Þjóðviljinn - 20.08.1959, Qupperneq 6

'6) — ÞJÖÐVILJINN — Fimmtudagur 20. ágúst 1959
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. — Rítstjórar:
Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón
Bjarnason. - Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Eysteinn Þorvaldsson,
Guðmundur Vigfússon,, ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Olafsson, Sigurður
V. Friðþjófsson. — Auglýsíngastjóri: Guðgeir Magnússon. - Ritstjórn, af-
greiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími 17-500 (5
línur). — Áskriftarverð kr. 30 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 2.
Prentsmlðja Þjóðviljuns.
„F ríverzlunarsvæði” - drottn-
un auðhringa og atvinnuleysis
l^að eru tveir hópar manna,
* ‘ sem nú herða á baráttunni
fyrir þátttöku íslands á einn
eða annan hátt í því fríverzl-
unarsvæði allrar Vestur-Evr-
. ópu, sem þá dreymir um. -Ann-
ar hópurinn samanstendur af
þeim, sem ekki vita hvað þeir
gera. Það eru menn sem tala
faguriega um „fríverzlun“,
„efnahagslega samvinnu lýð-
ræðisþjóða" og .virðast trúa
þessum innantómu slagorðum
vestrænna auðhringa, gleypa
tálbeitu þeirra ór eftir ár og
virðast ekkert vitkast, þótt
brezka auðvaldið sýni oss með
fallbyssukjöftum árásardreka
sinna, hvað bessir herrar meina
með „efnahagssamvinnu“. Nú-
verandi viðskiptamálaráðherra,
Gylfi í>. Gíslason talar oftast
fyrir hönd þessara manna og
flytur ‘um málið frómar skýrsl-
ur, sem skortir allt innihald og
raunsæi.
H
inn hópurinn veit hvað hann
vill. Það eru fulltrúar harð-
það annars myndi sogast nið-
ur í. Þessi hópur manna er
raunsær og harðsvíraður. Hann
rekur markvíst þá pólitík að
gera fsland undirorpið erlend-
um auðhringum og vera sjálf-
ur fulltrúi þeirra gagnvart
arðrændum og fátækum al-
menningi íslands, sem sokkinn
væri niður á það stig atvinnu-
leysis og kreppu, sem 17 ára
barátta Sósíalistaflokksins og
verklýðshreyfingarinnar hefur
hrifið hann upp úr. Einn höf-
uðfulltrú'i þessa afturhaldssam-
asta hluta heildsalastéttarinnar
er Birgir Kjaran, sem nú reyn-
ir meir og meir að marka efna-
hags- og viðskiptastefnu Sjálf-
stæðisflokksins.
Það er því nauðsynlegt að
þjóðin geri sér fullkomlega
ljóst, hvaða pólitík það er,
sem þessir menn vilja reka og
hvaða' afleiðingar hún hefur.
Samkvæmt nýútkominni skýrslu
Seðlabankans, tekinni upp úr
svíraðasta hluta verzlunarauð- ameríska blaðinu „Fortune" í
valdsins, sém vilja brjóta nið- ágúst 1959, eru 8 stærstu auð-
ur viðskiptin við lönd sósíal- hringar Vestur-Evrópu þessir
ismans, sem halda íslandi upp og starfsmannafjöldi, eignir
úr beirri kreppu og atvinnu- þeirra og ársgróði í milljónum
ieysi auðvaldsheimsins, , sem dollara, sem hér segir:
Afurðasala Eignir Ágóði Starfsm.
1. Uhell 5.472 7.624 422 250.000
2. Unilever 3.525 1.926 131 283.000
3. 33. P. 1.675 1.589 173 100.000
4. I. C. I. 1.295 2.027 64 112.108
5. Nastle 1.238 172 15 60.250
6. Philips 946 1.099 64 174.000
7. riomens 794 667 20 179.000
8. Krupp 764 skýrslur vantar 105.180
•Jslendingar þ*ekkja þessa vakir fyrir íslenzkum erind-
auðhrin«a: olíuhringana, rekum þeirra. í ræðu þeirri,
fpii m 'tísbrineinn Unilever, er Birgir Kjaran hélt á lands-
Hernámsliðið hefur íslenzkci
löggæzlu að háði og spotti
efn'^ringion Imperial Chemic-
al, r '- mavn'-hringana Philips og
SieT’~ns, voonasmiðjur Krupps,
en .Vr’tle f,r svissneskur mat-
vör d’ringur. Eignir Unilevers-
hrii^'ins, sem arðrænt hefur
fsJ —1 um áratugi, eru
sáir’fvsœt þessari skýrslu 50
þúsuud miUíónir ísl. króna og
er oó aðeins hluti af eign þess
au'f'Vfn«»s! talinn. Skráðqr árs-
gróði hans er .,3275 milljónir .
