Þjóðviljinn - 29.06.1958, Blaðsíða 4

4) —!>JÓÐVTLJINN — Sunnudagur 29. júní 1958

IBIÓÐVILIIMM
Útsefandl: Samelninearflokkur albýðu — Sósíalistaflokkurinn. — Ritstjórar:
Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón
BJarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfásson,
Ivar H. Jónsson, Magnús Torfi Óiafsson, Siguríón Jóhannsson. Sigurður V.
Friðbiófsson. — Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn. af-
greiðsia. auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. - Sírni: 17-500 (5
línur>. — Askriftarverð kr. 25 á mán. í Reykjavík og nágrenni: kr. 22 anu-
arastaðar. — Lausasöluverð kr. 1.50. — Prentsmiðja Þjóðviijans.
Togarakaupin
rF'íminn kemst svo að orði í
gær: „í forustugrein Þjóð-
viljans í fyrradag er Fram-
sóknarmönnum og Alþýðu-
flokksmönnum kennt um, að
ekki hefur enn verið samið
uni smíði stórra togara, eins
og gefið er fyrirheit um í
stjómarsáttmálanum. Þetta er
með öLlu rangt. Framsóknar-
menn og Alþýðuflokksmenn
hafa ekki á neinu stigi tafið
undirbúning eða framgang
þess máls.“
Annað hvort er, að ritstjóri
■ Tímans fylgist einstaklega
illa með vinnubrögðum ríkis-
stjómarinnar eða hann mælir
þvert um hug. Lúðvík Jóseps-
son hefur fyrir löngu gengið
frá öllum undirbúningi togara-
kaupanna. Hann sendi útboðs-
lýsingar til erlendra skipa-
smíðastöðva, safnaði tilboðum
þeirra um smíði, verð og
greiðslukjör og síðan ferðaðist
nefnd á milli allmargra <af
stöðvum þeim sem helzt komu
til greina og hefur fyrir löngu
skilað áliti. Eftir er það eitt að
undirrita samninga og hefur nú
dregizt mjög lengi vegna ann-
arlegrar tregðu Framsóknar og
Alþýðuflokksins, sérstaklega
Eysteins Jónssonar og Guð-
mundar í. Guðmundssonar. Er
seinagangurinn í þessu máli
orðinn mjög alvarlegur; þetta
var eitt af stærstu fyrirheitum
stjómörinnar, birt í sjálfri
stefnuy£irlýsingunni fyrir tæp-
tim tveimur árum, og lög um
togarakaupin voru samþykkt
mjög fljótlega á næsta þingi.
Þrátt fyrir þetta hafa viðhorf
þessara tveggja flokka verið
undarlega neikvæð og þeir
hafa aftur og aftur reynt að
r.ota þetta skilyrðislausa }of-
orð, sem allri þjóðinni var
gefið og Alþingi hefur sam-
þykkt, í sambandi við samn-
inga um önnur óskyld mál sem
ágrejningur hefur verið um,
Þetta neikvæða viðhorf hefur
einnig birzt í sambandi við
kaupin á 12 smærri togurum í
Austur-Þýzkalandi. Sjávarút-
vegsmálaráðherra hafði forustu
um það mál allt og tryggði
mjög hagkvæma samninga við
austurþýzka skipasmíðastöð.
Jafnframt var samþykkt innan
ríkisstjórnarinnar að taka lán
í Sovétríkjunum til fram-
kvæmdanna — en því miður
var sú lántaka í höndum utan-
ríkisráðherra og fjármáiaráð-
herra. Hefur Þjóðviljinn áður
rakið hvernig það mái hefur
verið tafið á furðulegasta hátt
ae ofan í æ, þannig að veruleg
vandræði hlutust af, og er
sjálfsagt að rifja þá sögu upp
á nýjan leik ef Tíminn óskar
eftir því.
í|essi neikvæðu viðhorf til ný-
* sköpunar í sjávarútvegi eru
þeim mun alvarlegri sem ís-
lendingum er það meginnauð-
syn að auka útflutning sinn til
mikilla , muna. Aðeins með því
móti verða efnahagsmálin leyst
á skynsamlegan hátt, aðeins
með því móti verða framfarir
og grózka í íslenzku þjóðlífi.
Maður hefði sannarlega mátt
vænta þess að sá tími væri lið-
inn að framámenn Framsókn-
arflokksins teldu togara
„gums“, en Vinnubrögðin í
sambandi við togarakaupin gefa
til kynna að enn eimi eftir af
hinni fyrri afstöðu í verki, þótt
ekki sé talið hagkvæmt að flíka
henni í orði.

