Þjóðviljinn - 04.01.1956, Qupperneq 6

6) — ÞJÖÐVILJINN — Miðvikudagur 4. janúar 1956
Útgefandi:
Sameiningarflckkur álþýðu
— Sósíalistaflokkurinn —
Vinstri stjórn
lyrir
kosningar
1 1 áramótagrein sinni komst
'Hermann Jónasson, formaður
'Framsóknarflokksins, þannig
að orði:
„I mínum huga er engin
spurning um það, að samstarf
milli bænda, verkamanna og
annarra er vinna þjóðfélaginu
nauðsynleg störf, verður að
koma og kemur“.
Það er ástæða til að vekja
sérstaka athygli á þessari yfir-
lýsingu og fagna henni; sú
samvinna sem Hermann Jónas-
son talar um er nú brýnust
nauðsyn í íslenzku þjóðlífi. En
úm leið skulum við minnast
þess að lík orð hafa oft heyrzt
hjá forustumönnum Framsókn-
arfiokksins — þegar kosningar
hafa verið framundan. 1 kosn-
ingabaráttu hefur hluti af
Framsóknarflokknum alltaf
verið mjög róttækur og talað
um nauðsyn öflugrar baráttu
gegn íhaldinu og hversu sjálf-
sögð væri samvinna allra í-
haldsandstæðinga. Það er ef til
vill óþarfi að tala um leikara-
skap forustumanna í því sam-
bandi, en hitt er staðreynd að
eftir kosningar hafa önnur öfl
orðið yfirsterkari í Framsókn-
arflokknum og samvinna við
íhaldið orðið allsráðandi —
þégár hinn róttæki áróður var
Jbúinn að tryggja stuðning
vinstrisinnaðra kjósenda. Þessi
þróun hefur endurtekið sig æ
ofan i æ — og kjósendur trúa
nú ekki lengur á þann veru-
ieika sem aðeins hvílir á kosn-
ingafyrirheitum.
Og hvers vegna ætti að bíða
fram yfir kosningar með sam-
starf það sem Hermann Jónas-
son ræðir um? Stjórnmálasam
tök þau, sem hændur, verka-
menn og aðrir sem vinna þjóð-
félaginu nauðsynleg störf hafa
stofnað, ha'a nú þegar öflugan
riieirihluta á Alþingi íslendinga
AHsherjarsamtök verkafólks
fcafá þegar beitt sér fyrir
vidstra samstarfi og samið
stefnuskrá sem samkomulag
virðist um í meginatriðum inn-
an vinstri flokkanna. Einmitt
nú hafa vinstri flokkarnir tæki-
færi til að sýna þjóðinni í verki
að þeir geti unnið saman og
hverjum tökum þeir hyggjast
taka landsmálin — áður en til
kosninga kemur. Hvað er unnið
við það að bíða? Hverjum er
gerður greiði með þvi, öðrum
en íhaldinu sem þá getur beitt
skæðasta áróðursvopni sínu um
glundroðann og hagnazt á ó-
samlyndi ándstæðinga sinna.
Einmitt þetta er prófsteinn-
inn á það hvort menn vilja í
raun og veru vinstri samvinnu.
Á' flokksþingi Sósíalistaflokks-
ins fyrir skemmstu orðaði Ein-
ar Olgeirsson það svo: Sá sem
ekki vill mynda vinstri stjórn
fyrir kosningar, ætlar sér að
mynda hægri stjórn eftir kosn-
ingar. Einmitt þá ályktun draga
kjpsendur af reynslu sinni á
undanförnum árum, og þeirri
ályktun verður aðeins hrundiðj
i verki.
