Þjóðviljinn - 12.10.1957, Side 1
Laugardagur 12. október 1957 — 22. árgangur — 230. tölublað
FÍAT-BIFREIÐ
er aðalvinningurinn í
happcirætti
Þjóðviljans
Truman og Stevenson saka
EldflaugayfirhurBsr Sovéfrikjanna
valda fjaSrafoki um vesfurlönd
Foringjar Demókrataflokksins í Bandaríkjunum lýstu^
yfir í gær, aö nýjustu sigrar Sovétríkjanna í eldflauga- j
smíöi sýndu, aö Eisenhower forseti væri enginn maöur j
til aö sjá öryggi Bandaríkjamanna borgiö.
Miðstjóm demókrata, þar sem
meðal annarra eiga sæti Truman,
fyrrverandi forseti, og Steven-
son, andstæðingur Eisenhowers í
tvennum forsetakosningum,
sendi frá sér yfirlýsingu í gær.
Skelfdlr
Demókrataforingjarnir segjast
vera skelfingu lostnir yfir þeirri
staðreynd, að Sovétríkin skyldu
vera á undan Bandaríkjunum
að koma gervitungli á loft.
Þessi atburður sanui að Eis-
enhower og ríkisstjórn lians hafi
blekkt þjóðina, þegar iiiin hafi
fuilyrt, að vel væri fyrir hern-
aðaröryggi hennar séð. Nú hafi
sýni sig, að undir forustu Eisen-
howers hafi íorustan í smíði
iervitunglíð
ir
fyrií dr. lakob Bene-
diktsson
Nokkrir vinir og samstarfs-
menn dr. Jakobs Benediktssonar
hafa ákveðið að gangast fyrir
samsæti í tilefhi af doktors-
prófi hans.
Samsætið verður í Þjóðleik-
húskjallaranum fimmtudaginn
17. okt. 1957 og hefst með sam-
eiginlegu borðhaldi kl. 7.30 síð-
degis. Áskriftarlistar liggja
frammi í Bókabúð ísafoldar og
Máls og menningar. Þátttaka
óskast tilkynnt fyrir þriðju-
dagskvöld n.k.
nyrra vopna gengið Bandaríkj-
umiin úr greipum.
Biandaríkjamenn verða að
leggja fram alla krafta sína til
að ná aftur hernaðarforustunni,
jafnframt því sem leitast er við
að binda endi á vígbúnaðar-
kapphlaupið með alþjóðlegu eft-
irliti, segja demókratar.
Skprtir forustu
Síðan sovézka gervitunglið
kom á loft hefur borjð meira á
gagnrýni á stjóm Eisenhowers í
bandarískum blöðum en nokkru
sinni fyrr. New York Ilerald
Tribune, sem talið er aðalmál-
gagn þess arms Repúblikana-
flokksins, sem eindregnast styð-
ur forsetann, gengur nú fram
fyrir skjöldu í gagnrýninni. í
gær sakaði blaðið Wilson, frá-
farandi landvamaráðherra, um
að hafa sofið á verðinum og um
fund Eisenhowers með frétta-
mönnum var farið þessum orð-
um:
. ,,Þjóðin bjóst við forustu af
forsetanum á miðvikudaginn.
Ilún fékk hana ekki“.
í gær ræddi Eisenhower við
ráðunauta sína í eldflaugasmíð'
um og sat McElroy, nýi land-
varnaráðherrann, þá fundi.
Fréttamenn segja, að rætt hafi
verið um leiðir til að hraða til-
raunum með eldflaugar.
Dreifðir kraftar
Brezku blöðunum verður tíð-
Framhald á 5. síðu.
Fyrirætlanir BandarikjaKsasiiia blrtar
Sovézka gervitungliö, sem víöa um heim er farið að
ganga undir rússneska nafninu sputnik, lauk í gær
hundruðustu hringferöinni umhverfis jörðina.
Skýrt var frá því í Moskva,
að gervitunglið væri búið að
fara 4.400.000 kílómetra.
Antoine Pinay
3. i reðiniii
Coty Frakklandsforseti fól í
gær Antoine Pinay, foringja í-
haldsmanna, að reyna að mynda
nýja stjórn. Áður höfðu Mollet,
foringi sósíaldemókrata, og
Pleven, einn af foringjum mið-
Framhald á 11. síðu.
Dregur sundur
Þar var einnig skýrt frá því,
að nú drægi sundur með tungl-
inu og útbrunnu eidflauginni,
sem flutti það út í geiminn.
Veldur því mismunandi fjar-
lægð þeirra frá jörðu. Gervi-
tunglið sást með berum augum
í Moskva í gærmorgun. Það sást
einnig víða um norðaustanverð
Bandaríkin. Þar hefur mönnum
tekizt að ákvarða braut eld-
flaugarinnar með aðstoð raf-
dindaheila. Reyndist hún 225
km frá jörðu í jarðnánd en 960
km frá jörðu í jarðfirrð. Brautin
má heita hringlaga.
