Þjóðviljinn - 01.10.1957, Qupperneq 1
Flokkurimt
Þriðjudagrir 1. október 1957 — 22. árgangur — 220. tölublað
Fjórði áisfjórðungur flokks-
gjaldanna féll í gjalddága
dag. Félagsmenn í Sósíalista-
félagi Reykjavíkur eru minnt-
ir á að koma í skrifstofu fé-
lagsins í Tjarnargötu 20 og
greiða flokksgjöld sín.
Krefst þær fallist á barni viS atómspreiigingum
og brottför erléndta herja lir Mið-Evrópulöedúm
Friðrik siguryegari á stór-
gsins ]
P _ o
Setningarræðan á þingi brezka Verkamannaflokksins
í Brighton í gær var hörð ádeila á valdstefnu stjórna
Vesturveldanna í alþjóðamálum.
Setningarræðuna flutti ung- för erlendra herja úr Vestur-
jfrú Margaret Herbison, for- Þýzkalandi og sovéthersins úr
maður flokksins.
Óverjandi
Ungfrú Herbison komst svo
að orði, að afstaða íhalds-
stjórnar Maemillans í Bretlandi
og stjórna annarra Vesturvelda
í afvopnunarmálunum væri ó-
verjandi. Þær hefðu átt að fall-
ast á tillögu Sovétríkjanna um
baíin við tilraunum með kjarn-
orkuvopn og alþjóðlegt eftirlit
aneð að banninu sé hlýtt. Hefðu
Vesturveldin gert það gæti
bannið verið komið í fram-
kvæmd nú þegar. í stað þess
hafi Vesturveldin gert að skil-
yrði fyrir stöðvun kjarnorku-
sprenginga samkomulag um
ýmis önnur atriði, svo flókin
að engin von sé til að frá
samningum um þau verði geng-
ið í bráð.
Austur-Þýzkalandi og öðrum
Austur-EJvrópulöndum. Síðan
verði niyndað hlntlaust belti
um miðja Evrópu.
Löndin fyrir botni
Miðjarðarhafs
Verkamanna(flokkurinn vill að
Vesturveldin fallist á að ræða
Benkö varð annar, en Pilnik og Stáhlberg
iafnir í þriðja og fjórða sæti
Úrslit stórmóts Taflfélags Guðmundssonar fór í b:ð eftir
Reykjavíkur urðu þau, að Frið-
rik Ólafsson bar s.igur úr být-
við sovétstj >_'nina ástandið í
löndunu\ i'yrir botni Miðjarð-um> blaut 3y2 vinning af 11
arhafs, sagði ungfrú Herbison' mögu’egum. Benkö varð í öðru
ennfremur. Vandamálin á þeim sæti með 8 vinninga, en stór-
hjara verða ekki leyst með því
34 leiki og urðu þeir að tefla á-
fram um kvöldið. Skákin fór þá
enn í bið, en í gærdag sömdu
þeir loks um jafntefli.
Lokastaðan á mótinu varð
að stórveldin oti hvert sínum
tota, þar þarf að koma til efna-
hagsaðstoð á vegum SÞ.
Þing Verkamannaflokksins
samþykkti í gær einróma tvær
ályktanir. í annarri er því heit-
ið, að flokkurinn skuli afnema
húsaleigulög ríkisstjórnar í-
Pramhald á 5. síðu
MeirihlntavQld, rit
Irelsi eg Mykle
sa
í gær lauk málflutningi í máli norska rithöfundarins
Agnars Mykle og bókaútgefandans Haralds Griegs.
þessi:
li Friðr'k
2. Benkö
3.-4. Pilnik
Stáhlberg
5. Guðm. Pálmason
6. Ingi R. Jóhannsson
7.-8. Guðm. S. Guðm.son
Ingvar
9. Arinbjörn
10.-11. Björn
Guðm Ágústsson
12. Gunnar
8% v.
8 v.
71/2 v.
■7,14 V.
61/2 v.
