Þjóðviljinn - 14.01.1956, Blaðsíða 11

Latigardagur 14. janúar ,1956 -
ÞJÓÐVILJINN
. J'

(ix
Kirk:
Ö€J
90. daqur
aðarsérfræömganna. Og vegna forsjálni þinnar, Tómas,
er ekkert danskt fyrirtæki eins vel fallið og Klitgaard
& Synir til þess aö annast þessar mikilvægu, þjóðhollu
framkvæmdir.
-— Og réttarhöldin?
— Réttarhöldin? Nú, þú átt viö ásakanir kommúnist-
anná á hendur fyrirtækinu og dönskum stjórnarvöldum.
— Já, ég lief aðeins örsjaldan séö danskt dagblaö.
— Allt gengur samkvæmt áætlun. Þú skalt ekki hafa
áhyggjur af þeim smámunum. Sízt af öllu núna. Senni-
legá’fær kommúnistaritstjórinn aö hugsa sig um í fanga-
klefá. Þáö ei' ailt og-sumt ....
— Ög blööln gera ekki of mikiö veöur út af því?
-vr- Þaö kemur ekki til mála. Aöeins kommúnistarnir
reka upp ramakvein. Nei, allt gengur afbragös vel,
Tómas. Forsjónin hefur snúið öllu okkur í hag.
Og með guðrækilegu brosi lyftir Abildgaard hæsta-
réttarlögmaður glasi sínu og býöur endurnæröan mág
sinn velkominn heim.
24. KAFLI
Ömurlegt fall dómsmálarád'herra.
Land vort hefur alltaf veriö rómaö fýi'ir mikla mennt-
un og gott skólakerfi; reyndar hafa álþýöúskólarnir í
mörgnm bæjum og sveitum ekki allir veriö á marga
fiska, en á hinn bóginn höfum viö alltaf getað veriö
hreykin af hinni æöri menntun, sem einkum er ætluö
börnum betri borgara. En þó ekki aöeins þeim börnum
— því aö þaö væri ólýöræöislegt. Einstaka námfúst^
barn af lægri stéttunum hefur fengiö ieyfi til aö njóta
góös af gjöfum æðri menntunar, fara í menntaskóla og
í háskóla og tækniskóla og veröa síðan lögfræöingur
eöa embættismaöur sem leit síöan niður á alla þá sem
drottinn haföi ekki veitt æöri menntun og einkum og
sér í lagi þá sem voru tilneyddir aö vinna sér imi dag-
legt brauö meö líkamlegri vinnu. Og þegar börnin frá
alþýöuheimilunum höföu fariö gegnum öll stig hinnar
æöri menntunar, uröu þau oft enn betur fær til þess aö
veröa dyggir þjónar þjóöfélagsins en börnin frá auö-
mannaheimilunum. Ef til vill vegna þess aö þau voru
betur gefin í upphafi og hafa nú lært að beygja sig
undir aga, ; > ,i - ; , . :
Því aö hin æðri menntun er ágætlega skipulögö og
byggist á reynslu margra kynslóöa. Hlutverk hennar er
aö kenna unglingunum aö bera virðingu fyrir yfirvöld-
unum, auönum, kenna þeim að skríöá fyrir þeim sem
þeir hafa ekki mátt til áö sparka ý .kenna þeim að
smeygja sér undan ábyrgö, nota göfug orð og orðatil-
tæki, kenna þeim aö gera rangt, meöan þeir staöliæfa
áö þeir séu þjónar réttlætisins, kenna þeim lvgi, undir-
ferli og þó einkum hugleysi. Ef dæma á skapgerö þjóöar
eftir háskólaborgurmn hennar, sem margir telja aö séu
verðir menningarinnar, þá erum viö Danir huglausasta