Hemámslíðið á aí „halda uppi lögum
_ og rétfi" og „efla ríkisyaldið11
AthyglisverSar játningar i áramófagrein
Bjarna Benediktssonar fukfhúsmálaráSherra
í áramótagrein sinni í Morg-
unblaðinu lýsir Bjarni Bene-
diktsson tukthúsmálaráðherra
auðvitað yfir því að enn sé
ekki tímabært „að erlent varn-
arlið hverfi frá íslandi", en
hann bætir við: &
„Hins vegar er eðlilegt, að
nú þegar verði hafin athugun
þess, hvernig við getum kom-
ið málum okkar fyrir, þegar
hið erlenda varnarlið hverfur
á brott. Ungir Sjálfstæðismenn
bentu á þingi sínu í haust á,
að þá þyrfti að gera sérstak-
ar ráðstafanir til öryggis Iand-
inu, og lögðu til, að komið
yrði á fót „íslenzkri öryggis-
þjónustu, er geti á friðartím-
um leyst hinar erlendu varnar-
sveitir af hólmi“.
Rík ástæða er til þess að
fagna vaxandi skilningi á því,
að íslendingar þurfi að vera
því betur búnir en nú að halda
uppi iögum og rétti í landi
sínu. Því að ef ekki eru skjót-
lega gerðar ráðstafanir til að.
efla ríkisvaldið, er við búið
að þjóðfélagið liðist í sundir
hér verði ekki haldið upp
Iöglegu skipulagi og þar með
sé sjálfstæði þjóðarinnar set
í bráða hættu“.
Það er ástæða til að veit;
þessum ummælum góðan gaur
og því sem í þeim felst. Bjarn;
Benediktsson vill láta stofn;
innlendan her til þess að leysa
hinn erlenda af hólmi, og verk
efni hans á að vera „að hald
uppi lögum og rétti“ á ís
landi, „efla ríkisvaldið“, kom;
i veg fyrir „að þjóðfélagið lið
Háiíðarrit dr.
Anne Holtsmark
Prófessor dr. Anne Holts-
mark, sem mörgum íslenzkum
fræðimönnum er að góðu kunn,
verður sextug á vori komanda.
I tilefni af því ætla nem-
endur hennar og vinir að gefa
út hátíðarrit sem verður til-
einkað henni sem prófessor og
fræ$imanni.
Gert er ráð fyrir að rit þetta
verði um 200 bls. og kosti um
27 norskar krónur til áskrif-
enda.
Titill bókarinnar verður:
Studier i norrön diktning.
Þeir fræðimenn og aðrir hér
á landi, sem kunna að óska
að gerast áskri endur að há-
tíðarriti þessu og vera þannig
með að heiðra prófessor Önnu
Holtsmark á 60 ára afmæli
hennar, eru beðnir að gefa sig
fram við formann Félagsins
Island-Noregur án tafar, svo að
hægt verði að gkrá nöfn þeirra
meðal þeirra sem að útgáfu
hátíðarritsins standa (Tabula
gratuloria).
Tími er mjög naumur til að
koma þessu í kring, og er því
áríðandi að skráning nafnanna
dragist ekki.
2. janúar 1956. F.h. Félagsins
Ísland-Noregur.
Árni G. Eylands.
ist í sundur“ og halda uppi
„löglegu skipulagi". Þetta eru
umritanir Bjama Benediktsson-
ar á því að herinn eigi að vera
stéttarher og hafa það hlut-
verk að tryggja völd Sjálf-
stæðisflokksins og auðmanna-
valdsins. En með því að lýsa
þannig verkefnum innlenda
hersins, sem á að koma í stað
þess erlenda, hefur Bjarni
Benediktsson játað á eftir-
Jens Bjarnason, Ásgarði
Fáein minningarorð
Jens í Ásgarði er dáinn.
Þessi frétt var flutt ættingjum
og.vinum Jens í Ásgarði föstu-
daginn 18. des. s.l. að kvöldi
dags. Andlátsfréttin kom öllum
á óvart eins og ætíð er slikir
atburðir gerast. Skammdegis-
myrkrið varð enn dimmara; það
lagðist yfir hugina aflmikið
og ógnandi. Kær vinur og góð-
ur drengur er hniginn í valinn.
Rúmið sem hann hafði skip-
aði í 63% ár er autt.
