Þjóðviljinn - 19.08.1955, Page 1

Föstudagur 19. ágúst 1955 — 20. árga-ngur — 185. tölublaö
Loksins svarar ntanríkisráðherra:
Engin beiðni borizf um flotastöð og
„þar af leiðandi” ekkert leyfi veitt
Svarar engu um jbað, hver]a afsföSu rikisstjórnin
muni faka, />egar slik beiSni bersf
Eftir rúmlega viku umhugsunarfrest hefur utanríkisráðherra
loks látið málgagn sitt svara fyrirspumum Þjóðviljans um það
hvort rétt hafi verið hermt í New York Times að Bandaríkja-
menn ætli að gera hérlendis flotahöfn fyiir 3—4 milljarða króna.
Er svarið á þessa leið:
„Samkvæmt upplýslngum sem Tíminn hefur aflað sér hjá utan-
ríkisráðherra, þá mun ('!) frétt þessi vera gripin úr lausu lofti.
Ekld hefur borizt beiðni um slika hafnargerð, og þar af Ieiðandi
ekki komið tíl álita að veita heimld tíl þess. Er þvi ömggt, að
eigi hefur verið gefið leyfi fyrir neinu slíku mnnvirki".
Þjóðviljinn þakkar yfirlýsingu
utanríkisráðherra, það sem hún
nær, en í rauninni segir hann
ekkert annað en það, að ekki
hafi enn borizt nein formleg
beiðni frá Bandaríkjamönnum
og þa.r af leiðandi hafi ekkert
leyfi verið veitt enn. Hann segir
ekki orð um það hver sé afstaða
hans eða ríkisstjórnarinnar til
slíkrar málaleitunar, hvort
leyfi muni veitt á morgun ef
beiðni berst í dag. Þó skiptir sú
afstaða meginmáli, og þjóðin á
heimtingu á að fá fulla vitneskju
um hana.
• Undirbúið
árum saman
Kristinn utanríkisráðherra
veit manna bezt að Bandaríkja-
menn hafa árum saman verið að
leita að hentugum stað fyrir
flotahöfn hér á landi — og skyldi
maður ætla að þeir hefðu fengið
leyfi til þeirrar leitar hjá honum
og fyrirrennara hans. Þeir hafa
verið við mælingar austur á-
Rangársöndum, í Þorlákshöfn, á
Vestfjörðum, á Austfjörðum, í
Hvalfirði og síðast en ekki sízt
í Njarðvík. Fyrir rúmu ári, 26.
maí 1954, birti dr. Kristinn
skýrslu um samninga sína við
Bandaríkjamenn um fram-
kvæmdirnar hér á landi. Þar i
komst hann m. a. svo að orði:
„Verði ieyfð hafnar-
gerð í Njarðvík, haJa ís-
lenzir og handarískir
verktakar jainan tilboðs-
rétt varðandi það verk.“
Þá vissi dr. Kristinn fullvel
um íyrirætlanir Bandaríkja-
manna i Njarðvík og taldi víst
að til sinna kasta kæmi að á-
kveða um heimild til þeirrar
framkvæmdar, og varla er vitn-
eskja hans minni nú. Þjóðviljan-
um er fullkunnugt um að
bandarískir verkfræðingar hafa
þegar fyrir alllöngu gert ýtar-
legar áætlanir um byggingu her-
Sogsvirkjunar-
stjórn
Bæjarstjórn kaus í gær 3
menn í stjóm Sogsvirkjunarinn-
ar. Voru kosnir án atkvæða-
greiðsiu af tveim listum þeir
Gunnar Thoroddsen, Guðmundur
H. Guðmundsson og Eínar 0)-
geirsson. Varamenn þeirra Tóm-
as Jónsson, Helgi Herrri. -Eiríks-
son og Björn Bjarnason.
herra nánari skýringa, og biður
Þjóðviljinn hann að svara tveim-
ur spumingum, annaðhvort
með opinberri j'firlýsingu eða i
flokksblaði sínu Tímanum:
1. Hver er afstaða utanríkis-
ráðherra til þess, hvort leyfa
eigi Baiularík.iamönnum að gera
herskipahöfn hcr á landi, ef eða
þegar krafa um slika fram-
kvæmd kann að berast.
2. Á ekki sú yfirlýsing hans,
að engin beiðni hafi borizt og
ekkert )eyfi hafi verið veitt,
einnig við um framk\ræmdir þær
sem Bandaríkjamenn hafa und-
irbúið i Njarðvík árurn saman?
Beðinn um nánari skýringar
skipahafnar í Njarðvík. Gera
þeir ráð fyrir að steyptir verði
tveir miklir hafnargarðar út í
sjó og siðan verði steypt fyrir að
hafnarkjafti. Höfnin verði dýpk-
uð með því að sprengja burt
hraunlag sem liggur þar ofan
á sandbotni og sandi síðan dælt
út eftir þörfum. Þetta er mikil
og kostnaðarsöm framkvæmd;
hún gæti vel kostað 3—4 millj-
arða króna.
• Bedinn nánari
skýringa
Af þessu tilefni er ærin á-
stæða til að biðja utanríkisráð-
Hvað líður
íbúðabyggingum
bæjarins?
Á bæjarstjómarfundi í gær
beindi Sigurður Guðgeirsson
þeim fyrirspurnum til borgar-
stjóra hvað liði byggingu þeirra
48 íbúða í sambýlishúsum er
bærinn hefur ákveðið að byggja.
Ennfremur hvað liði raðhúsa-
íbúðunum sem verið er að byggja
í Bústaðahverfinu og herskála-
búar áttu að hafa forgangsrétt
að. Borgarstjóra varð svarafátt,
— en frá þessu máli verður nán-
ar sagt í blaðinu á morgun.
