Þjóðviljinn - 15.04.1956, Side 3

Sumuidagur 15. apríl 1956 — ÞdÓÐVILJINN — (S
Áburðarverksmíðjan framleiðir á þrem árum jafn*
mikið gjaldeyrisverðmæt i og hún kostaði
NauSsynlegt að framleiSa sem fyrst fleiri áburSartegundir
Á aðalfundi Áburöarverksmiðjunnar var pað upplýst
að verksmiðjan framleiddi á prem árum jafnmikiö gjald-
eyrisverömœti og kostaði að reisa hana.
Framleiðsluafköst verksmiðjunnar eru talin hafa á s.l.
ári farið 11% fram úr uppgefnum meöalafköstum.
Aðalfundurinn sampykkti pá ósk til ríkisstjórnarinnar
að veitt yrði á pessu ári fé til viðbótarbygginga svo hœgt
sé að framleiöa fosforsýruáburð, blandaðan áburð og
kalkáburð.
Þá vakti aðalfundurinn einnig „athygli'‘ á pví aö nauð-
synlegt vœri að „hefjast nú pegar handa um virkjun
Sögsins:
Stjórn Áburðarverksmiðjunnar
hefur látið Þjóðviljanum í té
eftirfarandi upplýsingar:
: Áburðarverksmiðjan h.f. hélt
aðalfund sinn fyrir órið 1955 í
Gufunesi: hinn 10 apríl s.L
Fundarstjóri var formaður verk-
smiðjustjórnarinnar, Vilhjálmur
Þór, og fundarritari Pétur Gunil-
ársson tilraunastjóri. Var fundur-
in vel sóttur af hluthöfum, og
. mætti landbúnaðarráðherra,
Steingrímur Steinþórsson fyrir
hönd ríkissjóðs.
Formaður flutti ýtariega
skýrslu stjórnarinnar um störf
fyrirtækisins í upphafi fundarins.
Skýrði hann frá því, að rekstur
verksmiðjunnar hefði gengið vel
til þessa. Á fyrstu 9 mánuðum
ársins 1954, meðan tilraunarekst-
ur verksmiðjunnar stóð yfir,
voru afköst hennar um 91%
miðað við þau 18.000 smálesta
ársafköst, sem skipuleggjendur
verksmiðjunnar höfðu gert ráð
fyrir, en á fyrsta raunverulega
rekstursárinu, sem var árið 1955,
voru ársafköstin 18340 smálestir
eða rúmlega það, sem verksmiðj-
an er gerð fyrir. Eftir ýmsar
smálagfæringar sem gerðar voru
fyrri hluta ársins 1955, fram-
leiddi verksmiðjan 10.000 smá-
lestir síðari helming ái-sins, eða
um 11% meira en uppgefin með-
alafköst.
Gat formaður þess, að algeng-
ast væri, að það tæki efnaverk-
smiðjur nokkur ár að ná fullum
afköstum. Hefði því tekizt hér
vonum framar með góð afköst,
og þakkaði hann það fyrst og
fremst 'vel unnu . starfi hins
bandaríska verkíræðingafyrir-
tækis, sem skipulagði verksmiðj-
una, og góðu starfi unnu i fyr-
irtækinu sjálfu.
Þá skýrði formaður frá þvi, að
frá því um síðustu áramót væru
engir erlendir menn starfandi við
fyrirtækið. Væri það mun fyrr
en gert hefði verið ráð fyrir í
upphafi, að rekstur fyrirtækisins
kæmist að öllu leyti í hendur
landsmanna. Þegar hinn þýzki
verksmiðjustjóri hefði lótið af
störfum um síðastliðin áramót,
hefði stjórnin falið þeim verk-
fræðingunum Jóhannesi Bjarna-
syni og Runólfi Þórðarsyni að
annast rekstur verksmiðjunnar.
hvorum á sínu sviði og með
sömu verkaskiptingu og verið
hefði. Bar hann fram þakkir til
framkvæmdastjóra, verkfræðinga
og allra þeirra starfsmanna, sem
með skyldurækni og árvekni
hefðu stuðlað að því að ná þeim
árangri, sem náðst hefur.
Þá skýrði formaður frá því, að
verulegur árangur hefði náðst um
lagfæringar á kornastærð áburð-
arins, bæði með því að minnka
ryk í áburðinum og stækka kórn-
in, og hefði ekki kornið í íjós
nein kekkjun á áburði, þó stað-
ið hefði í stæðum i 8 mánuði.
