Þjóðviljinn - 19.03.1961, Blaðsíða 6

,v|fo -'.^unpdagur 19. xnarz 1961
gMÓÐViyENNl
ÚtRefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósiallstaflokkurlnn.
Rit8tjórar: Magnús Kjartansson (áb.). Magnús Torfi ólafsson, Sik-
* urður Guðmundsson. — Frét.taritstjóiar: ívar H. Jónsson, Jón . ==
^ BJarnason. — Auglýsingastjórl: Guðgeir MagnúSson. — Ritstjórn, =
afgreiðsia. auglýslngar, prentsmiðja: SkclB^örðustíg 19. ■*? Sími =====
17-500 (5 línur). - Askriftarverð kr. 45 á mán. - Lausasöluv; kr. 3.00. EEE
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Sá forhertasti
-ynginn vafi leikur á því, að Benedikt Gröndal rit- i^§
stjóri Alþýðublaðsins hefur reynzt sá forhertasti §|§j
allra þeirra, sem staðið hafa að svikunum í landhelg- ^
ismálinu. Sama daginn, sem ríkisstjórnin lagði fram ^
á Alþingi tillöguna um að (heimila Bretum veiðar =
í íslenzkri landhelgi næstu þrú árin, þá sló m
.Gröndal því upp sem aðal-fyrirsögn í blaði sínu að s
Bretum skyldi aldrei framar hleypt inn fyrir 12 míl- §j|
ur. Eða með öðrum orðum, daginn sem hann leggur §j§
■sjálfur til á Alþingi, að Bretum sé hleypt upp að 6 §H
mílum, þá segir hann í Alþýðublaðinu: aldrei framar ~~~
'inn fyrir 12 mílur. Þetta heitir forherðing í lagi. §§§
Fn þetta er ekki eina dæmið um forherðingu Bene- j§i
dikts Gröndals 1 landhelgismálinu. Strax um vori𠧧§
1918, þegar lagt var til að stækka fiskveiðilandhelgina §É§
•út í 12 mílur, þá var Gröndal á móti því og þvældist §§§
fyrir stækkuninni eins og hann gat. Þá um vorið var §=|
hann fremstur í hópi þeirra manna, sem neituðu út- §§§j
færslu á grunnlínum og kom þannig í veg fyrir þá
breytingu. En vorið 1958, var Gröndal eins og Alþýðu- jl§
ílokkurinn allur svínbeygður, svcf notað sé orðalag Pét- !=
urs Benediktssonar bankastjóra um það efni, til þess §|I
að fallast á stækkun landhelginnar. Þá guggnaði Grcn- Hi
dal fyrir kosningahótun. Þegar landhelgin hafði verið s§
stækkuð sagði Gröndal í Alþýðublaðinu, að Lúðvík lj§
Jósepsson hefði œtlað með útfœrslunni að eyðileggja §s§
alla íslenzka togaraútgerð. Þannig var hugur hans til |§|
friðunarinnar. En þrátt fyrir þessar staðreyndir, þyk- §§§
ist Gröndal vera flestum mönnum heilli í landhelgis- j=|
málinu.
TVu segir Gröndal í blaði sínu að Lúðvík Jósepsson hafi =
^ í umræðum um málið á Alþingi sagt að 12 mílna ||§
landhelgin við ísland frá 1958 hafi verið brot á alþjóða- §H
lögum. Hér er staðreyndum snúið við eins og jafnan =1
áður hjá Gröndal. Orðrétt sagði Lúðvík: „Ég viður- §H
kenni það ekki að sú aðgerð, sem íslendingar gerðu í §jj§j
þessum efnum ásamt með 31 annarri þjóð, hafi verið §H
löglaus“. Síðan undirstrikaði Lúðvík, að einhliða réttur §§§
þjóða til ráðstafana eins og t.d. útfærslu landhelgi, vœri §1
fyllilega í samræmi við þjóðarrétt og alls ekki brot á §H
neinum alþjóðalögum. Hitt er svo annað mál að föst §§§
alþjóðalaga-ákvæði um víðáttu landhelgi eru ekki til j§|
og vegna þess hefur Alþjóðadómstóllinn engan dóm get- §§§
'að kveðið upp um stærð landhelgi. ^§
T umræðunum á Alþingi benti Lúðvík ennfremur á, að p§
Bretar hefðu ekki getað neitt hér undir herskipa- =!
vernd. Lúðvík sagði: „Þeir veiddu ekkert hér undir §§I
þessari herskipavernd. Þeir gátu það ekki, því slíkt jH
er óframk.vœmanlegt“. Og enn sagði Lúðvík: „Ert það §jg
var annað, sem þeir gerðu fyrir okkur. Þeir lokuðu jj=|
skipin sín, sem hér voru, í þröngum básum, undir her- m
skipavernd, en meginhlutinn af fiskveiðisvæðinu fyrir
utan og innan 12 mílurnar, var algjörlega frjáls af öll- §§§j
um skipum“. Benedikt Gröndal munar auðvitað ekki um fH
það að snúa þessu við þannig, að Lúðvík hafi viljn𠧧§
„leyfa Bretum veiðar innan landhelginnar“ hvar sem m
var við landið. En Lúðvík hafði einmitt bent á, a𠧧!
