Þjóðviljinn - 18.10.1957, Síða 6

6) —• ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 18. október 1957
nnumii
Öttefandl: Bameinlnarftrnokkur alþýBu — Bósíallstaflokkarinn. — Ritstjórari
tóagaúa KJartansson (ab>, Slguröur Guðmundsson. — Fréttarltstjóri: Jón
SJamason. — Blaðamenn: Ásmundur Slgurjónsson, GuSmundur Vlgfússon,
fyar H. Jónsson, Magnúe Torfl ólafsson, Sigurjón Jóhannsson. — Auglýa-
UQgastJóri: Guögeir Magnússon. — Ritstjóm, afgreiðsla. uuglýslngar, prent-
amiðja: Skólavörðustíg 19. — Síml 17-500 (5 línur). — Askriítarverð kr. 25 á
«án. 1 Reykjavik og uágrenni; kr. 22 annarsstaðar. — Lauaasöluverð kr. 1J50.
Prentsmlðja Þjóðvlijana,
Þarf hreinar línur
TT’itt meginverkefni núver-
andi stjórnar í efnahags-
máliim var að reyna að
tryggja á nýjan leik verðgildi
krónunnar, stemma stigu við
hinni geigvænlegu verðbólgu
og koma í veg fyrir gengis-
lækkun. Vcrkalýðssamtökin
gerðu þessa stefnu að skilyrði
þegar stjórnin var mynduð, en
þá duldist engum að stefnt
hafði verið hraðbyri að stór-
íelldri gengislækkun. I hálft
annað ár hafði dýrtíðin verið
mögnuð svo feiknarlega vit-
andi vits að vísitala fram-
færslukostnaðar hafði hækkað
um hvorki meira né minna en
25 stig, og höfðu islendingar
margfalt heimsmet á því sviði.
Aiþýðubandalagið skoraði á
launþega í kosningimum í
fyrra að sameinast um að
stöðva þessa þróun og koma
í veg fyrir gengislækkunar-
óform braskara og skulda-
kónga, og þessi gagnsólcn bar
í'ullan árangur. Alþýðubanda-
lagið varð stærsti andstöðu-
fiolckur íhaldsins í kosning-
umizn, og engin stjórn varð
niynduð án þátttölcu hans;
var því þegar hafizt handa
um að binda endi á verðbólgu-
þróunina og reyna að tryggja
verðmæti íslenzkrar krónu.
|-»etta starf hefur þegar bor-
* ið mikinn árangur, þótt
enn betur hefði mátt vinna
með enn meiri samheldni og
éinbeittni stjcrnarflokkanna. 1
tíð núvérandi stjórnar liefur
verðlag hælckað íninna hér en
í flestum ef ekki cllum ná-
lægum löndum. A þessu tima-
biíi hefur vúsitala framfærslu-
kostnaðar hækkað um fimm
>tig í samanburði við 25
stig á jafnlöngum tíma áður
— og þótt visitalan gefi eins
og allir vita takmarkaða
mynd af verðlagsþróuninni,
gefur samanburður á breyt-
ingum hennar fyrr og nú
glögga mynd af því sem gerzt
hefur. Efnahagskerfi ríkisins
er einnig traustara en það
hefur verið um mjög langt
árabil. Útflutningssjóður hef-
ur fullkomlega uppfyllt þær
vonir sem við hann voru
bundnar, þótt hann tælci upp-
hafl-ega við 100 millj. kr. ó-
reiðuskuld frá valdatið íhalds-
ins. Úg afgreiðsla fjárlaga er
minna vandamál en verið hef-
,ur um langt skeiö.
Jkað er engum efa bundið að
* aliur þorri þjóðarirmar vill
að haldið verði áfram á þess-
ari braut, að áfram verði unn-
iá að því að binda endi á.
verðbólguna og tryggja kaup-
mátt launa. En bá þarf að
vinna þau verk af festu með
virkri aðstoð þjóðariimar.
