Þjóðviljinn - 11.02.1960, Qupperneq 5

Fimmtudagur 11. febrúar 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Stríðshetjurnar grétu er þær
sau ognimar
unum
15 ár liðin frá frelsun fanganna í hryllileg-
ustu morðfangabúðum nazista — Auschwitz
24. janúar s.l. var haldin minningarathöfn í Oswiecim
(Ausch'witz) í Póllandi í tilefni þess að 15 ár voru liðin
síðan sovézki herinn frelsaði fangana, sem eftir lifðu
í þessari mestu morðstöð nazista. 4 milljónir manna voru
myrtar á hinn hryllilegasta hátt í þessum fangabúðum.
Til minningarathafnarinnar
kom mikill fjöldi fólks. Fyrr-
verandi Auschwitz-fangar frá
Bretlandi, Austurríki, Dan-
mörku, Tékkóslóvakíu, Fi-akk-
landi, Þýzkalandi, Sviss, Sví-
þjóð, Ungverjalandi, Italíu og
Sovétríkjunum. Auk þess voru
þar um 20000 Pólverjar.
Stríðshetjuj'nar grétu
Meðal gesta frá Sovétríkjun-
um var Yelisavetsky hershöfð-
ingi, sá er stjómaði hersveit-
um þeim er frelsuðu Ausch-
witz. Við komum til Ausch-
witz nú sagði Yelisavetsky við
fréttamenn: „Þegar við komum
hér fyrir 15 árum sáum við
troðfulla skála af fólki sem var
svo örmagna af sulti, pynting-
um og sjúkdómum að það gat
ekki staðið á fótunum. Innan
um þetta fólk lágu lík á víð
og dreif. Oft var örðugt að
greina það, hvað af fólkinu var
lifandi og hvað idáið. Hermenn
mínir, sem voru vanir hryllingi
og ógnum vígstöðvanna grétu
eins og börn er þeir sáu hvem-
ig ástandið var. Ég skammast
mín ekkert fyrir að játa það
að ég grét líka við að kynnast
Nýtt brunalyf
Fundið hefur verið upp nýtt
undralyf gegn brunasámm.
Það er smyrsl, búið til úr lýsi
og hunangi. Sovézki dýra-
læknirinn dr. Konkov við dýra-
læknisstofnunina í Novot.sjerks
hefur gert miklar tilraunir með
þetta lyf, fyrst á dýrum og
síðan á mönnum. Árangurinn
var mjög góður, og hefur þetta
reynzt langtryggasta og ein-
faldasta aðferðin til að lækna
brunninn.
Þegar smyrslin eru borin á
hverfur hinn sári brunasviði
þegar í stað. Lyfið getur bjarg-
að lífi fólks enda þótt meira
en helmingur húðarinnar sé
brunnin.
Framleiðsla er hafin á lyfi
þessu í stórum stíl í Sovét-
ríkjunum.
Aukin samvinna
milli ítalíu og
Sovétríkjanna
í gær var undirritaður í
Moskvu samningur um aukin
menningarsamskipti Ítalíu og
gert ráð fyrir margháttaðri sam-
vinnu landanna í listum, vísind-
um, tæknifræðum og íþróttum.
Ráðgerðar eru gagnkvæmar
heimsóknir vísindamanna, stúd-
enta, rithöfunda og blaðamanna
og einnig er ætlunin að skipt-
ast á hvers konar tæknilegum
upplýsingum. Þessi samningur er
árangur af viðræðum Gronchis
Ítalíuiorseta við sovézka ráða-
menn. Gronchi er á förum heim.
hinni hræðilegu eymd og þján-
ingum þessa fólks“.
Forsætisráðherran var fangi í
Auschwits;
„Verið á verði. Gerið allt
sem í ykkg.r valdi stendur til
að hindra endunmkningu naz-
ismans“. Þetta voru áminning
arorð, sem stóðu letruð á
Auschwitz meðan minningar-
athöfnin fór fram.
Eftir að blóm höfðu verið
lögð að minnisvarða hinna
fjögurra milljóna, sem myrtar
voru í Auschwitz, hélt Josef
Cyrankiewitz forsætisráðherra
Póllands ræðu. Hann var einn
þeirra, sem komst lifandi úr
fangabúðunum.