og auvirðilegasta þjóð heimsins, sem svo er djúpt sokkin
niöur í hræsni og sjálfsblekkingu, að við getum ekki
lengui' sagt sannleikann né þolaö að aörir geri þaö.
Þessar beizku hugsanir líöa um huga Kaas, verkfræö-
ings meöan haim fylgist meö réttarhöldunum í málinu,
þar sem gamla fyrirtækiö hans, Klitgaard & Synir hafði
svo mikilvægu hlutverki aö gegna, Hann veit hvaöa ákær-
ur éru bornar fram gegn fyrirtækinu og veit betur en
nokkur annar aö þær eru sannar. Hann veit líka nokk-
urn veginn hvaö gert hefm* veriö síöan til aö bjarga
Klitgaard & Sopum og öörum stórum hermangsfyrir-
tækjum. Hann þekkti Grejs gamla og veit að hann var
heiöarlegur maöur. Hann er í laumi ástfanginn af Söru
dóttm* hans, en hann gerir sér engar gýlivonir. Þaö er
mn seinan. Lífiö hefur leikiö þau bæöi of grátt.
Þaö eru þrír lögfræöingar fyrir iiman grindurnar.
Tveir þeirra eru frægir og dýrh* málafærslumenn af
sömu manngerö og Abildgaard, og þaö er ekkert undar-
legt. Þeir hafa gengiö í sama skóla, þeir þekkja mátt
fagurmælanna og á arnarandlitum þeirra er viröulegur
hræsnissvipur. En þeir kunna lögfræöi sína, fyrir þaö
er þeim greidd þóknun, og þeir viröast undrandi á því
aö þriöji lögfræöingurinn er líka vel heima í lögfræði,
þótt hann sé tæplega vanur því aö hafa með höndum
mál fyrdr milljónafyrirtæki og sé meira aö segja hlynnt-
ur kommúnistum. Þeir hella sér yfir hann hvenær sem
tækifæri gefst, en hann lætur þá ekki vaöa ofaní sig. Og
þaö kemur meira aö segja fyrir aö hann rekur þá á
stampinn og dómarinn veröur aö taka í taumana.
— Þarna situr nú dómarinn, hugsar Kaas verkfræö-
ingur. Hann veit hvaö býr undir þessu máli, hverjir
standa á bakviö þaö. Hann veit aö þaö er stjórnmála-
legs eölis og ásökunum hefur veriö beint áö æöstu yfir-
mönnum hans, rneira aö segja dómsmálaráöherranum
sjálfum. Sennilega er honum ekkert um þetta allt sam-
an, bví aö hann skilur .... En á hinn bóginn hafa yfir-
menn hans sýnt honum þaö traust aö fela honum þetta
viökvæma mál. Hann er tiltölulega ungm* og gerir sér
vonir um glæsilegan embættisferil. Ef hann reynist not-
hæfur eru allar líkur til aö þær vonir rætist, enda kemur
út á eitt hvernig dómur hans hljóðar. Ef hann sýknar
kommúnistaritstjórann, ónýtir hæsthéttur dóminn hvort
sem er-og dæmir hann sekan með miklum bægslagangi
Og þáö veröui’ aö játa, aö hvaö sem öllum málavöxtum
líður, hefur veriö kveöiö sterkt að oröi, ViÖ lifum í menn-
ingarlandi og ættum aö geta rætt málin eins og siöuöu
fólki sæmir. Kaas er ekki lögfræðingur, en hann veit aö
þaö er öldungis víst aö Houmann hlýtur dóm, rétt eins
og dómarinn hefði dóminn tilbúinn í vasanum.
Ms. DroBining
dmxllsþáttnr

