Þjóðviljinn - 08.07.1961, Qupperneq 6

-6) — ÞJÓÐVÍLJINN' -ú- Langáídagur 8. júlí 1961
'Ötgefandi: Sameinlngarflokkur alþýðu - , Sósíalistaflokkurinn. - Ritstjórar: ==
Magnús K.jartánsson (4b.), Magnús Torfi Olafsson, Sigurður Guðmundsson. — ==
rréttari'stiórar: ívar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgeir =
Magnússon. — Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. ==
fiíml Í7-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 45 á mán. — Lausasöluverð kr. 3.00 =
Afhjúpað þjófafélag?
Níu af hverjum tíu löxum sem upp kamasí
hesmtast aftur á œskustöÖvarnar
Oagyrðingur batt það í stöku, sem raunar er ekki nýr =
1 sannleikur, að þeir sem stela litlu og standa lágt j§I
fá oftast makleg málagjöld og stundum vel það. En §§§
hinir sem stela nógu miklu og standa hátt í mannvirð- §H
ingum eru vísastir til að fara í stjórnarráðið eða vera §§§
þar. f stöku þessari er að vísu hugmyndin ydduð all- |||
mjög til að fá fram hæfilegar andstæður, því fer fjarri Hf
að stjórnarráðið sé eina stofnunin þar sem fram fer =
virðulegur og oft löghelgaður þjófnaður. En þeir sem |s
þar sitja hafa óneitanlega af miklu að taka, séu þeir §§§
ófrómir að innræti. Sígilt dæmi um virðulega hjálp- j§§
semi í stjórnarráðinu er framkoma Guðmundar í. Guð- f=!
mundssonar og annarra ráðherra Alþýðuflokksstjórn- §j§j
arinnar við einn mesta fjáraflamanninn í stjórnar- |H
flokknum, Axel Kristjánsson. Þar þótti hjálpin svo §§§
stór og grómtekin að Guðmundur og flokkur hans sáu §§§
þann ikost vænstan að hindra að Alþingi léti rann- =j|
saka slíka meðferð á almannafé og uppvís var orðin s
í aðaldráttum. Hvar sem væri í grannlöndunum hefðl m
ráðherra sem uppvís yrði að slíkum ráðstöfunum rík-
isábyrgða og opinbers fjár til flokksbróður síns tafar- ^
laust verið látinn segja af sér með skömm. En hvorki =
Guðmundur í. Guðmundsson né Alþýðuflokkurinn eiga §§§
slíka ’ sómatilfinningu. §H
fjegar blað eins og Vísir birtir í gær fyrirsögn „Þjófa- |§§
flokkur afhjúpaður“, þá væri ekki óeðlilegt þó s
verkamönnum og öðrum launþegum sem ótt hafa í =
hörðu verkfalli til að lagfæra kjör sín, fljúgi í hug =
hvort þar kunni að vera átt við þessa háttsettu í stjórn- §§§
arráðinu. Því hvað er það sem blöð eins og Vísir, 1H
Morgunblaðið og Alþýðublaðið eru að hóta verkamönn- l§=
um og öðrum launþegum nú dag eftir dag? Þessi blöð Hl
eru beinlínis að hóta því að sjö rrænn í stjórnarráðinu, HH
ráðherrar Alþýðuflokksins og Sjálfstæðisflokksins, §E§
geri ráðstafanir til að stolið verði aftur af verkamönn- ^§
um og öðrum launþegum hauphœkkuninni sem vannst §j§
í verkfallinu. Svona einfalt er það í rauninni sem þessi §§§
blöð eru að hóta, og svona þokkalegur verknaður er §§
það í rauninni sem ráðherramir sjö og flokkar þeirra f§||
eru að undirbúa. Þjófnaðurinn eða kannski væri rétt- §§§
ara að nefna 'það rán, verður vafalaust kallað ein- jjjj
hverjum sallafínum nöfnum: Gengislækkun, óhjá- §§§
kvæmiiegar verðhækkanir, verðbólga, álagningarhækk- §§j§
un, útsvarshækkun, skattahækkun, ótal fínum nöfnum WW
í þessum stíl. En verknaðurinn er hinn sami hugar- s
•farið er hið sama, ætlunin er yfirlýst í Morgunblað- =j
