Þjóðviljinn - 01.03.1957, Blaðsíða 6

Ö) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 1. marz 1957
jMÓÐyiLJINN
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alpýðu — Sósíalistaflokkunnn
Átakið í verðlagsmálunum
4ðalmálgagn heildsalastéttar- ¥»að að Sjálfstæðisflokkurinn
innar gerir Þjóðviljanum * og blöð hans kveina undan
þ-ann greiða í gær að rifj? upp þessum aðgerðum fyrir hönd
þau ummæli blaðsins frá 28. auðfélaganna ogN milliliðanna
ágúst s.l. að ,,auðfélögin sem í- sannar að ríkisstjórnin er á
haldið er að spana til að krefj- réttri leið. Nákvæmlega sama
c.st hækkunar á verðlagi munu máli gegnir um lækkunina á á-
fá að sannreyna það, að nýii' lagningunni almennt sem Vísir
Msbændur eru seztir að í gefur sama vitnisburð og að-
stjórnarráðinu“. Kemst Vísir gerðunum í olíumálunum Það
ekki hjá því að staðfesta þessi eru hagsmunir almennings í
mmmæli þótt hrist sé úr klauf- landinu að álagningin á inn-
'únum í leiðinni og nokkur gíf- fluttar vörur sé stillt í hóf. og
viryrði um óskyld málefni fái þetta er líka mikilsvert fyrir
að fljóta með. framleiðsluna sem á í vök að
verjast ef ekki tekst að hafa
þegar Vísir kemst að efninu hemil á dýrtíðinni. Ekkert er
* gefur hann ráðstöfunum rík- því sjálfsagðara en að gera
isstjórnarinnar í verðlagsmál- heildsölum og öðrum millilið-
'iim þann vitnisburð að þaér séu um ag taka á sig hluta af þeim
j.fávíslegar og fjarstæðukennd- byrðum sem leggja vai'ð á þjóð-
ar“. Það sem heildsalablaðið er ma um síðustu áramót og eru
isð hamast út af er aðallega afleiðing af óstjórn og dýrtíð-
tvennt. í fyrsta lagi að stærstu arstefnu ihaldsstjórnar Ólafs
suðfélög landsins, olíuhring- Thors. En auðvitað telja milli-
amir, hafa mánuðum saman liðirnir sjálfir þetta ekki rétt-
verið látin taka á sig hækkað mætt og Sjálfstæðisflokkurinn
ínnkaupsverð á olíu og farm- er þeim sammála eins og fyrr.
gjaldahækkanir, sem orsökuð- Þessir aðilar voru vanir því að
^iist af órás Breta og Frakka á skammta sér sjálfir ómakslaun
Egyptaland og lokun Súez- 0g sækja þau refjalaust og án
skurðar, án þess að fá að opinberra afskipta í vasa neyt-
hækk olíuverð hér heima. í endanna.
öðru lagi beinist reiði Visis að
þeim aðgerðum ríkisstjóraar- TTeiftin og gremjan sem ríkj-
:nnar og verðlagsyfirvaldanna tl ancjj er j röðum auðugustu
íð lækka stórlega álagningu í milliliðanna og forustu Sjálf-
“leiidsöiu og smásölu og spara stæðisflokksins er vissulega
almenningi þannig stórkostleg sönnun þess að nýir húsbænd-
útgjöld. Það er þetta tvennt ur eru sezjjr ag j stjórnarráð-
tem heildsaiablaðið og olíumál- jnu 0g þejr jaha a annan
garnið Vísir staðhæfir að sé hátt á verðlagsmálunum en
..fávíslegt og fjarstæðukennt gert var megan jhaldið var þar
o-g þarf þá ekki lengur vitn- jnnan dyra. Hefði engin breyt-
&nna við um hvers blaðið og ;ng orgjg gengi ekki öskrin og
sá fiokkur sem það þjónar hefði heitingarnar frá þessum aðil-
oskað í þessum efnum. um ytjr rjkisstjórnina og þing-
Það er ekkert leyndarmál að meirihluta eins og nú á sér
oííufélögin hafa í marga stað- En Það er áríðandi að al-
mánuði borið sig illa undan menningur geri sér ljóst hvað
sðgvðum ríkisstjórnarinnar í það er sem Sjálfstæðisflokkur-
verðiagsmálum Þau hafa hvað inn og málSóSn hans raunveru-
eftir annað krafizt hækkunar lega krefjast Krafa S.iálfstæð-