Ðanslagakeppni S.K.T. 1958
Eins ög þegar hefur verið getið i dagblöðum, efnir
S.K.T. til danslagakeppni á komandi hausti, hinnar
8. í röðinni. Keppt verður bæði í nýju og gömlu
dönsunum, ef nógu mörg góð lög toerast.
Frestur til að skila handritum verður að þessu sinni
til 15. september.
Efnt er jafnframt til nýstárlegrar aukakeppni í sam-
bandi við aðalkeppnina, og til ýmsra verðlauna verð-
ur að keppa, s.s. ókeypis farmiða milli landa, pen-
ingaverðlauna o.fl. og tryggt hefur verið, að eitt-
hvað af lögum keppninnar verður gefið út á plötum.
Um allt land géta menn lesið í reglum þeim um
keppnina, er fást keyptar, ásamt nýjum danslaga-
textum, í Bókabúð Æskunnar, Reykjavík. Ættu sem
flestir að 'kynna sér reglur þessar og hina nýju texta.
Hver tónsmíði skal bera gerfinafn höfundar síns,
og henni fylgja, í lokuðu umslagi, hið rétta nafn
hans og heimilisfang.
Utanáskriftin er: Dfmsiagakeppni S.K.T, 1958,
Fósthólf 88, Reykjavjk.
AW
AW
■V.V
skákþAttur
Riistjóri:
Sveinn Knstinsson
Treystu ekki í blindni á teoríuna
17. Dh7t
18. Bh6
Kf7
Hg8
Nokkur þekkjng á skákteoríu
er skákmönnum nauðsynleg, en
engu ónauðsynlegra er þó að
taka henni jafnan með fyrir-
varanum um fallvaltleik allra
mannlegra verka, Gildi skák-
teoríunnar er fyrst og fremst
fólgið í því, að þar eru settar
fram hugmyndir, sem venju-
lega hafa komið fram og verið
beitt í tefldum skákum og
opna frjóum og ieitandi huga
skákmannsins nýjar leiðir til
framhaldandi rannsókna og
tilrauna. Veikleiki hennar er
sá, að vegna hinnar ótæmandi
fjölbreytni skákarinnar, er
sjaldan hægt að byggja fyrir
þann möguleika, að einhvers-
staðar kunni að leynast veila,
sem hugvitsamúr og djarfur
andstæðingur, geti notfært sér,
og snúið með því rás atburð-
anna sér í vil.
Um það eru mýmörg dæmi.
Við skulum hér líta á eitt
slíkt. Það er skák, tefld á
skákþinginu í Gautaborg 1955
(Svæðakeppnin). Skýringar við
skákina eru eftir stórmeistar-
ann Salo Flohr, lauslega þýdd-
ar og nokkuð styttar.
Hvítt: Fuderer, Júgóslavia
Svart: Dr. Filip, Tékkóslóvakía.
Grunfeldsvöm.
1. d4 Rf6
2. c4 g6
3. Rc3 d5
4. cxd5 Rxd5
5. e4 Rxc3
6 bxc3 Bg7
7. Bc4 o — ©
8. Rg-e2 b6
Griinfeldsvöm, sem var á sín-
um tíma ein algengasta skák-
byrjunin hlaut mikið áfall í
skákinni Bronstein:Boleslavsky
1950, og síðan er þetta varnar-
kerfi mun sjaldséðara en áður.
í nefndri skák lék svartur 8. —
c5 og framhaldið varð 9. o—o,
Rc6 10. Be3, cxd4 11. cxd4,
Bg4 12. f3, Be6 13. d5! o. s. frv,
Vegna hrakfara svarts í mörg-
um skákum með þessu af-,^
brigði, hafa skákmenn og skák-
fræðingar leitað nýrra leiða
fyrir svartan, til að- bjarga
heiðri varnarinnar. Fram að
þessu (1955) hefur þetta þó
ekki tekizt, og er vömin því
ennþá í öldudal.
9. h4 -----
Rökréttur leikur. Hvítur byrjar
sókn á konungsarmi, þar sem
svartur hefur'aðeins fáa menn
til vamar kóngi sínum. Slík
sókn gefst venjulega vel þegar
sækjandinn hefur sterkt mið-
■ borð eins og í þessu falli.
