Þjóðviljinn - 08.09.1959, Page 5

Þriðjudagur 8. september 1959
ÞJÓÐVILJINN — (5
Breiar gera upp relkningana efíir árs nþorskstri8"
Lélegurafli fandhelgisbrjóta, slæm&r
horfur á haflagaráðstefnunni
Ljóst er af skriíum brezkra blaða á árs afmæli „þorsk-
Stríðsins“ í íslenzkri landhelgi, að vonir Breta um sigur
íara þverrandi.
IJtgerðarfréttaritari fjármála- (
blaðsins Fiiiancial Times komst
til dæmis svo að orði í yfir-
litsgrein um landhelgisdeiluna
29. ágúst:
„Samband brezkra togaraeig
enda myndi að líkindum geta
sætt sig við sex mílna land-
helgi, en flestir sem um málið
f jalla spá íslendingum sigri.
Síðan á síðustu ráðstefnu hafa
þrjú ríki — Panama, Irak og
Libya — fært fiskveiðilögsögu
sína út í tólf mílur, og sam-
tök fiskimanna bæði í Noregi
og Irlandi hvetja til þess að
landhelgislínan þar verði færð
út að sama skapi“.
Áhyggjufullir
Grimsby Eveiiing Telegraph
segir í .vikulegri yfirlitsgrein
um málefni togaraútgerðarinn-
ar 3. september:
„Ég hef orðið þess var að
eigendur togara sem sækja á
fjarlæg mið eru all kvíðafull-
ir um framtíðina".
Greinarhöfundur segir að að-
al áhyggjuefnið sé afstaða
Kanada. Á síðustu haflagaráð-
stefnu voru Kanada og Bret-
land á öndverðum meiði, og fari
svo enn á ráðstefnunni næsta
ár sé gersamlega útilokað að
Bretar hafi sitt mál fram.
Formannslausir
Á fundi með 'blaðamönnum
31. ágúst komst sir Famdale
Philipps hershöfðingi, fram-
kvæmdastjóri sambands brezkra
togaraeigenda, svo að oiði, að
ekki mætti ganga að því sem
vísu að haflagaráðstefnan
myndi staðfesta rétt íslendinga
til tólf mílna fiskveiðilögsögu.
Hann kvartaði yfir lélegum
undirbúningi af Breta hálfu
undir ráðstefnuna í fyrra og
skoraði á ríkisstjórnina að
gera nú betur. Það sem mestu
næstu ára
Leysing á norðurheimskautinu, kolefni í
loftinu og þverrandi sólbiettir hjálpast að
Hlýindi þurrviðri og' sólskin — þannig' hefur veö’rið
verið þetta sumar á meginlandi Evrópu, og ef trúa má
trezka loftslagsfræðngnum Veryard mun svipað veður-
far haldast fram til 1980.
I viðtali við Daily Mail
kveðst Veryard hafa stuðning
f jölda veðurfræðinga við þá
kenningu sína, að hafið sé í
Evrópu nýtt hlýviðrisskeið, sem
standa muni í tvo eða þrjá
áratugi. Auðvitað fortekur hann
eltki að eitt og eitt rigninga-
sumar geti komið inn á milli
blýrra og sólríkra sumra næstu
áratugina, en hann kveðst fús-
lega leggja álit sitt að veði
fyrir að veðrið muni þegar á
heildina er litið verða hlýrra
og þurrara en undanfarið.
En hvað tekur svo við eftir
tvo til þrjá áratugi? Um það
þorir ekki einu sinni Veryard
að spá neinu.
ítalski kaupsýslumaðurinn
Angele Ritossa frá Triesto
hefur fengið einkaleyfi á
sjálfvirkum tannbusta.
Dverghverfill sem gengur
fyrir vatnsstraum knýr
burstann, sem snýst í hring
í sífellu. Tækið er með inn-
byggðum tannkremsgeymi
Ritossa telur að fjöldi
manns muni fagna því að
losna við það erfiði að bursta
í sér tennurnar með hand-
afli.
Isbráð áhrifamest
Hann og skoðanabræður hans
byggja veðurspá sína fyrir
næstu áratugi á þrem megin-
rökum. Mestu máli finnst þeim
skipta, að hafís óg jökla um-
hverfis norðurheimskautið hef-
ur leyst verulega síðustu árin.
Isinn hefur nú minnkað að
því marki, að verulegra áhrifa
mun taka að gæta á veðurfar-
ið, segir Veryard.
Önnur ástæðan er vaxandi
magn kolsýrusambandsins kol-
tvísýrlings í andrúmsloftinn.
Þessi lofttegund liggur vegna
þyngdar í lagi nærri yfirborði
jarðar og dregur úr hitageisl-
un frá jörðinni út í geiminn.
Koltvísýrlingur myndast við
bruna ol’íu og kola og magn
hans í loftinu hefur stóraukizt
síðan iðnbyltingin lagði undir
sig jörðina. Síðustu liálfa öld
hefur koltvísýrlingur í loftinu
aukizt um 15 af hundraði.