á oiíuverðinu og blöð Sjálf- lsflokksins er að auðfélögin og
ítæðisflokksins tekið undir. milliliðn™r fái að halða sjálf-
Þessum kröfum hefur ekki ver- dæmi um álagninSn gróða
ið s’nnt fyrr en nú, og þá ekki 0g hafa aðstöðu 111 að féfletta
aerr.a að óverulegu leyti. Hefur fólkið 1 landinu án nokkurra
verð á olíu og benzíni verið afskipta af hálfu verðlagsyfit-
sett 30 millj kr. lægra miðað valcla-
við ársnotkun en olíufélögin
kröfðust í útreikningum sínum. Tjessi krafa Sjálfstæðisflokks-
Þessar ráðstafanir eru „fávís- lns er um leið ósk um það,
Jegar og fjarstæðukenndar“ að . að almenningur í landinu og
dómi olíufélaganna og Sjálf- framleiðsla landsmanna sé á
-tæðisílokksins eins og kemur ný ofurselt hömlulausri dýrtíð
:ram í Vís í gær. En frá sjón- og verðbólgu. Allt skal til þess
armiði almennings og þjóðar- vinna að hagsmunir hinna ríku
hagsmuna eru þær sjálfsagðar séu ekki skertir. Einnig það að
og réttmætar og vissulega vott- færa atvinnuvegi þjóðarinnar í
ur um mannaskipti i stjórnar- bólakaf verðbólguþróunarinnar.
láðinu. Meðan íhaldið réði Átakið sem gert hefur verið
:engu olíufélögin að safna ó- í verðlagsmálunum miðar hins
hemjulegum gróða og kröfur vegar að því að verja alþýð-
þeirra voru umyrðalaust upp- una í landinu og framleiðsluat-
íylltar. Á þessu hefur orðið sú vinnuvegi þjóðarinnar boða-
breyting að olíusölunum hefur föllum hækkandi verðlags og
verið gert að leggja fram mill- aukinnar dýrtíðar. Og það er
jónafúlgur t:l að forðast verð- þetta átak sem fær þann dóm í
hækkanir og aukna dýrtíð. Ár- Vísi í gær að vera „fávíslegt
angurinn ei- sá að olíuverð hef- og fjarstæðukennt“ af því að
"ur um alllangan tíma verið gróðafélög og milliliðir hafa í
hagstæðara á íslandi en í ná- fyrsta skipti verið látnir færa
grannalöndunum og hefur það verulegar fórnir í þágu þjóðar-
©kki átt sér stað áður. hagsmuna.
Verkamaður er 20 ár að vinna
fyrir 1 órs gréða heildsolans
Hin kynlegu skrif málgagna
Sjálfstæðisflokksins, Morgun-
blaðsins og Vísis, um aðgerðir
ríkisstjórnarinnar i verðlags-
málunum hafa vakið mikla
furðu alls almennings í land-
inu að undanförnu. Daglegi
birtast á síðum þeirra hinar
furðulegustu frásagnir af of-
boðslegum verðhækkunmn,
sem í vændum séu, ásamt
stórauknum álögum á almennr
ing í alskonar myndum öðr-
um. Að vísu er hér að mestu
leyti um spádóma að ræða. Til
eru þó auðtrúa sálir sem hafa
gert pennasnápa þessara blaða
að miklum spámönnum, en
þeir eru þó fleiri sem munu
vera komnir á þá skoðun að
skrif þessara blaða séu ætluð
eintómum fávitum.
Morgunblaðið oe Vísir livetia
nú alþýðuna í landinu til að
rísa upp gegn kúgurum sínum
(ríkisstjóminni) og gera nú
myndarlegt átak með verlc-
föllum og öllu tilheyrandi.
Það er engu líkara en Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi aldrei
fyrr orðið var við verðhækk-
anir á þessu landi, og nú er
það gersamlega gleymt, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
alltaf frá upphafi vega ham-
azt gegn öllum kjarabótum
verkalýðsins með hvaða ráð-
um, sem þær voru fengnar.
Nú er það líka gleymt og
grafið, að sumir af þeim sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
tekizt að koma í trúnaðarstöð-
ur í verkalýðsfélögunum hafa
gerzt verkfallsbrjótar þegar
þeir hafa talið sér það fært,
og unnið verkalýðnum hvert
það ógagn sem þeir máttu í
kjarabaráttunni.
