Þjóðviljinn - 07.11.1958, Blaðsíða 7

Danskur blaðamað-
ur, Erley Olsen,
skrifaði fyrir
skömmu grein þá
sem hér er birt,
en þar víkur hann
nokkuð að lífi og
vandamálum íbúa
Sovétríkjanna í dag,
41 ári eftir að bylt-
ingin mikla var gerð,
sá atburður sem
breytti í senn öllu
Iffi fólksins í
Rússavéldi og sögu
alls mann-
kynsins.
rkki er eitt ár liðið —
aðeins 10 mánuðir —
síðan ég iór síðast frá Moskvu.
Margt er breytt síðan þá.
Margt er óbreytt. Hér ók ég f ram-
hjá gömlum' þorpum með
skældum trékofum og skúrum.
I dag eru hundruð og þúsund-
ir fjölskyldna flutt inn í ný,
sviphrein og björt hús og ný
verða, fuligerð næstu vikumar.
A síðustu fimm árum hafa ver-
ið byggðar hér ferfalt fleiri í-
búðlr en eru í Reykjavík allri.
Úr gluggunum í húsi okkar
tvið Prospekt Mira. Friðar-
stræti, en svo var gatan skýrð
eftir æskulýðsmótið þegar um
hana fór æskufólk frá öllum
löndum heims, er dásamlegt út-
sýni yfir hluta Moskvuborgar.
í fjarska gnæfir háskólinn.
Rétt fyrir neðan eru leifar af
gömlu Moskvu, lítil og illa hirt
eins og tveggja hæða hús, nokkru
fjær eru nýbyggð hús, og
við sjóndejldarhring má hvar-
vetna sjá byggingakrana teygja
aima sína til himins. Enn eru
íbúðir af skoi-num skammti og
mikil húsnæðisvandræði. En
70.000 þúsund íbúðir bætast
við í ár og ef til vill 80.000;
120.000 næsta ár og síðan fleiri
ár frá ári, þannig að hver fjöl-
skylda Moskvuborgar getur
gert sér vonir um sína eigin
íbúð i náinni framtíð, trúlega
mmi fyrr en liðin eru þau 10
til 12 ár sem upphaflega var
reiknað með til að útrýma hús
næðisskortinum. Fyrstu bæirni’
úti um land hafa þegar tilkynn
að þeir hafi leyst hús
næðisvandamál sín eða mun:
gera það jnnan nokkurra mán
aða.
Metuppskera veldur
einnig (irðugleikum
’jlMaður verður að þekkj;
Moskvu og Sovétríkii
frá fyrri árum til þess að get;
dæmt um framfarirnar í klæðs
burði; enn sýnast okkur fötir
gamaldags, þótt fleiri og fleir
séu eins vel klæddir i Gorkí
stræti og Austurstræti. Einnif
verða menn að þekkja íbúði
Moskvu frá gamali tíð, til þes-
að skilja hversu alger umskipf
hafa orðið í vöruframboði, ti
þess að kunna að meta það a<
nágrannakonan kaupir daglega
hjá mjólkursölustúlkunni við
eldhúsdyrnar 2—3 lítra af
mjólk og einn lítra af súrmjólk,
j-----Föstudagur 7. nóvember 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (7
s i i;5í s s * ■
* x 'á T 3 H T * '
!s«'-y.yá*^
• i r'i't *yv
; <i s**&
' t<
-7
1' ’ Wt
r
r

f, * rr íi».!
Á síðustu fímm árum hafa verið byggðar ferfftlt fleiri íbúðir en eru í allri Reykjavík. Á myndinni sést eitt hinna stóru
byggðasvæða rið þjóðveginn til Kieff.
þótt engin böm séu í fjölskyld-
unni, að bakarakonan, sem
einnig sendir brauð heim, býð-
ur upp á einar tuttugu mis-
munandi brauðtegundir auk
kaffibrauðs, .að. smjör er selt
vélpakkað eins og hér, og mörg
um saman hefur varla sézt
vörubíll í Moskvu. Þeir hafa
allir verið sendir út í sveit til
þess að flytja heim grænmeti
og kartöflur. Uppskeran í ár
fer langt fram úr metuppsker-
unni 1956. í fyrrahaust heim-
ur reynzt rétt. í ár hefur búið
afhent meira kom en metárið
1956, og sömu fréttir berast
hvaðanæva að. Uppskeran er
svo mikil að samgöngukerfið
hefur varla undan. Niðursuðu-
verksmiðjumar hafa fengið tugi
Frá 41 árs afmæli rússnesku
byltingarinnar;
Stökkbreytingar í
efnahagsmálum
önnur fyrirbæri, sem talin eru
sjálfsögð af þeim sem vanizt
hafa slíku.