ísl,- kr. Þe.'ojr auðhringar hafa
JZÍi. i tÍÍK'.
ársrvóða rneiri en arstekjur
þjóðar vorrar, -eignir þeirra
hv .rs um, sig meiri en þjóðar-
auður íslands.
■f^að sem fyrir þessum auð-
* hríngum vakir, er þeir láta
erindreka sína boða „fríverzl-
un“ er að fá að gleypa þá
smærri í friði, — fá íslenzka
stjórnmálamenn til að draga
lokur frá hurðum, svo þeir
1 geti lagt undir sig islenzkt at-
vinhúlíf í kráfti ’áíriM1 gífiiifega
auðs. Það er einnig þetta sem
fundi Sjálfstæðisflokksins í vor,
sagði hann (Mbl. 20. marz);
En ti! þess að fá erlent fjár-
magn inn í landið, svo að auð-
ið yrði að bygg.ja upp ný.jan,
heilbrigðan atvinnurekstur,
þyrfti auðvitað í fyrsta lagi að
hafa verið komið á í landinu
jafnvægisbúskap með eðlilegri
gengisskráningu. Þá þyrfti að
gera nauðsynlegar breytingar
á félag.slöggjöf landsins og að
síðustu, en ekki þó sízt að end-
urskoða skattalöggjöf landsins
og gera hana þannig úr garði,
að fyrirtækjum verði kleift að
eignast hæfilega sjóði og skila
hagnaði, að öðrum kosti myndu
innlendir sem erlendir menn
ekki vilja hætta fjármunum
sínum til þess að stofnsetja eða
reka ný stórfyrirtæki á ís-
Iandi“.
¥»essir menn vita hvað þeir
vilja: Yfirdrottnun harð-
, svíraðs eipkagúðvalds, sgm ein-
vörðungu ræki atvinnufyrir-
Ekki bólar enn á því að ut-
anríkisráðherra geri neinar
ráðstafanir vegna þeirra at-
burða er gerðust á Keflavíkur-
flugvelli, er sveit hermanna
kom í veg fyrir framkvæmd ís-
lenzkra laga í skjóli vopna
sinna. Hefur ráðherrann verið
spurður margsinnis að því hér í
blaðinu og í fleiri blöðum hvað
hann ætli að gera til að refsa
hinum seku og koma í veg fyr-
ir að slíkir atburðir endurtaki
sig, en af viðbrögðum hans hef-
ur ekkert heyrzt, síðan Alþýðu-
blaðið sagði í upphafi að hann
sæti á sífelldum fundum um
þetta mál ásamt bandaríska
sendiherranum hér. Ætti þó að
vera augljóst, hvað sem öðru
líður, að ákæra ber hina seku
fyrir brot á íslenzkum lögum,
en með framkomu sinni við ís-
lenzka löggæzlumenn hafa þeir
brotið hegningarlagagreinar
sem heimila refsingu allt að 8
ára fangelsi.
En það er raunar engin ný-
ung þótt yfirvöldin vanræki að
láta herdáta sæta refsingu sam-
kvæmt íslenzkum lögum, þótté-
skýlaust sé ákveðið í hernáms-
samningnum að svo skuli gert.
S.l. vetur gerðust t.d. eitt sinn
þau tíðindi að tvær unglings-
stulkur fundust meðvitundar-
lausar á almannafæri hér í
bænum. Þær gáfu lögreglunni
þær skýringar að þær hefðu
verið í gleðskap með bandarísk-
um hermönnum og hefðu feng-
ið hjá þeim deyfilyf. Þetta
tæki til þess að safna digrum
sjóðum, vægðarlausa gengis-
lækkun með tilheyrandi fjötr-
um á félagsfrelsi- verkalýðsins
og „jafnvægisbúskap" at-
vinnuleysisins, til að halda
kúguðum verkalýð í skefjum.
Það er engin tilviljun að fyr-
irmynd Birgis Kjarans nú er
Adenauer, sem endurreist hef-
ur þýzka auðhringavaldið, og
berst nú með allri þrjózku
kalkaðs gamalmennis gegn allri
friðar- og sáttaviðleitni í ver-
öldinni.
að er timi til kominn að ís-
lenzk alþýða fylki sér til
baráttu gegn allri. viðleitni til
að koma á auðhrírigadrottnun
á íslandi og að þeir sem gleypt
hafa tálbeitu slíkra auðhringa
undanfarið, átti sig á því hvert
verið er að'draga þá, áður en
þeir sprikla fastir á öngli þess-
ara auðhringa og eiga sér
hvergi bjargar von.