Hann sagði m.a. að hvergi á
jafnlitlu svatði á jörðinni hefðu
verið framdir jafnmargir
hryllilegir glæpir og í Ausch-
witz.
Cyrankiewitz átaldi harðlega
uppgang gamalla og nýrra naz-
ista í Vestui^Þýzkalandi, og
kvað þá, sem nazistar hefðu
kvalið mest, bera slcyldu til að
rísa gegn endurvakningu þess-
arar mannhatursstefnu. „Þið
höfum engan rétt til að vera
þögul. Við erum ekki aðeins
að tala okkar eigin máli, helid-
ur einnig þeirra sem aldrei
tala framar. Það er skylda
okkar að tala fyrir hönd fjög-
urra milljóna félaga okkar,
sem voru myrtir hér“.
Margir aðrir héldu ræður við
þetta tækifæri m.a. Tadeusz
Holuj formaður hinnar alþjóð-
legu Auschwitz-nefndar og for-
menn sendisveita frá hinum
ýmsu löndum.
i Macmillan forsætisráð-
5 herra Bretlands hefur verið
5 á ferðalagi um nýlendur og
E samveldislönd Breta í
E Afríku. Hvarvetna hafa hin-
E ir innfæddu mætt honum
E með fjölmennum kröfu-
= göngum, og minnt ráðherr-
= ann á það, að tímar ný-
= lenduskipulagsins eru taldir.
= Svörtu Afríkuþjóðirnar hafa
E risið gegn nýlendukúguninni
og krefjast frelsis og mann-
réttinda. Brezku yfirvöldin
létu fara fram fjöldahand-
tökur áður en Macmillan
kom til hinna ýmsu staða,
en það dugði þeim ekki,
Afríkumenn mótmæltu ný-
lendustefnunni við ráðherr-
ann eigi að síður. Þessi
mynd var tekin í Blantyre,
sem er höfuðborg í Rhode-
síu-Njasalandi. Hinir inn-
fæddu bera kröfuspjöld og
krefjast m.a. að leiðtoga
þeirra verði sleppt úr fang-
elsi. Þeir mótmæla kyn-
þáttamisréttinu og aðförum
lögreglunnar, og krefjast
þess að stjórnin segi af sér.
Myndin sýnir vopnaða lög-
regluþjóna reyna að stjaka
kröfugöngumönnum frá
Macmillan.

r
1
Chessman á lokaspréttinum
kapphlaupinu við böðulinn
Verður þessi frægi afbrotamaður tekinn
af lífi eftir nokkra daga?
Hinn dauö'adæmdi mannaræningi og ofbeldismaöur
Caryl Chessman háir nú sitt síðasta. kapphlaup við böð-
ulinn í San Quentin-fangelsinu, til þess að forðast af-
töku. Yfirvöldin hafa fyrirskipað að Ohessman skuli leidd-
ur í gasklefann hinn 19. þ.m.
Chessman, sem setið hefur
í klefa dauðadæmdra í rúm 11
Bólusetning með lifandi
So vétrík j unum
veirum
r
1
Víðtæk bólusetningarherferð
gegn lömunarveilii með lifandi
veiru-bóluefni er hafin í Sov-
étríkjunum, og er árangurinn
af henni sagður góður. 10
milljónir manna hala þegar
verið bólusettar, og ráðgert
var að aðrar 15 milljónir IiefðU
verið bólusettar fyrir lok jan-
úar. í lok þessa árs á að vera
búið að bólusetja 88 miiljónii
manns, þar á meðal öll börn
óg unglinga innan við tvítugs-
aldnr.
Hið nýja bóluefni er tekið
inn urn munninn. Aðferðin lief-
ur verið rannsökuð af allmörg-
um vísindamönnum í Banda-
ríkjunum — þekktastir þeirra
eru Sabin, Koprowski og Cox.
