerður hefur verið til þriggja ára
— Ræða J. Zantovskýs sendifulltrúa Tékka
Síðasta áratug hafa vemleg viðskipti farið fram milli
íslands og Tékkóslóvakíu. Áralöng reynsla af tékkneskum
vörum hefur unnið þeim það álit. aö margar þein-a séu
meðal þeirra beztu sem völ er á. — Við opnun vörusýning-
arinnar í gær flutti Jaroslav Zantovský eftirfarandi ræðu:
þessari vörusýningu er enn eitt
framlag til þróunar gagn-
kvæms fjármála- og viðskipta-
sambands landa vorra —- ís-
lenzka lýðveldisins og tékkó-
slóvakíska lýðveldisins. Eftir
að Island var lýst sjálfstætt
Ingimarsmálið enn í rann-
sókn fyrir luktum dyrum
Enn stendur yfir rannsókn í hinu umfangsmikla máli
séra Ingimars Jónssonar, og fer hún fram fyrir luktum
dyrum.
Þjóðviljinn spurðist fyrir um hvað rannsókn málsins
liði, hjá Þórði Bjömssyni, fulltríia sakadómara, sem
falin hefur verið rannsókn málsins.
Kvaðst hann hafa byrjað rannsóknina 23. maí s.l. og
stæði hún enn yfir. En um sjálfa rannsóknina kvaðst
Þórður engar upplýsingar geta gefið á þessu stigi, þar
sem ákveðið hefði veríð í upphafi að nota heimild þá sem
í lögum er að slík rannsókn fari fram fyrir luktum dyr-
um.
Er þess að vænta að þetta umfangsmikla og illræmda
mál verði nú upplýst svo sem tök eru á, enda þótt mál-
gögnum stjómarfiokkanna og Alþýðublaðsins þætti sem
„yfirsjónir" séra Ingimars væru ekki vimtalsverðar.
1944 og skömmu eftir lok sið-
ari heimsstyrjaldarinnar, voru
stigin fjTstu sporin til þróunar
viðskiptasambandsins milli ís-
lenzka lýðveldisins og Tékkó-
slóvakíu. Magn viðskiptanna
hefur aukizt ár frá ári, og
hin gagnkvæmu vöruskipti hafa
orðið að hagfelldum lið í efna-
legri þróun Tékkóslóvakíu og
Islands, sem er svipuð í eðli
sínu.
Efnaleg samvinna Tékkó-
slóvakíu og Islands kom einnig
fram í viðræðum þeim um
viðskiptamál, sem stjórnskipað-
ar nefndir beggja landanna
áttu með sér árið 1954 og sem
leiddu til þess, að gerður var
viðskiptasamningur til þriggja
ára. Samkvæmt þeim samningi
eiga viðskiptin á árinu 1955
að aukast um 112%, miðað
við árið á undan.
Þetta hagstæða ástand mál-
anna á sviði verzlunarsam-
bandsins milli Tékkóslóvakíu
og Islands sýnir enn einu
sinni, að efnaleg samvinna er
möguleg og hagkvæm milli
allra landa, án tillits til stjórn-
skipulags þeirra.
Tékkóslóvakía, sem hefur
víðtæk verzlunarsambönd við
yfir 80 lönd, er eitt þeirra
landa, sem hefur sífellt gert
sér far um að efla alþjóðleg
viðskipti og efnalega samvinnu.
Þess vegna höfum vér lika gert
viðskiptasamninga við allt að
því 30 lönd, samninga, sem
byggjast á grundvelli jafnrétt-
is og gagnkvæms hagnaðar.
Frá íslandi flytur Tékkó-
slóvakía inn fiskiðnaðarafurðir.
sem ávalt hafa notið mikilla
vinsælda.
Útflutningur Tékkóslóvakíu til
íslands er ýmis konar neyt-
endavarningur og iðnaðarfram-
leiðsla, svo sem álnavara, gler
og skófatnaður. Valtað stál,
vélar og önnur iðnaðartæki eru
einnig veigamikill liður í inn-
flutningi íslands frá Tékkó-
slóvakíu. Iðnaður Tékkóslóvak-
íu er fær um að birgja íslenzka.
markaðinn að mörgum öðrum
vörutegundum, og bæði lönd
vor munu áreiðanlega hafa hag
af ýtrustu uppfyllingu islenzk-
tékkóslóvakíska viðskiptasamn-
ingsins.
Vér þáðum þess vegna, bæði
af áhuga og með ánægju, boðið
um þátttöku í vörusýningunni
hér í Reykjavík, þvi að hér
býðst oss tækifæri til þess að
kynna kaupsýslumönnum og
öðrum Islendingum, sem hug'
hafa á þeim efnum, enn betuf
iðnaðarframleiðslu vora.
Tékkóslóvakía tekur nú þátt
Framhald á 8. síðu.