Loks telur Veryard að sól-
blettir séu nú í rénun, fram-
undan sé tímabil tiltölulega
mikillar kyrrðar á sólinni. Hann
telur reynsluna hafa sýnt að
staðviðri og góðviðri sé sam-
fara lægð í hringrás sólblett-
anna.
Ekki þarf að búast við Mið-
jarðarhafsloftslagi ’í Norður-
Evrópu, segir Veryard, en fólk
mun taka upp léttari klæða-
burð-og loftkælingarkerfi verða
talin ómissandi í húsum,
máli skipti væri að vinna
Kanada til stuðnings við Breta
og skipa formann brezku sendi-
nefndarinnar þegar í stað. Það
þyrfti að vera maður sem lík-
legur væri til að geta unnið
fulltrúa annarra ríkja á sitt
band, til dæmis maður á borð
við Mountbatten lávarð.
Grimsby Evening Telegraph
skýrir frá hvernig á því stend-
ur, að brezka stjórnin verður
ekki við margendurteknum á-
skorunum útgerðarmanna um
að skipa formann sendinefndar-
innar á haflagaráðstefuna. Tal-
ið er víst að kosingar verði í
haust, og ekki þykir viðeigandi
að ekipa mann til starfsins fyrr
en þær eru um garð gegnar,
því að þá væri tekið fram fyrir
hendur þéirrar ríkisstjórnar
sem þá kann að komast til
valda.
Blaðið segir, að margir séu
þess fýsandi að sir Hartley
Shawcross, fyrrverandi sak-
sóknari rík’sins í stjórn Verka-
mannaflokksins, verði gerður
formaður brezku nefndarinnar í
Genf. Shawcross hefur sagt sig
úr Verkamannafloknum og
starfar nú eingöngu að kaup-
sýslu.
Þriðjungi færri veiðiferðir
T. W. Boyd forseti samtaka
togaraeigenda í Hull, skýrði
fréttamönnum frá því að afli
brezkra togara á Islandsmiðum
hefði verið þriðjungi minni
fyrsta ár „þorskstríðeins“ en
næsta ár á undan.
Togarar frá Hull fóru 1100
veiðiferðir á Islandsmið tólf
mánaða tímabilið sem lauk 31.
ágúst 1958, en ekki nema 734
upp frá því og til sama tíma
í ár. Afli af íslandsmiðum
minnkaði um meira en tvo
fimmtu, úr 1.732.064 kittum
niður í 1.009.535 kitt.
Lét einu sinni hlaða
byssurnar
Barry Anderson flotaforingi,
sem stjórnaði brezliu flotadeild-
inni við Island þangað til í júli,
sagði á fundi með fréttamönn-
um í flotamálaráðuneytinu í
London, að hann hefði einu
sinni látið hlaða byssurnar á
herskipinu Duncan, þegar ís-
lenzkt varðskip hefði verið að
skjóta aðvörunarskotum að tog-
ara.
Anderson sagðist hafa búizt
við að íslendingar gerðu meira
Framhald á 10. síðu.
Segðu þisð
með túm-
Ungur bóndi í Sendelbach í
Bajern hefur beðið sér konu
með áburði. Þegar hann bar á
akur sinn í vor, ritaði hann
nafnið Renate með tilbúnum á-
burði, svo að vel mátti lesa það
þegar akurinn tók að gróa.
Renate stóðst ekki þessa
gróðurtilbeiðslu og tók bónda.
Nú hefur fyrirtækið sem fram-
leiddi áburðinn ákveðið að
launa ungu hjónunum þessa
sérstæðu kynningu á fram-
leiðslu sinni með því að bjóða
þeim í sex vikna brúðkaups-
ferð til útlanda.
Keisari skrifar
Iranskeisari hefur ákveðið
að skrifa sjálfur ævisögu sína.
Bókin 'kemur út hjá Hutcheson
í Englandi á næsta ári.
Ofveiði á Barentshafi
að dómi Norðmanna
Togaramergðin svo mikil að farið er að
ganga á þorskstofninn
Rányrkja erlendra togara hefur þegar stórlega skert
þorskstofninn í Barentshafi við Norður-Noreg, segir
Johannes Sellaeg, deildarsstjóri í norska fis’kveiðaráðu-
neytinu.
Hann segir að skaðlegra áhrifa togveiðanna gæti allt
upp á grunnmiðin við Noregsströnd.
Urmull brezkra og sovézkra togarar fiskar nú að
staðaldri á ÐBarentshafi. Sellaeg segir að veiðarnar séu
svo ákafar, að sífellt gangi á stofninn. Togararnir
hirða þorskungviðið 1 vörpur sínar áður en það kemst
í gagnið.
MistialiagaraÉliöfit í Mirosshiina

í síðasta mánuði var þess minnzt ií Hiroshii'a að 14 ár voru liðin frá því Bandaríkjamenn
vörpuðu kjarnorkuspren.gju á borgina. Minnismerld þeirra tugþúsunda sem þá fórust er garð-
ur í miðri borginni. Þar var minningarhátíðin haldin Myndin var tekin þegar þúsundum dúfna
var sleppt yfir garðinn. Síðan var mínútu þögn um alla borgina.