í samráði við sovézk stjórnar-
völdi liefur Alþjóðalieilbrigðis-
málastofnunin (WHO) fengið
leyfi bandarískra heilbrigðis-
yfirvalda til að bjóða banda-
ríska sérfræðingnum Dorothy
M. Horstmann að heimsækja
Sovétríkin ineð það fyrir aug-
um að meta árangurinn af
bólusétningunni. Hún hefur
ferðazt til margra staða í land-
inu þar sem íbúarnir voru bóiu-
settir með hinu nýja efni, og
hún skýrir svo frá að alls stað-
ar hafi greinilega dregið úr
lömunarveikistilfellum. Hins
vegar bendir liún á að ekki sé
liægt að segja neitt endanlegt
um málið fyrr en að ári liðnu.
(frá upplýsingaþjónustu Sam-
einuðn þjóðaima)
Ösamið um her-
stöðvar á Kýpur
Ekkert samkomulag hefur
tekizt um stærð brezku her-
stöðvanna á Kýpur, og hefur
samningaumleitunum verið slit.
ið í bili. Það getur því elrkert
orðið úr því, að lýðveldi verði
stofnað á eynni 19. marz, eins
og til stóð.
ár, hefur nú enn reynt að
áfrýja máli sínu til sambands-
dómstólsins í San Franscisco.
Ef þessari málaleitan hans
verður synjað, eins og oft hef-
ur skeð, ætlar hann enn einu
sinni að fá málið tekið upp
við hæstarétt Bandaríkjanna.
Chessman byggir kröfu sína
um nýja upptöku málsins á
eftirfarandi atriðum:
1. ) Chessman hefur setið í
ellefu og hálft ár í dauðaklefa
í San Quentins-fangelsinu. Slík
meðferð hlýtur að vera brot á
stjórnarskrá Bandaríkjanna.
2. ) Formgalli er á dauða-
dómnum yfir Chessman, þar
sem lögin, sem hann var
dæmdur eftir árið 1948 eru nú
fallin úr gildi.
Hér er um að ræða svo-
kölluðu „Litla-Lindberghs1 ‘ -lög-
in, sem enn voru í gildi í Kali-
farníu árið 1948. Þessi lögvoru
sett eftir að hinn þýzkættaði
Bruno Hauptmann rændi syni
Charles Lindberghs flugkappa.
Lög þessi settu dauðarefsingu
að viðurlögum fyrir mannrán,
og eftir þeim var Chessman
dæmdur, enda sannaðist slíkt
afbrot á hann. Flest fylki
Bandaríkjanna liafa afnumið
þessi lög, og Kalifornía einnig,
en það var ekki fyrr en eft-
ir að Chessman var dæmdur til
dauða.
Aíþjóðlegur
gimsteinaþjófur
Þokkagyðjan Hanni Ehren-
strasser frá Austurríki, sem
hreppti titilinn „Miss Europa ‘
árið 1958, hefur gerzt „alþjóð-
legur þjófur“. Eins og áður hef-
ur verið skýrt frá, stal hú:i
gimsteinum í London fyrir
nokkru, og var verðmæti þeirra
sem svarar 120000 ísl. króna.
Nú hefur sannazt að hún
hefur gerzt fingralöng víðar 1
Evrópu, m.a. í Frankfurt, þar
sem hún stal gimsteinum fyrir
3000 mörk.
tlllllllllllllllllllllliillllilliiiiiiiiiiilliii
| Ut í geiminn §
1 og ti! baka
= Búast má við þvi að =
= fyrsta gerfitunglið, sem 5
E kemur aftur til jarðar- E
E innar, verði sent á loft E
E um miðjan marzmánuð, E
= segir tékkneski vísinda- E
= maðurinn Vladimir Guth. E
= Vladimir Guth sem er D
= forstöðumaður Ondre- 5
= jov stjörnuathugana- E
= stöðvarinnar, ræddi í E
= þessu sambandi um hin =
E velheppnuðu eldflauga- j=
E skot Rússa til Kyrrahafs. E
E Það sem væri mest ein- E
E kennandi við þær eld- E
= flaugar væri nákvæmni E
= þeirra, en það er ein- E
= mitt höfuðatriði og E
= skilyrði þess að hægt E
= sé að senda eldflaug út E
E í geiminn og riá henni =
E aftur heilli til jarðar- =
E innar. =
llilllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIM