Þjóðviljinn - 15.05.1957, Blaðsíða 1

VILIIKN
nuovikudágur 15. maí 1957 — 22. árganinir — 108. tölublað
INNI I BLAÐINU
Kvikmyndir — 4. síða*
Kjarnorkuvopn tryggja
hvorki frið né \eita vörn
— 6. síða,
Æskulýðssíðan — 7. síða»
íþróttir — 9. siða.
Baridaríkjastjórn reynir að
friða Adenauer og félaga
Segisf ekki fallast á neina afvopnunar-
ausn nema samiS sé um Þýzkaland áður
Bandarikjastjóm gerir nú allt sem í hennar valdi
stendur til að lægja ólguna sem fréttir af stefnubreytingu
hennar 1 • utanríkismáhun hafa valdiö í Vestur-Þýzka-
landi. Dulles utanríkisráðhen’a. lýsti því þannig yfir á
blaöamannafundi í Washington í gær, aö Bandaríkin
myndu aldrei fallast á neina þá lausn afvopnunarmáls-
ins, sem geröi ráö fyrir áframhaldandi skiptingu Þýzka-
lands í tvo hluta.
Þessar fréttir um stefnubreyt-
ingu bandarísku stjórnarinnar
bárust til Vestur-Þýzkalands um
siðustu helgi • og ollu þegar í
stað miklu uppnámi. Samkvæmt
þeim hafði hún ákveðið að leggja
til i afvopnunarviðræðunum sem
nú stauda yfir í London, að
ið í skyn að hún sé fús að fall-
ast á þær.
Þessar fréttir komu, eins og
áður segir, af stað miklu fjaðra-
foki í Vestur-Þýzkalandi. Tals-
menn stjómarandstöðunnar,
einkum sósíaldemókrata og
Frjálsa lýðræðisflokksins, sögðu
fælist ckkert nýtt, í henni eins
og öðrum slíkum yfirlýsingum
frá Washington síðustu daga
væri ekki minnzt á það sem
mestu máli skipti, en það væri
sú staðreynd að eftirlit úr lofti
yfir takmörkuðum svæðum væri
á dagskrá í afvopnunarumræð-
unum og að landsvæði í Evrópu,
og þar með Þýzkaland, myndu
verða tekin þar tjl greina.
Dulles sagði á blaðamanna-
fundinum að viðurkenna yrði
Pramhiald á 12. siðu.
Kappakstur á
Italíu bannaður
ítölsk stjómarvöld hafa lagt
bann við öllum kappakstri á
Ítalíu fram til næstu áramóta.
Ástæðan eru slysin sem irrðu í
þúsund mílna kappákstrinum,
mille miglia, á sunnudaginn.
Mildl þátttaka var í þing-
kosningunuin í Danniörku
Mikil þátftaka var í þingkosningunum í Danmörku S
gær og vai' búizt viö aö hún yrði meiri en í síöustu
kosningum, 1953, þegar hún var 80.6%.
íhaldsinenn 30 (engin breyt»
ing), Vinstri 44 (+2), Rets-
forbundet 10 ( + 4), Kommón-
istar 6 (-t-2), Þý/.ki minnihlut*
inn 1 (engin hreyting).
Lokatölur höfðu að vísu ekkS
Skoðanakannanir sem gerðar borizt enn úr öllum kjördæm-
hafa verið í Danmörku upp á í um, en ekki var talið að breyt-
síðkastið hafa bent til þess að; ing yrði á þessari skiptingu.
ekki hafi orðið miklar bre.yting- -------------—«
ar á fylgi flokkanna.
Fyrstu tölurnar sem bárust
voru frá. Odder í Árósaamti:
Sósíaldemókratar 363S (-1-42),
Róttækir 566 ( + 58), íhalds-
menn 959 (+87), Vinstri 3844
( + 225), Retsforbund 1085
( + 218), Kommúnistar . 73
(-19).
Um 2.8 milljónir manna voru
á kjörskrá og má þvi búast við
að um 2.3 milljónir hafi neytt
atkvæðisréttar síns, eða um
300.00 fleiri en í síðustu kosn-
ingum.
Síðustu fréttir
Á íniðnætti, rétt þegar blað-
ið var að fara í pressuna, barst
frétt uni skiptingu þingsæt-
anna eftir kosningarnar. Hún
verður þessi: Sósíaldemókratar
71 (-3), Róttækir 13 (-1),
Bretar bætta við
benzínskömnitun
Benzínskömmtun var afnum-
in í Bretlandi á miðnætti í nótt.
Skömmtunin var tekin upp þar
eins og í flestum öðrum ríkjum
Vestur-Evrópu eftir að Súez-
skurðurinn lokaðist í haust sem
leið. Alls staðar hefur nú veri®
hætt við skömmtunina nema S
Frakklandi, enda hefur franska
stjórnin enn ekki heimila®
frönskum skipum að hefja sigl-
ingar um skurðinn aftur.
Stjórnarandstaðan í Ves.tnr-Þýzkalandi scni gerir sér vonir nm að
vinina þingkösniíigárnar í haust og konta Adenaner og Uokki lians frá
völduni liefur óspart notað sér fréttirnar um að Bandarikjastjórn hafi
t hyggju að snua buki við Adenauer. — Myndin sýnir þinghúsið í Bonn.
Ágætur fundur Sósíalistafélagsins um
verkefnin i efnahags- og atvinnumálum
komið yrði á gagnkvæmu eftir-
liti úr lofti yfir stóru svæði í
Vestur-Evrópu, m.a. báðum
hlutum Þýzkalands.
Hlutlaust og afvopnað
belti
En ekki nóg með það. Það var
einnig fullyrt að Bandaríkin
myndu nú fús að faliast á að
komið yrði upp belti hlutlausra,
afvopnaðr,a ríkja yfir Evrópu
þvera og að báðir þýzku lands-
hlutamir skvldu vera í þessu
belti.
Tiilögur um slíkt afvopnað
belti vom fyrst borhar fram á
Genfarfundi st.jórnarleiðtoga J
stórveldanna af Eden, þáver-
andi forsætisráðhcrra Bretlands, 1
en sovétstjórnin hefur síðar gef-
Artbur Mílíer
fyrir þingnefnd
Bandaríska leikskáldið Arth-
nr Miller var í gær leitt fyr-
ir eina af nefndum Bandarikja-
þings, sem hefur sakað hann
um að hafa sýnt þinginu lítils-
virðingu með því að neita að
gefa upp nöfn manna sem hann
hitti á fundi rithöfunda fyrir
10 árum, en á þeim fundi voru
að sögn nefndarinnar staddir
meim sem fylgdu kommúnist-
um. Kona hans, leikkonan
Marilyn Monroe, fór ekki með
hoilum frá New York til Wash-
ington.
að þessi stefnubreyting Banda-
ríkjanná sýndi fram á gjaldþrot
utanvíkisstefnu Bonnstjórnar-
innar.
Hið áhrifamikla blað Die Welt
í Tlamborg sagði þetta vera
versta kjaftshöggið sem Banda-
ríkjastjórn hefði enn gefið Aden-
auer og ummæli annarra vest-
urþýzkra biaða voru svipuð
| /
Borið til baka, en saint
Strax á • mánudaginn bánist;
þær fréttir frá Washington að j
engin hæfa vævi í þessum orð- ■
rómi og myndi Bandaríkjastjórn;
lýsa því opinberiega yfir. Það t
nægði þó ekki til að friða fýlg-j
ismenn Adenauers. Heinrich
Hellwege, fylkisforsætisráðherra
í Neðra Saxlandi og formáður
Þýzka flokksins, sem styður
stjórn Adenauers, sendi Aden-
auer skey' i i gær og lét þar í
Ijós þungar áhyggjur yfir hugs-
anlegri stefnubreytingu Banda-
rikjanna gagnvart Þýzkalandi.
Dulles fullvissar
Dulles sagði á blaðamanna-
fundi í Washington í gær. að
Bandaríkin myndu hafna hverri j
þéln-i lausn á afvopnunarmál-
inu sm 'öðrum málum sem stað-
festi endanléga skiptingu Þýzka-
lands , og engar ákvarðanir sem
vörðuðu Þýzkaland myndu tekn-
ar án samráðs við Adenauer.