fer frá Kaupmannahöfn 1".
þ.m. áleiðis til Færeyja og ís-
lands. Skipið fer frá Reykjavík
24. janúar til Færeyja og Kauþ-
mannahafnar.
Skipaaígselðsk
J@s Zsmsen
. Erlendur Pétursson
fþróttir
Framhald af 9. síðu.
segir „Hjaílis“. En öll þessi
blaðaskrif og éftirvænting gera
mig taugaóstyrkan, svo ég á
erfitt með að finna „melodien \
Eg fann þó að þjálfunin var
í lagi. Það var því skrítið að
ég skyldi missa tökin á ÖOO'O
metrunum.
Hlaup mín voru fyrst og
fremst leit að gamla hlaupa-
laginu sem ég áleit mig hafa
fundið á æfingum. Eg erfiðaði
og var þreyttur eftir hlaupin,
en þol mitt sagði annað. Nú
ætla ég að keppa þær helgar
sem til eru fram að leikjunum.
Ekki er óhugsandi að Hjallis
komi á óvænt og vinni gulí-
verðláun í Cortina og þeir sem
fylgzt hafa með ferli Hjallis
sem íþróttamanns og manns
mundu gleðjast yfir því, hvaða
þjóðtungu sem þeir tala.
Börn og ístungiii
f nrnrgir litir trufiunéi
Maðurinn minn
Björn BJörnsson hagíræðinc
verður jarðsettur mánudaginn 16. janúar frá I ’.vogs-
kirkju.
Blóm eru afbeðin, en þeir, sem vildu mih hins
látna. láti líknarstofnanir njóta þess.
Guðbjörg Guðmmv’sdótC
Maður á að reyna að gera
heimiii sitt líflegt, en um leið
þarf að varast ósamræmi í lit-
um og .Ijósáhrifum. Við kom-
um hér með nokkur heilræði
sem danski arkitektinn Carin
Pii>onhi3 kom með í fyrirlestri.
Gólfið er sú undirstaða sem
stofan er byggð á og það má
gjavnan gefa vissa þýngd, en
svartur tur í gólf er óhentug-
ur og l.ættulegur líka, því að
hanu drekkur svo mikla birtu
í sig.
Séu öli gólf höfð eins lit í
lítilli ibúð virðist gólfflöturinn
stærri.
Nimðsynlegt er að nota lita-
andstajði r að vissu marki í
herbergjum til þess að lögun
þ ii . iái notið sín. Skuggar
úndii '. ;a munina í stofunni
og gvi. þá lifandi.
Lr istæðan brúnt-drapp-
■ • daufleg og sviplítil.
Cur er hressilegur og
tu og er því heppileg-
rmaum íbúðum.
] en
hæfileika að hann fjarlægir
vegginn, manni sýnist hann
lengra burtu en hann er í raun
og veru.
Andstæður, en samræmi um
leið, fær maður með því að
hafa þrjá stofuveggina í sama
lit en gluggavegginn hvítan eða
gluggatjöld létt og hvít. Ef þið
viljið hafa einn vegginn mis-
litan skuluð þið ekki velja
gluggavégginn, því að litur nýt-
ur sín bezt þegar birta fellur
á hann. Auk þess sýnast litir
deltkri þegar maður horfir á
þá móti birtu og skerpa and-
stæðumar milli þess sem er úti
og inni. Hlutverk gluggatjald-
anna er fyrst og fremst að
draga úr þeim andstæðum.
Þess vegna eiga gluggatjöld
helzt að vera ljó's og létt.
Það er ekki nauðsynlegt að
nota marga liti til að gera
herbergi lifandi. Of margir litir
era truflandi. Notið í staðinn
mismunandi blæbrigði af sama
lit. Mismunandi efni í sama lit
gefa mismunandi litáráhrif.
Viðurinn í húSgögnunum
nýtur sín bezt og verður mest
'öt sýnist herbergið lifandi, ef hann fær að halda
Liturinn hefur þann sínum eðlilega lit.
i ur
; aður er daufur blá-
I gTírnr. litur, fölur turkislitur,
\ ð
3
Áhyggjurnar yfir þeim slýs-
um Sem geta orðið ef börn
fara að fikta í ístungum æt'cu
nú að vera úr sögunni. Nú 'er
farið að framleiða plaststykki,
sem hægt er að stinga inri, x
götin þegar ekki er verið að
nota þau. Eins og myndirnar
sýna er það þannig í laginu að
litlar barnshendur eiga erfitt
með að ná þvi út. Þetta er
mjög einfalt og ætti þvi ekki
að verða dýrt í framleiðslu.

WflLSB&ÍSt Utgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkur'
^ (áb.)f Sigurður Guðmundsson. - Préttaritstjóri: Jón I
jónsson. Bjarni Benediktsson, Guðmundur Vigfússon, í\.»r
rastjóri: Jóns nn Haraldsson. — Ritstjórn, afgreiðsl a, auglýsingar, pn
Áskriftarve r. 20 á mánuði í R k og nágren ni; kr. 17 annarsr
ans h.f.

— Ritstjórar: Magnús Kjartansssn.
íi — Blaðamcnn: Ásmundur Sigur-
Jónsson, Magnús Torfi Ólafson. -*
Skólavörðustíg 19. — Sími 7500 <3
• ausasöluverð kr. 1. — Prentsmiðj&