Alltof mikil brögð hafa verið
nð þvi að imdanfömu að ýms-
ir ráðajr"vm Alþýðuflokks og
Framsóknar hafa látið sér um
munn fara ummæli sem talin
hafa verið gefa gengislækkun-
armönnum undir fótinn. Þessi
ummæli liafa síðan verið grip-
in á lofti i afturhaldsblöðum
og lagt út af þeim með mikl-
um gný: 60% gengislækkun
hrópar Mánudagsblaðið, 70%
gengislækkun æpir Frjáls
þjóð, 80% gengislækkun öskra
önnur íhaldsblöð. Allur hefurj
j>essi áróður að sjálfsögðuj
haft óheppileg áhrif á efna-
hagsþróuntna, fólk hefur fyllzt
tortryggni og óeðlileg eftir-
sókn í fjárfestingu hefur hald-
ið áfram. er fyrir löngu
tími til þess kominn að nú-
verahdi st jórnarflokkar taki
afdráttarlaust af skarið sam-
eiginlega og lýsi yflr því að í
efnnhagsmálum sé það ófrá-
vTkjanieg stefna }>eirra að
tryggja verðgildi krónunnar
og koma i veg fyrir gengis-
lækkun. I*á myadu fást hrein-
ar línur a þessu sviði þjóð-
málanna, aiiur þorri almenn-
ings myndi aðstoða stjórnina
í verld, en skuldakóngar
og gengislæklainarbraskarur
Sjálfstæðisiiokksins myndu
einangrast.
T>rátt fýrir alian gengislækk-
* unarároðurirtn og vettlinga-
tök sumra forustumanna i
málflutningi kemur afstaða
almennings og traust einkar
glöggt fram í því að spari-
f jármynduu hefur aukizt mjög
fyrstu sjö mánuði þessa árs
í samanburði við ástandið í
fyrra, sem íhaldið hældi sér
•þó mjög af. Á þessum tima
í ár varð sparifjármyndunin
141 milljón en var 99 milljón-
ir á sama tíma í fyrr-a. Þetta
sýnir að þjóðin treystir því
að ríkisstjórnin muni halda
áfram að tryggja verðgildi
lcrónunnar.
i5 sjálfsogðu á þjoSín við
1*• riiörg vandamál að glíma
í efnahagsmálum sinum, en
þau verða aðems ieyst með
fastri sternu og framtíðar-
sýn, í samræmi við óskir og
hagsmuni verkalýðssamtak-
anna. Um þessar mundir fara
fram viðræður milli ríkis-
stjórnarinnar og fulltrúa
verklýðssamtakanna, og mik-
ið veítur á því hver úrálit
j-eirra verða. Verklýðssamtök-
in iiafa fuiikomlega staðið við
sín fyrirheit í samskiptum við
ríkisstjórnina, og þau ætlast
til þess að vandamáiin verði
leyst án þess að skert séú
lífskjör verkafólks, á lcostnað
auðmangara og hálauna-
manna, og að stóraukið fjár-
magn sé tryggt til brýnustu
nauðsynjamála almennings og
þá fyrst og fremst húsnæðis-
mála. Mun brátt koma í .ijós
hver árangur verður í•þeim
• ef mun.
Ályktun Æ,F. i herstöðva málinu
I.
pegai' ísland endurlieimti stjórnarfars-
legt sjálfstœöi sitt 1918 var lýst yfir
œvarandi hlutleysi íslenzka ríkisins-. Yf-
irlýsing þessi byggðist ekki síöur á viður-
kenningu ^taðreynda stjórnmálanna en
siðferöislegu mati. Óvopnuð þjóð getur
ekki haldiö sjálfstœði sínu nema með
því a& varðveita hlutleysi sitt. Ef ó-
vopnuö þjóð neyðist til að þiggja her-
vernd erlends ríkis, felur hún því riki
að nokkru forsjá sinna mála. Um leið
liefur fuilveldi hennar verið skert.
Þegar ovopnuð smáþjóð fellur frá hlut-
leysi, hljóta að hniga aö því svo sterk
rök, að nauðsyn brjóti lög. Þannig hafa
íslenzkar ríkisstjórnir jafnan lagt sig
allar fram til þess að telja þjóðinni trú
um, að önnur leið hafi ekki verið fœr
en sú, sem farin var, livert sínn sem
fallið hefur verið frá hlutleysi lands-
i7is. Ekki liefur skipt máli, hvort um hef-
ur verið að rœða kvaðningu bandarisks
setidiös inn í landið sumariö 1941, sam-
þykki KeflaviJcursamningsins eða aöild-
ina að Atlanzhafsbandalaginu. Gerö her-
verndarsamnigsins við Bandaríkin var
þar engin undantekning.
II-
•*»•*«»*
Umskipti hafa orðið i alþjóöamálum
síöan 1951. Veldur bœði það, að lokið
er styrjöldum í Kóreu og Indó-Kína, og
liitt, að hertœkni hefur fleygt svo fram,
að ekki dylst lengur, að stórvpldastyrjöld
jafngiiti tortímingu mannkynsins. Jafn-
framt er auðsœtt, að íslandi vœri ekki
vernd af herstöðinni -í Keflavík, ef til
ófriöar kœmi, heldur stafaði af herstöð-
inni hcetta, bar eð hún yrði eftirsótt
skotmark. Engin rök eru fyrir hendi,
sem réttlætt geta dvöl erlends hers á ís~
landi.
Viö núvenmdi alþjóðiegar aðstæ&ur
er hlutleysi bezta vörn sjálfstæði smá-
rikjanna og helzta tryggingin fyrir ör-
yggi þjóða þeirra. Aðild íslands að At-
lanzhafsbandalaginu getur þess vegna
ekki samrýmzt hagsmunum þjóðarinn- '
ar. Og þáttlaka fámennrcr og voprdáusr-
ar þjóöar í hernaðarbandalagi er fjar-
stœða.
III.
Sextánda þing ungra sósíalista ireyst- '
ir ráðherrum Alþýðubandalagsins, þing-
mönnnm þess og forystumönnum Sam-
einingarflokks alþýðu — Sósíalista-
flokksins til að stuðla að því, að sam-
starfsflokkarnir að rikisstjórn landsins
standi við samþykktb* sinar um upp-
sögn herverndarsamningsins við Banda- ■
rikin enda hlítur gildi stjórnarsamstarfs-
ins að verulegu leyti að vera metið eftir,
því, hvort efnd verða heitin um bratt-
flutning erlends herliðs af landinu.
Einnig heitir þingið á œsku þessa
lands að Tnnna gegn hverskoyiar sam
neyti mö hinn erlenda her, að vinna að
því að komið verði -í veg fyrir ferðir her~
manna til Reykjamkur, þcr til þeir eru
að fullu horfnir úr landimi.
Sextánda þing ungra 'sósíalista heitir -
á allt ungt fólk að velcja þjóðina til
skilnings á nauösyn þess, að lagðar verði
niður erlendar herstöðvar t landinu; að
ísland segi sig úr Atlanzhafsbandalag-
inu; að ísland noti aðstöðu sína í al-
þjóðlegum samtökum til dð reyna að
draga úr viðsjám milli stórveldanna og
til að tnnna hlutleysisstefnunni fylgis'
meðál smáþjóða heims. •
Sókabúð
Jffáls og meimingai.
NÓBELSKÁLDIÐ
ALBERT CAMUS
1957,
PLÁGAN (La. Peste) er eina bókín sem til er í
íHenzkri þýðingu eftir nýja nóbelskáidið
Albert Camus.
PLÁGAJf er öndvegisritið eftir Albert Camus
er reið baggamuninn um nóbelsverðlaunin,
PLÁGAN kom úl í fyrsta bókaflokki Máis
og menningar átið 1952. Þá var þetta
skrifað:
PLÁGAN, skáldsaga eftir Aiberí Cantus.
Albert Camus er einn af snjöllustu núíima-
skáldum Frakka, fylgir nýrri listastefnu en
fer þar sínar eigin götur. .Skáldsaga þessi
er látin gerasi í Oran í Norður-Afríku,
heimaborg höíundarins, og er táknræn
mynd af barattu írönsku þjóðarinnar gegn
hernámi nazista i síðustu styrjöld. Bók þessi
vakti heimsathygli þegar hún kom út, er
m.a. þýdd á öll norðurlandamál, og hefur
hait mikil áhrif meðal yngri skáldæ. Jón
óskar hefur þýtt söguna úr fniínmálinu.
Bókiit fæst enitþá Takmarkað uþplag