Einkum eru matvörubúðirnar
með mjög fjölbreyttar vörur á
boðstólum. 1 ávaxta- og græn-
metisbúðum er auk grænmet-
is hægt að kaupa vínþrúgur,
epli, perur, plómur og sítrónur,
en ekki appelsíníur og banana
enn sem komið er.
Þetta er merki um metupp-
skeru Sovétríkjanna í ár á öll-
um sviðum landbúnaðar. Dög-
sótti ég ríkisbú á nýræktar-
landinu í Kasakstan. Þá nægði
kornuppskeran aðeins fyrir
vetrameyzlunni og útsæði. Og
erlend blöð skrifuðu mikið um
að ræktunaráætlanimar hefðu
mistekizt.
Samt var fólk bjartsýnt á
ríkisbúinu. Það gerði sér grein
fyrir því að sveiflur kynnu
að verða á uppskerunni fyrstu
árin. En þó hún brygðist eitt
árið gæti árangurinn orðið
betri það næsta. Og þetta hef-
þúsunda tonna aukalega af
tómötum, sem fluttir eru í
geymslur. Og það er ekki að-
eins sveitafólkið sem verður
að hamast við, einnig bæjar-
búar hjálpa til við uppskeruna.
Nýir búskapar-
hættir
Þetta er bráðabirgða-
árangur af þeim miklu
breytingum sem orðið hafa í
títsýn yfír MoskAU
landbúnaði, afleiðing aí aúknu
lýði'æði og sjálfstæði sveita-
fólks. En þannig hefur þróun-
in einnig orðið í iðnaðinum.
Þegar bundinn var endir á
skriffinuskuna og skriffinnun-
um gefið frí, þegar verkamenn
urðu beinir aðilar að stjórn
verksmiðja sinna, þegar verk-
lýðsfélögin fengu stóraúkin
réttindi, tók við nýtt tímabi! í
iðnþróun Sovétríkjanna. Fyrir
tæpu ári var árangurinn af
dreifingu valdsins í iðnaðar-
stjórninni varla kominn í ljós.
Þá voru menn enn að þreifa
sig áfram. Enn eru auðvþað
margar veilur, og þær koma
fyrst og fremst fram í blöðun-
um. En allar illspár hafa orð-
ið sér til skammar.
Það er ekki aðeins að allar
áætlanir standist. Verkamenn
geysast fram úr áætlununum,
nýjar stökkbreytingar eru hafn-
ar sem munu valda undrun.
Þær miklu áætlanir sem fram
hafa komið síðustu tvö árin,
í húsbyggingamálum, um hag-
nýtingu jarðgass o.s.frv., eru
afleiðingar þessarar nýju vinnu-
tilhugunar, þessara nýju bú-
skaparhátta í Sovétríkjunum.
Milljónir scmja
áætlun.
o AUt er: þetta mjög á
dagskrá hér um þess-
ar mundir. 21. aukaþing flokks-
ins hefur verið kállað saman
í janúar til þess að fjalla um
þessi mál. Þar á fyrst og fremst
að ræða framleiðsluþróunina
næstu sjö áx*in.
Ýmsir munu kannski yppta
öxlum yfir þessu þingi og telja
að það sé ekkert frábrugðið
öðrum sem fjallað hafi um
fyrri fimm ára áætlanir.
En það er ekki rétt. Þeíta
þinghald — sem er í sjá fu
sér vitnisburður um aukið og
virkara lýði'æði — er talið
munu hafa mikið sögulegt gildi.
í hverri einustu verksmiðju
hafa fundir verkamanna mán-
uðum saman gengið frá áætl-
unum um framleiðsluna næstu
árin, Á ráðstefnum flokksins
í héruðum og boi’gum, á flokks-
þingum hinna ýmsu ríkja eru
.þessar áætlanir svo tengdar
saman í heildaráætlun, og á
flokksþingi Sovétríkjanna verð-
ur gengið frá henni senx áætlun
fyrir landið allt.
Það sögulega er sumpart í
Framhald á 9. síðu.