Fletti maður svo blaði í
þessum málgögnum Sjálfstæð-
isflokksins birtast harm-
þrungnar frásagnir af því
hvernig þessi sama ríkisstjóm
beitir heildsala og verzlunar-
lýð hinu herfilegasta ofbeldi,
svo við borð liggi að þetta
fólk verði að hrökklast niður
á ,,eyri“ eða vinna við önnur
framleiðslustörf. Heildsölu- og
smásöluálagning sé nú orðin
svo lág, að enginn vegur sé
að stunda þessa atvinnu leng-
ur. M. ö. o., á einni síðu þess-
ara blaða er ýlfrað og gólað
yfir of hárri álagningu en á
hinni of lágri. Þess vegna er
það, að við lestur þessara
blaða um ráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar hafa menn sann-
færzt um, að þau séu fyrst og
fremst skrifuð fyrir fávita.
En við skulum athuga þetta
örlítið, og gera okkur grein
fyrir hlutunum eins og þeir
liggja fyrir:
Það er staðreynd, að fyrstu
sex mánuðina sem þessi ríkis-
stjórn sat hækkaði vísitalan
ekki um eitt einasta stig.
Þessi vísitala er reiknuð út á
nákvæmlega sama hátt og
gert hefur verið undanfarin
ár.
1 upphafi stjórnartímabils-
ins féllust verkalýðssamtökin
á að gefa eftir þau sex vísi-
tölustig sem þau áttu rett á
að fá sem kaupuppbót sam-
kvæmt samningum og færðu
þar með allstóra fóm í þágu
allrar þjóðarinnar. Ennfrem-
ur féllu bændasamtökin frá
samnings- eða lögbundinni
kauphækkun sér til handa.
Það er einnig staðreynd, að
ríkisstjórnin hefur ákveðið að
leggja á um 80 millj. króna
stói-eignaskatt. Af reynslu
aldarfjórðungsstjórnar Sjálf-
stæðisflokksins þurfa menn
ekki að efa það, að aldrei
hefðu þær ráðstafanir verið
gerðar ef SjáLfstæðisflokkur-
inn hefði verið áfram í ríkis-
stjórn.
Þá hefur ríkisstjórnin á-
kveðið að lækka heildsölu- og
smásöluálagningu allverulega.
Aukning heildsöluálagningar
mun hafa numið á síðastliðnu
ári um 184 milljónum króna.
Allir eru sammála um það, að
ef Sjálfstæðisflokkurinn hefði
setið í ríkisstjórn hefði heild-
sölu- og smásöluálagning ekki
verið lækkuð um einn einasta
eyri, þvert á móti hefði hún
verið síaukin eins og gert hef-
ur verið á undanförnum ámm.
Ef við áætlum að til séu 200
heildsalar í landinu (sem væri
vissulega nógu mikið) nemur
aukning heildsöluálagningar-
innar kr. 920.000,00 — níu
hundruð og tuttugu þúsund-
um króna á hvem einstakan
heildsala, þ. e. a. s. 80 þúsund
krónur vantar á að hver og
einn þeirra hafi haft eina
milljón króna í aukaálagningu
á sl. ári að meðaltali, og
ganga má út frá því sem vísu
að þar sé um hreinan gróða
að ræða. Þessi upphæð nemur
hvorki meira né minna en
5700,00 kr. á hverja 5 manna
fjölskyldu í landinu. 80 millj-
ón kr. stóreignaskatturinn
nemur 2500 kr. á hverja 5
manna fjölskyldu. Það kann
að vera, að sumum finnist ein
milljón kr. ekki stór fjár-
upphæð nú til dags. En verka-
maður með 50.000 kr. árslaun
er þó tuttugu ár að vinna
fyrir þessari einu milljón. M.
ö. o. aukagróði (meðaltal)
hvers heildsala nam á sl. ári
fjárupphæð, sem verkamaður
með 50 þús. kr. árslaun er
hérumbil 18ár að vinna
fyrir en verður þó að greiða
alla til baka fyrir nauðþurft-
um.