6 v.
5 Vt
5 v.
3% v.
3 v.
3 v.
2 U v.
Hlutlaust belti
Þá deiidi ung,frú Herbison á
stjóm Macmillans fyrir að hafa
í einu og öllu hlýtt forsjá
Bandaríkjastjórnar í öryggis-
málum Evrópu. Engin alvarleg
tilraun hafi verið gerð til að
ná samkomulagi við Sovétríkin
um sameiningu Þýzkalands og
allsherjar öryggiskerfi í Ev-
rópu. Vesturveldin krefjist
þess statt og stöðugt að sam-
einað Þýzkaland vcrði í A-
bandalaginu, en allir viti að
það samþykki sovétstjórnin
aldrei.
Eina leiðin til að sameina
Þýzkaland með friðsamlegu
móti er er Gaitskell-áætlunin,
Búizt er við að dómur falli
í málinu eftir átta til tíu daga.
Málflutningj iauk með hörð-
um orðaskiptum milli sækjanda
og verjanda. Riekles saksóknari
sagði, að „öfgafullar kynlífislýs-
ingar“ Mykies í skáldsögu hans,
Sangen om den röde rubin, hlytu
að ganga fram af venjulegum
lesandá, og að það réði úrsl tum
um að þær yrðu að teljast ósið-
legar að lögum.
Því verður að slá föstu, sagði
hann, að lögin leyfa það ekki
að fámennur aðall andans fái
að særa tilfinningar mikils
meir'hluta þjóðarinnar. Það sem
rétturinn á að ákveða, er rétt
og s'étt, hvaða álit óbreyttur
lesandi hefur á Rúbíninum.
Hjort, verjandi Mykles, kvað
réttinn eiga að skera úr um
grundvallaratriði. Verjendur
teldu, að ekkj væri hægt að
hverjum sunnudegj. Hún gerði
málstað sínum ekkert gagn með
því að biðja dómstólana um að-
stoð.
Hjort kvaðst algerlega ósam-
mála því sjónarmiði saksókn-
arans, að sjónarmið forustu-
manna bókmenntanna hefðu
sagði ungfrú Herbison. Eor- heyja baráttu um siðaskoðanir
ingi Verkamannaflokksins, með lagagreinum. Kirkjan hefði
Hugh Gaitskell, hefur lagt til til umráða hundruð prédikunar-
að Vesturveldin taki upp samn- ( stóla, þar sem hún gæti komið
inga við Sovétríkin um brott- sínum siðaboðskap á framfæri á
enga þýðingu í máli sem þessu.
Það væru einmitt þau sem ættu
að ráða. Rætt hefði verið um
siðferðisvitund meirihlutans, en
þessum meir'hluta megi ekki
gefa vald til að banna bókmennt-
ir, sem fólki, sem máske er ekki
fært um að lesa skáldsögur,
finnast særandi. Þeir sem gera
ágreining verða að fá að láta
til sín heyra.
Friðrik Ólafsson
meistararnir Pilnik og Stáhlberg
jafnir í þriðja til fjórða sæti
með 7 % vinning.
Ellefta og siðasta umferð
mótsins var tefld í Listamanna-
skálanum á sunnudaginn og voru
áhorfendur þa fleiri en nokkru
s:nni áður, nær sex hundruð
talsins. Fimm skákum varð lok-
ið, þá um daginn: Stahlberg
vann Gunnar Gunnarsson, Björn
Jóhannesson vann Guðmund
Ágústsson, en jafntefli gerðu
Friðrik Ólafsson og PJnik, Guð-
mundur S. Guðmundsson og
Guðmundur Pálmason og Ingvar
Ásmundsson og Ingi R. Jóhanns-
son. Skák Benkös og Arinbjörns
sína ú se3]a ekki
Pineau, utanrík'sráðherra
Frakklands, sagði á þingi í gær,
að franska stjórnin hefði skorað
á bandamenn sína í A-banda-
laginu að láta ekki Túnis í té
nein vopn að svo stöddu. Hann
kvaðst. hafa lagt til við Túnis-
stjórn. að hún tæki upp viðræð-
ur v.ið frönsku stjórnina um
skipti landanna í heild.
