Þjóðviljinn - 02.11.1957, Side 7

Laugardagur 2. nóvember 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Þ A Ð vantar ekki stóru
orðin hjá íhaldinu þegar rætt
er um efnahagsmálin. Öng-
þveiti, hrun, svik, vöruskort-
ur, gjaldþrot. Þetta eni nokk-
ur algengustu orðin í munni
íhaldsforingjanna, þegar þeir
ræða \un atvinnu og fjárhags-
málin. - . . • •
Maður gæti' haldið, að þeir
sem þaimig tala hefðu af ein-
hverju að státa og gætu stutt
sín stóru orð með eihhverju
áþreifanlegu, eða tillögum til
úrbóta, sem ekki yrði gengið
fram hjá, án’ þess að þær
yrðu ræddar.
Hver er stefna íhaldsins?
En hver er stefna íhaldsins
í efnaliagsmálunum ? Hvað
hafa hinir stórorðu íhaldsfor-
ingjar haft til málanna að
leggja? Um síðustu áramót
voru framleiðslu-atvinnuveg-
imir komnir í þrot eftir verð-
bólgustefnu íhaldsins. Allir
landsmeim höfðu þá viður-
kennt að óhugsandi væri, að
sjávarútvegur yrði stundaður
á næsta ári, nema til kæmu
nýjar stórfelidar bætur til við-
bótar þeim sem fyrir voru.
Ríkisstjórnin leysti þá vand-
an með sínum tillögum. Rún
samdi við framloiðsluna og
meiri og almennari þátttaka
varð í útgerðinni, en verið
hafði um margra ára skeið.
En hvað lagði íhaldið til?
.Hvaða úrræði benti það á?
Ölafur Thors fyrrverandi
sjávarútvegsmálaráðherra —
stóð algjörlega eins og þvara
og varð að viðurkenna opin-
berlega fáfræði sína og aum-
ingjaskap með því að lýsa
því yfir, að kann gæti enga
tillögu flutt og á ekkert
bent til lausnar á vandamál-
um útgerðarinnar. Hann sagði
að sig skorti upplýsingar.
Flokkur hans hafði þá stjórn
að sjávarútvegsmálunum í 15
ár samfleytt. Þannig stóð
Sjálfstæðisflokkurinn allur
gjörsamlega tillögulaus í efna-
hagsmálunum þegar á reyndi.
— Sjaldan hefur nokkur
flokkur afhjúpað sig jafn
augljóslega og Sjálfstæðis-
flokkurinn í þessu tilfelli, sem
ráðalaus gaspraraflokkur.
Það er þvi staðreynd, að
íhaldið, sem nú hrópar að rík-
isstjóminni ókvæðisorð fyrir
ástándið í efnahagsmálunum,
hefur enga stefnu í þeim mál-
um, að miimsta kosti enga
stefnu, sem það þorir að
kumsgera almenningi.
Hvað Íiefur gerzt
í efnahags-
málum?
En hvað hefur þá gerzt í
efnahagsmálunum í tíð núver-
andi ríkisstjómar? Hér skal
stuttlega drepið á það helzta:
-íí. Stóraukin þátttaka í
framleiðslu
Aðgerðir rikisstjómarinnar
leiddi til þess að þátttaka í
útgerð á s. 1. vetrarvertið
jókst um 25%, þegar miðað
er við bátafjölda og róðra-
f jölda í samanburði við næsta
ár á undan. Var sú stefna
ríkisstjóraarinnar í efnahags-
málunum röng, sem leiddi af
eér 25% ineiri sjósókra með
svo að segja sama skipaf jölda
og áður var til í eigu lands-
manna ?
Verða ekld allir að viður-
kenna, að einmitt þetta atriði
sannar, að stefna ríkisstjórn-
arinnar var í þessra tílfelli
rétt. Og að þetta atrði er ein-
sveik framleiðsluna og hafði
raunverulega stöðvað hana?