9.----- Ba6
Leikurinn 9. — — Bb7 hefur
einnig verið reyndur, en án
fullnægjandi árangurs. Með
hinum gerða leik vill svartur
skipta upp hinum hættulega
biskúpi á c4. Þetta afbrigði
hefur verið rannsakað gaum-
gæfilega af tékkneskum meist-
urttm og niðurstöðumar verið
birtar í þarlendu skáktíma-
riti, Enn þeirra, sem að þeim
rannsóknum stóð, var einmitt
Dr. Filip-
10. Bxa6 Rxa6
11. h5 c5
12. hxg'6----------
Nákvæmara én 12. Dd3, Dc8
13. hxg6, fxg6! 14. Rf4, HÍ7 og
svartur heldur velli.
12. ----- hxg6
Nú væri lakara að drepa með
f-peðinu. 12. — fxg6 13. Db3f,
Kh8 14. Rf4 með öflugri sókn
fyrir hvítan.
13. Dd3 Dc8
14. Dg3 cxd4
15 cxd4! ---
Þennan leik hefur Filip og
löndum hans sézt yfir við rann-
sóknir sínar. Filip gaf einungis
gaum að aðalhótunnni 15! Dh4
og komst að þeirri niðurstöðu,
að eftir 15. — f6 og síðar Kf?
þá stæði svartur ekki sem
verst.
Vissi Fudérer eitthvað um
þessar teoritisku rannsóknir
eða fann hann fyrst veiluna í
vöjninni við skákborðið í
Gautaborg? Þeirri spurningu
er Fuderer einn fær um að
svara, en maður getur sér þess
til, að hann hafi kynnt sér
rannsóknir Fiíips og fundið
snögga blettínn á þeim. Á vor-
um dögum njóta skákmenn ým-
issa þæginda, sem hvorki
Lasker, Capablanca né Alje-
chin nokkru sinni ínutu. Nú
hafa þeir oftast aðstoðarmenn
og þjálfara og taká löngu fyrir
byrjun mótanria að útbúa
„leynivopn“ sin gégn komandi
andstæðingum.
15. — — Rb4
Filip hafði í áðumefndum
rannsóknum sínum komizt að
þeirri niðurstöðu og látið á
þrykk út ganga að 15. cxd4!
strandaði á 15. — Rb4. Hann
áleit hótanir svarts sterkari en
hvíts. Fuderer sýnir hinsvegar
svo ekki þarf um að deila, hví-
líkar villigötur hinir tékknesku
meistarar hafa troðið.
16. Dh4 f6
Svart: Darga
C D E F C
Stöðumynd.
19. Rf4! Dc3t
Svartur á engá vörri. Við 19!
— Rc2f yrði svarið 20. Kd2,
Rxál 21. Dxg6f Kf8 22. Bxg7f
Hxg7 23. Hh8f og mátar. 1-9.
— Dg4 gengur heldur ekkí
vegna 20. Hh4, Dxh4 21. Dxg6ý
og siðan Re6 mát.
20. Ke2 Dc4t
21. Kf3 Dc3t
22. Kg4 -----
Slík konungsganga næstum
því inn í herbúðir andstæð-
ingsins svo snemma tafls er
næsta frumleg.
22. ----------- Dc8t
23. Kg3 — —
Nú getur svartur ékkl valdað
g6 og ekki hindrað hvíta kórig-
inn frá að sleppa undan skák-
unum.
23. ------------- e5
24. DxgÖt Ke7
25. Bxg7 exf4t
26. Kh2 De6
27. Kgl -----
í þessari glæsilega tefldu.
skák hefur Fuderer haldið
frumkvæðinu frá byrjun. Sér-
staklega aðdáunarverð eff
ganga hvíta kóngsins, sem méð
hringferð sinni um borðið he£-
ur framkvæmt einskonar list-
hrókun (S. konstgjord rockactj
27. ------------- f3
28. Hh7 gefið.
Mikilsverð skák
ítísku sjónarmiði.
frá teor-
títboð
:i
Tilboð óskast í smíði á innréttingu í verzluri og '
geymslu áfengisverzlunar á KeflavíkurflugvelU.
Teikningar og útboðslýsingar má vitja á Teiknistofui '
Sveins Kjarval, Bergstaðastræti 28 a — 3. hæð —
gegn kr. 100.00 skilatryggingu, 1
Skilafrestur til 17. júlí 1958,
Sveinn KjarvaL
húsgagnaarkitekt.
'}
Síldarstúlkur
vantar til Raufarhafnar og Siglufjarðar,
Uppiýsingar í síma 34580.
ftnnnaf Halldórson ^