Bourguiba, forseti Túnis, hef-
ur sagt að Tún'sbúar verði að
fá vopn til að verjast yfirtroðsl-
um franska hersins í Alsír. í
síðustu viku var tilkynnt í
Washington, að Bandaríkjastjóm
hefði lofað sendiherra Túnis að
leyfa ftölum að selja Túnis-
stjórn vopn.
Island eitt Norðurlanda
gegn aðild Kína að St*
í síðustu viku samþykkti þing SÞ með 47 atkvæðum
gegn 27 tillögu bandaríska fulltrúans um að grleiða
ekiti á þessu þingi atkvæði um, hvort stjórninni í Pe-
king eða stjórn Sjang Kaiséks á Taivan beri að fara
með umboð Kína hjá SÞ. Indlandsstjórn hafði lagt til,
að Pekingstjórnin skyldi taka við sæti Kína.
Meðal þeirra,. sem greiddu bandariísku tillögunni at-
kvæði, var fulltrúi íslands, en Guðmundur í. Guðmunds-
son er sem stendur fyrir íslenzku nefndinni á þinginu.
ísland var eina Norðurlandaríkið, sem greiddi banda-
ilísku tillögunni atkvæði, fulltrúar Danmerkur, Finn-
lands, Noregs og Svíþjóðar greiddu allir atkvæði gegn
henni.
Stórf hús og 20-30 ssldarnœtur brunnu
Siglufirði í gær. Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Milljónatjón varö hér í gær er stórt geymsluhús brann
og í því 20—30 síldarnætur.
Um fjögurleytjð í gær varð þeirra. Jón Jóhannesson neta-
elds vart í stóru geymsluhúsi gerðarme'stari mun hafa haft
þar sem geymdar voru 20—30 með að gera flestar næturnar
síldarnætur. Húsið stendur á lóð sem þarna voru og nú eyðiiögð-
Síldarverksmiðja ríkisins, fast ust. Hefur þarna orðið milljóna
við tvo stóra lýsisgeyma. Geym- króna tjón þar sem húsið og
irinn sem nær stóð húsinu hafði veiðarfærin eyðilögðust.
nýlega verið tæmdur.
Þegar slökkviljðið kom á vett-
vang var mjög magnaður eidur.
í húsinu, enda allt þar inní ákaf-
lega eldfimt', varð því ekki við.
neitt ráðið og brann allt sem j
brunnið gat og logaði í rústun-
um fram á nótt.
Hús þetta var þrjár hæðir og
ris, gaflar steyptir og steinsúlur
á hliðum, en timburrimlar á
milli. Húsið vár eign Síldarverk-
smiðja ríkisins og notað til
þurrkunar síldamóta og geymslu
Afcfopmm í
Veður var kyrrt og þvi iitil
hætta á útbreiðslu eldsins til
annarr.a mannvirkja, en tré-
bryggjur og hús standa þarna
rétt hjá.
f gær var einn óvopnaður her-
maður í fylgd með svertingja-
börnunum níu, sem nú hafa
sótt gagnfræðaskólann í Little
Rock í Bandaríkjunum í eina
viku undir hervernd. Fækkað
hefur verið i herverðinum, sem
hafður er við skólann dag og
nótt.
Útför Jean Sibeljusar var
gerð í gær í Helsinki að við-
stöddum Kekkonen forseta, rík-
isstjórn og sendimönnum er-
lendra ríkja. Við athöfnina voru
leiknir kaflar úr verkum tón-
skáldsins. Útifyrir kirkjunni og
meðfram götunum, sem iíkfylgd-
in fór um, stóðu tugir þúsunda
manna. Sibelius var að eigin
ósk grafinn í skógarrjóðri á
sveitasetri sínu, Ainola.