þeir ,,gátu ekkert veitt“, og að fiskveiðar væri „ekki §§
hægt“ að stunda með þessum hætti. §§I
TVTú hrópar Gröndal, til samræmis við allan annan mál- |§|
' flutning sinn, að Framsóknarmenn og Alþýðubanda- §=
lagsmenn vilji minnka fiskveiðilandhelgina, en hann og §§§
þeir aðrir, sem nú færa 12 mílna mörkin raunverulega j§j§
inn að 6 mílum, vilji stækka. í fullu samræmi við öll §§§
þessi öfugmæli segir Gröndal, að það séu smáþjóðirnar, fjjjf
sem ráði Alþjóðadómstólnum, þó að allir viti að stór- s
þjóðirnar eru þar allsráðandi. Getur nokkur vafi leikið Jji
á því að Benedikt Gröndal er sá forhertasti allra þeirra, §§§
i'em nú hafa verið að semja landhelgina af íslendingum? fp
Jslendingar eru svo blauðir að þeir
þora eigi aö verja sjálfir land sitf1
Herskár hæstaréttarlögmaður fer á stúfana í Skími
í nýútkomnum Skírni er
í ritdómi sett fram krafa
um að komiö veröi upp
íslenzkum her, og lýst yfir
aö meöan þaö sé ekki gert
sé sjálfsagt að erlendur her
hafi setu í landinu.
Hinn herskái höfundur
þessa ritdóms í elzta tímariti
á Norðurlöndum er Gústaf A.
Sveinsson hæstréttarlögmað-
ur Fjallar ritdómur hans
um Stjórnskipun íslands eftir
Ólaf Jóhannesson prófessor.
Yitnað er í það sem prófess-
orinn segir um að seta er-
lends hers í landinu breyti því
ekki að íslenzkir i valdameon
fari hér með /æðsfcu stiórn,
því að íslenzk stjórnarvöld
hafi óskorað vald til að seg.ia
upp samn'ngnum um dvöl
hersins.
Her einkenni sjálfstæðs
ríkig
„Þetta er holl hugvekja
handa þeim mönnum, sem
daglega klifa á uppsögn
varnarsáttmálans við Banda-
ríkin“, segir Gústaf síðan frá
eigin brjósti: „Satt að segja
er það svo, að það er eitt af
einkennum sjálfstæðs ríkis, að
þar sé her t'.I varnar. Vissu-
lega á hann helzt að vera
innlendur, svo æt.ti að vera
hér. En meðan íslerdingar
eru svo blauðir að þeir þora
eigi að verja sjálfir land sitt,
er engi annar kostur til en
hafa vamarsamning við aðra
þjóð, enda er engin þjóð til
Gústaf A. Sveinsson
slíks kjörin fremur en Banda-
ríkin að ljá oss þá vernd
sírja“.
Har.m átelur Ólaf prcfessor
fyrir að geta að engu land-
náms Islendinga á Grænlandi
og thkalli ísl. ríkisins til yfir-
ráða yfir því. Lýkur kafia
ritdóms:ns sem um Græn-
landsmál fjallar á þessum
orðum: „Og það ætlar und-
irritaður fyrir vist. að vér
eigum Grænland og höfum
alltaf átt.“ Er islenzka hern-
um þarna séð fyrir verðugu
verkefni, að leggja Grænland
urdir Island.
Fast að helmingur ritdóms-
ins fjallar um skattamál, og
telur Gústaf að Alþingi íiafi
orð'ð mjög „villugjamt'1 í
þeim efnum, einkum síðasta
áratuginn með álagnimgu
stóreignaskatts og tæpir á að
hann brjóti i bág við stjórn-
arskráua.
Fylgi hmka
ÍEinldsf!@kksL<is
Grænlandsheimt, stór-
eignasltattur
Hæstaréttarlögmaðurinn,
sem hefur lítt látið opinber
mál til sín taka um skeið
þótt hann væri formáður
Landsmálafélagsins Varðar á
ymgri árum, kemur ýmsum
öðrum áhugaefnum sínum en
hervæðingu Islendinga á fram-
færi í ritdcmmum í Skírni.