Auðvitað var sú ílialds-
stefna alröng.
4. Aukning framleiðslu-
tækjanna
í tið núverandi stjómar hef-
Efnahagsmálm
og
íhaldíð
mitt veigamesta atriðið í
efnahagsmálunum.
2. Stöðvun verðbóig-
unnar
1 15 mánuði i tíð núverandi
stjórnar hefur vísitalan hækk-
að um 5 stig, en síðustu 15
mánuði í stjórnartíð íhalds-
ins hækkaði hún um 25 stig.
Verðhækkanir hafa reynzt
minni liér en í nágraimaíönd-
um okkar á síðustu 15 mán-
uðuni. Slíkt hefur ekki komið
fyrir áður á undanföraum ár-
um.
Þessi þýðingarmikli árang-
ur hefur náðst þrátt fyrir
látlausar tilraunir íhaldsins til
þess að koma af stað verk-^
föllum og verðhækkunum. Allt
skraf íhaldsins um, að vísi-
talan hafi á þessu tímabili
verið greidd niður meir en áð-
ur, er sagt gegn betri vitund.
Sannleikurinn er sá, að nýjar
niðurgi-eiðslur hafa ekki verið
teknar upp á þessu 15 mán-
aða tímabili, nema á nýjum
fiski sern nemur rúmu % visi-
tölustigi. Hið sama er um
brígsl íhaldsins að segja varð-
andi fölsun á vísitölunni. Á
þessu timabili hefur engin
breyting verið gerð á niður-
greiðslu, eða íðru varðandi
vísitölu-útreikning umfram
það sem sagt er hér. Þessi
stöðvun verðbólgunnar gerir
vandamál efnahagsmálanna
nú um þessi áramót lítilræði
í samanburði við það sem var
um áramótin í fyrra.
3. Skuldabæli íhaldsins
Stórauknar bætur til fram-
leiðslunnar á þessu ári hafa
verið greiddar með betri skil-
um en áður hafa þekkzt.
Þannig höfðu framleiðslunni
verið greiddar 100 millj. króna
hærri bætur nú um miðjan
september, en á sama tíma í
fyrra.
Er sú stefna í efnahagsmál-
unum, sem tryggt hefur fram-
leiðsiunni meira fé og sldlvís-
legar greitt en áður var, rétt
eða er hún röng?
Vitanlega er stefnan nú
rétt í þessu tilfelli og allri
þjóðinni til gagns.
Þegar íhaldið lét af störfum
um mitt ár 1956 skuldaði
bátagjaldeyriskerfið útvegs-
mönnum mikið á annað hundr-
að milljóna króna.
Styrkjakerfið til framieiðsl-
unnar var gjörsamlega hrunið
og stórfé skorti til þess að
hægt væri að standa við gef-
in loforð.
Var sú stefna í efnahags-
málunum rétt, sem þannig
I'arð að lýsa því yfir að hann
gæti enga tillögu flutt og á
ekkert bent til Iausnar. vanda-
málum útgerðarinnar.
ur fiskiskipaflotinn verið
aukiim meir á einu ári, en áð-
ur á 3 ámm í tíð íhaldsins.
Er sú stefna í efnahagsmál-
unum röng sem tryggir aukn-
ingu fiskiskipaflotans ?
Nei, auðvitað er hún rétt.
5 .Fjárþrota írani-
kvæmdir
Þegar íhaldið lét af völdum
vom margar stóiframkvæmd-
ir í landinu stöðvaðar af fjár-
skorti. Þannig stóð sements-
verksmiðjan hálfklámð en
peningalaus. Þannig vom raf-
orkuframkvæmdirnar hálf-
kláraðar, en peningaiausar.
Þannig voru mörg fiskiðjnver
hálfklárað, eai peningalaus.
Og þannig var ekki hægt að
ráðast í Sogsvirkjunina, vegna
peningaleysis.