inu, Alþýðublaðinu og Vísi, að stolið skuli af verka- §§§
mönnum og öðrum launþegum kauphækkuninni sem §§jj
þeir hafa unnið sér í erfiðu verkfalli. =
Ph þennan óþokkaverknað verður ekki hægt að fela §||
undir neinum fínum nöfnum. Þjófafélagið háttsetta §§§
mun í betta sinn eiga skammgóðan vermi í hækkun- §§§
arbrjálæði sínu. Það er þegar í upphafi afhjúpað þjófa- I§§
félag, eins og Vísir' kemst að orði. En félagið hefiur §=§
leikiá b°nnan leik einu sinni of oft til að sleppa nú §§§
billega. Ríkisstjómin hefur í tvö ár svarið og sárt við §|
lagt að hún mundi aldrei hleypa umsömdum kaup- §§§§
hækkunum út í verðlagið, og það verður áberandi, §§§
einnig fvrir þá sem tekið hafa mark á loforðum nú- §§§
verandi ríkisstjórnar, ef hún gengur þar alveg ó bak §§§
-orða sirna. Atvinnurekendur hafa samið án þess að jj§
nokkuð annað liggi opinberleqa fyrir en þessi marg- jjjs
endurtekna yfirlýsing mkisstjórnarinnar, að þeir sem §§§
semji mm kauphækkanir verði að finna ráð til þess jfjj
að bera þær sjálfir. Því er það, að komi ríkisstjórnin §§§
nú eftir á og skipuleggi ráðstafanir til þess að stoli𠧧§
verði á fínan hátt kauphækkuninni af verkamönnum,
stendur hún uppi sem afhjúpað þjófafélag afturhalds- §§§j
ins í landinu, og getur Vísir þá bráðum notað aftur §§§
fyrirsögnina frá því í gær. — s. Hf
Þór Guðjónsson, veiðimála-
stjóri, hefur dvaf'zt vestan
hafs á vegum tækniaðstoðar
OBandaríkjanna undanfari'ð ár
til þess að kyma sér nýjungar
í veiðimálum, einkum í fisk-
ræktar- og eldismálum.
Veiðimálastjóri ferðaðist
aðallega um vestur Bandarík-
in og til Alaska og heimsótti
veiðimálastofnanir og eldis-
stöðvar í opinberri og einka-
eign. Lengst a,f dvaldizt hann
í Seattle, sem er miðstöð
fiskirannsókna I Norðvestur
Bandaríkjur.íum.
Sérstök skilyrði
Margar nýjungar i veiði-
málum mætti nefna svo sem
áburð á veiðivötn, kynbætur
á fiski, err að þéssu sinni
væii forvitnilegt að ræða svo-
lítið um framtíð fskræktar-
og eldismála hér á landi. Á-
stæða er til að vera bjartsýnn
um framtíð þessara mála. Við
verðum að gera okkur ljóst,
að við höfum alveg sérstak-
ar aðstæður til ábatasamrar
laxaræktar hér á landi, þar
sem bezt hentar, vegna þess
að laxveiði er börnuð í sjó
við ísland. Við getum sem
sé stóraukið laxve:ði í ánum
með því að slepua í þær laxa-
seiðum af göngustærð, látið
stöðuvötnin framleiða laxa-
seiði upp í göngustærð og
komið upp laxabúum, sem ala
laxaseiði á sama hátt, og
sleppt þe:m síðan í sjó og
notað hafið sem afrétt. í sjón-
um vaxa þau úr 10'—15 cm
að lengd og 20—30 gr. á
þyngd á einu ári upp í 55—
65 cm og 4—6 pd. og upp í
70—85 cm og 7—12 pd. á
tveimur árum, og u”>p í enn
meir á lengri tíma. Um 90%
af laxinum fullvöxrrjm sækir
a(ftur til æskustö'ðvanna úr
sjónum, jafnvel þó að þær
séu gerðar úr steinsteypu. I
nágrannalöndunum er þessu á
annan veg farið, þar sem
mestur hluti laxins er veiddur
v'ð ái'ósa og í sjó. I Noregi
eru um 85’% af öllum laxi
veiddur í sjó. Myndi því sams-
konar laxaseiðasleppingar þar
í lardi aðeins gefa þeim, sem
slepptu laxaseiðum, 3 af
hverjum 20 löxum, sem upp
kæmust, hvort heldur það
væri til áreigenda eða eig-
onda laxabúa.