Annars skammt að bíða
Talsmaður bandarísku utan-
ríkisráðuneytisins gaf frétta-
mönnum í Washington í skyn í
gær, að ráðuneytið hefði kom-
izt á snoðjr um að þess yrði
skammt að bíða, að nýju gervi-
tungli yrði skotið á loft frá
Sovétríkjunum.
Dr. Hagen, yfirmaður gervi-
tunglasmiða Bandaríkjanna,
sagði í Washington í gær, að
í vetur myndu Bandaríkjamenn
senda á loft þrjú tilraunatungl.
í marz yrði svo fyrsta tunglið,
sem eitthvað kvæði að, sent upp
búið mælitækjum.
Sovézki gervitunglafræðingpr-
inn Blaganravoff liershöfðingi
sagði í New York í gær, að sov-
ézkir vísindamenn litu alls ekki
Framhald á 4. siðu
Aðaífundur
Sósíalistafélags
Reykjavíkur
verður haldinn næstkomandi
þriðjudag kl. 8.30 í Tjamar-
götu 20.
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Nánar auglýst í blaðinu á
morgun
Stjórnin.
Forseti Pakistans víkur
forsætisráðherranum frá
Blóðugar ceirðir í Karachi
Mirza, forseti Pakistans, ralc í gær Suhrawardy for-
sætisráöherra frá völdum.
Allir fasfastarfsmenn sameina&s þings
og þingdeildanna hinir sömu og í fyrra
Á fundum sameinaðs þings og þingdeilda í gær voru
kosnir varaforsetar sameinaðs þings, forsetar þingdeilda
og skrifarar þingsins. Voru þeir Bernharö Stefánsson og
Einar Olgeirsson endurkjörnir forsetar þingdeildanna.
Þingfundir hófust með fram-
haldi þingsetningarfundarins,
Gerðist þetta í lok langs rík-
isráðsfundur, þar sem Mirza var
í forsæti. Lýsti hann yfir, að
Suhrawardy yrði að segja af
sér, vegna þess að hann hefði
ekki lengur traust meirihluta
þingsins. Hafði Lýðveldisflokk-
urinn, sem á 26 menn á þingi,
hætt stuðningi við stjórnina,
eftir að Sulirawardy liafnaði
tillögu flokksins um að skipta
Vestur-Pakistan í fjögur fylki
eftir tungumálum landsmanna.
Eftir að kunnugt varð, að
Mirza hafði rekið Suhrawardy
frá völdum, tóku fylgismenn
flokks forsætisráðherrans, Aw-
ami bandalagsins, að safnast
saman um miðbik höfuðborgar
innar Karachi. Lagði hópurinn
leið sína í áttina til forseta-
hallarinnar, en þhr var vopnuðu
lögregluliði að mæta. Laust í
bardaga og særðust margir
menn, áður en lögreglunni
tókst að tvístra mannfjöldan-
um.
TaMð hefur verið undanfam-
ar vikur, að Mirza forseti biði
eftir tækifæri til að víkja
Suhrawardy frá völdum og
skipa einræðisstjórn herfor-
ingja, en hann er úr þeirra
hópi. Almennar þingkosningar
hafa ekki enn farið fram 1 Pak-
istan, þótt áratugur sé liðinn
síðan ríkið var stofnað.
\ l f- mm fH. * jtX' 41
m m IjBp | % -lu J
r- y ^
Einar Olgeirsson
íorseti neðri deildar Alþingis
og fór fram kosning varaforseta
og skrifara. Voru þeir allir end-
urkjörnir.
1. varaforseti sameinaðs þings
var kjörinn Gunnar Jóhannsson,
með 27 atkv., auðir seðlar voru
17.
2. varaforseti sameinaðs þings
var kjörinn Karl Kristjánsson,
einnig með 27 atkv., Áki Jakobs-
son hlaut 1 atkv., auðir seðlar
i
17.
Skrifarar sameinaðs þings voru
kjörnir Skúli Guðmundsson og
Friðjón Þórðarson.
í kjörbréfanefnd voru kosnir:
Af a-lista Gísli Guðmundsson,
Áki Jakobsson og Alfreð Gísla-
son. Af b-lista: Bjarni Bene-
diktsson og Friðjón Þórðarson.
Fundir í deildum hófust að
’oknum fundi i sameinuðu þingi.
Fundi neðri deildar stjórnaði
fyrst Jón Sigurðsson, aldursfor
seti hennar, en í efri deild Jó
hann Þ. Jósefsson.
Neðri deild ^
í neðri deild urðu úrslit kosn-
inga þessi:
Bernharð Stefánsson
forseti efri deildar Alþingis.
Ferseti: Einar Olg'eirsson, með
18 atkv., Jón Sigurðsson hlaut
10 atkv., 2 seðlar auðir.
1. varaforseti: Halldór Ás-
grímssan með 18 atkv., Áki Jak-
obsson fékk 1 atkv., auðir seðlar
11.
2. varaforseti: Áki Jakobsson,
með 19 atkv., auðir seðlar voru
10.
Framhaíd á 10. síðu.