Niðurstöður rekstursreikninga
ársins 1955 sýna, að þegar fullar
lögboðnar afskriftir hafa verið
reiknaðar. að upphæð 8,9 mill-
jónir króna. nemur reksturshalli
1,9 milljónum króna.
Umfram bein rekstursútgjöld
hefur rekstur fyrirtækisins þvi
skilað um 7 milljónum króna til
afskrifta á eignum. Þá skýrði
formaður frá því, að áburðarverð
það, sem ákveðið hefur verið
fyrir árið 1956, kr. 1900.00 smá-
lestin, væri miðað við það, að
hinn innlendi áburður væri ekki
dýrari-^piðað við áburðarinnihald
en innfluttur áburður hefði kost-
að, og myndi sambærilegt inn-
flutningsverð hafa numið um
kr. 1920,00 á smálestina.
Benti formaður á, að í sam-
bandi við rekstursþörf hefði
verið áætluð þörf fyrir 125 menn,
en sömu störf væru nú fram-
kvæmd af 82 mönnum. Hefði
verið og væri sýnd full við-
leitni til sparnaðar í mannahaldi
og á öðrum sviðum, er að rekst-
urshagkvæmni lyti.
Um þátt verksmiðjunnar í
þjóðarbúskapnum skýrði formað-
ur svo frá, að í marzlok 1956,
eftir 24 mánaða starfsemi, hefði
verksmiðjan sparað gjaldeyri,
sem annars hefði þurft að nota
til innflutnings áburðar, og aflað
gjaldeyris með útflutningi, sem
næmi um 47 milljónum króna,
og ef afköst reyndust óbreytt
næsta ár, jafngilti það því, að
verksmiðjan hefði sparað og afl-
r
Gunnar ekki
nógu snjall til að
sjá það
Gamall Reykvíkingur, sem
dvalizt hefur erlendis undan-
farin ár en fylgist vel með
því sem gerist hér heima,
sá nýlega i Reykjavíkurblaði
að búið væri að mála Pólana
og byggja við þá nýjar
tröppur. Varð þá manni
þessum að orði:
„Bölvuð vitleysa var í
þeim að gei-a þetta. Þeir áttu
bara að girða utanum Pól-
ana með hæsnaneti og fá
svo nokkrar pútur og láta
þær trítla kringum bygging-
una, og þá hefði kongurinn
bara haldið að þarna væri
gamalt hæsnahús, — og
hefði þetta orðið miklu ódýr-
ará fyrir Reykjavíkurbæ."
blönduðum áburði og kalká-
burði. Einnig . ræd.di hann um
fyrirsjáanleg vandkvæði i rekstri
ef ekki yrði skjótt hafizt handa
um viðbótar orkuvirkjun.
Þakkaði formaður nieðstjórn-
endum sérstaklega g'ott samstarf
í stjórn verksmiðjunnar. Taldi
hann að ekki virtist ástæða,
til annars en að ánægja mætti;
vera með rekstursafkomu fyrir-
tækisins, þó ekki hefði reynzt
unnt að greiða hluthöfum arð
að þessu sinni.
Eftir að ársreikningar höfðu
verið lesnir upp og að afstöðn-
um umræðum í þvi sambandi,
voru þeir samþykktir einróma.
Þökkuðu fundarmenn fyrir
hina ýtarlegu skýrslu stjórnar-
innar óg störf hennar og lýstu á-
Framhald á 10. síðu.
frþ j.
'*jj
i—
< :

að jafnmikils gjaldeyris á 3 ár-
um eins og notaður var til fyrir-
tækisins vegna uppbyggíngar
þess.
í skýrslu sinni ræddi formaður
um nauðsjm þess að auka at-
hafnasvið verksmiðjunnar, og
benti á, að stefna bæri að fram-
leiðslu á fleiri tegundum áburð-
ar, svo sem forfórsýruáburði,
Skólabörn Seyðis-
f jarðar undirbúa
sumarferð sína
Seyðisfirði. Frá frétta- í
ritara Þjóðviljans.
Þessa dagana er skemmtrui i
barnaskólanum til ágóða fyrir
ferðasjóð þarnaima. Er þetta
25. árið síðan fyrsta skóla-
skemmtunin var haldin í þessu
skyni.
Skólaskemmtanir þessar eru
alltaf ákaflega vel sóttar. Börn-
in skemmta sjálf, aðallega með
söng, upplestri og leikþáttum.