Tslenzk vérkalýðshreyfing hef-
,ur undir forustu Sósíalista-
flokksins knúið fram það á-'
stand að hér er nú fuli atvinna
að mestu fyrir alla. Undirstaða
þessa atvinnuöryggis eru samn-
ingar við Sovétríkin og önnur
lönd sósíalismans. Það er þetta
atvinnuöryggi, sem auðhring-
arnir og fulltrúar þeirra vilja
brjóta niður. Þá þykjast þeir
hafa ráð íslenzkrar alþýðu í
höndum sér, er þeir hafa hana
atvinnulausa, knékrjúpandi um
vinnu sem náðarbrauð eins og
forðum daga. Það er þetta sem
aldrei má verða.
þóttu að vonum ömurleg tíð-
indi, en í höndum lögreglunnar
hér rann málið út í sandinn.
Hún gerði ekki einu sinni neina
tilraun til að hafa upp á Banda-
ríkjamönnunum og yfirheyra
þá, hvað þá að þeim væri refs-
að. Mörg hliðstæð dæmi unr
atferli Bandaríkjamanna hér í
bæ mætti nefna — en refsing-
ar eru engar af hálfu íslenzkra
stjórnarvalda.
Mönnum er í fersku minni
atferli bandarísku hermann-
anna á Þingvöllum á þjóðhá-
tíðardegi Bandaríkjanna, 4. júlí
s.l. Ekki hefur heyrzt að neinn
þeirra hafi verið dreginn til
ábyrgðar fyrir framferði sitt
þar, og brutu þeir þó ekki að-
eins almenn hegningarlög held-
ur og þau sérstöku lög sem í
gildi eru um friðhelgi Þing-
valla.
Einmitt þessa dagana skýra
hernámsblöðin frá því að það
sé nú að verða sívaxandi sport
hermanna að flýja af Kefla-
víkurflugvelli og fela sig hjá
lagskonum sínum í Reykjavík.
Einn þeirra hefur nú farið
huldu höfði í hálfan mánuð
þrátt fyrir eftirleit íslenzkrar
og bandarískrar lögreglu. Og í
gær skýrir Morgunblaðið syo
frá að hermennirnir séu farnir
að taka upp nýtt sport. Hafa
nokkrir þeirra stundað lax-
veiðiþjófnað__í Hvalfirði dag
eftir dag, og horfið upp í þyr-
ilvængju þegar reynt hefur
verið að hremma þá!
Þannig er það auðsjáanlega
að verða helzta tómstundaiðja
hernámsliðsins að hafa íslenzk
yfirvöld og íslenzka lögreglu
að háði og spotti — og beita
svo íslenzka löggæzlumenn of-
ríki ef á þarf að halda. Ástæð-
an er auðvitað sú að hermenn-
irnir sjá ekki ástæðu til að
taka íslenzk lög og fram-
kvæmdamenn þeirra alvarlega,
þár sem afbrotamennirnir eru
yíirleitt ekki látnir bera ábyrgð
verka sinna.
Við losnum ekki við óþrif
hernámsins fyrr en við losn-
um við hernámið sjálft. En
Eramhald á 10. síðu.
Bágstédd hérn
■ .ílfsSi'iv
Franski einræðisforseíinn dé
Gaulle og herhöfðingjar hans
|í Alsír, sem heyja látlanst
strlð við Alsírbúa með misk-
unnarlausustu grimmd og ný-
tízku morðtólum, bera einnig
ábyrgð á neyð þeirri sem um
180.000 flóttamenn frá Alsír
búa við í Túnis. Bandalags-
ríki okkar, Frakkland, hefur
látið flytja nauðungarfjutn-
ingum meira en milljón
Serki, sem liefur verið safnað
saman í fangabúðum innan
gaddavírsgirðinga, og sam-
kvæmt opinberum skýrslum
er ástandið þar svo ógnarjegt
að eitt barn deyr að meðal-
tali á dag í hverjum búðun
Gereyðingarstyrjöld hii
franska bandálagsríkis okkí
gegn Serkjnm hefur þegí
kostað ílm 600.000 manns lí
ið. Þess vegna hefur fjöl
fólks flúið til Túnis o.g Ma
okkó, en þar ætla Sameinuf
þjóðirnar nú á alþjóðlej
flóttamannaárinu oð gera sé
stakar ráðstafanir til að dra{
úr neyðinni og reyna að ei
hverju leyti að leysa hi
miklu og alvarlegu vandam
flóttamannanna. Myndin sý
ir hóp serkneskra barna
ílóttamannabúðum í Túnis,