Talsmaður vesturþýzkra sósí--
aldemókfata sagði um þessa yf-
iriýsingu Dullesar að í henni
Hinn fjölsótti fundur Sósíalistafélags Reykjavíkur í
gærkvöldi er hinn bezti er þaö hefur haldið uni alllangt
skeiö. Einar Olgeirsson rakti atburði undanfarinna mán-
aöa og lýsti á snjallan og afburðaskýran hátt viöhorfun-
um í dag og verkefnum þeim sem nú bíöa íslenzkrar
alþýðu framundan.
Einar drap í stuttu máli áj
baráttu verkalýðssamtakanna á
undanförnum árum gegn dýi'-
tíðarstefnu afturhaldsins, að-
dragandanum að stofnun Al-
þýðubandalagsins, er leiddi til
myndunar núverandi ríkis-
stjórnar. Sú rikisstjóm var
raunar ekki eins og verkalýðs-
samtökin myndu helzt hafa.
kosið, en verulegir ávinningar
alþýðunnar eru þó augljósir.
Með húsnæðismálafrumvarp-
inu vom hafnar þær aðgerðir
i húsnæðismálunum sem munu
leysa þau í framtíðinni.
Það hefur tekizt að láta
gróðastéttimar bera verulegan
hluta af þeim álögum sem I-
haldsstjórnir hafa undanfarinn
áratug lagt óskiptar á herðar
verkalýðs og annarrá alþýðu-
stétta.
Samið hefur verið um smíði
níu 250 lesta togbáta og sam-
þykkt lög um að láta smíða
.15 stóra togara og tryggja
þannig atvinnuöryggi og aukna
framleiðslu þjóðarinnar.
Núverandi ríkisstjóm hefur
útvegað lán til Sogsvirkjunar-
innar, þótt íhaldsráðheiTamii’
hefðu gefizt upp við það og'
lýst því yfir að hvergi væri
hægt að fá nofckm’t lán!
Þá hefur alþýðan með mynd-
un núverandi ríkisstjórnar
komið í veg fyrir nýja gengis-
lækkun og kaupbindingu, sem
kvæmt, ef raynduð hefði verið
íhaidsstjóm á s.l. sumri.
Þá ræddi Einar um tilraunir
íhaldsins tii þess að sprengja
ríkisstjómina, — og enn sem
fyrr er það hin sigurvænlega
•Birt var á Atþingi í gær ..til-
laga tii þingsályktunar um að
biskup fslands skuii liafa að-
setur í Skálholt". Fiutnings-
menn eru Sveinbjörn Högnason,
Gísii Guðmundsson, Friðjón
Skarphéðinsson, Gunnar Jó-
hannsson, Alfreð Gíslason, Sig-
urður Ó. Ólafsson, ^C|unnar
Gíslason og Ágúst Þorvaldsson.
leið fyrir alþýðustéttirnar að
standa saman gegn íhaldinu,
standa saman gegn auðstétt-
inni.
Þá ræddi Einar næstn verk-
efni á sviði stjórnmála- og
efnahagsmála, hvað þyrfti að
gera og hvað liægt væri að gera
til að tryggja íslenzkri alþýðu
góð kjör og aukin áhrif á
stjóm landsmálanna í framtið-
inni.
Að lokinni framsöguræðu
J Einars komu fram nokkrar
fyrirspurnir um þessi mál, er
Einar svaraði með ítarlegri
ræðu. Var lionum þakkað með
i dynjandi lófata.ki.
Er tillagan þannig orðuð:
Alþingi ályktar »ð biskup
r «**
Islands skuli hafa aðsetur ð
Skálliolti.
Jáfnfrsunt úlyktar Alþingi a®
fela ríkisstjóminni að undirbúa
þá löggjöf, sem nauðsynleg kan»
að reynast vegua flutnings bisíg-
upsstólslns‘t
V.
Verður Skálholt
i biskupssetur á ný?
Þingsályktun ílutt á Alþingi af þing-
mönnum úr öllum flokkum
Átta þingmenn úr öllum flokkum þingsins, leggja
j cil aö biskup íslands skuli hafa aðsetur í Skálholti.