Vafalítið má koma upp
laxabúum á mörgum stöðum
á land:nu með góðum árangri
bæði þar sem eingöngu er
völ á fersku vatni, og þar
sem tiltæfkt er að nota sjó
til blöndunar. Þarf að -kanna
mögulega staði fyrir slíkar
stöðvar. Er til dæmig ekki ó-
líklegt að nota megi áve’tu-
svæðin austanfjalls með góð-
um árangri t:l þess að koma
upp laxabúum.
Kynbættur silun.gur
Silungseldi mun ekki verða
eins arðvænlegt hér á landi
eins og laxaeldi af því tagi,
sem að ofan er lýst. þar sem
laxiun er verðmætarí fiskur
heldur en silungur og auk
þess vex hann hraðar í sjó en
s:Iungur, og þaif mun minra
fóður heldur en silungur, sem
alinn er upp í söluhæfa stærð.
Þó standa vonir til, að sil-
ungseldi geti oi-ðið arðvæn-
legra heldur en það er nú
með þvi að ala silung upp
í sióblöndu. Auka má og af-
urðir silungseldisstöðva með
því að kynbæta silungirn. Dr.
L. R. Donaldson, prócessor
v:'ð Washingtonháskóla, hefur
sýnt þetta með kynbótatil-
raunum á regnbogasilungi.
Kynbótatilraunir taka langan
tíma. En okkur mun ef til
vill vei-ða stytt leiðin, þar
sem Dornldson. prófessor,
bauð veiðimálastjóra að fá
af regnbogastofni, sem hann
hefur unnið að kynbótum á í
um þrjá áratugi. Svíar fengu
hrogn af h:num kynbætta
regnbogastofni Donaldson og
uxu silungar, sem út úr
hrognunum komu, á fyrstu
sex máriuðunum þrisvar sinn-
um betur heldur en heima-
fiskur á 18 mánuðum.
Tilraunaeldistöð
Róm var ekki byggð á ein-
um degi, og laxaeldi mun
heldur ekki verða fullkomnað
á stuttum tíma. Við þurfum
að byggja traustan grundvöll
undir starfsemi á umræddu
sviði, og vei-ður það tvímæla-
laust bezt gert með þvi að
koma upp tdi-aunaeldisstöð á
vegum ríkisins, þar sem reynt
verður að byggja upp starf-
semi á kerfisbundinn hátt og
ekki flanað að neinu. Laxabú
i eigu veiðifélaga og einstak-
linga munu að sjálfsögðu
fylgja á eftir.
S'ðasta Alþingi lagði grund-
völlinn að því að gera til-
raunaeldisstöð rikisins að
veruleika, þar sem það sam-
þykkti heimild til ,þess að
loiupa jörð, sem reisa ætti
slíka stöð á og heimúaði jafn-
framt, að lán yrði tekið til
að koma herni upp. Hefur
rfflcisstjómin fengið áætlun um
jfyrirkomulag og kostnað við
byggingu og rekstur eldis-
stöðvar, og hefur hún málið
til athugunar.
Líffræðileg undirstaða
Regnbogasilungseldi Norð-
manna hefur vakið töluverða
athygli hér á landi. 1 lítilli
eldisstöð í Sykkylven, sunnan
við Álasurd, villtust regn-
bogasilungar haustið 1956 úr
fei-skvatnstjörnum í sjótjörn,
og uxu þeir mjög vel. Vaið
þetta til þess, að far:ð var
að ala regnbogasilung í sjó-
blöndu 'I nefndri stöð. 1 grein
um þetta iefni, sem birtist í
Norges Handels- og Sjöfarts-
tidende nýlega, og sem kom
í þýðingu í tímar:tinu ,,Ægi“
15. júní sl„ segir frá, að ráð-

Tilraunaeldisstöð Bandaríkjasfcjómar í Willard í Washingtonfylki, Þar er einkum rannsökuð
fóðurþörf laxfiska, (Ljósm,: Þór Guðjónsson).