Ef núverandi ríkisstjórn
lækkar heildsölu- og smásölu-
álagningu um sömu heildar-
upphæð og aukaálagning
heildsalanna nam á sl. ári og
leggur þar að auki á 80 millj.
kr. stóreignaskatt, þá neraur
þessi heildarupphæð 8200,00
á hverja 5 manna fjölskyldu í
landinu. Láti ríkisstjómin
framkvæma fyrrnefndar ráo-
stafanir, sem engin ástæða er
að efast um, þá sparast hverri
5 manna verkamannafjöl-
skyldu og þeim öðrum, sem
engar eignir eiga átta þúsun l
og tvö hundruð kr. af árs-
laununum, miðað við það að
Sjálfstæðisflokkurinn hefði
setið í ríkisstjórn og þessar
ráðstafanir ekki verið gerðar.
Þessa fjánipphæð hefði hver
fimm manna fjölskylda í land-
inu orðið að greiða í einhverri
mynd, auk annarra útgjalda
ef Sjálfstæðisflokkurinn hefði
farið með völdin. Þarin ein-
falda sannleika ætti almenn-
ingur að gera sér ljósan. Auð-
mannastéttin hefur fyrir
löngu komið auga á þessa
einföldu staðreynd og þess-
vegna fer nú hagsmunritæki ,
hennar, Sjálfstæðisflokkurkm,
hamförum. Hún veit, að til-
vera, áhrif og völd Sjálfstæð-
isflokksins eru dæmd til al-
gjörrar tortímingar ef þetta
verkfæri hennar fær ekki að
halda um stjómartaumana.
Hún veit, að í stjómarand-
stöðu er Sjálfstæðisflokkurinn r
dauðadæmdur, og að hans bíð-
ur aðeins það ömurlega hlut-.
skipti að berjast vonlausri .
baráttu gegn vaxandi andúð
og fyrirlitningu allra heiðar-
legra og heilbrigðra manna, .
og fyrir sérhagsmunum fá-
mennrar klíku, sem peninga-
og valdagræðgin hefur drepið
í hverja ærlega taug og til-
finningu.
Eina lífsvon Sjálfstæðis-
flokksins nú, er að honum
takist að ná þeirri fótfestu og
þeim áhrifum i verkalýðs-
hreyfingunni, að hægt verði
að rjúfa það samstarf sem nú
á sér stað milli hennar og nú-
verandi ríkisstjórnar, svo
stjórnarsamstarfið rofni. Sú
starfsemi Sjálfstæðisflokksins
er mjög eðlileg og auðskilin.
Hann er að berjast fyrir til-
vem sinni. Hitt er erfiðara að
skilja, að Alþýðuflokkurinn,
sem er einn aðilinn að nú-
verandi ríkisstjórn og á þar
sína fulltrúa skuli vinna af
engu minni áhuga gegn stefnu
og störfum stjórnarinnar og
gera allt sem í hans valdi
stendur til að rjúfa þetta sam-
starf. Slík framkoma stjóm-
málaflokks er áreiðanlega
einsdæmi í allri veraldarsög-
unni. Þess eru vissulega eng- .
in dæmi að stjórnmálaflokk-
ur, sem á fulltrúa í ríkisstjórn
og er beinn aðili að henni
vinni leynt og ljóst með
stjórnarandstöðunni að þvi að
hindra starf og stefnu stjóm- ,
arinnar í framkvæmd. Það er .
því ekki að furða þótt al- -
menningur tali um að Alþýðu- ■
flokkurinn sé vel liðtækur í •
stjómarandstöðunni um þess- ,
ar mundir. En sannleikurinn -
er sá, að hægrikratarnir, sem
mestu ráða um starfsemi og
stefnu Alþýðuflokksins eru
orðnir svo blindaðir af vitfirr-
ingslegu hatri á Sósíalista-
flokknum, og raunar öllum
gósíalisma, að þeir eru hættir
að reyna að gera sér grein
fyrir hlutunum eins og þeir
gerast. Þeir eru meira að
segja hættir að koma auga á
nokkur ráð sem að gagni geta
komið til að draga úr fram-
sókn Sósíalistaflokksins. Bar-
dagaaðferðir þeirra minna á
bardagaaðferðir nashyrnings-
ins sem lokar augunum áður
en hann ræðst á andstæðing-
inn. Sú aðferð er vissulega
andstæðningnum mjög kær-
komin, og árangur hennar
hefur greinilega komið í ljós á
Alþýðuflokknum. Allt vinstri
sinnað fólk, þeir sem eitt sinn
gáfu honum líf og þrótt, hefur :
yfirgefið hann, og þeir fáu
sem enn hjara í honum, verm-
Framhald á 8. síðu.