Skemmtiferðir skólabarn-
anna eru ekki farnar fyrr en
komið er fram á sumar og er þá
venjulegast farið norður í land,
til Akureyrar, um Mývatns-
sveit, Kelduhverfi og Hólsfjöll.
Stundum hafa ferðir þessar
ekki verið farnar nema annað
hvort ár, en hver árgangur
skólabama hefur átt kost 4
því að taka þátt í henni.
Ferðafélag íslands ráðgerir nú 80 ferðir
eða fleiri en nokkru sinni áður
Látlaus aðsókn að kvikmynd Osvaldar Knudsen
Fleiri vildu sjá hina ágætu Homstrandainynd Osvaldar
Knudsen í fyrrakvöld en hægt var að koma í Sjálfstæðis-
húsið á skemmtifundi Ferðafélags fslands.
Hallgrímur Jónasson kennari skýrði frá því að Ferðafé-
lag íslands ráðgerði 80 langar eða. stuttar ferðir í suriiar,
eða fleiri en nokkru sinni.
Svo virðist sem Ferðafélagið
megi enn hafa Homstranda-
kvikmynd Osvaldar Knudsen
sem aðalatriði á skemmtifundi.
því Sjálfstæðishúsið var troð-
fullt í fyrrakvöld og urðu marg-
ir frá að hverfa.
Að lokinni sýningu Hom-
strandamyndarinnar og mvnda-
getrauninni tók Hallgrímur
Jónasson kennari til máls.
Kvað hann nú líða að sumri og
væntanlega langaði marga Rvik -
inga til þess að komast úr
bæjarrykinu í vor og sumar og
sjá sig um í byggðum og ó-
byggðum þar sem þeir hefðu
ekki komið áður. Skýrði hann
frá að nú væri verið að leggja
síðustu hönd á ferðaáætlun
Ferðáfélagsins í prentsmiðjunni,
og myndi hún verða til af-
greiðslu í skrifstofunni á Tún-
götu 5 eftir helgina.
Aðeins ferðir um fsland.
Hann kvað ferðimar eingöngu
bundnar við Lsla.nd, enda væri
tilgangur félagsins að auðvelda
mönnum að þekkja sitt eigið
land. Félagið tæki ekki þátt í
auglýsingasamkeppni, enda.
væm ferðirnar ekki farnar i
hagnaðarskyni, héldur sem
þjónusta: að gefa sem flestum
kost á að kynnast landinu,
byggðum þess og öræfum.
Til flestra landshiuta.
Ferðimar skiptast að vanda í
tvo aðalþætti, sumarleyfisferð-
ir og helgarferðir. Samtals em
áætlaðar 80 ferðir, þ.a. 20 er
standa frá 2y2 degi til 12 daga.
Eru sumarleyfisferðimar um
landið þvert og endilangt;
byggðir og öræfi. M.a. má
nefna 12 daga ferð um Norður-
og Austurland, 9 daga ferð um
Vesturland, ferð austur í Öræfi,
um Skaftafellssýslur endilangar,
ferð um miðlandsöræfin, hefst
hún 11. ágúst og stendur í 9
daga. Verður farið austur um
Fiskivötn, norður um Sprengi-
sand og til byggða annaðhvort
niður Bárðardal eða austur yf-
ir Ódáðaliraun, tU Öskju og
Herðubreiðarlinda og niður f
Mývatnssveit. Þá er ferð um.
Landmannaleið — Fjallabaks-
veg nyrðri, en síðasta. langa
ferðin hefst 25. ágúst norður
Kjalveg og Kúluheiði til Norð-
urlands.
i
60 helgarferðir.
Helgarferðirnar em 60 og
standa frá 1 degi til 2VÍ> dag
hver. Verður fyrst og fremst
farið í nágrenni Reykjavikur,
en þó allt vestur til Breiðafjarð-
ar, austur undir Eyjafjöll og
norður á Kjöl.
Ódýrustu ferðirnar.
Eins og áður munu ferðir
Ferðafélagsins reynast ódýr-
ustu ferðirnar, því tjöld verða
bæði í löngum og stuttum ferð-
um til afnota fyrir þá sem vilja,
og er mönnum heimilt að nesta.
sig eftir vild, til að spara ferða-
kostnað sinn.
Þá verður fólki einnig gefinn
kostur á að dvelja í sæluhúsum
félagsins vikutíma á milli freða,
eftir nánara samkomulagi við
skrifstofu félagsins.