Skákmót Norðurlanda: :
Friðrik Ólafsson
orðinn hæstur
Osló í gær.
Skeyti til Þjóðviljans.
í fjórðu umferð mótsins vann
Friðrik Martinsen. Ingi á trí-
sýna biðskák við Haave, Guðjón
góða við Vestöl. Nielsen vann
Larsen.
Kahra gerði jafntefli við Hilde-
brand, en Arinbjörn vann Ahl-
bæck. Jón og Lárus eiga bið-
skákir.
Ingvar átti frí í þessari um-
ferð.
—1 1 ■ 1 ■ ' . — -
Þrír Jainir i
Gautaborg
I gær var tefld þriðja umferð
í alþjóðasvæðakeppninni í skák
í Gautaborg. Efstir eru með
2% vinning hver Ilivitskí frá
Sovétrikjunum, Panno frá Argen-
tínu og J. Pirc frá Júgóslavíu,
en Spasski, Geiler og Bronstein
allir frá Sovétríkjunum eru f
öðru sæti með 2 vinninga hver.
Bronstein hefur teflt einni skák
færra en hinir.
Atvinnurekendur
neita öllum
kjarabótum
Eins og sagt var frá í blaðinu
í gær hófst verkfail verkakvenna
í Keflavík á miðnætti í fyrri-
nótt, er samningaumleitanir
höfðu reynzt árangurslausar.
Fundi þeim, er hófst kl. 9
í fyrrakvöld, lauk ekki fyrr en
kl. 4 i fyrrinótt, og varð enginn
árangur af honum. Slógu þó
verkakonur nokkuð af kröfum
sínum, eða uni 5 aura — úr
8,10 í 8,05 kr. á klukkustund,
Atvinnurekendur önzuðu þvx
engu, og virðast staðráðnir í að
neita verkakonum um allar
kjarabætur. Um hádegi í gær
var enn ekki ákveðið hvenær
næsti fundur yrði haldinn.
Verkfailið var algert í gær-
morgun, og eru verkakonur
ráðnar í að berjast til sigurs.
mt'
Stöðvun ofaníburðar bæjarins:
Gengur borgarstjóra illa að bjarga
Friðleifi sínum úr klipunni?!
Fer fjórða hver króna sem Beykvíkingar
greiða til gatnagerðar til Friðleifs
og manna hans?
Friðleifux hinn úrskuröaði hefur nú stöðvaö ofaníburö
í götur Reykjavikurbæjar í rétta viku. 17 af 20 bílstjórum
er aka ofaníburöinum hafa sent áskorun um aö mega j
byrja aksturinn — en fá þaö ekki meðan borgarstjóri i
brýtur heilann um hvernig hann eigi aö bjarga Friðleifi
sínum úr klípunni!
afa i
Ihaldíð ekki að kaupa eiýjan fog
Baldvinssonar?
Frestar enn tillögu sóslalista um að !
samþykkja smiSi skipsins
*
A bæjarstjórnarfundinum í gær flutti Guðmund-
ur Vigfússon eftirfarandi tillögu:
„Bæjarstjóxnin samþykkir að heimila útgerðar-
ráði að semja um smíði á nýjum togara í stað b.v.
Jóns Baldvinssonar, smhr. samþykkt ráðsins um
þetta efni 1S. júni s.l.”
Vinnustöðvun þessa, sem
Mogginn hefur þagað dyggilega
um, gerði Bárður Daníelsson að
umræðuefni á bæjarstjómar-
fundi í gær, en eins og Þjóð-
viljinn hefur áður sagt frá,
stöðvaðist vinna við ofaníburð-
inn fvrir réttri viku. Unnið var
þama samkvæmt taxta Þróttar.
Bárður upplýsti að samkomulag
hafi verið við bílstjórana um að
Framhald á 8. síðu.
í framsöguræðu sinni fyrir til-
lögunni minnti Guðmundur Vig-
fússon á að hann hefði í vor
flutt tillögu um smíði nýs tog-
ara í stað Jóns Baldvinssonar.
Þeirri tillögu hefði íhaldið vísað
til útgerðarráðs. Útgerðarráðið
hefði svo samþykkt 15. júní s.l.
að láta smíða nýjan togara en
enn væru engar framkvæmdir
hafnar í málinu, þar sem íhald-
ið í bæjarstjóminni fengist ekki
til að staðfesta formlega þessa
samþykkt útgerðarráðs. Guð-
mundur benti á að það tæki
alltaf um hálft annað ár frá
því samið væri um smíði togara
þar til hann væri afhentur full-
smiðaður og væri því nauðsyn-
legt að draga ekki lengur sam-
þykkt á smiði togarans.
Borgarstjóri lagði til að fresta
afgreiðslu á framangreindri til-
lögu Guðmundar. Guðmundur
kvaðst telja að Reykjavíkurbæn
þyrfti ekki langan umhugsunar-i
tima til að taka ákvörðun un5>
slíkt mál, hefði líka senn haft
þriggja mánaða umhugsunar-
tíma, það hefði líka sýnt sig að
smærri bæjarféldg þyrftu ekki
slikan umhugsunartíma um að
taka slíka ákvörðun.
En íhaldið samþykkti með ein-
um 8 atkv., gegn atkvæðum
sósíalistanna að fresta tillögunni.
Fulltrúar Alþýðuflokksins, Þjóð-
varnarfiokksins og Framsóknar-
flokksins sátu hjá við atkvæða-
greiðsluna, rétt eins og smíði
nýs togara væri ,,gums“ sem þá
varðaði ekkert um!!