Minningarnar streyma fram,
margar — óteljandi. Allar hafa
minnilegan hátt að bandaríska
hernámsliðið hafi einnig þess-
um hlutverkum að gegna og
að þau séu mikilvægust. Sjálf-
stæðisflokkurinn hugsar um
bandaríska herinn sem valda-
tæki í baráttunni innanlands,
og fasistadeild hans myndi ekki
víla fyrir sér að tryggja að-
stöðu sína með bandarískum
byssustingjum ef hún hefði tök
á því.
Þjóðin ætti að festa sér þessa
athyglisverðu játningu Bjarna
Benediktssonar vel í minni.
Hún sýnir á ófrýnilegan hátt
inn í hugskot þessa ráðherra
og skoðanabræðra hans og
sannar þjóðinni hvers vænta
megi ef Sjálfstæðisflokkurinn
fengi þann meirihluta á þingi
sem hann dreymir um.
þær eitt sameiginlegt. Yfir
þeim er birta og göfgi. Þær
verma, lýsa og hugga. Treginn
þokast fjær.
Jens i Ásgarði var maður
starfsins. Margt var að vinna
á stóru búi föður hans, Bjama
Jenssonar, liins þjóðkurina
manns. Ungur að árum tók
hann við fjárgeymslu fyrir
föður sinn. Umsjón búsins
heima fyrir hvíldi að miklu
leyti á bans herðum er hann
komst til . ullorðinsára. Vinnu-
dagurinn var oft langur. Um
hvíld vai' ekki að tala fyrr
en aðkallandi störfum var að
fullu lokið. Marga vornóttina
reikaði hann um fjalliendið
fagra í Ásgarði til að hjálpa til
þroska nýíæddu lífi er sauð-
burður stóð yfir. í hríðarveðr-
um að haustinu' fór hann um
sömu slóðir til að bjarga fénu
í hús. Reyndi.þá tíðum á gætni
hans og bol. Um undanhald
var ekki að tala. Þrautin skyldi
sigruð. Málleysingjarnir áttu
hann að tryggum vini, hann
brást þeirn aldrei.
Það sem hér hefur verið
drepið á í stuttu máli er ekki
nema einn þáttur í ævistarfi
Jens. Annar þáttur í ævistarfi
hans, og veigameiri, sneri að
samferðaníönnum hans á lífs-
Flugfélagið
^ramhald af 3. síðu
aukning) og póstflutningar
námu samtals 151 smálest
(114 % aukning). Fí starfrækti
8 flugvélar, þ.e. 4 Douglas Da-
kotaflugvélar, 2 Katalínaflug-
báta, 1 Grummanflugbát og
Skymasterflugvélina Gullfaxa,
Níunda flugvélin, millilanda-
flugvélin Sólfaxi, bættist í hóp-
inn í árslok.
Flugvélar félagsins voru á
flugi samtals 6.543 klst.; þar af
var Gullfaxi einn 1.629 klst.
Heildarvegalengdin, sem flug-
vélarnar flugu, nam 1.717.000
km.
Farsælt starfsár.
Starfsliði félagsins var fjölg-
að nokkuð á árinu, svo sem við
mátti búast með auknum rekstri.
Mun meðaltala starfsmanna
hafa verið um 160 á árinu, þar
af voru 22 flugmenn,
Örn Ö. Johnson lauk skýrslu
sinni með þessum orðum: ,,Þeg-
ar litið er til baka til ársins
1954 verður að telja, að það
hafi verið félaginu farsælt ár í
öllum veigamiklum atriðum,
starfsemi þess jókst í hvívetna
og sömuleiðis nettótekjur. Fé-
lagið eignaðist tvær prýðilegar
flugvélar á árinu, Douglasvélina
Snæfaxa og Skymastervélina
Sólfaxa, og enn sem fyrr skipt-
ir það mestu máli, að farþegar,
áhafnir og flugvélar komu ætíð
heilar í höfn.“
282 þús. kr. hreinn hagnaður.