London 17/3 (NTB—Reuier)
— Brezki íhaldsflokkurinn
hélt þingsætum s'inum í auka-
kosningum í fjcrum kjördæm-
um á fimmtudag, en frambjóð-
endur flokksirs höfðu nú mun
minni yíirburði vfir keppi-
nauta sína en í síðustu kosn-
ingum.

ar í Nato
Viss'r stjórnmálamean í
þessu landi á þessum tímum
hafa þann hátt á, þegar þeir
eru beittir þeim rökum, sem
ekki verða hrakin, að þá taka
þeir að lemja sig utan og
æpa af öllum kröftum: komm-
únistar kommúnistar, Rúss-
Eftir
GuSmund BöSvassssn
ar, Rússar. Og þeir ganga
svo gjörsamlega upn í þessu
spilverki sínu að þeir dáleið-
ast e:ns og ofsatrúarmenn á
vakningarsamkomu, þá vant-
ar ekki nema herzlumurinn
til þess að slecigjast 'I gólfið
með froðufalli og fara að tala
tungum. Þeir sjá ekki aðra
undankomuleið, þegar að þeim
er kreppt með staðreyndum
og augljósum sannindum. en
að hlaupa þangað í fylkingu
kaldastríðsmanna sem verst
er látið og gaia þar í líf og
blóð, eins og framtíð og af-
koma okkar Islendinga sé
undir því kom:n að haga sér
sem fíflalegast og afskræmi-
legast í þjónustusemi við þau
stórveldi, sem verst hcfa leik-
ið okkur. — Ekki er að furða
þó erlendir diplómatar brosi
lúmskt, er þeir kveðja þessa
vini við húsdyr sínar, að end-
aðri vel heppnaðr; samnings-
gerð, slái þá létt á öxl og
segi: þið eruð nú nieiri kall-
arnir. — En ég veit að þess-
ir okkar menn þykjast hafa
s'ina afsökun: þetta eru þeirra
herskyldustörf í Nato, þó
fleira þurfi nú auðvitað að
gera.
Og í augum þessara manna
er það synd allra synda að
hreyfa þeim rökum, sem
sanna það ótvírætt að íslar.di
er það eðlilegast, sjálfsagðast
og skyldast að vera utan allra
hemaðarbandalaga. Hættunni
sem stafar a.f því að vera
flæktur í styrjaldarsamsæri
verður ekki mótmælt. Þó
henni sé lýst með orðum nálg-
ast sú lýsing aldrei þá yfir-
þyrmingu sem kjárnorku-
styrjöld yrði ef hún skylli á.
Því væri það án efa mjög
hagkvæmt Natovinum e.f hægt
væri að benda á að við vær-
um þó réttháir í bræðralag-
inu og í s'k.ióli þess værí okk-
ur stórum léttara að styrkja
aðstöðu okkar til heiðarlegr-
ar lífsbjargarviðleitni. Ekki
er það hægt. Okkar kæru fé-
lagar 'i Nato hafa ekki létt
okkur þá baráttu, sem við
hófum til þess að fciárga úr
ræningjahöndum gullhænunni
olrkar góðu. Þvert á móti.
Þe:r kröfðust þess að fá að
slakta henni handa siálfum
sér. Og þefrar v:ð sýndum
þann manndóm að standa
saman og halda fast á rétti
okkar, þá sýndu þeir okkur
upp í byssukjaftana sina,
þessa, sem þpir lofuðu að
verja okkur meo fyrir Rúss-
um. Þá brá svo við að okk-
ar forystumönnum bauð ógn
og þeir flýttu sér að segja
við félagana í Nato: Kæru
vinir, þetta er allt saman mis-
skilningur, takið bara fugl-
ian og verði ykkur að góðu.
Síðan sneru þeir sér' t'l sinn-
ar þjóðar og hrcpuðu . nú
hærra en nokkru sinni: Við
hc.fum sigrað. Þarna getið
þið séð og þrei'að á hvers
virði það er að vera í hern-
aðarbandalagi, i hvers skjóli
við sigrum í hverri raun.
Hver sem - annað seg’r er
kommúnisti og kommúnisti
og Rússi og Rússi.
Og samt veit. ég að undir
n'ðri finnn bessir menn sárt
til bess að þeir hefa smækkað
í viðok'ptrnurn við félagana
í Nato og að nafn íslands
Ge?n falsrökum
hefur smækkað 'i þeirra hönd-
um. Og þegar þeir hrópa hvað
hæst um 'kommúnista og
Rússa, þá grunar mig að þeir
hrópi í kapp við sína eigin
innri rödd, sem spyr þá
beizkrar snurn'ngar: Hvaða
þjcð er það, sem í dag er
eitt hið mesta veraldarinnar
fótaskinn?