Þannig var stefnan í efna-
hagsmálunum í tíð íhaldsins.
En nú hefur tekizt að
tí'yggja framhald þessara
framkvæmda. Og nú hefur
loks tekizt að hefja fram-
kvæmdir við Sogsvirkjunina
nýju.
Er sú stefna röng í efna-
hagsmálunum sem Ieyst hef-
ur þennan vanda?
Nei, auðvitað er hún rétt.
Reiði íhaldsins er
skiljanleg
Hin stóru orð íhaldsforingj-
ánna um stefnu ríkisstjómar-
innar í efnahagsmálumím eiga
sína skýringu. íhaidið er reitt.
Það veit að allir sjá gjald-
þrotastefnu þess og þó er það
fyrst og fremst reitt af því,
að gæðingar þess liai'a verið
iátnir borga drjúgan skilding
til stuðnings framleiðslunni.
" íhaldið er reitt áf þvi verzI-K
unin hefur verið látin taka á .
sig all-verulegan hluta af
þeim álögum sem samþykktar
vom til lausnar á efnahags-
málum framleiðslunnar.
Álagning heildsölunnar var
stórlækkuð. OiíuféLög voni
látin verðleggja oiíur á mikíu
lægra verði en þau kröfðustv
Barakar voru skattlagðir.
Sldpafélögin og fleiri stórir
aðilar fengu á, sig stóran
skatt af yfirfærslugjaldi. Og
stóreignamenn fengu á sig
sérstakan skatt.
Það eru þessar ráðstafauir
í efnahagsmálunum sem gera
íhaldsforingjana reiða.
Stóm orðin stafa af því, að
nú veit ílialdið, að það og
gæðingar þess em í hættu,
í hættu með gróða sinn.
Stefna ríkisstjómarmnar
efnahagsmálunum hefur mið-
ast við þetta:
1. Tryggja sem mesta
framleiðslu.
2. Greiða framleiðslunni
svikaslculdir íhaldsins.
3. Stööva verðbólguna.
4. Kaupa ný framleiðslu-
tæki.
5. Láta milliliði og brask-
ara bera pyngstu bagg-
ana af óhjákvœmilegri
tekniöflun vegna fram-
leiðslunnar.
En hver er stefna íhalds-
ins ? Hvað vill íhaldið gera í
efnahagsmálunum ? Vill ekki
Morgunblaðið skýra stefnu í-
haldsins?
Dagsbrúnarfundurmn
Sféftarleg samstaSa verkamanna gegn ver'S-
bólgunm - fyrir efling afvinnuveganna
Dagsbrúnarfundurinn s. 1.
sunnudag vár um marga hhiti
hinn lærdómsríkasti. Framar
öllu einkenndist haim af þeim
einbeitta ásetningi verkalýðs-
samtakanna, sem fram kom í
frumræðu Eðvarðs Sigurðsson-
ar, að láta hvergi þokast frá
þeirri stefnu að halda niðri
verðbólguöflum og beita öllum
þunga samtakanna að eflingu
atvinnuveganna. — Einbeiting-
3n á þessi megin verkefni,
hvað sem á gengi í herbúðum
íhalds og stjómarandstöðu, var
inntak og yfirbragð þessa
íundar.
Þessi almenni vilji Dags-
brúnarmanna varð ,að sönnu til
þess, að falstónninn á fundin-
um varð jafnvel enn meira
áberandi og vjðundurslegri en
ella i umkomuleysi sínu og
einangrun. — í annað sinni í
sögu félagsins sté í pontuna
maður, að nafni Jóhann Sig-
urðsson, sem Dagsbrúnarmenn
þekkja af því einu að hafa
gerzt verkfallsbrjótur gegn
þeim og síðar notið stuðnings
lögfræðings atvinnurekenda-
samtaka til að fá sig dæmdan
jnn í félagið. Maður þessi kom
á fundinn með skjal upp á
vasann, svo skjótfengið, að
hann hafði sjáanlega ekki
fengið tima til að kynna sér
plaggið fyrjr fundinn. Hann lét
sig þó hafa það að stauta upp
fyrir Dagsbrúnarmönnum sam-
tíning úr Morgunblaðinu, þar
sem skiptist á margupptuggin
slagorð gegn núverandi ríkis-
stjórn og fagnaðarkenndar
staðhæfingar um hækkandi
verð á öllu nema kaupi Dags-
brúnarmanna.
Það var ejns og verkfalls-
brjóturinn og vélritaða plaggið
í pontunni hjálpuðust að við
að rifja upp feril íhaldsins í
æðisgenginni viðleitnj þess í
þá átt að rjúfa vinstra stjórn-
arsamstarfið og komast sjálft
i valdasessinn.
Sendimaðurinn með vélrilaða
plaggið minnti fundarmenn á,
af hvílíku ofstæki íhaldið og
hægri öflin hafa unnið að því
að koma á verðbólguæði frá
þvi í valdatíð íhaldsins og Co.
og hvilíkum meðulum það hef-
ur beitt til að fá tafið fram-
kvæmd þeirrar stefnu, er
vinstri stjómarsamvinnan í
landinu hefur markað sér.
Þótt hér stæði- maður, sem
teist til verkafólks, fór ekki
hjá því að fyrir manni blasti
í baksýn hinir stéttarlegu að-
standendur hans, m. a. Sjálf-
stæðist'lokksforinginn sem í
fyrravetur eggjaðj verzlunar-
menn til að gera háar kaup-
kröfur og verkfall og eggjaði
siðan stéttarbræður sína, at--,
\ánmirekendur, til að þver-
skallast við að semja, því nú
átti að beita verkfallsvopninu
gegn hagsmunabaráttu þeirri,
er verkalýðssamtökin hófu á
vettvangi þjóðmálanna með
þáíttöku siuni í yjnstya stjóm-
arsamstarfinu,
Á fund.
gat íhaldsburgpisinp ekki kom-
ivc!
únarmanna
ið sjálfur, en hafði fengið
stéttvilltan verkamann til að
lesa þeim bosðskap sinn. Erind-
rekstur'nn í hópi atvinn.urek-
enda, til að tryggja langt.verk-
fall gegn ríkisstjórninni gat
hann annazt sjálfur án hjólpar
Jóhanns Sigurðssonar.
Guðmundur J. Guðmundsson
lýsti nákvæmlega og öfgalaust
hvernig íhaldiö hefur sent ag-
enta sína í verkalýðsfélögin,
tU aö æsa til kaupkrafna í
bág við stefnu verkalýðssant-
takanna og vinstri samvinn-
unnar, hvernig það hefiu-
sendimenn. sína í liðpi útgcrð-
armanna og atviiuvurekenda
til að gera kröfur um hækkuni
styrkja og ábyrgða. vegna'
kauphækkana!! — hvernig það
seradir agenta sina á fundi í
verkalýðsfélöguni með til-
lögur um að mótmæla verð-
hækkunum og niðurgreiðslu
Iandbúnaðarvara, á ’ sama tírna
og íhaidið hefur sérstaka full-
trúa í samtökum bænda, sem
um þau mál fjalla, til að krefj-
ast liærra verðs á landbúnað-
arafurðum!! — Hvernig íhaldið
segir sitt á hverjum staðn-
um til að koma af stað víxl-
aðgerðum til kauphækkána og
verðhækkana í landinu og fá
rofið núverandi efnahagskerfi,
komið vinstri öflunum frá völd-
um og myndað enn eina geng-
islækkunarstjórnjna.
Það er hvort tveggja að
Dagsbrúnarnvenn eru ekki
íæddir í gær og muna „við
*«■*
T,'9mh. á 10. síðu