Framkvæmdastjórinn las þvi
næst upp endurskoðaða reikn-
inga félagsins og skýrði ein-
staka liði þeirra. Tekjur af
flugi árið 1954 reyndust Vera
kr. 22.571.000,10, og skiptust
þannig, að tekjur af innlands-
flugi námu 50.3% af heildar-
tekjum. en 49,7% af millilanda-
flugi. Hreinn hagnaður varð
kr. 282.160,88 eftir fvmingar,
sem námu kr. 1.311.243,18.
leiðinni. Þar er margs að minn-
ast. En allar þær minningar
miða að einu og sama marki,
að óeigingjörnu starfi til hjálp-
ar í margvíslegum erfiðleikum
samferðarmannanna. Ótaldar
eru þær ferðir, fyrr á árum,
bæði á nóttu og degi, er hann
fór til að sækja lækni er sjúk-
dóma bar að höndum. Algengt
var, meðan samgöngur voru
erfiðar, að sveitungar Jéns, og
einnig úr nágrannasveitunum
fyrir vestan, bæðu aðstoðar við
læknisvitjun. Taldi Bjami slík-
ar ferðir sjálfsagða skyldu.
Varð þá Jens að fara oft og
tíðum í þær ferðir hvernig sem
á stóð. Var þá ekki gáð til veð-
urs ef mikið lá við, og farið
greitt. Laun voru engin þegin
fyrir, nema þau ein er unnið
góðverk hefur í sér fólgið. Jens
var það í blóð borið að geta
ekkert aumt séð án þess að
reyna að bæta úr. Það var í
hans augum helg skylda.
Þegar faðir hans dó tók
Jens við miklu af þeim opin-
beru Störfum er hann hafði
haft á hendi. Hann varð hrepp-
stjóri, féhirðir Sparisjóðs Dala-
manna og tók að sér rekstur
póst- og símastöðvar. Hrepps-
nefndarmaður var hann í mörg
ár. Öll þessi störf leysti hann
af hendi af samvizkusemi og
dreriglund, er ætíð var hans
aðalsmerki. Eftir andlát föður
síns hóf Jens búskap í Ásgarði
ásamt Ásgeiri alþm. bróður
sínum, hafa þeir bræður búið
þar saman síðan, við sömu
rausn og greiðvikni og faðir
þeirra var kunnur fyrir.
Síðustu árin var heilsu Jens
mjög tekið að hnigna. Varð
hann að hlífa sér við öllum
erfiðum störfum. En Jens átti
mjög erfitt með að muna það.
Hann kunni ekki að hlífa sér.
Síðasta daginn sem Jens lifði
var hann vel hress. Hann hóf
störf sín að vanda. Er nokkuð j g^ýrt var frá því, að stjóm
var liðið á daginn hneig hann féla?SÍTls hefði ákveðið að leita
örendur niður.
Gott er þreyttum að fá hvíld
samþykkis fundarmanna um að
hluthöfum skyldi greiddur 4%
í dag er Jens fluttur frá I argllr fyrir árið 1954, og var
heimili sínu, Ásgarði, þár sem samþykkt.
hann fyrst leit dagsins ljós
og átti heima alla ævi, og
sem var honum svo óendanlega
kær, til síðasta hvíldarstaðar-
ins að Hvammi, þar sem for-
eldrar, systkini og vinir hvíla
í helgurn friði.
Ættingjar og vinir Jens
drúpa höfði er þeir leggja hann
í skaut móður jarðar, en þakka
jafnframt höfundi lífsins fyr-
ir þá gæfu að hafa átt Jens
í Ásgarði að bróður og vini.
Ágúst Júlíusson.
Bygginy fhigskýlis nauðsyn.
Svohljóðandi tillaga frá
Magnúsi J. Brynjó’fssyni var
borin unp og samþvklct sam-
hljóða : ,.Aðalfundur Flugfélags
íslands h.f. haldinn 9. des. 1955
skorar á ríkisstjómina að
hefjast, þegar handa ran bygg-
ingu flugskýlis á Revkjavíkur-
flugvelli.. Það er ábyrgðarhluti
að stofna í hættu flugsamgöng-
um og tugum milljóna verð*
mæta með því að láta þetta þýð
ingarmikln mál dragast lengur".